Ή, ορθότερα, «όλα τριγύρω αλλάζουνε και όλα τα ίδια μένουν». Με το «ουκρανικό» λοιπόν η κατάσταση έχει αλλάξει, και άλλαξε σε πολλά πεδία και επίπεδα.
Η Ρωσία έπαψε οριστικά να ‘ναι μια περιφερειακή, ισχυρή μεν περιφερειακή δε, δύναμη.
Είναι πλέον ισότιμος συνομιλητής όλων, ο Σουλτς, ο Μακρόν, ο Μπάιντεν, ο Ερντογάν, η Ούρσουλα της Ε.Ε. επεδίωξαν πολλαπλές, κατά κανόνα, συνομιλίες με τον Πούτιν. “Κανείς δεν ήθελε να μιλά μαζί μας για ζητήματα ασφάλειας, ενώ τώρα υπάρχει μια ουρά επισκεπτών οι οποίοι θέλουν να απολαύσουν τα αξιοθέατα της Μόσχας τον Φεβρουάριο” σημείωνε επιγραμματικά και με νόημα στο κανάλι της στο Telegram η Μαργαρίτα Σιμονιάν, επικεφαλής του διεθνούς προπαγανδιστικού κρατικού δικτύου της Ρωσίας RT.
Εδώ που τα λέμε η Ρωσία ήδη από τα τέλη του 2020 φιγουράριζε στη δεύτερη θέση, κάτω από τις ΗΠΑ και πάνω από την Κίνα, στη λίστα των είκοσι ισχυρότερων χωρών του κόσμου. Κατάταξη που δημοσιεύτηκε από την ιστοσελίδα «US News» και συντάχθηκε από τον κολοσσό BAF Group και το φημισμένο Πανεπιστήμιο Wharton, με κριτήρια που εστιάζουν συνολικά στο συνδυασμό της γεωπολιτικής, οικονομικής, πληθυσμιακής και στρατιωτικής κατάστασης και επιρροής που ασκούν χώρες ανά τον κόσμο.
Η Ρωσία παγκόσμια βρίσκεται γύρω στη 15η θέση οικονομικά. Αλλά όσον αφορά τη στρατιωτική ισχύ η Μόσχα διαθέτει χιλιάδες πυρηνικές κεφαλές, εκ των οποίων τουλάχιστον 1.550 με βεληνεκές έως τις ΗΠΑ, και πολλές εκατοντάδες ακόμη που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο ευρωπαϊκό πεδίο.
Η Ρωσία έχει τη δυνατότητα να εξαφανίσει οποιαδήποτε μητρόπολη της Δύσης μέσα σε λίγες ώρες.
Τα πυρηνικά όπλα δυστυχώς εξακολουθούν να ορίζουν και να απειλούν θανάσιμα την ανθρωπότητα.
Αθροιστικά λοιπόν και συνολικά η Ρωσία δικαίως κατατάσσεται στη δεύτερη θέση .
Η Κριμαία επίσης, κάτω από αυτό το πρίσμα, τώρα πια θεωρείται αυτονοήτως ρώσικη.
Στο δε Ντονμπάς, επιπροσθέτως, μια μορφή αυτονομίας του πρέπει να θεωρείται ντε φάκτο και ντε γιούρε κατοχυρωμένη. Γι αυτό εξάλλου και η προειδοποίηση των ΗΠΑ και των «συμμάχων» περιορίζεται μόνο στο να μην αναγνωρισθούν οι εξεγερμένες ρωσόφωνες περιοχές από τη Ρωσία.
Με την ανακοίνωση του υπουργείου Άμυνας της Ρωσίας την περασμένη Τρίτη τα ρωσικά στρατεύματα άρχισαν να μετεγκαθίστανται στις μόνιμες βάσεις τους μετά από τις ασκήσεις στα ουκρανικά σύνορα.
Αλλά στρατιωτικές δυνάμεις που αποχωρούν εύκολα επανέρχονται…
Εξάλλου η μεγαλύτερη νίκη του Πούτιν είναι ότι έχει αποδείξει την δυνατότητά του – στην οποία είχε αναφερθεί τον Νοέμβριο – να ρυθμίζει την κλίμακα της έντασης η οποία σχετίζεται με την Ουκρανία κατά βούληση.
Στην κρίση της Ουκρανίας, την οποία ενίσχυε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, με μια ρητορική “συναγερμικού” τύπου τους τελευταίους μήνες, ο Πούτιν βγήκε – πάλι – νικητής.
Ωστόσο τα πάντα κρέμονται σε μια κλωστή καθώς στην Ανατολική Ουκρανία από στιγμή σε στιγμή όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά.
Κι εμείς; Εμείς με ποιον ήμαστε;
Με κανέναν εν πρώτοις. Πρόκειται για ενδοϊμπεριαλιστική διαμάχη μεταξύ βουβαλιών και όταν τα βουβάλια τσακώνονται στην λίμνη την πληρώνουν τα βατράχια σου λέει ο λαός.
Ναι αλλά ακριβέστερα;
Απέναντι βρέθηκαν ένα κρατικοκαπιταλιστικό κράτος με διακριτό ιστορικό φορτίο, και ο δυτικός πούρος νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός των ΗΠΑ και των «δυτικών» συμμάχων.
Οι αναμεταξύ τους αντιθέσεις είναι υπαρκτές, οξυνόμενες και επικίνδυνες.
Και ο κίνδυνος του πολέμου είναι υπαρκτός και είναι κοντά.
Γι αυτό εξάλλου και όποια πολιτική πράξη και πολιτική θέση συμβάλλει στη διατήρηση της ισορροπίας που απομακρύνει τον πόλεμο δεν μπορεί παρά να βρίσκει την υποστήριξη μας, απ’ όπου αυτή κι αν προέρχεται.
Και η στάση της ρώσικης κυβέρνησης, συγκυριακά και συγκεκριμένα – σε καμιά περίπτωση μόνιμα και στρατηγικά, ή χειρότερα με ψευδαισθήσεις για το ρόλο της καπιταλιστικής Ρωσίας – είναι προς ώρας στάση αποτροπής του πολέμου.
Αλλά το συγκεκριμένο είναι συγκεκριμένο και απαραίτητο, απαραίτητο και αναγκαίο που εν προκειμένω (άρνηση της Νατοϊκής περικύκλωσης της Ρωσίας ) μπορεί να αποδειχτεί και ωφέλιμο για την ειρήνη του κόσμου.
Οι επιδράσεις των εξελίξεων
Οι επιδράσεις των εξελίξεων είναι σε πολλά επίπεδα. Καθώς τα γεγονότα συμβαίνουν σε ένα ενεργειακό κόμβο παγκόσμιας βαρύτητας επιδρούν στην ενεργειακή πολιτική χωρών.
Η Γαλλία κάνει στροφή 180 μοιρών σε ό,τι αφορά τα πυρηνικά εργοστάσια.
Κι έτσι αντί της προώθησης ενός πολυδάπανου σχεδίου καταστροφής των πέντε γερασμένων πυρηνικών εργοστασίων που διατηρεί σε λειτουργία πάνω από πενήντα χρόνια – διεθνές χρονικό όριο ασφαλείας των πυρηνικών εργοστασίων- αναγγέλλει επιπλέον την κατασκευή έξι νέων πυρηνικών αντιδραστήρων έως το 2050, ο πρώτος θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία το 2035, με το στόχο την παραγωγή 25 γιγαβάτ πυρηνικής ενέργειας έως το 2050.
Παράλληλα, η γαλλική κυβέρνηση αποκάλυψε ότι αναθέτει, σύντομα, μελέτη για την κατασκευή ακόμη οκτώ αντιδραστήρων νέας τεχνολογίας SMR, οι οποίοι παράγουν λιγότερα απόβλητα.
Το συνολικό κόστος για τους πρώτους έξι ανέρχεται σε μεταξύ 50-60 δισ. ευρώ, με τους όρους χρηματοδότησης του φιλόδοξου έργου να εκτιμάται ότι θα ανακοινωθούν εντός των επόμενων ημερών.
Ο Εμανουέλ Μακρόν εγκαινιάζει μια νέα εποχή της ατομικής ενέργειας στην Γαλλία.
Καθώς η μιντιακή εκστρατεία της Δύσης κατά της Ρωσίας έφθανε σε ένα κρεσέντο – προβλέποντας, μάλιστα, δια του ίδιου του Μπάιντεν, την ακριβή ημέρα και ώρα που τα Ρωσικά στρατεύματα θα εισβάλλουν στο Ουκρανικό έδαφος – οι τιμές του πετρελαίου σκαρφαλώνουν επικίνδυνα. Στις 11/2 η τιμή της ποικιλίας Brent, που αποτελεί το διεθνές benchmark, αυξήθηκε κατά $4,0 το βαρέλι και φθάνοντας τα $ 95,0 στο κλείσιμο της συνεδρίασης στο ICE του Λονδίνου. Αντίστοιχη αύξηση σημειώθηκε και στην Αμερικανική στάνταρ ποικιλία WTI η οποία έκλεισε στα $ 93,90 το βαρέλι στο NYMEX της Ν.Υόρκης.
Οι τιμές αυτές για το αργό πετρέλαιο είναι οι υψηλότερες που έχουν σημειωθεί από τον Δεκέμβριο του 2014 οπότε και επήλθε η κατάρρευση των τιμών στην παγκόσμιο αγορά όταν η Σαουδική Αραβία προχώρησε σε ανοικτή ρήξη με τους παραγωγούς shale σε ΗΠΑ- Καναδά.
Και αυτά συμβαίνουν σήμερα όπου τα δεδομένα της αγοράς αλλάζουν με την παγκόσμια ζήτηση για αργό και προϊόντα να είναι σε σταθερή άνοδο μετά την αυτοονομαζόμενη μετά-Covid οικονομική ανάκαμψη. Ανάκαμψη που οδηγεί σε αύξηση της ζήτησης κατά 3,2 εκατ. βαρ/ημέρα το 2022, πράγμα που θα φέρει την ζήτηση στα προ-πανδημίας επίπεδα, δηλ. σχεδόν στα 100 εκατ. βαρ/ημέρα. Παράλληλα παρατηρείται μείωση των αποθεμάτων του Ο.Ο.Σ.Α., τα οποία τον Δεκέμβριο του 2021 διαμορφώθηκαν στα 255 εκατ. βαρέλια, δηλ. αρκετά κάτω από τον μέσο όρο πενταετίας και στο χαμηλότερο επίπεδο επταετίας. Αυτός ο συγχρονισμός υψηλής ζήτησης με χαμηλά αποθέματα από μόνος του είναι ικανός να επηρεάζει ανοδικά τις διεθνείς τιμές του αργού.
Τώρα όμως ήρθε να προστεθεί και η γεωπολιτική αβεβαιότητα χάρη στον υψηλό βαθμό ετοιμότητας των Ρωσικών στρατευμάτων και τις συνεχείς στρατιωτικές κινητοποιήσεις από πλευράς ΗΠΑ/ΝΑΤΟ.
Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί αναλυτές σε Λονδίνο και Νέα Υόρκη κάνουν λόγο για εκτίναξη των τιμών στα επίπεδο των $ 120 και $ 130 το βαρέλι στους αμέσως επόμενους μήνες- με η χωρίς την επάνοδο του Ιράν στην διεθνή αγορά.
Στα πλαίσια αυτά η Ρωσία βλέπει και το ταμείο της να γεμίζει από την άνοδο της τιμής του φυσικού αερίου και του πετρελαίου αλλά και τη θέση της στην παγκόσμια σκακιέρα να αναβαθμίζεται.
Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τη Σαουδική Αραβία που βλέπει τα έσοδα από την πώληση ορυκτών καυσίμων να εκτινάσσονται.
Τι θα αποκόμιζε η Ρωσία;
Ωστόσο υπάρχουν ορισμένοι, κυρίως το Λονδίνο, που επιμένουν ότι ο κίνδυνος ρωσικής εισβολής παραμένει.
Η επιμονή ειδικά των Αμερικανών για αναμενόμενη εισβολή, ίσως δείχνει ότι είναι αποφασισμένοι να την προκαλέσουν! Οι Αμερικανοί αισθάνονται το έδαφος να φεύγει κάτω από τα πόδια τους και αποφάσισαν να δώσουν τώρα τη μάχη. Ο χρόνος φαίνεται να εκτιμούν ότι είναι εναντίον τους.
Παρά τις ρώσικες διαψεύσεις ΗΠΑ και λοιποί επιμένουν για αναμενόμενη ρώσικη εισβολή στην Ουκρανία παρά μάλιστα το τρολάρισμα του Πούτιν ( «τι ώρα είπαμε θα επιτεθούμε;») και της εκπροσώπου τύπου («πείτε μου πότε θα κάνουμε επεμβάσεις το 22 για να προγραμματίσω τις διακοπές μου».)..
Ουδείς όμως υποστηρικτής αυτής της άποψης δεν έχει απαντήσει στο ερώτημα τι θα αποκομίσει η Μόσχα από μία τέτοια στρατιωτική επιχείρηση, όταν μάλιστα η Ρωσία έχει ήδη κερδίσει αρκετά.
Το πιο λογικό είναι η Μόσχα να συνεχίσει τον υβριδικό πόλεμο που αποσκοπεί στην περαιτέρω εξασθένηση και αποσταθεροποίηση του Κιέβου ώστε στο τέλος να επιβληθεί πλήρως η θέλησής της.
Με τους ευρωπαίους ηγέτες να ακλουθούν την επιβαλλόμενη από τον Πούτιν “διπλωματία του μακρού τραπεζιού” καθώς τους έβαζε σε εκείνο το τραπέζι μήκους 5,5 μέτρων από την άκρη του οποίου τους κοιτούσε κατά τις συζητήσεις τους,
Προοπτικά η Ουκρανία θα συμμαχήσει πολιτικά με τη Ρωσία. Δεν είναι μόνο το ιστορικό φορτίο στις σχέσεις των δυο χωρών και η επίδραση του στις συνειδήσεις λαού και πολιτικών, είναι κυρίως η οικονομική και ενεργειακή αλληλοδιαπλοκή που το επιτάσσουν.
Εκτός και αν η «Δύση» ακολουθήσει μια ειδικά σθεναρή και εξαιρετικά ελκτική οικονομική, στρατιωτική και διπλωματική προσπάθεια αποτροπής αυτής της στροφής της Ουκρανίας προς τη ρώσικη πλευρά. Μπορεί όμως;
Και η Τουρκία;
Στις 3 Φεβρουαρίου του 22 ο Τούρκος Πρόεδρος επισκέφθηκε επίσημα το Κίεβο, στο πλαίσιο των διαμεσολαβητικών πρωτοβουλιών του για την Ουκρανική κρίση.
Ήταν η αρχή μιας δυναμικής ανάπτυξης των τούρκο – ουκρανικών σχέσεων που συνοδεύτηκε από την υπογραφή συμφωνίας ελευθέρου εμπορίου και ενός πλαισίου συμφωνίας για την υποστήριξη των drones τουρκικής κατασκευής UAV Bayraktar, αριθμός των οποίων (6-8) έχουν πουληθεί στην Ουκρανία. Αυτή η τουρκική πρωτοβουλία προωθεί τα τουρκικά συμφέροντα, ενισχύει παράλληλα τον ρόλο της Τουρκίας ως μέλους του ΝΑΤΟ και επισύρει την επιδοκιμασία των Δυτικών και περιφερειακών κέντρων.
«Χάρη στα προηγμένα τουρκικά drones που ανήκουν στον στρατό του Αζερμπαϊτζάν, οι απώλειές μας στο μέτωπο έχουν συρρικνωθεί». «Αυτά τα αεροσκάφη δείχνουν τη δύναμη της Τουρκίας και αυτό ενδυναμώνει και εμάς», δήλωσε προσφάτως ο Αζέρος πρόεδρος Ιλάμ Αλίγιεφ προς τα τούρκικα ΜΜΕ.
Η πρωτοβουλία Ερντογάν σε συνδυασμό με την αυξανόμενη τουρκική παρουσία στον Νότιο Καύκασο υποδηλώνει τη βούληση επέκτασης της επιρροής της Άγκυρας καθ’ όλο το μήκος των παλαιών συνόρων της Σοβιετικής Ένωσης, όπου κατά περίπτωση κατοικούν και συγγενή τουρκικά φύλα.
Να σημειωθεί πως ο Ερντογάν δεν αναγνωρίζει τη ρωσική κυριαρχία στην Κριμαία, αν και όπως προαναφέραμε οι Ρώσοι θεωρούν το καθεστώς της χερσονήσου ως προς την προσάρτησή της λήξαν.
Αυτό διότι η εκεί μουσουλμανική Ταταρική κοινότητα, η οποία αριθμεί 4 – 5 εκατ. κατοίκους απόγονους των Τατάρων, θεωρείται συγγενής πληθυσμός από την Άγκυρα. Kατ΄ αυτή την έννοια δεν είναι τυχαίο, ότι ο κ. Ερντογάν ενεργώντας ως διαμεσολαβητής μεταξύ Κιέβου και Ρωσίας έχει την ευκαιρία να αναφέρει, πόσο σημαντική είναι και η θετική ρύθμιση του θέματος των Κριμαίων Τατάρων, αντιπροσωπεία των οποίων συνάντησε κατά την επίσκεψή του στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο. Η αντιπροσωπεία αυτή προερχόταν από ομάδα (Μejli) την οποία η Μόσχα έχει θέσει υπό απαγόρευση.
Πέρα όμως από την ενίσχυση του συγγενούς για την Τουρκία Ταταρικού πληθυσμού, η χερσόνησος της Κριμαίας παρουσιάζει επί πλέον μεγάλο γεωστρατηγικό ενδιαφέρον για την Άγκυρα λόγω της θέσης της στη Μαύρη Θάλασσα,
Η Τουρκία λοιπόν σταδιακά αναπτύσσει τους δεσμούς της, τόσο πολιτικά όσο και στρατιωτικά, με την Ουκρανία, στο πλαίσιο ενός γενικότερου επεκτατικού σχεδίου της. Διατηρώντας την ισορροπία με την Μόσχα, η πρόθεσή της είναι να γίνει ένας παίκτης κλειδί και στο υπό διαμόρφωση status quo στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας.
Και η Ελλάδα, η ελληνική Αριστερά; Είναι καίρια ζητήματα που χρήζουν διακριτής αντιμετώπισης.
