Το βαρομετρικό ΣΥΡΙΖΑ είναι χαμηλό εδώ και πολύ καιρό. Οι θυελλώδεις άνεμοι που εξαγγέλλονται έρχονται, περνούν και αφήνουν πίσω τους όλο και λιγότερο εύφορο τοπίο. Και τώρα έγινε το περίφημο και πολυαναμενόμενο συνέδριο.
Όπου, τι συνέβη ακριβώς;
Τα εξωτερικά χαρακτηριστικά έχουν μεταδοθεί σε πολλαπλές συνδέσεις. Και είναι γνωστά. Πάνω σε αυτά επενδύονται εικασίες, ερμηνείες και προφητείες.
Ας συνοψίσουμε.
Δημοσκοπικά το κόμμα δείχνει να ολισθαίνει, ακόμη και προς μονοψήφιο ποσοστό. Έτσι που απειλείται όχι η δεύτερη αλλά η τρίτη θέση. Ο νυν πρόεδρος θεώρησε πως για να μετριάσει τη φθορά έπρεπε να επισπεύσει το σχέδιο μετατροπής του κόμματος σε κάτι όπως το Δημοκρατικό Κόμμα των ΗΠΑ και βιάστηκε να εξαγγείλει κάλπες για τίτλους, σήματα, φυσιογνωμία κ.λπ.
Οπότε ενεργοποιείται ο παράγων πρώην πρόεδρος και ζητάει ουσιαστικά αλλαγή ηγεσίας (την οποία όπως όλοι λένε είχε ο ίδιος υποστηρίξει, πριν μόλις λίγο καιρό). Ο Κασσελάκης κάνει κίνηση. Ανταποκρίνεται στην πρόκληση και ανακοινώνει την πρόθεσή του να κάνει πάλι εκλογές. Εκφράζεται η απορία, το κάνει και το εννοεί; Αν το εννοεί σημαίνει πως έχει διαβεβαιώσεις πως θα επανεκλεγεί; Άρα παίζει στη σκακιέρα; Στο συνέδριο λύνεται η απορία. Στρατεύει συνέδρους οι οποίοι μπαίνουν στην αίθουσα όταν μιλάει ο αρχηγός και βγαίνουν όταν μιλάνε οι άλλοι, ενίοτε ξαναμπαίνουν γιουχάρουν τους μη φίλους ομιλητές και ξαναβγαίνουν για ένα ποτό, μια ψιλοκουβέντα. Στο τέλος μαζεύονται για να ψηφίσουν και να πουν πως δεν θέλουν εκλογή. Συνέδριο είναι, εκείνο αποφασίζει και ο πρόεδρος οφείλει… να πειθαρχήσει. Σκηνοθεσία;
Κατόπιν αυτών η μπίλια ξαναγυρίζει στο σημείο απ’ όπου ξεκίνησε τη γυροβολιά της. Ή μάλλον σε κατώτερο.
Και οι απορίες είναι για άλλα λιγότερες και για άλλα περισσότερες.
Ένα είναι δεδομένο. Ο Κασσελάκης με τον ερχομό και τις πράξεις του διαλύει το κόμμα που φιλοδόξησε ο Αλ. Τσίπρας να κάνει την έκφραση της σύγχρονης σοσιαλδημοκρατίας στην Ελλάδα, δηλ. μιας σοσιαλδημοκρατίας βαθύτερης αστικής πολιτικής. Το διαλύει όντως; Ή το διαλύει και το επανασυνθέτει σε μια βαθύτερη αστική σχέση, όχι απλώς στην πολιτική του συμπεριφορά αλλά και στη δομή, στις αρχές, στις εξαγγελίες, στο βαθύτερο είναι του -να “δημοκρατικό”, “δικαιωματικό” επιχειρηματικό κόμμα τύπου Μακρόν; Δήθεν από τα αριστερά ως την αστική απάντηση στην ιστορική κρίση της σοσιαλδημοκρατίας.
Πάντως διαλύει τις οποιεσδήποτε εναπομείνασες αυταπάτες περί μιας κάποιας Αριστεράς.
Όμως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι Αριστερά εδώ και καιρό, αλλά οι άνθρωποι που τον υποστηρίζουν, ακόμη και κάποια στελέχη του δεν το έχουν κατανοήσει και αποδεχθεί. Νομίζουν πως μπορούν να συμπεριφέρονται και να προσδοκούν συμπεριφορές και στόχους αριστερούς. Παράνοια, η οποία οδηγεί σε παράξενες, τουλάχιστον, συμπεριφορές.
Οι δηλώνοντες και πιστεύοντες αριστεροί αυτοί άνθρωποι (και στελέχη μεταξύ τους, ξαναλέω) θεωρούν πως μπορούν να κατατάσσουν ανέξοδα ένα κόμμα στην Αριστερά, χωρίς να αποκαλύπτουν και να καταδικάζουν την υπογραφή του μνημονίου, τη στάση στο δημοψήφισμα και μετά, την συνειδητή υπαγωγή στην αμερικάνικη πολιτική στην περιοχή κ.ο.κ. Βάφουν κόκκινα αυγά με τις ευχές (ή εκείνο το αλλιώς που λέει η λαϊκή έκφραση). Είναι ένας τρόπος να πιστεύουν κάτι που δεν υπάρχει, αλλά δεν μπορούν να συμπαρασύρουν πολλούς, πλέον σε αυτό. Εξ ου και η παρατεινόμενη κρίση.
Εν τω μεταξύ δημιουργείται ένα νέο κοινό. Ένας νέος «λαός» του ΣΥΡΙΖΑ. Είτε στρατεύονται κάποιοι νέοι είτε μεταλλάσσονται οι παλιοί, το κοινό του Κασσελάκη υπάρχει και διαφέρει όλο και περισσότερο από το κοινό του Τσίπρα.
Οι «αριστεροί» όμως νοιώθουν όλο και πιο πολύ εξαπατημένοι και περιθωριοποιούμενοι.
Η «Νέα Αριστερά» μένει στο ίδιο μοτίβο του τσιπραϊκού μοντέλου, χωρίς έναν τουλάχιστον χαρισματικό, έστω πειστικό, αρχηγό. Αγανακτεί με τα όσα «καταστρέφει» ο Κασσελάκης στο κόμμα.
Καθώς όσο η πολιτική της ύπαρξη και παρουσία γίνεται αμφισβητούμενη (σύμφωνα με τα δημοσκοπικά αποτελέσματα) τόσο οι προσδοκίες στρέφονται προς το εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Όσοι προσδοκούν ακόμη μια καινούργια «αριστερούτσικη» τροχιά κινούνται εκτός και εντός για την ανατροπή που θα δημιουργήσει νέα δεδομένα, και κυρίως θα συνενώσει τα δυο κομμάτια (ΣΥΡΙΖΑ
και Νέα Αριστερά) σε ένα. Μήπως αυτή την προοπτική θέσει να εκφράσει η προβεβλημένη ένταξη του Γαβριήλ Σακελλαρίδη στη Νέα Αριστερά, λίγο πριν εκραγούν οι βόμβες του κάνε –εκλογές- ξανά και του συνεδρίου;
Πάντως, για όσους φτιάχνουν τα σενάρια, προσπαθώντας να συνθέσουν τα κομμάτια ενός δύσμορφου και εν πολλοίς περίπλοκου παζλ, πρέπει να είναι καθαρό πως ο Κασσελάκης δεν είναι ένας εύκολος αντίπαλος. Και γιατί οι μηχανισμοί που τον εμφάνισαν και τον εγκατέστησαν είναι ισχυροί και επαγρυπνούν (έστω και αν ο κύριος στόχος τους έχει επιτευχθεί με τη σύγχυση και τη διάχυση που επικράτησε), αλλά και γιατί ο ίδιος, όπως έδειξε στο συνέδριο, είναι σε θέση να υποστηρίξει την πολιτική του παρουσία. Πολύ περισσότερο που το νέο κοινό του ΣΥΡΙΖΑ είναι ήδη υπαρκτό, έστω και αν τα ποσοστά του περιορίζονται αισθητά και η μονιμότητα του δεν είναι βέβαιη.
Α, και κάτι ακόμη. Ο Κασσελάκης έχει δανείσει το κόμμα ένα όχι ευκαταφρόνητο ποσό. Να είναι εκατό, να είναι διακόσια εκατομμύρια; Δεν είναι γνωστό. Άρα το κόμμα του χρωστάει και κυριολεκτικά. Και ξέρουμε καλά τι σημαίνει να σου χρωστάνε!..
Συνεπώς, αν κάτι μπορεί να προσδοκά η Αριστερά, δεν είναι επ’ ουδενί να αλλάξει ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά να επαναπροσανατολιστούν οι αριστεροί άνθρωποι που ακόμη τον υποστηρίζουν, κυρίως γιατί δεν έχουν απέναντι μια σοβαρή και πειστική απάντηση.
Εξ ου και το καθήκον της ριζοσπαστικής Αριστεράς είναι να μαζέψει τα κομμάτια της και να διατυπώσει ένα συγκροτημένο και πειστικό πρόγραμμα ανατροπής, με αριθμητικές δυνάμεις και πολιτικό λόγο που μπορούν να εμπνεύσουν εμπιστοσύνη.
Μέχρι να γίνει αυτό θα παραμένουμε θεατές και αναλυτές μιας παρακμής που θα κάνουμε πως δεν μας αφορά.