O δισεκατομμυριούχος ιδρυτής και ιδιοκτήτης της Amazon, Τζεφ Μπέζος, και ο μιντιακός νεο-βαρόνος Βαγγέλης Μαρινάκης έχουν κάτι κοινό. Και οι δύο αγόρασαν δύο ναυαρχίδες του Τύπου που βρίσκονταν σε τραγική οικονομική κατάσταση.
Ο πρώτος τη Washington Post το 2013 αντί 250 εκατ. δολαρίων και ο δεύτερος τον ΔΟΛ φέτος. Ο Β. Μαρινάκης πλήρωσε 22.892.600 ευρώ, ποσό αναλογικά υψηλό αν συγκρίνουμε την κυκλοφορία της Post με την αντίστοιχη των εντύπων του πρώην ΔΟΛ.
Ας δούμε πώς ο καθένας μίλησε για πρώτη φορά στους εργαζόμενούς του μετά την εξαγορά, ποιο όραμα προσπάθησε να μεταδώσει, ποιες γενικές κατευθύνσεις έδωσε στους δημοσιογράφους του, ακόμα και ποια αισθητική αποπνέουν τα λόγια και το ύφος του. Η ομιλία του Β. Μαρινάκη δημοσιεύθηκε στο Βήμα ,ενώ ρεπορτάζ για τις παρόμοιες ομιλίες του Τζεφ Μπέζος δημοσιεύτηκαν εδώ κι εδώ.
Ο Βαγγέλης Μαρινάκης μίλησε την Πέμπτη 14/9 στους εργαζόμενους του Βήματος, των Νέων, των περιοδικών και των ψηφιακών μέσων του ομίλου Alter Ego του οποίου είναι πρόεδρος. Κρίνοντας από τη δομή της ομιλίας του, υποθέτουμε ότι ήταν γραπτή. Ο Τζεφ Μπέζος μίλησε χωρίς σημειώσεις, αφιερώνοντας ένα διήμερο για τις συναντήσεις του με τους δημοσιογράφους της Washington Post, απαντώντας στις ερωτήσεις τους και ακούγοντας τις ανησυχίες και τις απόψεις τους.
Ο Β. Μαρινάκης έπλεξε το εγκώμιο των δύο ιστορικών εφημερίδων του, που «ήταν πάντα το βήμα της Δημοκρατίας, με σταθερότητα και μαχητικότητα, αλλά χωρίς μίσος, λαϊκισμό και φανατισμό».
«Το τέλος μιας επιχείρησης έρχεται όταν υμνεί κανείς τα περασμένα μεγαλεία της, ιδίως όταν πρόκειται για τη Washington Post που διαθέτει ένα τόσο ένδοξο παρελθόν», είπε ο Μπέζος.
Σήμερα, είπε ο Β. Μαρινάκης, «τις μεγάλες ευκαιρίες τις ανοίγουν «το όραμα, η εξωστρέφεια, η δημιουργικότητα και η προσαρμοστικότητα στις νέες συνθήκες». Στόχος του είναι «το Βήμα και τα Νέα να βρίσκονται στην κορυφή της δημοσιογραφικής ποιότητας και της κυκλοφορίας στοχεύοντας όμως και στην οικονομική βιωσιμότητά τους».
Δύο ήταν οι κύριες συμβουλές που έδωσε ο Μπέζος στο προσωπικό της εφημερίδας του: «Να δίνετε προτεραιότητα στους αναγνώστες, όχι στους διαφημιστές. Να μη γράφετε για να εντυπωσιάσετε ο ένας τον άλλον. Και πάνω απ’ όλα να μην είστε βαρετοί».
Επανειλημμένα ο Τζεφ Μπέζος αναφέρθηκε στη σημασία της ερευνητικής δημοσιογραφίας (ένα είδος που στην Ελλάδα βρίσκεται υπό εξαφάνιση) και δήλωσε ότι είναι έτοιμος να αντισταθεί στις πιέσεις που ίσως δεχτεί για τα ρεπορτάζ που κάποιοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι θα θελήσουν να καταπνίξουν.
Ο Β. Μαρινάκης τόνισε ότι θα υποστηρίξει τους συνεργάτες του και στον Τύπο, όπως έχει κάνει και στις άλλες του δραστηριότητες: «στη ναυτιλία, τον αθλητισμό, την τοπική αυτοδιοίκηση […]. Μέχρι σήμερα σε όλους τους τομείς που έχω ασχοληθεί έχουμε κερδίσει». Με άλλα λόγια, εμπιστευθείτε με γιατί είμαι ο νικητής.
Ο Τζεφ Μπέζος δήλωσε ότι δεν έχει γνώμη για όλα τα ζητήματα: «Δεν ξέρω πολλά για πράγματα, π.χ. για τη Συρία ή την εξωτερική μας πολιτική. Πολύ ευχαρίστως αφήνω τους ειδικούς να εκφράζουν την άποψή τους γι’ αυτά».
Αδιευκρίνιστο παραμένει το όραμα του Β. Μαρινάκη για τις «νέες συνθήκες». Ο Τζεφ Μπέζος το συγκεκριμενοποίησε, επαναλαμβάνοντας πολλές φορές ότι η ταμπλέτα θα είναι το νέο όχημα για να προσεγγιστεί μια νέα γενιά αναγνωστών. Η χάρτινη έκδοση της Post θα παραμείνει για πολλά χρόνια, διαβεβαίωσε, αλλά η ταμπλέτα μπορεί να προσφέρει στους αναγνώστες μια εικόνα και μια αίσθηση παρόμοια με εκείνη του παραδοσιακού τυπωμένου χαρτιού. H «καθημερινή ιεροτελεστία» της ανάγνωσης της εφημερίδας μπορεί να μεταφερθεί στην ταμπλέτα, μέσα από μια «δέσμη», ένα «πακέτο» και όχι μέσα από ένα μεμονωμένο άρθρο ή ρεπορτάζ.
Πολλές φορές ο Τζεφ Μπέζος αναφέρθηκε στους νέους: «Κάθε επιχείρηση πρέπει να μένει για πάντα νέα… Αν η βάση των πελατών σου γερνάει μαζί με την εταιρεία σου, τότε γίνεσαι είδος προς εξαφάνιση».
Με προτροπές που παραπέμπουν περισσότερο στο ποδόσφαιρο παρά στη δημοσιογραφία έκλεισε την ομιλία του ο πρόεδρος της Alter Ego:
«Έχετε το μέσο, έχετε την ευθύνη, διαχειριστείτε τα λοιπόν με τον καλύτερο τρόπο, στην ίδια γραμμή και με τις ίδιες αρχές που πορευτήκατε όλα αυτά τα χρόνια.
Και αποδείξτε για άλλη μια φορά ότι είμαστε η καλύτερη ομάδα!
Ξέρουμε όλοι μας ότι οι καιροί είναι δύσκολοι, αλλά ότι ο μαχητής επιβιώνει και προχωράει μπροστά.
Με όραμα, προγραμματισμό, σκληρή δουλειά και σύμπνοια μεταξύ μας θα προχωρήσουμε και θα ανέβουμε στην κορυφή.
Είμαι σίγουρος ότι θα είμαστε οι μεγάλοι ΝΙΚΗΤΕΣ».
Σκληρός καπιταλιστής ο ένας, σκληρός καπιταλιστής και ο άλλος, διαφορετικού βέβαια βεληνεκούς. Μια ρουτινιάρικη, ομιλία με κοινότοπες, χιλιοειπωμένες προτροπές από τη μια πλευρά, μια συνειδητή επικοινωνιακή «επιχείρηση γοητεία» από την άλλη.
