Το «λεφτόδεντρο» είναι ολοζώντανο και ανθισμένο, παρά την κρίση και μπορεί να μας χαρίσει ένα δημόσιο σύστημα υγείας ίδιο και καλύτερο από αυτό της Γερμανίας, ακόμη και αυξήσεις στους μισθούς.
Μπροστά στη διπλή και βαθιά οικονομική και επιδημική κρίση, έχει ήδη ξεκινήσει μια μεγάλη μάχη για τη σωτηρία της ζωής, της υγείας, των μισθών και του εισοδήματος της εργαζόμενης πλειοψηφίας.
Ο Κυρ. Μητσοτάκης δήλωσε στη Βουλή, ότι «το λεφτόδεντρο μαράθηκε το 2015 κι όσο λίπασμα κι αν θέλετε να του ρίξετε δεν θα πετάξει πάλι βλαστάρι». Και με βάση αυτή την εκτίμηση, σε διάγγελμά του, δήλωσε, «δεν θα ανεχτώ παράλογες απαιτήσεις», απευθυνόμενος προφανώς στους εργαζόμενους.
Είναι όμως έτσι; Το «λεφτόδεντρο μαράθηκε»;
Όπως θα αποδείξουμε, το «λεφτόδεντρο» είναι ολοζώντανο, ανθισμένο και μας περιμένει. Αρκεί να έχουμε την ικανότητα να το δούμε και το θάρρος να το τρυγήσουμε.
Λεφτά υπάρχουν σε τέσσερις βασικούς τομείς: Στα τοκοχρεολύσια του δημόσιου χρέους, στα κέρδη των μεγάλων και ειδικά των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων και ομίλων, στον προσωπικό πλούτο των μεγιστάνων και στις τράπεζες. Και είναι δεκάδες δισεκατομμύρια.
Στο παρόν άρθρο θα σταθούμε στα κέρδη των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων και ομίλων.
Είναι γνωστό ότι ο Μαρξ χαρακτήρισε την πάλη για τον «αναλογικό μισθό», δηλαδή, για τη σχέση μισθών και κερδών, ως την «αποφασιστική στιγμή» της ταξικής, κοινωνικής και πολιτικής πάλης. Ο μισθός χωρίζεται σε άμεσο και έμμεσο μισθό. Ο έμμεσος σχετίζεται με τις κοινωνικές δαπάνες από τον κρατικό προϋπολογισμό και μια από αυτές είναι οι δαπάνες για το δημόσιο σύστημα υγείας.
Βασική πηγή των κρατικών εσόδων είναι η φορολογία επί των κερδών, ειδικά των μεγάλων επιχειρήσεων και των ομίλων. Εκεί χρειάζεται να επικεντρωθεί η κοινωνική και πολιτική πάλη.
Αντί για αυτό, η κυβέρνηση και όλα τα συστημικά μέσα ενημέρωσης, επικεντρώνουν στις φιλανθρωπικές δωρεές των μεγιστάνων για το σύστημα υγείας. Ο πρωθυπουργός, από το βήμα της Βουλής, ευχαρίστησε «όλους τους ιδιώτες δωρητές, οι οποίοι έσπευσαν να ανταποκριθούν στην έκκλησή μας για περαιτέρω στήριξη του Εθνικού Συστήματος Υγείας».
Ποιο ήταν το ποσό; «Σχεδόν 64 εκατομμύρια ευρώ», είπε ο πρωθυπουργός.
Θα χαρακτηρίζαμε και εμείς «ευπρόσδεκτες» αυτές τις δωρεές, μαζί με τον πρώην υπουργό Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ, Ανδρ. Ξανθό, αν δεν αποτελούσαν ένα συνειδητό παραπέτασμα καπνού που κρύβει την ουσία:
Το ποσό αυτό είναι σχεδόν ένα τίποτα μπροστά στα κέρδη πολλών δισεκατομμυρίων που αποκόμισαν οι μεγάλες επιχειρήσεις και οι όμιλοι τα τελευταία χρόνια, ενώ αποτελεί μέγα κοινωνικό σκάνδαλο το γεγονός ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη μείωσε το φόρο επί των κερδών των Α.Ε. από το 29% για το 2018, στο 24% για το 2019. Σύμφωνα με τις προγραμματικές δηλώσεις της, μάλιστα, θα μειώσει το φόρο αυτό στο 20% για το 2020. Τη χρονιά της μεγάλης επιδημικής και οικονομικής κρίσης…
Ας δούμε, λοιπόν, τι αντιπροσωπεύουν τα 64 εκατομμύρια της φιλανθρωπίας των μεγιστάνων σε σύγκριση με τα κέρδη τους.
Τελευταίο έτος για το οποίο υπάρχουν τελικά και συγκεντρωτικά στοιχεία από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, είναι το 2017. Αυτή τη χρονιά, μια χούφτα 264 Ανώνυμων Εταιρειών με κέρδη μεγαλύτερα των 7,5 εκατομ. Ευρώ έκαστη, κέρδισε το αστρονομικό ποσό των 9,7 δις ευρώ (πίνακας Ι). Τα 64 εκατομμύρια δωρεών στα 9,7 δις αντιπροσωπεύουν το 0,66% των κερδών. Ένα σχεδόν τίποτα.
Για να κατανοήσουμε ακόμη περισσότερο τη διάσταση του κοινωνικού σκανδάλου, αυτές οι 264 επιχειρήσεις αποτελούσαν το 0,52% των 50.470 των Ανώνυμων Εταιρειών στη χώρα μας και το 1,35% των 19.540 κερδοφόρων. Αυτές οι 264 επιχειρήσεις καρπώθηκαν το 60,78% του συνόλου των κερδών.
Επαναλαμβάνουμε: το 0,52% των Ανώνυμων Εταιρειών καρπώθηκε το 60,78% των κερδών.
Το 2018, σύμφωνα με την ICAP, οι 500 πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις κέρδισαν 12 δις ευρώ, αύξηση κατά 12,4% σε σχέση με το 2017 (βλ. «Οι Πρωταθλητές Κερδών στην Ελλάδα», https://dir.icap.gr/mailimages/PressReleases/2019/BLiG%20Meleti%202019.pdf).
Με συντελεστή 29% θα πληρώσουν φόρο περίπου 3,48 δις.
Το 2019 όλοι μιλούν για μια καλή χρονιά στα κέρδη. Ας υποθέσουμε ότι οι 500 πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις είχαν την ίδια κερδοφορία. Με τη μείωση του Μητσοτάκη στο 24%, θα πληρώσουν 600 εκατομμύρια λιγότερο φόρο.
Από αυτά τα 600 εκατ. ευρώ, οι φιλάνθρωποι έδωσαν 64 εκατ. για την υγεία και τσέπωσαν τα υπόλοιπα 536 εκατομμύρια. Μας κλέβουν, μας κοροϊδεύουν και από πάνω θέλουν να τους πούμε και ευχαριστώ!
Ας πάμε τώρα αλλιώς. Τι αντιπροσωπεύουν όλα αυτά τα νούμερα για τη δημόσια υγεία;
Οι κρατικές δαπάνες για την υγεία επί Μητσοτάκη υπολογίζονται στα 3,2 δις, το 4,8% του κρατικού προϋπολογισμού. Τα 64 εκατ. ιδιωτικών δωρεών αντιπροσωπεύουν το 2% των κρατικών δαπανών για την υγεία. Δεν μπορούν να αλλάξουν ουσιαστικά την κατάστασή του ΕΣΥ.
Οι συνδικαλιστικές ενώσεις των νοσοκομειακών και των γιατρών ζητούν να αυξηθούν οι δαπάνες για την υγεία κατά περίπου 2 δις, για να φτάσουν το μέσο όρο της ΕΕ, δηλαδή, στο 7,5% (με σημερινές τιμές, περίπου στα 5,2 δις). Σε σχέση με αυτές τις ανάγκες, τα 64 εκατ. δωρεές αντιπροσωπεύουν μόλις το 1,2%.
Τώρα, ας σκεφτούμε τι θα γινόταν εάν μόνον οι 500 πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις φορολογούνταν με 50% επί των κερδών τους, το 2018 και όλες οι άλλες έμεναν στο 29%. Αυτό σημαίνει ότι το δημόσιο θα αντλούσε άλλα 2,52 δις.
Με αυτά και μόνο, το ελληνικό δημόσιο σύστημα υγείας θα ήταν ίδιο και καλύτερο από αυτό της Γερμανίας. Θα είχαμε ένα εκτεταμένο σύστημα πρωτοβάθμιας περίθαλψης και κρατικής πρόνοιας, αξιοπρεπή νοσοκομεία και επαρκείς ΜΕΘ, νοσηλεύτριες, νοσηλευτές, καθαρίστριες και γιατρούς με ικανοποίηση για τις συνθήκες εργασίας και τους μισθούς τους.
Όσο για τους 500 μεγιστάνες, θα τους έμεναν και άλλα 6 δις για λογικές αυξήσεις στους μισθούς και σοβαρές επενδύσεις. Δεν είναι και λίγα. Και δεν θέλουμε καμία δωρεά.
Η υπερσυγκέντρωση κερδών ισχύει για όλη την εφταετία 2011 – 2017. Την περίοδο αυτή, κατά μέσο όρο, 203 Ανώνυμες Εταιρείες, δηλαδή το 1,12% του συνολικού μέσου πλήθους των κερδοφόρων Α.Ε., δήλωσαν το 54,3% των φορολογητέων κερδών και το 53,2% του συνολικού φόρου των Α.Ε (πίνακας ΙΙ).
Ο μέσος συντελεστής φόρου της περιόδου 2011-2017 για τις Ανώνυμες Εταιρείες ήταν 26%.
Αν ο συντελεστής, αντί για 26% ήταν 50%, όχι για όλες τις κερδοφόρες, αλλά μόνο για τις 203, τότε ο μέσος όρος των φόρων τους θα ανέρχονταν σε 3,27 δις ευρώ και τα επιπλέον κρατικά έσοδα κατ’ έτος, στο 1,58 δις ευρώ. Σύνολο, για τα εφτά χρόνια 11 δις ευρώ! Με αυτά, λυνόταν το πρόβλημα χρηματοδότησης και της υγείας και της παιδείας.
Φυσικά, το λεφτόδεντρο δεν θα μας χαρίσει μόνο του τους καρπούς του. Θα χρειαστεί σκληρός αγώνας, ενότητα και συνείδηση για να πάρει η εργατική τάξη και ο λαός τους καρπούς. Η συμβιβαστική πολιτική και το «win – win» του ΣΥΡΙΖΑ ξέρουμε που οδήγησαν.
Προϋπόθεση για όλα αυτά είναι μια βαθιά αλλαγή στη νοοτροπία, στις προγραμματικές συλλήψεις και προσανατολισμούς της ανατρεπτικής Αριστεράς. Αντί για γενικολογίες και ίδια συνθήματα επί 10 χρόνια, αντί για αναβολή του αγώνα στο όνομα της επανάστασης, απαιτείται «εδώ και τώρα» συσπείρωση και κοινή δράση πάνω σε συγκεκριμένους, απτούς, καθαρούς κοινωνικούς στόχους, με βάση τον «αναλογικό μισθό», με βάση τη σχέση κερδών – μισθών. Όπως:
1. Δραστική προοδευτική μείωση της φορολογίας για τους εργαζόμενους, τους αυτοαπασχολούμενους και τους μικρούς επιχειρηματίες
2. Αναστολή φορολογίας για όλους τους ανέργους
3. Αφορολόγητο στα 12.000 ευρώ
4. Φορολογία 50% στα κέρδη των 500 μεγαλύτερων επιχειρήσεων και των 200 ομίλων
(*) Υπενθυμίζουμε ότι στους υπολογισμούς δεν περιλαμβάνεται το αίσχος των offshore φορολογικών παραδείσων, ούτε το αίσχος της φορολογικής ασυλίας των εφοπλιστών.
ΠΙΝΑΚΑΣ (Ι)
ΠΙΝΑΚΑΣ(ΙΙ)*
