Ζούμε σε μία πρωτόγνωρη εποχή που ανατρέπονται δεδομένα δεκαετιών και ο αντίπαλος κερδίζει διαρκώς έδαφος εις βάρος των δικαιωμάτων του κόσμου της εργασίας και όλων των καταπιεσμένων. Η κρίση, η πανδημία κι ο πόλεμος συνθέτουν την εικόνα του σύγχρονου καπιταλισμού. 14 χρόνια μετά το ξέσπασμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του 2008 όλα δείχνουν ότι είμαστε πάλι πριν ξεσπάσει μία νέα μεγάλη καταιγίδα. Σε ένα τοπίο όπου όλα προμηνύουν ότι θα είναι πιθανότατα μεγαλύτερος κραδασμός από το 2008 για το καπιταλιστικό σύστημα και προϊδεάζουν για ακόμα μεγαλύτερο εύρος επίθεσης στα εργατικά και λαϊκά δικαιώματα.
Όλα αυτά δυστυχώς εξελίσσονται σε μία δυσκολότερη φάση για τα κοινωνικά κινήματα και τα πολιτικά μορφώματα της ριζοσπαστικής, αντικαπιταλιστικής και κομμουνιστικής Αριστεράς διεθνώς. Βρισκόμαστε μπροστά σε μεγάλες προκλήσεις με τον υποκειμενικό παράγοντα σε πιο δυσχερή θέση από ό,τι το 2008, την ίδια ώρα που φαίνεται ότι νέα υπόγεια ρεύματα πρωτόλειας αμφισβήτησης εμφανίζονται, ειδικά στα πληβειακά στρώματα, τους νέους/ες εργαζόμενους/ες και ευρύτερα τη νεολαία ρεύματα τα οποία χρειάζεται να αφουγκραστούμε και να συμβάλουμε ώστε να βγουν στην επιφάνεια.. Η ανάταξη του εργατικού – λαϊκού κινήματος και όλων των κοινωνικών κινημάτων, αλλά και των πολιτικών μορφών της ριζοσπαστικής, αντικαπιταλιστικής και κομμουνιστικής Αριστεράς είναι επείγουσα για να μπει φρένο σε αυτή την πορεία, πόσο μάλλον να ανατραπεί προς όφελος των εργαζομένων, των λαών και όλων των καταπιεσμένων. Μόνο αναζητώντας έμπρακτα τα βήματα αυτής της ανατροπής μπορεί να περιγραφεί και η πορεία για μια άλλη κοινωνία, αλλιώς θα είναι σχέδιο επί χάρτου.
Ο πόλεμος Ρωσίας και Ουκρανίας εγκαινίασε μία νέα φάση των παγκόσμιων εξελίξεων, με πιθανό διαχωρισμό σε αντίπαλα μπλοκ χωρών και αναίρεσης όψεων της «παγκοσμιοποίησης», αναδεικνύοντας την όξυνση των ενδοιμπεριαλιστικών αντιθέσεων και ανταγωνισμών και την επιθετικότητά των εμπλεκόμενων πλευρών ΗΠΑ-ΕΕ-Ρωσίας. Είναι πια πλατιά κατανοητό ότι ο πόλεμος στην καρδιά ακόμα και του «δυτικού κόσμου» δεν είναι κάτι απίθανο. Κάτι που κάνει αναγκαία την ανεξάρτητη αντιιμπεριαλιστική παρέμβαση του αντιπολεμικού κινήματος και της Αριστεράς.
Το ξέσπασμα του πολέμου ήρθε σε μία περίοδο που ο κυρίαρχος λόγος εξήγγειλε την έξοδο από την πανδημία. Ο πόλεμος διέλυσε τις προσδοκίες «επιστροφής στην κανονικότητα», δείχνοντας πλέον ότι η νέα «κανονικότητα» θα είναι μία διαρκώς ασταθής κατάσταση «έκτακτης ανάγκης». Στο έδαφος αυτό θωρακίζονται τα πολιτικά συστήματα απαιτώντας βαθύτερες συναινέσεις μεταξύ των συστημικών δυνάμεων και αποκλείοντας κάθε άλλη φωνή από το πολιτικό σκηνικό. Η πάλη για τη διεύρυνση των δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών είναι κομβική ενάντια σε αυτή την τάση αυταρχικής θωράκισης.
Σε αυτή τη περίοδο εμφανίζονται σημάδια πολιτικής φθοράς για την κυβέρνηση της ΝΔ, ήδη από το καλοκαίρι με τις πυρκαγιές. Ο σημερινός εκρηκτικός συνδυασμός των αποτελεσμάτων της πανδημίας, της ακρίβειας και του πολέμου κλονίζουν σημαντικά την ηγεμονία της ΝΔ στο πολιτικό σκηνικό χωρίς όμως να την αποκαθηλώνουν. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν δείχνει σοβαρή δυναμική ανάκαμψης και στο συνέδριό του επικύρωσε μία πορεία μετατροπής σε ένα αρχηγοκεντρικό «κεντροαριστερό» – σοσιαλδημοκρατικό κόμμα με όρους προγράμματος και οργανωτικά με την εκλογή προέδρου από τη «βάση» με διαδικασία παρόμοια με τα υπόλοιπα αστικά κόμματα. Το ΚΙΝΑΛ ταλαντεύεται μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, διεκδικώντας ένα διακριτό ρόλο ρυθμιστή εντός των συστημικών δυνάμεων. Στο χώρο της ακροδεξιάς, η Ελληνική Λύση αποκομίζει οφέλη και εμφανίζονται και άλλες δυνάμεις απειλητικά. Αυτά τα κόμματα δεν έχουν τίποτα να προσφέρουν στις εργαζόμενες και λαϊκές τάξεις παρά μόνο θολές υποσχέσεις για να τις εγκλωβίζουν στο συστημικό παιχνίδι πολιτικής εναλλαγής.
Στον χώρο της κοινοβουλευτικής Αριστεράς, το ΚΚΕ παραμένει σε ένα πλαίσιο πολιτικής αποκλειστικά για την ενίσχυση των κομματικών δυνάμεών του υποτάσσοντας τις ανάγκες της πάλης σε αυτό. Τα δειλά ανοίγματα που έκανε είναι σε θετική κατεύθυνση, ωστόσο πρέπει να πλαισιωθούν με μία λογική αγωνιστικού καλέσματος κοινής δράσης σε κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις, χωρίς να απορρίπτει πλήρως την δυνατότητα κατακτήσεων και πολιτικής ανατροπής στο σήμερα. Η σχετική στροφή σε έναν πιο ριζοσπαστικό λόγο του ΜέΡΑ25 παραμένει περιορισμένη εντός ενός πλαισίου αριστερού ευρωπαϊσμού και μίας γραμμής παρόμοιας με του ΣΥΡΙΖΑ του 2012 που δοκιμάστηκε ανεπιτυχώς, ενώ πλέον απευθύνεται στον ΣΥΡΙΖΑ για κυβερνητική πρόταση. Και η αρκετά προσωποπαγής απεύθυνση και λειτουργία του θέτει σημαντικά όρια και στην προσπάθεια οικοδόμησής του σε κοινωνικούς χώρους, όπου παραμένει ένα κόμμα χωρίς αξιόλογες κοινωνικές και συνδικαλιστικές εκφράσεις. Τα όρια των δυνάμεων αυτών δεν αναιρούν την ανάγκη να αναπτυχθεί με ειλικρίνεια και συνέπεια η κοινή δράση μαζί τους στους αγώνες και στα κοινωνικά μέτωπα.
Η κατάσταση στη ριζοσπαστική Αριστερά παραμένει προβληματική και πίσω από τις ανάγκες. Η αδυναμία ακόμα της συγκρότησης ενός στοιχειώδους κέντρου συντονισμού των όποιων κινηματικών πρωτοβουλιών παραμένει σε μια περίοδο αυξημένων προκλήσεων. Την ίδια στιγμή που η κοινή δράση των δυνάμεών της τόσο μεταξύ τους όσο και με άλλες αγωνιζόμενες δυνάμεις στα κινήματα είναι αναγκαία για να ανασυγκροτηθούν οι κινηματικές αντιστάσεις. Εμφανίζονται αποκλίνουσες επιλογές σε κοινωνικούς χώρους που οδηγούν σε μία ακόμα μεγαλύτερη δυσκολία συγκρότησης πολιτικών πρωτοβουλιών και παρέμβασης. Βαραίνουν ακόμα σημαντικά πολιτικά, ιδεολογικά και φυσιογνωμικά προβλήματα που δεν εμπνέουν ένα ευρύτερο δυναμικό των κινημάτων, ειδικά στο χώρο της νεολαίας. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, όπου αναπτύσσονται ενωτικές και μαχητικές προσπάθειες, αντίστοιχες των απαιτήσεων της εποχής, καταφέρνουν να αντιστρέψουν την τάση περιθωριοποίησης και κατακερματισμού. Το τελευταίο διάστημα, σε πάρα πολλούς φοιτητικούς συλλόγους αλλά και σωματεία και ομοσπονδίες, δοκιμάστηκαν τέτοια εγχειρήματα. Τα θετικά αποτελέσματα που κατέγραψαν πρέπει να αποτελέσουν παρακαταθήκη για την επόμενη μέρα και, ειδικότερα, για τη συζήτηση ενόψει κοινοβουλευτικών εκλογών.
Συνολικότερα, ολόκληρη η περίοδος των τελευταίων δύο και πλέον χρόνων, ανοίγει νέα πολιτικά ερωτήματα και θέτει νέες προκλήσεις για την ανατρεπτική Αριστερά. Μέσα από την υγειονομική κρίση, την ουσιαστική κατάρρευση της δημόσιας υγείας και τις απαγορεύσεις, αναδείχθηκε ένας νέος ριζοσπαστισμός, αδύναμος και αντιφατικός αλλά υπαρκτός και μαχόμενος. Εκφράστηκε στις κινητοποιήσεις ενάντια στον αυταρχισμό τον Μάρτιο του 2021 αλλά και στο ελληνικό κίνημα του metoo, έχει σαφή αντικυβερνητικά χαρακτηριστικά και είναι πολύ πιο έντονο στη νέα γενιά που έχει περάσει τη ζωή της σε συνθήκες διαρκούς κρίσης. Αυτό το ρεύμα φέρνει στο προσκήνιο ζητήματα έμφυλων ανισοτήτων, δημοκρατίας, οικολογίας και συναντιέται, σποραδικά ακόμα, με την ταξική καταπίεση και τους εργατικούς αγώνες. Ανοίγει η προοπτική για μία νέα σύνθεση διεκδικήσεων και αναγκών που, στη συνάρθρωση τους, έχουν μία σαφή ριζοσπαστική και αντικαπιταλιστική προοπτική. Δεν πρέπει να «χαριστεί» στη ρεφορμιστική Αριστερά, πόσο μάλλον στον συστημικό ΣΥΡΙΖΑ που οικειοποιείται με χυδαίο τρόπο αιτήματα και διεκδικήσεις που ο ίδιος έθαψε και κατέστειλε όσο κυβερνούσε.
Σε αυτό το τοπίο χρειάζεται επειγόντως η μέγιστη δυνατή συστράτευση πρώτα από όλα στο κίνημα για να αποκρουστεί η διαρκής αντιλαϊκή επίθεση και να υπάρξει ακόμα μεγαλύτερη αγωνιστική προετοιμασία για ό,τι ετοιμάζουν τα συστημικά κέντρα. Χρειάζεται πόλος αντίστασης για την ανατροπή της επίθεσης του κεφαλαίου και την αναζωογόνηση του εργατικού κινήματος και όλων των κινημάτων.
Σε αυτή την προσπάθεια για την αναζωογόνηση της εργατικής και λαϊκής διεκδίκησης αναδεικνύονται ως βασικοί άμεσοι στόχοι πάλης:
• οι εργατικές διεκδικήσεις: αυξήσεις μισθών ενάντια στην ακρίβεια, μόνιμη και σταθερή δουλειά ενάντια στη λογική της επισφάλειας, υπεράσπιση του 8ωρου στην προοπτική της μείωσης του χρόνου εργασίας χωρίς μείωση μισθών και δικαιωμάτων, Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας (ΣΣΕ) που κατοχυρώνουν τα εργατικά και λαϊκά δικαιώματα και νοηματοδοτούν τη λειτουργία των σωματείων
• η θεσμοθέτηση πλαφόν ανώτατων τιμών και η άμεση δραστική μείωση του ΦΠΑ στα βασικά είδη λαϊκής διαβίωσης και η τιμαριθμική αναπροσαρμογή, η διάλυση των χονδρεμπορικών καρτέλ
• οι εθνικοποιήσεις τραπεζών και των αναγκαίων δημόσιων αγαθών για τη λαϊκή διαβίωση (ενέργεια, μεγάλες αλυσίδες και διακίνηση τροφίμων, υγεία, παιδεία)
• η υπεράσπιση του δημόσιου χώρου και του περιβάλλοντος, ενάντια σε κάθε μορφή ιδιωτικοποίησης τους, ενάντια στην καταπάτηση και καταστροφή τους
• η υπεράσπιση των δημοκρατικών και συνδικαλιστικών ελευθεριών και δικαιωμάτων
• η αντιπολεμική πάλη για καμία εμπλοκή και συμμετοχή στους ιμπεριαλιστικούς πολεμικούς σχεδιασμούς, για να φύγουν όλες οι βάσεις από τη χώρα μας, για δραστική μείωση των εξοπλισμών – ακύρωση των εξοπλιστικών, για έξοδο από το ΝΑΤΟ και ρήξη με τον ευρωατλαντικό ιμπεριαλισμό, καμιά αποστολή πολεμικού εξοπλισμού στην Ουκρανία
• η φεμινιστική πάλη για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών και των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων, ενάντια στο σεξισμό, την πατριαρχία, τις γυναικοκτονίες, τις κάθε λογής διακρίσεις λόγω φύλου ή σεξουαλικού προσανατολισμού
• η αντιρατσιστική πάλη για την υπεράσπιση και διεύρυνση των δικαιωμάτων μεταναστών/τριων και προσφύγων, ενάντια στη λογική της Ευρώπης – Φρούριο και τις φονικές επαναπροωθήσεις στο Αιγαίο
Παλεύουμε διεκδικώντας αυτούς τους στόχους μέσα στο εργατικό και λαϊκό κίνημα. Καλούμε στη συγκρότηση ενός πλατιού αγωνιστικού πόλου συσπείρωσης, αντίστασης και ανατροπής της αντιλαϊκής επίθεσης στους κοινωνικούς χώρους με την ειλικρινή, σταθερή και αποφασιστική κοινή δράση του συνόλου των μαχόμενων δυνάμεων της Αριστεράς, κόντρα στις κοντόθωρες λογικές περιχαράκωσης και μικροπολιτικής αυτάρκειας.
Για να ολοκληρωθεί η ανατροπή της αντιλαϊκής επίθεσης που ετοιμάζουν και να γίνουν οι εργαζόμενοι/ες και ο λαός μας κυρίαρχη πολιτική δύναμη χειραφέτησης, απαιτείται η σύγκρουση συνολικά με τους πυλώνες του συστήματος που ορίζουν το σημερινό ασφυκτικό πλαίσιο. Χρειάζεται αγώνας για την απεμπλοκή από τη μνημονιακή επιτροπεία, διαγραφή δημόσιου χρέους και ιδιωτικών χρεών των λαϊκών στρωμάτων, εθνικοποίηση των τραπεζών. Χρειάζεται ρήξη και έξοδος από την ΟΝΕ και την ΕΕ, σύγκρουση με το διεθνές ιμπεριαλιστικό πλαίσιο. Δεν είμαστε σήμερα στη φάση που αυτά τα αιτήματα αγγίζουν ξανά μαζικά ακροατήρια. Εκτιμούμε όμως ότι οι εξελίξεις θα ξαναφέρουν στο προσκήνιο έντονες κοινωνικές και πολιτικές διεργασίες και πρέπει να είμαστε παρόντες και παρούσες. Παλεύοντας για τη μαζικοποίηση αυτής της πολιτικής κατεύθυνσης, μαθαίνοντας από την εμπειρία μας στην προηγούμενη όξυνση της κρίσης.
Για αυτό θεωρούμε αναγκαία και τη συγκρότηση μίας ενωτικής πολιτικής συνεργασίας όλων των μαχόμενων δυνάμεων της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Χωρίς αποκλεισμούς, όχι μόνο μέσα στους αγώνες και τα κινήματα, αλλά και σε όλες τις πολιτικές μάχες της επόμενης περιόδου, ακόμα και τις εκλογικές (εθνικές, αυτοδιοικητικές). Υπάρχει ανάγκη έκφρασης του χώρου της μαχόμενης ριζοσπαστικής, αντικαπιταλιστικής και κομμουνιστικής Αριστεράς, που αγωνίζεται στα κινήματα για την ανατροπή της αντιλαϊκής επίθεσης επιζητώντας την κοινή δράση με όλες τις αγωνιζόμενες δυνάμεις σε αυτά. Και ταυτόχρονα αναζητεί μία διαφορετική πολιτική προοπτική από τις υπάρχουσες δυνάμεις της κοινοβουλευτικής Αριστεράς, μία κατεύθυνση ρήξης και ανατροπής με το υπάρχον νεομνημονιακό πλαίσιο, μία κατεύθυνση προετοιμασίας της σύγκρουσης με τη νέα αντιλαϊκή επίθεση που ετοιμάζουν τα αστικά επιτελεία. Τα διεθνή παραδείγματα των πρόσφατων εκλογών στη Γαλλία και την Κολομβία δείχνουν τη δυναμική που μπορεί να έχει ένα λαϊκό ριζοσπαστικό ενωτικό πολιτικό πρόγραμμα..
Απευθύνουμε ειλικρινές κάλεσμα σε αυτές τις κατευθύνσεις σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο. Καμία κοινωνική και πολιτική δύναμη δεν μπορεί να συνεχίσει να παρεμβαίνει «όπως ήξερε». Οι υπάρχοντες μετωπικοί σχηματισμοί της ριζοσπαστικής και αντικαπιταλιστικής Αριστεράς έχουν δείξει τα όριά τους εδώ και χρόνια και ακόμα περισσότερο το 2019. Οι κομματοκεντρικές και μικροπολιτικές λογικές «καταγραφής» δεν έχουν νόημα, δεν υπηρετούν μία κατεύθυνση συγκρότησης του εργατικού και λαϊκού κινήματος ενάντια σε ό,τι αντιμετωπίζουμε ήδη και σε ό,τι έρχεται. Όλες και όλοι θα κριθούμε ξανά για τη στάση μας, ας αναλάβουμε τολμηρά τις ευθύνες μας για μία διαφορετική πορεία, με αυταπάρνηση, χωρίς «ευκολίες» και «ασφάλεια», με πίστη στις δυνατότητες των εργαζομένων και του λαού μας να σηκωθούν ψηλότερα, με όραμα για μία κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.
Αναμέτρηση – Οργάνωση για μια Νέα Κομμουνιστική Αριστερά
Αριστερή Ανασύνθεση
Σύγχρονο Κομμουνιστικό Σχέδιο