Η αστική προπαγάνδα προσπαθεί συστηματικά να παρουσιάσει τη φορολογική πολιτική του αστικού κράτους ως «ουδέτερη» και «υπερ – ταξική» που φροντίζει για τη «δίκαιη κατανομή» των φορολογικών βαρών ανάλογα με το μέγεθος των εισοδημάτων του καθένα στο πλαίσιο του «κράτους πρόνοιας» και της «προστασίας των αδυνάτων».
Πέρα από τα ωραία λόγια που συσκοτίζουν την πραγματικότητα η φορολογική πολιτική στοχεύει στην αύξηση του βαθμού εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης μέσω της αύξησης της υπεραξίας που ιδιοποιείται το κράτος μέσω των φόρων, αφού τα φορολογικά βάρη τα επωμίζονται κατά κύριο λόγο οι μισθοί και όχι τα κέρδη.
Αυτό γίνεται πρωτίστως με την έμμεση φορολογία (ΦΠΑ, ειδικοί φόροι κατανάλωσης, χαρτόσημο κλπ.) όσο και με την άμεση φορολογία του εισοδήματος των φυσικών και νομικών προσώπων μέσω της ετήσιας υποβολής των φορολογικών δηλώσεων.
Εδώ θα ασχοληθούμε ειδικότερα με τον ταξικά μεροληπτικό ρόλο των τεκμηρίων διαβίωσης υπέρ της αστικής τάξης και των πλουσίων, μέσα από ένα παράδειγμα. Τα τεκμήρια διαβίωσης είναι μέρος της άμεσης φορολογίας των φυσικών προσώπων.
Παίρνουμε ως έτος σύγκρισης το 2009 που είναι το τελευταίο έτος πριν τις σαρωτικές μνημονιακές αλλαγές στο κοινωνικοοικονομικό αλλά και στο πολιτικό επίπεδο και εξετάζουμε την περίοδο 2009-2019.
Έστω ότι ένας αστός και ένας εργάτης έχουν μηδενικά εισοδήματα και κατά συνέπεια φορολογούνται μόνο με τα τεκμήρια (ακίνητα, αυτοκίνητα κ.α).
Ως παράδειγμα παίρνουμε έναν πλούσιο αστό και έναν εργάτη.
Στον ΠΙΝΑΚΑ 1 προσδιορίζονται τα τεκμήρια του αστού ο οποίος έχει τα εξής περιουσιακά στοιχεία:
· Μια κύρια κατοικία 500 τ.μ. σε περιοχή της Αθηνάς με τιμή ζώνης 8.500 ευρώ
· Μια δευτερεύουσα κατοικία 200 τ.μ. σε περιοχή της Αθήνας με τιμή ζώνης 5.000 ευρώ
· Ένα Ε.Ι.Χ αυτοκίνητο 4.000 κ.ε.
· Ένα μηχανοκίνητο σκάφος αναψυχής μήκους 35 μέτρων με χώρους ενδιαίτησης (καμπίνες) και με πλήρωμα μόνιμο προσωπικό.
· Μια εξωτερική πισίνα 75 τ.μ. και μια εσωτερική 35 τ.μ.
· Ένα αεροσκάφος με κινητήρα εσωτερικής καύσης 151 ίππων και
· Είναι άγαμος.
Όπως παρατηρούμε το έτος 2009, πριν τα μνημόνια, τα τεκμήριά του ανέρχονται στο 1.683.370 ευρώ και ο φόρος που τον βαρύνει φτάνει στις 663.823. ευρώ.
Τη δεκαετία 2010 – 2019 κατά μέσο όρο τα τεκμήριά του διαμορφώνονται ως εξής:
Τα τεκμήρια των κατοικιών μειώνονται κατά 61%, του αυτοκίνητου κατά 75% και των πισινών αντίστοιχα 49%. Το τεκμήριο του σκάφους αναψυχής με το πλήρωμα αυξάνεται κατά 69% ενώ το τεκμήριο του αεροσκάφους παραμένει σταθερό. Το τεκμήριο του άγαμου δεν υπήρχε το 2009.Έτσι συνολικά και κατά μέσο όρο λόγω της μείωσης των τεκμηρίων κατά 25%, το μέσο ετήσιο τεκμαρτό εισόδημά του παρουσιάζει μείωση 25% σε σχέση με το 2009 και «προσγειώνεται» στα 1.261.761 ευρώ. (ΠΙΝΑΚΑΣ 1).
Στο φορολογητέο αυτό εισόδημα ο μέσος ετήσιος φόρος μειώνεται κατά 17,5% και από 663.823 ευρώ φτάνει σε 547.407 ευρω. Πάρα τη μείωση όμως του φόρου, λόγω της επιβολής της εισφοράς αλληλεγγύης 81.237 ευρω και του φόρου πολυτελείας 82.282 ευρώ, τελικά ο αστός πλήρωσε φόρο 710.926 ευρώ. Πλήρωσε δηλαδή 7% περισσότερο φόρο σε σχέση με το 2009.Επομένως η επιπλέον τελική φορολογική του επιβάρυνση συνολικά στη δεκαετία ήταν η ετήσια επιβάρυνση (710.926-663.823)επί τα 10χρόνια, δηλαδή 471.030 ευρώ.
Ας δούμε τώρα τι θα γίνονταν στη δεκαετία 2010-2019 αν τα τεκμήριά του δεν μειώνονταν κατά 25% αλλά παρέμεναν σταθερά στα επίπεδα του 2009.
Τότε το μέσο ετήσιο τεκμαρτό εισόδημά του θα παρέμενε όσο ήταν το 2009 σε 1.683.370 ευρώ, ο μέσος ετήσιος φόρος σε σχέση με το 2009 θα αυξάνονταν κατά 10,5% και από 663.823 ευρώ θα ανέρχονταν σε 733.700 ευρώ. Η μέση ετήσια εισφορά αλληλεγγύης θα αυξάνονταν στα 105.796 ευρώ και ο μέσος ετήσιος φόρος πολυτελείας θα παρέμενε ίδιος στα 82.282 ευρώ. Άρα ο αστός θα πλήρωνε μέσο ετήσιο φόρο 921.778 ευρώ. Θα πλήρωνε δηλαδή 38,9% περισσότερο φόρο σε σχέση με το 2009.
Επομένως σε σύγκριση με το 2009 η επιπλέον τελική φορολογική του επιβάρυνση στη δεκαετία 2010-2019 θα ήταν η ετήσια επιβάρυνση (921.779-663.823) επί τα 10 χρόνια, δηλαδή 2.579.560 ευρώ.
Άρα τελικά ο αστός από τη μείωση των τεκμηρίων του κέρδισε στη δεκαετία 2010-2019: 2.579.560-471.030= 2.108.530 ευρώ!!!
Πάρα κάτω προσδιορίζονται τα τεκμήρια του εργάτη με τα εξής περιουσιακά στοιχεία (ΠΙΝΑΚΑΣ 2):
· Μια κύρια κατοικία στα δυτικά προάστια της Αθήνας 90 τ.μ. με τιμή ζώνης 900 ευρώ.
· Μια δευτερεύουσα κατοικία 60 τ.μ., επίσης στα δυτικά προάστια της Αθήνας, με τιμή ζώνης 900 ευρώ.
· Ένα αυτοκίνητο 1400 κυβικών εκατ. και
· Είναι άγαμος.
Στο έτος 2009 το μόνο τεκμήριο που είχε ήταν το τεκμήριο του αυτοκίνητου 9.900 ευρώ. Οι κατοικίες του δεν είχαν τεκμήριο επειδή η μεν κύρια ήταν κάτω από 200 τ.μ. η δε δευτερεύουσα κάτω από 150 τ.μ. οπότε με βάση τον τότε ισχύοντα νόμο απαλλάσσονταν των τεκμήριων. Με βάση την κλίμακα του φόρου που ίσχυε για το 2009 παρ’ ότι φορολογείται τεκμαρτά για 9.900 ευρώ δεν προκύπτει φόρος διότι το αφορολόγητο ήταν 12.000 ευρώ.
Από το «σωτήριο» μνημονικό έτος 2010 καταργείται η απαλλαγή του ορίου των 200 τ.μ. και 150 τ.μ. αντίστοιχα για κυρίες και δευτερεύουσες κατοικίες, και όλες, ακόμα και αυτές που ενοικιάζονται, από το πρώτο τετραγωνικό, έχουν τεκμήριο. Τη δεκαετία 2010-2019 αυξάνονται συνολικά τα τεκμήριά του και ετησίως κατά μέσο όρο γίνονται : Οι κατοικίες 4.925 ευρώ, το αυτοκίνητο 5.040 ευρώ, για τον άγαμο 3.000 ευρώ. Σύνολο μέσου τεκμαρτού εισοδήματος κατ’ έτος στη δεκαετία 2010-2019, 12.965 ευρώ. Σε σύγκριση με το 2009 τα τεκμήριά του, επομένως και το φορολογητέο εισόδημά του, παρουσιάζουν αύξηση 31%.
Για το εισόδημα αυτό ο φόρος της κλίμακας είναι κατά μέσο όρο ετησίως 836 ευρώ. Ενώ ο φόρος αλληλεγγύης προσδιορίζεται στα 73 ευρώ. Τελική μέση ετήσια συνολική φορολογική επιβάρυνση 909 ευρώ.
Για τον εργάτη η αύξηση των τεκμηρίων σε συνδυασμό με τη μείωση του αφορολόγητου επέφερε :
Από 0 φόρο το 2009,909 ευρώ μέσο ετήσιο φόρο τη δεκαετία 2010-2019.
Επιπλέον φορολογική επιβάρυνση συνολικά στη δεκαετία 9.090 ευρώ.
Τα παραπάνω σημαίνουν ότι τα τεκμήρια, πρέπει να αλλάξουν κοινωνικό, ταξικό πρόσημο και όχι να καταργηθούν. Να στοχεύουν στο χτύπημα της φοροαποφυγής των αστών και των πλουσίων και όχι στο ξεζούμισμα των εκατομμυρίων της εργατικής τάξης και των μικρομεσαίων στρωμάτων όπως συμβαίνει μέχρι σήμερα.
Χρειάζεται επομένως:
· Η επαναφορά της απαλλαγής από το τεκμήριο για κύρια κατοικία έως 200 τ.μ. και για δευτερεύουσα έως 150 τ.μ.
· η κατάργηση του τεκμήριου των 3.000 και 5.000 ευρώ για τους άγαμους και έγγαμους αντίστοιχα,
· η επαναφορά του αφορολόγητου για τους μισθωτούς στις 12.000 ευρώ.
· η καθιέρωση αφορολόγητου για τους ατομικά απασχολουμένους 3.000-5.000 ευρώ
Έτσι θα χαλαρώσει η θηλιά των τεκμηρίων διαβίωσης από το λαιμό της εργατικής τάξης και των μικρομεσαίων στρωμάτων και θα πάρουν μια ανάσα ζωής.