Οι εργαζόμενοι μιας εκ των μεγαλύτερων επιχειρήσεων της Λευκορωσίας, της Belaruskalya, αποφάσισαν να προχωρήσουν, διακόπτοντας τις εξορύξεις σε όλα τα ορυχεία της χώρας. Η Belaruskali απασχολεί περίπου 20.000 άτομα και παράγει περίπου το 15% των λιπασμάτων ποτάσας παγκοσμίως.
Η είδηση, την οποία έδωσε ο πρόεδρος της Ανεξάρτητης Συνδικαλιστικής Ένωσης της Λευκορωσίας Maxim Poznyakov, στο ρωσικό πρακτορείο TASS, πιθανότατα οδηγεί ορισμένους σε εξωραϊσμό του επιχειρούμενου «Μαϊντάν» της Λευκορωσίας, το οποίο αναδείξαμε στο προηγούμενο άρθρο μας. Τέτοιες παρανοήσεις, πιθανόν να βασίζονται σε άγνοια των συσχετισμών στην ίδια την εργατική τάξη και τις οργανώσεις που την εκπροσωπούν στην χώρα, τους οποίους θα επιχειρήσουμε να αναδείξουμε παρακάτω.
Συσχετισμοί στο εργατικό κίνημα
Η Ανεξάρτητη Συνδικαλιστική Ένωσης της Λευκορωσίας έλκει την καταγωγή της από τις επιτροπές αγώνα που δημιουργήθηκαν την δεκαετία του ’90 στην ΕΣΣΔ. Οι οργανωμένοι στις παραπάνω απεργιακές επιτροπές, διεκδικούσαν ένα «από-σοβιετοποιημένο» συνδικαλισμό, ενώ μεταξύ των αιτημάτων τους, ήταν εξάλειψη του πολιτικού μονοπωλίου του Κομμουνιστικού Κόμματος Σοβιετικής Ένωσης(ΚΚΣΕ), με άλλα λόγια η ολοκληρωτική νίκη της καπιταλιστικής παλινόρθωσης. Το 1993 ιδρύεται και επίσημα, το Λευκορωσικό Κογκρέσο Δημοκρατικών Συνδικάτων (BKDP), στο οποίο συμμετέχουν Ανεξάρτητη Συνδικαλιστική Ένωσης της Λευκορωσίας, η Ενωση Ελεύθερων Συνδικάτων της Λευκορωσίας (SPB) και η Ένωση Ελεύθερων Μεταλλουργών (SPM).
Σε πρόσφατη ανακοίνωση της, η Ανεξάρτητη Συνδικαλιστική Ένωσης της Λευκορωσίας, καλεί τους εργαζομένους της Λευκορωσίας να αποχωρήσουν από την «υποστηριζόμενη από την κυβέρνησή» Ομοσπονδία Συνδικάτων της Λευκορωσίας, τον «φιλοπροεδρικό κοινωνικό-πολιτικό σχηματισμό» Belaya Rus και τη Δημοκρατική Ένωση Νεολαίας Λευκορωσίας, ψέγοντάς τους ότι σε αντίθετη περίπτωση επιβεβαιώνουν την υποστήριξή τους προς τον πρόεδρο Αλεξάντερ Λουκασένκο.
Για να έχουμε μια εικόνα των συσχετισμών, ενώ το σύνολο των δυνάμεων του BKDP, της Συνδικαλιστικής Ένωσης της Λευκορωσίας συμπεριλαμβανομένης, μετράνε από κοινού περίπου 15.000 μέλη, η Ομοσπονδία Συνδικάτων της Λευκορωσίας είναι η μεγαλύτερη οργάνωση της χώρας με 4.000.000 μέλη που συμμετέχει στην Παγκόσμια Ομοσπονδία Συνδικάτων και στην Γενική Συνομοσπονδία Συνδικάτων. Αντίστοιχα, το Belaya Rus είναι μια οργάνωση πάνω των 180.000 μελών. Η δε Δημοκρατική Ένωση Νεολαίας μετρά 6.803 επιτροπές και 120.000 μέλη, σύμφωνα τουλάχιστον με μέτρηση του 2006.
Η Ομοσπονδία Συνδικάτων της Λευκορωσίας γυρίζει την πλάτη στο «Μαϊνταν» της Λευκορωσίας
Σε αντίθεση με τα καλέσματα του BKDP για συμμετοχή στις κινητοποιήσεις κατά του Λουκασένκο, η Ομοσπονδία Συνδικάτων διαχώρισε την θέση της από την πορτοκαλί εξέγερση. Ο πρόεδρος της ομοσπονδίας Mikhail Orda, δήλωσε: «Υπάρχουν αυτοί που σήμερα ζητούν την ανομία στους δρόμους της χώρας μας. Και πρέπει να πω ότι τα συνθήματά τους δεν είναι καθόλου μια ειρηνική ζωή, αλλά χάος και αναταραχή. Θέλω να σημειώσω ότι αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να καταλάβουν ότι θα είναι σαφώς υπεύθυνοι για αυτές τις ενέργειες». Ενώ συμπλήρωσε: «Οι προκλήσεις και οι προσπάθειες αποσταθεροποίησης της κατάστασης, που επιζητούν ορισμένες δυνάμεις, δεν θα κάνουν τίποτα για να προχωρήσει η χώρα μπροστά, αντιθέτως τέτοιες προσεγγίσεις μπορούν να μας γυρίσουν πίσω».
Αξίζει να προσθέσουμε πως η Ομοσπονδία συμμετείχε στην εκλογική διαδικασία, μαζί με τους παρατηρητές των κομμάτων. Στο κοινό κείμενο που υπέγραψαν, αναφέρεται πως «η προηγούμενη πολιτική εκστρατεία διεξήχθη σαφώς σύμφωνα με τον Εκλογικό Κώδικα. Τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας επιβεβαιώνουν την επιλογή των πολιτών της χώρας μας και δεν υπόκεινται σε αμφιβολίες». Σε άλλο σημείο της δήλωσης αναφέρεται σε σχέση με τις καταγγελίες της φιλο-ιμπεριαλιστικής αντιπολίτευσης περί «νοθείας»:
«Ταυτόχρονα, ορισμένες πολιτικές δυνάμεις, οι οποίες όρισαν επίσης τους παρατηρητές τους, σκόπιμα διαστρεβλώνουν πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία ψηφοφορίας και ολόκληρη την εκλογική εκστρατεία στο σύνολό της. Προχώρησαν σκόπιμα σε προκλήσεις, απειλούσαν πολίτες και μέλη εκλογικών επιτροπών. Οι προσβολές, οι απειλές και η αγένεια ήταν ο κανόνας για αυτούς. Και οι εκπρόσωποί μας καταγράφουν καθημερινά δεκάδες παραβιάσεις του νόμου από την πλευρά τους. Είναι προφανές ότι όλες αυτές οι δράσεις είναι σύνδεσμοι σε μια αλυσίδα που αποσκοπούν στην αποσταθεροποίηση της κατάστασης στη χώρα και στη δυσφήμιση των εκλογών».
Αν και όπως είναι ξεκάθαρο, η μεγαλύτερη συνδικαλιστική οργάνωση της χώρας, δεν ταλαντεύτηκε καθόλου σε σχέση με το επιχειρούμενο ακροδεξιό πορτοκαλί πραξικόπημα, εντούτοις κάλεσε όλες τις να σταματήσουν τη βία και να έρθουν σε έναν ειρηνικό διάλογο, δηλώνοντας πως θα συμπαρασταθεί σε όποιον μπορεί να συνελήφθη στις κινητοποιήσεις χωρίς να έχει συμμετάσχει στα βίαια επεισόδια:
«Σήμερα οι άνθρωποι ανησυχούν για την ταχεία απελευθέρωση των παιδιών τους, συγγενών, συναδέλφων που συνελήφθησαν. Μιλάμε για εκείνους που τυχαία ήταν σε μέρη όπου διεξήχθησαν δράσεις στο δρόμο και δεν παραβίαζαν τη δημόσια τάξη. Μοιραζόμαστε αυτές τις προσκλήσεις και επιμένουμε ότι οι υπηρεσίες επιβολής του νόμου απελευθερώνουν αυτούς τους ανθρώπους το συντομότερο δυνατό και διεξάγουν ανοικτή και αμερόληπτη έρευνα για κάθε υπόθεση. Η Ομοσπονδία Συνδικάτων της Λευκορωσίας θα παράσχει κάθε απαραίτητη βοήθεια: νομική, ψυχολογική, υλική, σε όσους βρίσκονται σε αυτήν τη δύσκολη κατάσταση».
Σε επόμενη συνέντευξη, ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας δήλωσε:
«Η Ομοσπονδία έκανε αμέσως έκκληση στις υπηρεσίες επιβολής του νόμου: είναι απαραίτητο να μελετηθεί κάθε περίπτωση λεπτομερώς και αντικειμενικά. Εάν δεν υπάρχουν περιπτώσεις παραβίασης του νόμου και της τάξης και οι άνθρωποι πραγματοποιούν ειρηνικές ενέργειες, τότε, κατά την πεποίθησή μας, δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ισχυρά μέτρα».
Υπάρχουν και πορτοκαλί απεργίες
Η θέσης μας πως αυτός που παράγει, έχει κάθε δικαίωμα να σταματήσει να σταματήσει την παραγωγή, ως μέσο πίεσης, όταν τα συμφέροντά του καταπατώνται. Όταν όμως λέμε εργάτης, εννοούμε τον συλλογικό εργάτη, την οργανωμένη εργατική τάξη. Όπως είδαμε στις απεργιακές κινητοποιήσεις στην Λευκορωσία, η πλειοψηφία των σωματείων δεν συμμετέχει στις παρούσες κινητοποιήσεις. Σε κάθε περίπτωση, όταν τα αιτήματα της απεργίας είναι πολιτικά, τότε θα πρέπει να κριθεί με βάση το πολιτικό της περιεχόμενο.
Ενδεικτικά, κατά το αποτυχημένο πραξικόπημα κατά του Hugo Chavez στην Βενεζουέλα, η Εθνική Ομοσπονδία Συνδικάτων(CTV) συμπαρατάχθηκε με το στρατιωτικό πραξικόπημα που επέβαλε τον πρόεδρο της Ομοσπονδίας Εμπορικών Επιμελητηρίων της Βενεζουέλας(Fedecámaras) Pedro Carmona. Το 2002 και το 2003, το CTV έλαβε χρηματοδότηση από το Εθνικό Ταμείο για τη Δημοκρατία των Ηνωμένων Πολιτειών(NED) μέσω του Αμερικανικού Κέντρου Διεθνούς Εργατικής Αλληλεγγύης. Εντούτοις, οι συσχετισμοί στην εργατική τάξη ήταν διαφορετικοί και εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι, κατάργησαν στην πράξη το πραξικόπημα και επανέφεραν στην εξουσία τον Chavez.
Σήμερα, το ίδιο Αμερικάνικο Κέντρο Διεθνούς Εργατικής Αλληλεγγύης στέλνει επιστολή αλληλεγγύης στο BKDP, όπου μεταξύ άλλων καταγγέλλει την «νοθεία» στις εκλογές και μιλά για «συντριπτική νίκη» της Σβετλάνα Τιχανόφσκα, για την οποία όπως λέει κάνουν λόγο τα (χρηματοδοτούμενα από το NED) «ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και παρατηρητές» και «ανεξάρτητες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών». Παράλληλα, καλεί σε στήριξη των «ανεξάρτητων συνδικάτων» του BKDP.
Τα «ανεξάρτητα συνδικάτα» στηρίζουν την νεοφιλελεύθερη αντιπολίτευση
Το Λευκορωσικό Κογκρέσο Δημοκρατικών Συνδικάτων (BKDP) δεν έμεινε μόνο να δέχεται μηνύματα αλληλεγγύης από τους παραπάνω ιμπεριαλιστικούς βραχίονες, αλλά ανταπέδωσε υποστηρίζοντας την άνθρωπό τους στην Λευκορωσία. Σε δήλωση τους στις 23 Αυγούστου, τα «ανεξάρτητα συνδικάτα» του BKDP γράφουν: «Δηλώνουμε ότι η Svetlana Tikhanovskaya έλαβε την υποστήριξη της απόλυτης πλειοψηφίας του λαού της Λευκορωσίας στις προεδρικές εκλογές που διεξήχθησαν στις 9 Αυγούστου 2020». Η Tikhanovskaya ανταπέδωσε με την σειρά της, καλώντας σε επέκταση της απεργίας.
Η αντιπολίτευση της Λευκορωσίας είναι τόσο «φιλεργατική» που στο πολιτικό της πρόγραμμα, κάνει λόγο μεταξύ άλλων για την ανάγκη «λήψης όλων των δυνατών μέτρων για την προσέλκυση ξένων επενδυτών, συμπεριλαμβανομένων των πολυεθνικών εταιρειών», προσθέτοντας πως «σήμερα οι δυνατότητες των πολυεθνικών στη Λευκορωσία είναι ιδιαίτερα περιορισμένες». Για το παραπάνω, το κόμμα της Tikhanovskaya προτείνει: ιδιωτικοποιήσεις μεγάλης κλίμακας, ανάπτυξη της οικονομίας της αγοράς στην γη, απογραφειοκρατικοποίηση και το τέλος του κρατικού μονοπωλίου στη οικονομία, απελευθέρωση της κίνησης κεφαλαίων, την υιοθέτηση βασικών κανόνων της αγοράς και προτύπων της ΕΕ για τα αγαθά και τις υπηρεσίες και δημιουργία ζώνης ελεύθερων συναλλαγών.
Μεταξύ αυτών, κάνει λόγο για ανάγκη «αναδιάρθρωσης, εκσυγχρονισμού, μερικής ή πλήρους ιδιωτικοποίησης μεγάλων και μεσαίων κρατικών επιχειρήσεων», την μείωση του καταλόγου των υπηρεσιών του συστήματος δημόσιας υγείας και την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα υγείας, την εναρμόνιση της αγοράς της εκπαίδευσης και της αγοράς εργασίας, ενώ τη χρηματοδότηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης από ΜΚΟ. Όπως επίσης, τον τερματισμό του μονοπωλίου του κράτους για την παροχή στέγης και κοινωνικών υπηρεσιών και την δημιουργία ανταγωνιστικών σχέσεων, της «απαλλαγής» του τομέα στέγασης και υπηρεσιών κοινής ωφέλειας από «μη βασικά αντικείμενα» μέσω της ιδιωτικοποίησης των υπηρεσιών μεταφοράς, ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων, επεξεργασίας οικιακών αποβλήτων, συντήρησης οδών και δρόμων, την δημιουργία εθνικής ένωσης ιδιοκτητών κα.
Συμπεράσματα
Είναι απορίας άξιο τι σχέση έχουν τα παραπάνω με τα συμφέροντα του εργαζόμενου λαού, στο όνομα των οποίων δρουν υποτίθεται τα λεγόμενα «ανεξάρτητα συνδικάτα» της Λευκορωσίας. Σε κάθε περίπτωση, η υποστήριξη σε μια αντιπολίτευση που δηλώνει έτοιμη να επιβάλει ένα νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα λεηλασίας του πλούτου του λαού, όπως και ο εναγκαλισμός με τα ιμπεριαλιστικά κέντρα αποσταθεροποίησης, δεν μπορούν να κρυφτούν πίσω από επικλήσεις στην εργατική τάξη και τις συνδικαλιστικές ελευθερίες.
Φαίνεται πως ο λευκορώσικος λαός το έχει κατανοήσει αυτό, διαμορφώνοντας του συσχετισμούς του. Ευελπιστούμε να το κατανοήσουν και όσοι στην χώρα μας αναπαράγουν τις θέσεις των παραπάνω οργανώσεων, στο όνομα της εργατικής τάξης.