Του Phil Miller για το Daily Maverick
Μετάφραση: Παναγιώτης Παπαδομανωλάκης
Πηγή: Guernica
Ο στρατός της Βρετανίας συνεχίζει να διευκολύνει το βομβαρδισμό μιας από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου, η οποία κινδυνεύει περισσότερο από την Covid-19
Η Βασιλική Πολεμική Αεροπορία (RAF) και η μεγαλύτερη επιχείρηση όπλων της Βρετανίας, BAE Systems, συνεχίζουν να στηρίζουν την επίθεση της Σαουδικής Αραβίας στην Υεμένη, παρά τις εκκλήσεις των Ηνωμένων Εθνών για κατάπαυση του πυρός λόγω φόβων “ανείπωτου ανθρώπινου πόνου”, όπως ανακάλυψε το Declassified UK.
Αξιωματούχοι του ΟΗΕ προειδοποιούν ότι ο Covid-19 θα “συντρίψει” το υπόλοιπο 50% του συστήματος υγείας της Υεμένης, το οποίο λειτουργεί μετά από πέντε χρόνια εναέριων βομβαρδισμών, οι οποίοι έχουν σκοτώσει περισσότερους από 100.000 ανθρώπους και έχουν δει ιατρικό προσωπικό να στοχεύει επανειλημμένα.
Η Υεμένη είναι η χειρότερη ανθρωπιστική κρίση στον κόσμο και οι ειδικοί ανησύχησαν όταν εντοπίστηκε η πρώτη υπόθεση Covid-19 της χώρας νωρίτερα αυτό το μήνα. Η Υεμένια ομάδα ανθρωπίνων δικαιωμάτων Mwatana ενημερώθηκε από έναν απελπισμένο κάτοικο στην πρωτεύουσα της Σαναά: “Εάν φτάσει ο κορονοϊός στην Υεμένη, θα πρέπει απλά να σκάψουμε τους τάφους μας και να περιμένουμε ήσυχα για το θάνατο”.
Παρά τις ανησυχίες αυτές, το Πρόγραμμα Δεδομένων της Υεμένης αναφέρει ότι την περασμένη εβδομάδα ο συνασπισμός υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας ξεκίνησε 106 αεροπορικές επιθέσεις. Το Παγκόσμιο Κέντρο Ευθύνης για την Προστασία έχει χαρακτηρίσει τέτοιες επιθέσεις ως “αδιάκριτους βομβαρδισμούς πολιτών”.
Το Declassified UK διαπίστωσε ότι ενώ οι πρόσφατες δραστηριότητες βρίσκονταν σε εξέλιξη, η κολοσσιαία βρετανική βιομηχανία όπλων BAE Systems μετέφερε αεροπλάνο μεταφοράς φορτίου (με τον αριθμό ουράς G–JMCM) από το εργοστάσιο μαχητικών αεροσκαφών τύπου Typhoon στο αεροδρόμιο Warton της Αγγλίας, στην αεροπορική βάση Akrotiri της RAF στην Κύπρο στις 15 Απριλίου 2020, όπου ανεφοδιάστηκε και έμεινε για μια νύχτα.
Στη συνέχεια, το αεροπλάνο μεταφοράς προχώρησε στο Ta’if, κοντά στη Μέκκα στη Σαουδική Αραβία, την επόμενη ημέρα. Προσωπικό της BAE στην Αεροπορική Βάση King Fahad στο Ta’if υπηρετεί στόλο μαχητικών αεροσκαφών τύπου Typhoon, τα οποία χρησιμοποιούνται από την Σαουδική Πολεμική Αεροπορία για την βομβιστική επίθεση στην Υεμένη.
Λίγες ώρες μετά την προσγείωση στο Ta’if, το φορτηγό πλοίο BAE επέστρεψε στην ίδια διαδρομή προς το Warton, φθάνοντας στις 17 Απριλίου. Ένας παρατηρητής αεροπλάνων κατέγραψε την πτήση σε έναν διαδικτυακό πίνακα μηνυμάτων και ένας συμπατριώτης του παρατήρησε: “Η εβδομαδιαία πτήση με ανταλλακτικά αεροσκαφών(τι άλλο;) της Σαουδικής Αραβίας συνεχίζεται αμείωτη από οποιαδήποτε πανδημία Covid-19 που καταλαμβάνει τον κόσμο.”
Όταν ρωτήθηκε από το Declassified UK για τον σκοπό της πτήσης της προηγούμενης εβδομάδας από τη Βρετανία στην Ta’if, ένας εκπρόσωπος της BAE δήλωσε μόνο: “Παρέχουμε αμυντικό εξοπλισμό, εκπαίδευση και στήριξη υπό την κυβέρνηση σε κυβερνητικές συμφωνίες μεταξύ ΗΒ και Βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας”
Τα δεδομένα πτήσης φαίνεται να επιβεβαιώνουν ότι η πτήση Warton–Akrotiri–Ta’if είναι εβδομαδιαίο γεγονός. Το μοντέλο αεροσκαφών που χρησιμοποιεί η BAE, ένα Boeing 737-300, μπορεί να φέρει οκτώ μεγάλα εμπορευματοκιβώτια φορτίου στο κύριο κατάστρωμα του.
Το Declassified UK διαπίστωσε επίσης ότι μόνο τον Απρίλιο η BAE έχει διαφημίσει τουλάχιστον πέντε κενές θέσεις για εκπατρισμένους για να βοηθήσει στην υποστήριξη της σαουδικής πολεμικής αεροπορίας. Η BAE απασχολεί περίπου 6.500 άτομα σε ολόκληρη τη Σαουδική Αραβία, από τους οποίους το 30% περίπου είναι απόδημοι.
Οι αγγελίες εργασίας περιλαμβάνουν έναν εκπαιδευτή για να εκπαιδεύσει Σαουδάραβες στρατιωτικούς πιλότους να πετούν αεροσκάφη Hawk στην αεροπορική βάση King Faisal στο Ταμπάκ, κοντά στην Ιορδανία. Οι πιλότοι πρέπει να μάθουν να πετούν το Hawk πριν μπορέσουν να κυριαρχήσουν στο πιο προηγμένο τζετ του Typhoon, το οποίο είναι ενεργό στην Υεμένη.
Οι άλλες τέσσερις κενές θέσεις βρίσκονται στο Ta’if όπου ο στόλος Typhoon της Σαουδικής Αραβίας απαιτεί σήμερα έναν νέο “πιλότο προσομοιωτή“, έναν “επόπτη τεχνικού εξοπλισμού“, έναν “μηχανικό ελέγχου εφοδιαστικής” και έναν “μηχανικό εισαγωγής ικανοτήτων“.
Όταν ρωτήθηκε για αυτές τις διαφημίσεις, ένας εκπρόσωπος της BAE είπε στο Declassified UK: “Συμμορφούμαστε με όλους τους σχετικούς νόμους και κανονισμούς ελέγχου εξαγωγών στις χώρες στις οποίες λειτουργούμε. Οι δραστηριότητές μας υπόκεινται σε έγκριση και επίβλεψη από την κυβέρνηση του ΗΒ”.
Σημαία
Ο βρετανικός στρατός και η μεγαλύτερη εταιρεία όπλων του Ηνωμένου Βασιλείου συνεργάζονται στενά σε όλα τα επίπεδα επιχειρήσεων της Σαουδικής Αραβίας. Η BAE επικουρείται στη Σαουδική Αραβία από περίπου 100 υπαλλήλους του βρετανικού στρατού, οι οποίοι προέρχονται κυρίως από τη RAF, στο πλαίσιο ενός προγράμματος που είναι γνωστό ως Υπουργείο Άμυνας των Σαουδαραβικών Ενόπλων Δυνάμεων (MODSAP), το οποίο δίνει στην κυβέρνηση του ΗΒ 60 εκατομμύρια στερλίνες ετησίως από το καθεστώς της Σαουδικής Αραβίας.
Χωρίς την τεχνική εμπειρία της Βρετανίας, η σαουδική αεροπορία θα ήταν εκτός λειτουργίας σε λιγότερο από ένα δεκαπενθήμερο, σύμφωνα με έναν πρώην υπάλληλο της BAE ο οποίος μίλησε στο Channel 4 Dispatch. Εκτός από το Ta’if και το Tabuk, άλλες τοποθεσίες του MODSAP περιλαμβάνουν την πρωτεύουσα της Σαουδικής Αραβίας Ριάντ, το Khamis Mushayt κοντά στα σύνορα με την Υεμένη, την Τζούμπαιρε και τη Νταχράν στις ακτές του Κόλπου και τη Τζέντα στις ακτές της Κόκκινης Θάλασσας.
Το MOD δήλωσε στο Declassified UK ότι δεν θα διευκρινίζει πόσοι από το προσωπικό του βρίσκονται σε κάθε τοποθεσία “για λόγους επιχειρησιακής ασφάλειας” και δεν απάντησε στις ερωτήσεις μας σχετικά με το αν ήταν σκόπιμο η RAF να συνεχίσει να υποστηρίζει την αεροπορία της Σαουδικής Αραβίας κατά τη διάρκεια μιας πανδημίας.
Το Μάρτιο του 2020, ο Βρετανός υπουργός Άμυνας Μαρκ Λάνκαστερ δήλωσε στο Κοινοβούλιο ότι το προσωπικό της RAF “παρείχε τεχνική υποστήριξη ρουτίνας” για σαουδαραβικά στρατιωτικά αεροσκάφη “συμπεριλαμβανομένων αεροσκαφών που επιδίδονται σε στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Υεμένη”.
Πρόσθεσε ότι έχουν επίσης “προσφέρει γενική στήριξη εκπαίδευσης” στους Σαουδάραβες πιλότους, ωστόσο η RAF δεν παρακολούθησε τον τρόπο με τον οποίο οι μαθητές τους συνέχισαν να χρησιμοποιούν τις δεξιότητες που έμαθαν.
Το MOD ισχυρίζεται ότι ο ρόλος του δεν ισοδυναμεί με “άμεση στήριξη” για τις Σαουδαραβικές εξορμήσεις στην Υεμένη, επειδή το προσωπικό της RAF “δεν προετοιμάζει” το σαουδαραβικό αεροσκάφος για επιχειρήσεις, είτε “φορτώνοντας” όπλα είτε σχεδιάζοντας επιθέσεις.
Ωστόσο, η κυβέρνηση παραδέχθηκε ότι το προσωπικό του ΗΒ αποθηκεύει και εκδίδει όπλα για χρήση από την πολεμική αεροπορία της Σαουδικής Αραβίας, φορτώνει όπλα για τις εκπαιδευτικές αποστολές της και συμμετέχει σε εκπαιδευτικές ασκήσεις με την πολεμική αεροπορία της Σαουδικής Αραβίας. Τρία μέλη του προσωπικού της RAF είναι επίσης ενσωματωμένα στο Σαουδαραβικό Κέντρο Αερομεταφορών.
Ώρες μετά την προσγείωση του αεροπλάνου μεταφοράς εμπορευμάτων BAE στο Ta’if στις 16 Απριλίου 2020, ο Sir John Lorimer, στρατηγός του βρετανικού στρατού που ασχολείται με τη Μέση Ανατολή, είχε μια “ζεστή, παραγωγική συζήτηση” με τον αρχηγό των ενόπλων δυνάμεων της Σαουδικής Αραβίας. Ο Sir John περιέγραψε τον Σαουδάραβα ομόλογό του ως “φίλο” και επέκρινε τους αντάρτες Χούτι της Υεμένης στο Twitter για το γεγονός ότι δεν έκαναν κατάπαυση του πυρός κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει επίσης στενή σχέση με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), ένα άλλο βασικό μέλος του συνασπισμού που βομβαρδίζει την Υεμένη. Την προηγούμενη βδομάδα, αεροπλάνο μεταφοράς RAF μετέφερε αεροπορικώς από την Κύπρο στο αεροδρόμιο Αλ Μινχάντ στο Ντουμπάι, τη μεγαλύτερη πόλη των ΗΑΕ, όπου η RAF έχει μόνιμη παρουσία. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα προσέλαβαν επίσης βρετανούς μισθοφόρους για να βοηθήσουν τη μονάδα της Προεδρικής Φρουράς, η οποία αγωνίστηκε στην Υεμένη.
“Σκληρή ειρωνεία”
Ενώ βοηθούν στην βομβιστική επίθεση στην Υεμένη, τόσο η RAF όσο και η BAE βοηθούν την Εθνική Υπηρεσία Υγείας (NHS) της Βρετανίας να αντιμετωπίσει το Covid-19 στο ΗΒ. Η RAF έχει χαρακτηρίσει την Covid-19 “εθνική κρίση” και έχει διαθέσει ελικόπτερα για να βοηθήσει το Εθνικό Σύστημα Υγείας της Σκωτίας να φτάσει σε Covid-19 ασθενείς σε απομακρυσμένα μέρη της χώρας. Αυτή την εβδομάδα, αεροπλάνο της RAF συγκέντρωσε χειρουργικά φορέματα από την Τουρκία.
Η BAE παρέχει προστατευτικές μάσκες και αναπνευστήρες στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, ισχυριζόμενη ότι θέλει να “βοηθήσει με οποιονδήποτε τρόπο” για να σταματήσει το Covid-19. Κάποιο προσωπικό της BAE, το οποίο κατασκευάζει εξαρτήματα για το μαχητικό τζετ του τυφώνα, έχει στραφεί προς την εκτύπωση ασπίδων 3D προσώπου για τους εργαζόμενους στον τομέα της υγείας στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο Βρετανός-Υεμένιος δικηγόρος Recob Jaffer δήλωσε στο Declassified UK ότι οι ενέργειες της BAE ήταν “σκληρή ειρωνεία”. Είπε: “Εν μέσω πανδημίας, κατασκευάζουν αναπνευστικές συσκευές για ένα έθνος, ενώ στέλνουν στρατιωτική βοήθεια σε ένα άλλο, προς χρήση ενάντια σε μια χώρα που υποφέρει από τη χειρότερη ανθρωπιστική κρίση του κόσμου”.
“Είναι πλέον σαφές, περισσότερο από ποτέ, ότι η BAE Systems δεν ασχολείται με την “αμυντική” ασφάλεια, αλλά με την τροφοδότηση του πολέμου”.
Αν και η στήριξη της Βρετανίας για την αεροπορία της Σαουδικής Αραβίας είναι ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19, είναι μια μακροχρόνια συμφωνία που έχει ήδη επιβιώσει από αρκετά σκάνδαλα.
Το MODSAP δημιουργήθηκε για να διευκολύνει τη συμφωνία όπλων Al–Yamamah μεταξύ Βρετανίας και Σαουδικής Αραβίας, η οποία υπεγράφη από την Margaret Thatcher το 1985, η οποία ήταν η μεγαλύτερη συμφωνία εξαγωγών όπλων που έχει συνάψει το ΗΒ.
Η συμφωνία Al–Yamamah αμαυρώθηκε από ισχυρισμούς δωροδοκίας που η Βρετανική Υπηρεσία Σοβαρών Απατών επιχείρησε να ερευνήσει μέχρι που ο τότε πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ παρενέβη για να την σταματήσει μετά από απειλές του σαουδαραβικού καθεστώτος ότι ο Ριάντ θα διευκόλυνε τους τρομοκράτες να εκτελούν θηριωδίες σε βρετανικό έδαφος εάν προχωρούσε.
Τα βρετανικά στρατιωτικά έγγραφα δείχνουν ότι το MODSAP θεωρείται “βασική προτεραιότητα για την υπερπόντια αμυντική σύμπραξη του ΗΒ και αποτελεί σημαντική συνιστώσα της Στρατηγικής του ΗΒ για τη Μέση Ανατολή” και υπάρχουν σημαντικές προσπάθειες για να εξασφαλιστεί η σωστή φροντίδα του προσωπικού.
Στο πλαίσιο του προγράμματος MODSAP, Βρετανοί στρατιωτικοί που βρίσκονται στη Σαουδική Αραβία λαμβάνουν υγειονομική περίθαλψη σύμφωνα με τα πρότυπα της NHS από την BAE και λαμβάνουν ιδιωτική ιατρική ασφάλιση BUPA Gold. Το 2014, η BAE προσέλαβε έξι Βρετανούς και τρεις Νοτιοαφρικανούς γιατρούς για να παρέχουν υγειονομική περίθαλψη στο προσωπικό της MODSAP, τους συζύγους και τα παιδιά τους σε εγκαταστάσεις στο Ριάντ, Νταχράν, Τα’if και Ταμπούκ.
Το BAE απασχολεί τόσο μεγάλο προσωπικό απόδημων στη Σαουδική Αραβία που έχει κατασκευάσει τεράστιες ενώσεις για να φιλοξενήσει αυτούς και τους ομολόγους τους για MOD. Το Salwa Garden Village στο Ριάντ διαθέτει 73 μονάδες στο προσωπικό του MOD, συμπεριλαμβανομένης μιας “υπερ-εκτελεστικής βίλας”, και το συγκρότημα Sara της BAE κοντά στο Dhahran διαθέτει 952 οικιστικές μονάδες με 25 να έχουν δεσμευθεί για το MOD του ΗΒ. Οι εγκαταστάσεις περιλαμβάνουν σχολεία, πισίνες, μπόουλινγκ, σκουός και γήπεδα τένις.
Αυτός ο βαθμός επένδυσης κατέστησε τη Σαουδική Αραβία στην τρίτη μεγαλύτερη αγορά της BAE μετά τις ΗΠΑ και το ΗΒ. Η BAE έχει πωλήσει όπλα αξίας 15 δισεκατομμυρίων λιρών στη Σαουδική Αραβία από τότε που ξεκίνησε η σύγκρουση με την Υεμένη το 2015, σύμφωνα με την Εκστρατεία κατά του Εμπορίου Όπλων (CAAT). Η ετήσια έκθεση της εταιρείας που δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2020 αναφέρει: “Η Σαουδική Αραβία έχει ισχυρή δέσμευση στις δαπάνες άμυνας και ασφάλειας, καθοδηγούμενες από την αστάθεια της περιφερειακής ασφάλειας”.
Το 2019, η CAAT έλαβε επιτυχώς απόφαση του Εφετείου, η οποία εμπόδιζε τους υπουργούς του Ηνωμένου Βασιλείου να χορηγήσουν νέες άδειες εξαγωγής για όπλα που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στον βομβαρδισμό της Υεμένης. Η βρετανική κυβέρνηση προσέφυγε στο Ανώτατο Δικαστήριο.
Ειδικές δυνάμεις
Εκτός από το σχέδιο MODSAP, το στρατιωτικό προσωπικό του ΗΒ υπηρετεί επίσης στην Εθνική Φρουρά της Σαουδικής Αραβίας (SANG), μια ελίτ μονάδα γνωστή ως “λευκός στρατός”, η οποία προστατεύει τον κυβερνών Οίκο των Σαούντ και δραστηριοποιείται στην Υεμένη.
Στο πλαίσιο μιας συμφωνίας γνωστή ως SANGCOM, ο στρατός του ΗΒ έχει κερδίσει 2 δισεκατομμύρια λίρες από το 2010 για να “εκσυγχρονίσει” τον εξοπλισμό επικοινωνίας της φρουράς, όπως έχει αποκαλύψει το Declassified UK στο παρελθόν.
Περίπου 74 μέλη του προσωπικού του MOD εγκαταστάθηκαν στη Σαουδική Αραβία και εργάστηκαν για το έργο SANGCOM το 2019. Το έργο τους περιλαμβάνει “συμβουλές προς την Εθνοφρουρά σε όλα τα επίπεδα διοίκησης.. για το πλήρες φάσμα των στρατιωτικών επιχειρήσεων στα νότια σύνορα της Υεμένης”.
Η Ειδική Υπηρεσία Σκαφών (SBS) της Βρετανίας θεωρείται επίσης ότι μάχεται επί τόπου στην Υεμένη, διευθύνει τις αεροπορικές επιθέσεις της Σαουδικής Αραβίας και εργάζεται δίπλα σε παιδιά στρατιώτες. Σύμφωνα με πληροφορίες, πέντε κομάντο της SBS τραυματίστηκαν σε αυτές τις επιχειρήσεις το 2019.
Το 2018, η SBS αναπτύχθηκε στο στρατόπεδο Λεμονιέρ στο Τζιμπουτί από όπου επιβιβάστηκαν σε πλοία και τους συνόδευσαν μέσω του κόλπου του Άντεν σε περίπτωση επιθέσεων από τους αντάρτες Χούτι της Υεμένης.
Το MOD αρνείται να σχολιάσει τις ειδικές δυνάμεις του Ηνωμένου Βασιλείου και η έκταση του ρόλου τους στην Υεμένη παραμένει εξαιρετικά απόρρητη. Ωστόσο, η Ειδική Ένωση Ναυτικών, μια φιλανθρωπική οργάνωση που βοηθά τους βετεράνους, ανέφερε στην ετήσια έκθεσή της για το 2018 ότι “μεγάλο ποσοστό τραυματισμών” που υπέστησαν τα μέλη της σε απροσδιόριστες αποστολές “κατατάσσονται ως αλλαγές ζωής”.
Οι τραυματισμοί κυμαίνονταν από “κατεστραμμένα άκρα, παραμορφώσεις, ακρωτηριασμούς και διαταραχή μετατραυματικού στρες, ένα σοβαρά τραυματισμένο μέλος βρίσκεται σε αναπνευστική συσκευή για το υπόλοιπο της ζωής του και δυο μέλη με οξείες εγκεφαλικές βλάβες, τα οποία απαιτούν και πάλι ισόβια φροντίδα και υποστήριξη”. Είναι πιθανό ότι τουλάχιστον ορισμένοι από αυτούς τους τραυματισμούς υπέστησαν κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων της SBS στην Υεμένη.
