Η αποτυχημένη στρατιωτική ανταρσία του Πριγκόζιν στη Ρωσία δίνει τη δυνατότητα να εξαχθούν ορισμένα πρόσθετα κρίσιμα συμπεράσματα για το χαρακτήρα του πολέμου, όχι μόνον στην Ουκρανία αλλά γενικά στην εποχή μας.
Το ιδιαίτερο στα δραματικά γεγονότα της 24ης Ιουνίου 2023, είναι ότι πρωταγωνιστής της εξέγερσης ήταν ο ιδιοκτήτης μιας ιδιωτικής επιχείρησης μισθοφόρων. Οπότε, το αρχικό ερώτημα που απαιτείται να απαντηθεί είναι: Τι είναι η Βάγκνερ Γκρουπ, ποια η φύση της και ποιοι οι σκοποί της;
Η Βάγκνερ Γκρουπ είναι ιδιωτική εταιρεία μισθοφόρων που ιδρύθηκε περίπου το 2012 – 13, εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 2014 στην Κριμαία και μετέπειτα στον ουκρανικό εμφύλιο πόλεμο στο Ντονμπάς. Από το 2016 εμφανίζεται στη Συρία και αργότερα στο Σουδάν, τη Λιβύη, το Μάλι και σε άλλες χώρες της Αφρικής, όπως και στη Βενεζουέλα. Μέχρι το καλοκαίρι του 2022 η ρωσική κυβέρνηση αρνιόταν την ύπαρξή της.
Φυσικά δεν είναι ένα αποκλειστικά ρωσικό φαινόμενο. Η Βάγκνερ είναι ρωσικό αντίγραφο των αντίστοιχων δυτικών ιδιωτικών μισθοφορικών στρατών[1].
Η ιδιωτικοποίηση του πολέμου
Ο μισθοφορικός στρατός είναι πανάρχαια ανακάλυψη. Μισθοφορικοί ήταν οι περισσότεροι στρατοί από την εποχή των Σουμερίων μέχρι τη γαλλική επανάσταση. Σημαντική εξαίρεση αποτελούσαν οι στρατοί της πόλης – κράτους της κλασσικής Ελλάδας. Στην καπιταλιστική εποχή ο μισθοφορικός στρατός εμφανίστηκε στα μέσα του 19ου αιώνα με την πασίγνωστη γαλλική Λεγεώνα των Ξένων (1831), η οποία έγινε διαβόητη για τις σφαγές που διέπραττε στις γαλλικές αποικίες.
Με τη μορφή της σύγχρονης ιδιωτικής καπιταλιστικής επιχείρησης που παρέχει στρατιωτικές υπηρεσίες με σκοπό το εταιρικό κέρδος[2] εμφανίζεται το 1965 με την δημιουργία της βρετανικής WatchGuard International από μια ομάδα πρώην βετεράνων της SAS.
Στην εποχή μας πραγματοποιείται ένα άλμα. Ο P. W. Singer, πρώην ανώτατος στρατιωτικός των ΗΠΑ, στο βιβλίο του Corporate Warriors[3] γράφει εύστοχα ότι «ο πόλεμος ιδιωτικοποιείται». Υποστηρίζει ότι εταιρείες μισθοφόρων «δραστηριοποιούνται σε περισσότερες από 50 χώρες, σε κάθε ήπειρο εκτός από την Ανταρκτική». Στη δεκαετία του 1990 η αναλογία ιδιωτών μισθοφόρων και στρατιωτικών ήταν 1:50 ενώ όταν γραφόταν η ανανεωμένη έκδοση του βιβλίου του (2008) είχε ήδη φτάσει το 1:10. Μπορούμε να φανταστούμε ότι σήμερα έχει πλησιάσει στο 1:5.
Σύμφωνα με μια μελέτη του 2003, η ιδιωτική βιομηχανία μισθοφόρων κέρδιζε τότε πάνω από 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως.
Το άλμα στην ανάπτυξη των ιδιωτικών μισθοφορικών στρατών πραγματοποιείται με τους δυο Πολέμους του Κόλπου, ειδικά με την αμερικανική κατοχή του Ιράκ και τη νατοϊκή του Αφγανιστάν και γενικά με τον λεγόμενο Πόλεμο Κατά της Τρομοκρατίας που εξαπέλυσαν οι ΗΠΑ και σύμμαχοί τους μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001.
Η Υπηρεσία Ερευνών του Κογκρέσου εκτίμησε ότι μέχρι τον Μάρτιο του 2011 υπήρχαν 155.000 μισθοφόροι στο Ιράκ και το Αφγανιστάν περισσότεροι από τους 145.000 αμερικανούς ένστολους του Πενταγώνου.
Πασίγνωστη έγινε η εταιρεία μισθοφόρων Μπλακγουότερ του Έρικ Πρινς που έμεινε στην ιστορία για την εγκληματική δράση της στο Ιράκ και μετέπειτα άλλαξε πολλές φορές το όνομά της για να αποφύγει τις νομικές συνέπειες. Αλλά δεν πάνε πίσω και άλλες δυτικές χώρες, ενώ και εδώ ξεχωρίζει το Ισραήλ.
Σύμφωνα με διεθνή μέσα, στον «ανατολικό κόσμο», εκτός από τη Ρωσία, εταιρεία μισθοφόρων έχει ιδρύσει και η Κίνα, τον Όμιλο Frontier Services (FSG) με επίκεντρο την Αφρική, με τις συμβουλές (και τη διεύθυνση μέχρι τον Απρίλιο του 2021) του ίδιου του Έρικ Πρινς, ο οποίος είχε περιγράψει ως κύρια εταιρική αποστολή της FSG «να βοηθά τις κινεζικές επιχειρήσεις να εργάζονται με ασφάλεια στην Αφρική». Φυσικά, όπως η ρωσική κυβέρνηση, έτσι και η κινεζική αρνείται ότι η ιδιωτική εταιρεία μισθοφόρων της παρέχει ένοπλες υπηρεσίες.
Οι εταιρείες μισθοφόρων είναι ιδιόμορφες ιδιωτικές, καπιταλιστικές επιχειρήσεις που πουλούν στρατιωτικές και αστυνομικές υπηρεσίες στη μεγάλη «αγορά της ασφάλειας», δηλαδή στην αγορά του πολέμου και της καταστολής, που ακμάζει στην εποχή μας. Κάθε ιδιωτική επιχείρηση, με όλες τις ιδιομορφίες της, υπόκειται στους κοινωνικούς και οικονομικούς νόμους του κεφαλαίου και της μισθωτής εργασίας.
Για να παράγει υπηρεσίες στην «αγορά ασφάλειας», η αντίστοιχη επιχείρηση αγοράζει και καταναλώνει υπερεξελιγμένα μηχανήματα, τα όπλα – μηχανές θανάτου. Και μισθώνει μια ιδιόμορφη, ειδικευμένη και ακριβή εργατική δύναμη, τον μισθοφόρο-επαγγελματία στρατιώτη, ο οποίος βάζει σε κίνηση τις μηχανές θανάτου. Αυτά τα δυο είναι η δόξα και η τιμή της συγκεκριμένης επιχείρησης αλλά πάνω από όλα είναι η περιουσία της, η ιδιοκτησία της. Χωρίς αυτά πεθαίνει. Η όποια φθορά συνεπώς τόσο των πανάκριβων πολεμικών μηχανών της όσο και του μισθοφορικού εργατικού δυναμικού, πρέπει να γίνεται με πολλή προσοχή, να μη ρίχνει το ποσοστό κέρδους. Εκτιμάται ότι οι απώλειες μισθοφόρων των ΗΠΑ στο Ιράκ έφτασε το 30% όλων των αμερικανικών απωλειών. Αυτό είναι ένα «λογικό» ποσοστό. Σε κάθε άλλη περίπτωση ο ιδιοκτήτης «τρελαίνεται» όπως θα τρελαινόταν κάθε ιδιοκτήτης μηχανών, εμπορευμάτων και εργατών. Ο Πριγκόζιν αντέδρασε με θυμό για αυτόν ακριβώς το λόγο: έβλεπε την ιδιοκτησία, την περιουσία του να καταστρέφεται.
Είναι φανερό ότι η Βάγκνερ Γκρουπ, αφού χρησιμοποιήθηκε με λελογισμένο και κερδοφόρο τρόπο για τις μυστικές και παράνομες ενέργειες της Ρωσίας έξω από τα σύνορά της, διατάχθηκε από το υπουργείο Άμυνας και το ρωσικό Γενικό Επιτελείο να δράσει στο σφαγείο του Μπαχμούτ/Αρτιόμοφσκ. Εκεί η καταστροφή του μισθοφορικού εμπορεύματος φαίνεται ότι ξεπέρασε κάθε όριο. Η Βάγκνερ έφερε εις πέρας το έργο της κατάληψης του Μπαχμούτ αλλά με εκατόμβες μισθοφόρων, όπως αποκάλυψε ο ίδιος ο Πριγκόζιν.
Ο κρατικός μισθοφορικός στρατός
Γιατί όμως, το κεφάλαιο, ο καπιταλισμός και το κράτος τους, έχουν ανάγκη από μια μερική, αλλά κρίσιμη ιδιωτικοποίηση του στρατού;
Η πρώτη αιτία είναι πώς ο στρατός κληρωτών πολιτών ή ο στρατός της γενικής υποχρεωτικής θητείας που κληροδότησε η γαλλική επανάσταση στην αστική τάξη δεν μπορεί πλέον να λειτουργήσει αποτελεσματικά υπέρ των συμφερόντων της. Διότι η αστική τάξη έχει μετατραπεί οριστικά και ιστορικά σε μια αντιδραστική κοινωνική τάξη, ειδικά στην εποχή μας. Τα ταξικά συμφέροντά της δεν ταυτίζονται με αυτά των στρατιωτών της. Ο στρατός της γαλλικής (αλλά και αγγλικής, αμερικανικής, ολλανδικής) αστικής επανάστασης κατά της φεουδαρχίας και μοναρχίας αποτελούνταν από χιλιάδες μικροϊδιοκτήτες αγρότες, μαγαζάτορες, πραματευτάδες. Αυτά τα στρώματα ήταν η κοινωνική βάση και η ψυχή του στρατού της εποχής της ανόδου της αστικής τάξης. Επρόκειτο αρχικά για έναν «λαϊκό στρατό» της εποχής εκείνης κάτω από την κυριαρχία της αστικής τάξης που αντικατάστησε ιστορικά το σώμα των ιπποτών και τους ημιεπαγγελματικούς/μισθοφορικούς στρατούς των φεουδαρχών του Μεσαίωνα. Η αστική κυριαρχία εξασφαλιζόταν με τη δημιουργία του επαγγελματικού σώματος των αξιωματικών και την αντίστοιχη διοικητική ιεραρχία.
Αυτός ο τύπος στρατού βρήκε τον καλύτερο εκπρόσωπο στον επαναστατικό στρατό αγροτών και μικροϊδιοκτητών του Ναπολέοντα. Ως στρατός κληρωτών ή υποχρεωτικής θητείας και μερικής ή γενικής επιστράτευσης λειτούργησε αποτελεσματικά μέχρι και τον Πρώτο, ακόμη και μέχρι τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Εντός του όμως εμφανίστηκαν τα πρώτα σημάδια ανησυχίας, απειθαρχίας, λιποταξιών, εξεγέρσεων και ανταρσιών, γενικά δυσλειτουργίας, τόσο στα χαρακώματα του Πρώτου, όσο και στις μάχες του Δεύτερου. Το όριό του φάνηκε με τη συναδέλφωση λαού – στρατού στη Ρωσία που έκρινε την επιτυχία και των δυο ρωσικών επαναστάσεων. Ωστόσο, ο τύπος αυτός λειτουργούσε ακόμη στις ανεπτυγμένες χώρες της Δύσης.
Εκεί που αποκαλύφθηκε η αναποτελεσματικότητά του για την αστική τάξη και το κεφάλαιο, ήταν στους κατακτητικούς, ιμπεριαλιστικούς πολέμους των ΗΠΑ και κυρίως στον πόλεμο του Βιετνάμ. Στην ήττα του αμερικανικού στρατού, το 1975, συνέβαλε, εκτός από την αποφασιστικότητα του βιετναμέζικου λαϊκού στρατού, η μαζική απειθαρχία και ανυπακοή των κληρωτών αμερικανών πολιτών, βασικά αφροαμερικανών, προλετάριων της βιομηχανικής εποχής. Η εμπειρία αυτή οδήγησε την αστική τάξη των ΗΠΑ να αναζητήσει ένα νέο είδος στρατού: τον κρατικό επαγγελματικό ή μισθοφορικό στρατό.
Οι δομικές αδυναμίες του στρατού υποχρεωτικής θητείας αποκαλύφθηκαν και στη διάρκεια της επιστράτευσης της ελληνικής στρατιωτικής δικτατορίας, το 1974, μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, όπου υπήρξαν φαινόμενα απειθαρχίας, άρνησης εκτέλεσης διαταγών και ενεργειών κατά του χουντικού επαγγελματικού σώματος των αξιωματικών. Τέτοιοι τύποι στρατού δυσκολεύονταν να στραφούν κατά του εχθρού – λαού στη νέα εποχή. Και αυτό αποδείχτηκε από την αποτυχία πολλών στρατιωτικών πραξικοπημάτων, με κορυφαίο αυτό της Τουρκίας, το 2015.
Έτσι, οι αστικές τάξεις στράφηκαν μαζικά από τα μέσα του 1980 στη δημιουργία, εάν όχι πλήρως, τουλάχιστον εν μέρει, μισθοφορικών επαγγελματικών σωμάτων. Σε αυτό ωθούσε και το γεγονός των ακόμη πιο εξελιγμένων τεχνολογικά όπλων που απαιτούσαν μεγαλύτερη εκπαίδευση και εξειδίκευση. Σωμάτων μικρότερων σε αριθμό, που χειρίζονταν όμως ακριβότερα και πιο φονικά όπλα, πιστών στον εργοδότη λόγω ανάγκης και προνομίων, αντιδραστικών στη φύση τους, εχθρικών απέναντι στην εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα, μιλιταριστικών και νεοφασιστικών στην ιδεολογία τους, μάτσο, μπρουτάλ, μισογυνικών και σεξιστικών στην κοινωνική τους συμπεριφορά.
Πέρα από τον γνωστό μεγάλο μετασχηματισμό του αμερικανικού ιμπεριαλιστικού στρατού σε μισθοφορικό, με τον πόλεμο της Ουκρανίας, μάθαμε ότι και ο ρωσικός στρατός είχε ήδη μετατραπεί, σε μεγάλο βαθμό, σε κρατικό μισθοφορικό επαγγελματικό σώμα, με την παρουσία ενός πολυάριθμου ακόμη στρατού γενικής υποχρεωτικής θητείας. Αυτό φαίνεται ήταν το συμπέρασμα της ρωσικής αστικής τάξης από την αποτυχία και ήττα της εισβολής και κατοχής στο Αφγανιστάν, όπου επίσης εμφανίστηκαν φαινόμενα απειθαρχίας στο σοβιετικό στρατό, λόγω του άδικου χαρακτήρα αυτού του κατακτητικού πολέμου.
Η ιδιωτικοποίηση του στρατού
Ο ιδιωτικός επαγγελματικός μισθοφορικός στρατός ή επιχειρηματικός στρατός, αποτελεί μετεξέλιξη και μερική άρνηση του κρατικού μισθοφορικού στρατού στην περίοδο της δομικής κρίσης του ολοκληρωτικού καπιταλισμού. Γιατί, όμως γενικεύτηκε;
Πρώτα από όλα γιατί είναι πιο φτηνός. Στις 5 Δεκεμβρίου 2005, ο τότε Υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Ντόναλντ Ράμσφελντ, αιτιολόγησε τη χρήση μισθοφόρων στο Ιράκ με βάση ότι ήταν «οικονομικά αποδοτικοί» και «χρήσιμοι στο πεδίο». Επιβεβαίωσε ότι δεν υπάγονται στον Ενιαίο Κώδικα Στρατιωτικής Δικαιοσύνης και έτσι είχαν το ελεύθερο να πράξουν ελεύθερα οποιοδήποτε έγκλημα πολέμου χωρίς τιμωρία. Για αυτό ο ρόλος τους αρχικά, ήταν επικουρικός. Έτσι, η κυβέρνηση των ΗΠΑ απαλλασσόταν από δικαστικές περιπέτειες. Αυτός είναι ο δεύτερος κύριος λόγος.
Αυτοί είναι και οι λόγοι που οδήγησαν τη ρωσική κυβέρνηση στην ίδρυση της Βάγκνερ βάζοντας επικεφαλής έναν πρώην εγκληματία και ολοφάνερα άξεστο και βάναυσο άνθρωπο.
Ένας ένοπλος αμερικανός μισθοφόρος που είχε υπηρετήσει στους Πεζοναύτες μπορούσε να κερδίσει έως και 200.000 δολάρια ετησίως στο Ιράκ. Όμως, περίπου τα τρία τέταρτα του δυναμικού των μισθοφόρων στο Ιράκ κατάγονταν από χώρες όπως το Νεπάλ, τις Φιλιππίνες ή από Ιρακινούς πολίτες, οι οποίοι λάμβαναν μόλις 3.000 δολάρια ετησίως. Μπορεί να φανταστεί κανείς την μισθολογική κατάταξη των στρατολογημένων από τις φυλακές της Ρωσίας μισθοφόρων ή τις διαφοροποιήσεις ανάλογα με την εθνοτική καταγωγή, όπως των Τσετσένων μισθοφόρων του Καντίροφ.
Η επέκταση των ιδιωτικών στρατών στην εποχή μας σχετίζεται με το φαινόμενο της υπερχρέωσης του αστικού κράτους, γνώρισμα της δομικής κρίσης του καπιταλισμού. Που με τη σειρά του οφείλεται στη δραστική μείωση της φορολογίας του κεφαλαίου, ειδικά των πολυεθνικών πολυκλαδικών ομίλωνμ και της αδυναμίας του κράτους να πληρώνει τις κρατικές «πανκοινωνικές» λειτουργίες που ακριβαίνουν όλο και περισσότερο. Πρόκειται για ένα κράτος υποταγμένο στο χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο. Θα λέγαμε, με μια μεγάλη δόση γενίκευσης, ότι σε τελική ανάλυση, ο ιδιωτικός μισθοφορικός στρατός είναι ένας στρατός του πλασματικού κεφαλαίου, της πιο αντιδραστικής κοινωνικής δύναμης που ρέπει στο νεοφασισμό, τον ταξικό αντεργατικό εμφύλιο πόλεμο, στο εσωτερικό και στον κατακτητικό, ιμπεριαλιστικό πόλεμο, στο εξωτερικό.
Ο Όμιλος Βάγκνερ είναι ένας πολυκλαδικός ρωσικός όμιλος με δράση σε διάφορους κλάδους (στρατός, εστίαση, ασφάλεια κ.α.) που δημιουργήθηκε με κρατική – κυβερνητική πρωτοβουλία και την επένδυση διαφόρων funds. Δεν είναι μια αμιγώς ιδιωτική επιχείρηση αλλά περισσότερο μια ΣΔΙΤ, μια Σύμπραξη Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα, με μεγάλη κρατική χρηματοδότηση και παροχή οπλισμού. Όμως η λειτουργία της υπάγευται στους νόμους της ελεύθερης αγοράς και ενός καπιταλιστικού ανταγωνισμού ρωσικού τύπου. Αποδεικνύεται ότι στις πεδιάδες του Ντονμπάς εμφανίστηκαν και άλλοι ανταγωνιστές: τον όμιλο Patriot Group και την εταιρεία Convoy.
Ας μην υπάρχουν αυταπάτες ότι ο ουκρανικός στρατός είναι ένας αγνός στρατός κληρωτών ενός λαού που αγωνίζεται για την εθνική του αυτοδιάθεση, όπως ισχυρίζεται η δυτική προπαγάνδα και η «νατοϊκή Αριστερά» ή και παραπληροφορημένοι άνθρωποι. Φυσικά υπάρχουν κληρωτοί πολίτες που πολεμούν (όπως και από τη ρωσική πλευρά, μετά τη μερική επιστράτευση), αλλά μέσα στον ουκρανικό στρατό λειτουργούν δεκάδες χιλιάδες μισθοφόροι «εθελοντές» ουκρανικών και κυρίως νατοϊκών και άλλων αποβρασμάτων.
Ορισμένα κρίσιμα συμπεράσματα
Στο Μπαχμούτ/Αρτιόμοφσκ εκφράστηκε η δυναμική των αντιθέσεων εντός του ιδιωτικού μισθοφορικού στρατού αλλά και των αντιθέσεων με τον κρατικό μισθοφορικό στρατό, με τον κρατικό μηχανισμό εν γένει. Ένα στρατιωτικό σώμα που πολεμά για έναν ανώτερο κοινωνικό σκοπό, όπως οι Σπαρτιάτες και οι Πλαταιείς στις Θερμοπύλες ή οι αγωνιστές του Οδυσσέα Ανδρούτσου στο Χάνι της Γραβιάς ή οι τρεις ΕΠΟΝίτες στο Κάστρο του Υμηττού ή τα σώματα του Κόκκινου Στρατού στο Στάλινγκραντ, μπορεί να χρειαστεί να θυσιαστεί. Και όταν το κάνει δεν ουρλιάζει για τη μοίρα του, πεθαίνει εθελοντικά για έναν ανώτερο από τη ζωή σκοπό. Οι νεκροί αυτοί τιμούνται από τους λαούς σαν πραγματικοί ήρωες. Και είναι.
Ο Πριγκόζιν ουρλιάζει στις στημένες κάμερες όχι γιατί πονάει τους στρατιώτες του, ούτε γιατί στρέφεται κατά της διεφθαρμένης ηγεσίας του στρατού. Ουρλιάζει γιατί είναι, αισθάνεται και συμπεριφέρεται όπως ένας ιδιοκτήτης μιας επιχείρησης που παράγει λουκάνικα και βλέπει να καταστρέφεται το σταθερό και μεταβλητό κεφάλαιό του, τα πανάκριβα μηχανήματα και το ειδικευμένο εμπόρευμα – εργατική δύναμη που έχει μισθώσει.
Για τον κρατικό μηχανισμό, για το κράτος – συλλογικό κεφάλαιο της Ρωσίας, όμως, η Βάγκνερ Γκρουπ δεν είναι παρά μια ακόμη επιχείρηση που πρέπει να ενταχθεί στο γενικό στρατιωτικό και επιτελικό σχέδιο. Αυτή είναι και η πολιτική αιτία της αντιπαράθεσης του Πριγκόζιν με τον Σοϊγκού και τον Γκερασίμοφ.
Οι εξελίξεις από εκεί και πέρα είναι γνωστές.
Η γιγάντωση των ιδιωτικών μισθοφορικών στρατών αποτελεί μέγιστο κίνδυνο για την εργατική τάξη και τους λαούς, για την ανθρωπότητα, τη δημοκρατία και την ειρήνη. Απαίτηση όλης της Αριστεράς και των δημοκρατών όλου του κόσμου πρέπει να είναι η κατάργησή τους. Πρώτο, διότι αποτελούν σκληρή αντιδημοκρατική – ημιφασιστική στρατιωτική δύναμη που θα χρησιμοποιηθεί από τα ιδιοκτήτες της εναντίον του εχθρού – λαού όταν απαιτηθεί χωρίς πιθανότητες συμφιλίωσης. Και δεύτερο, διότι οι ιδιοκτήτες των μισθοφορικών στρατών θα απαιτούν διαρκώς σκληρότερη εξωτερική πολιτική και θα ενορχηστρώνουν κάθε είδους διεθνή προβοκάτσια για να έχουν περισσότερο πόλεμο από τον οποίο αντλούν κέρδη[4].
Είναι φανερό ότι με κρατικούς ή ιδιωτικούς μισθοφορικούς στρατούς δεν μπορεί να διεξαχθεί δίκαιος πόλεμος. Επίσης, παρά τη δύναμη πυρός τους, οι μισθοφόροι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν εύκολα στρατούς αντάρτικου τύπου, όπως αποδείχθηκε στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν. Ο σύγχρονος ιμπεριαλισμός και οι μισθοφορικοί στρατοί του θα νικηθούν από λαϊκούς στρατούς τύπου Βιετνάμ, Κούβας και Αλγερίας σε συνδυασμό με τη σύγχρονη εργατική και παλλαϊκή μαζική πάλη που σε ενότητα με την προλεταριοποιημένη διανόηση θα εξευτελίσει όλα τα πανάκριβα οπλικά συστήματά τους.
Πηγές:
-https://www.amazon.com/Corporate-Warriors-Privatized-Military-Industry-dp-B00C7GBH0M/dp/B00C7GBH0M/ref=dp_ob_title_bk
– https://jacobin.com/2022/02/spies-intelligence-officers-erik-prince-us-domestic-politics
– https://jacobin.com/2022/02/spies-intelligence-officers-erik-prince-us-domestic-politics
– https://en.wikipedia.org/wiki/Frontier_Services_Group
– https://en.wikipedia.org/wiki/Private_military_company
[1] Έχει υποστηριχθεί μάλιστα ότι ιδρύθηκε με σχέδια του νοτιοαφρικανού, πρώην αντιστράτηγου στις δυνάμεις ασφαλείας, Μπάρλοου, ο οποίος, στα τέλη της δεκαετίας του 1980, όταν ο Νέλσον Μαντέλα διέλυσε το μεγαλύτερο μέρος του στρατού του Απαρτχάιμ, δημιούργησε την εταιρεία μισθοφόρων Executive Outcomes, η οποία τρομοκρατούσε ολόκληρη την Αφρική για τα επόμενα 15 χρόνια.
[2] Στη διεθνή ορολογία, PMC–Private Military Company / Ιδιωτική Στρατιωτική Εταιρεία ή PMSC–Private Military and Security Company / Ιδιωτική Εταιρεία Στρατού και Ασφάλειας
[3] Βλ. Corporate Warriors: The Rise of the Privatized Military Industry (Εταιρικοί Πολεμιστές: Η Άνοδος της Ιδιωτικοποιημένης Στρατιωτικής Βιομηχανίας, εκδ. Cornell Univercity Press)
[4] Έχει αποκαλυφθεί ότι οι ιδιοκτήτες των ιδιωτικών φυλακών στις ΗΠΑ ζητούν και πληρώνουν δικαστές για σκληρές καταδίκες ώστε να έχουν μεγαλύτερη πελατεία
