Πηγή: εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, 27/1/2023
Οι όποιες τρέχουσες αντιπαραθέσεις ανάμεσα στην Τουρκία και σε κάποια κράτη μέλη της ΕΕ δεν πρέπει να δημιουργούν αυταπάτες. Η καθοδηγητική δύναμη της ΕΕ, η Γερμανία, έχει σταθερό άξονα τοποθέτησης στα ελληνοτουρκικά. Αυτός διακρίνεται σε όλους τους μεγάλους σταθμούς του τελευταίου μισού αιώνα.
To 1976 η θέση των ηγετών της τότε ΕΟΚ ήταν ότι “η ΕΟΚ δεν είναι και δεν πρέπει να γίνει μέρος του προβλήματος Ελλάδος-Τουρκίας“.
Το 1992 η ΔΕΕ, μια προσπάθεια συγκρότησης στρατιωτικού πυλώνα της ΕΕ, έκλεινε το θέμα ξεκαθαρίζοντας ότι δεν μπορεί να γίνει “επίκληση των εγγυήσεων και δεσμεύσεων του άρθρου V σε διαμάχες μεταξύ μελών της ΔΕΕ και του ΝΑΤΟ“. Άρα η ΔΕΕ δεν θα παρενέβαινε σε τυχόν διένεξη Ελλάδας – Τουρκίας.
Το 2002 επαναλήφθηκε η ίδια θέση, όταν στη συμφωνία ΝΑΤΟ και ΕΕ διευκρινίστηκε ότι η Ευρωπαϊκή Πολιτική Άμυνας και Ασφαλείας δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί εναντίον της Τουρκίας. Δεν υπήρχαν δηλαδή εγγυήσεις ασφαλείας της ΕΕ προς την Ελλάδα.
Το Δεκέμβριο του 1999 στην Ευρωπαϊκή Σύνοδο Κορυφής η απόφαση των συμπερασμάτων κινούνταν στην ίδια λογική. Το κείμενο, που συνυπογράφτηκε από την ελληνική κυβέρνηση, έκανε μια γενικόλογη αναφορά στις αρχές της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών κρατώντας “ουδέτερη” στάση. Στη συνέχεια προέτρεπε σε προσφυγή στο Δικαστήριο της Χάγης και αναφερόταν σε “κάθε εκκρεμή διαφορά” καθώς και σε “άλλα συναφή θέματα” στις σχέσεις Ελλάδας Τουρκίας. Νομιμοποιούσε δηλαδή το σύνολο των διεκδικήσεων της Τουρκίας, λίγα χρόνια μετά την τουρκική πρόκληση στα Ίμια.
Το 2019, όταν υπογράφτηκε το παράνομο τουρκο-λυβικό μνημόνιο, η αρχική ανακοίνωση της Γερμανίας ήταν ότι δεν μπορεί να τοποθετηθεί επ’ αυτού επειδή δήθεν δεν γνώριζε τις λεπτομέρειες! Όταν μετά από μακρές συζητήσεις αναζητήθηκε η επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία, αυτές ήταν εξαιρετικά αναιμικές και τελικά έμειναν ανεφάρμοστες.
Το 2020, όταν άρχισε να κλιμακώνεται η τουρκική επιθετικότητα, η ΕΕ περιορίστηκε κομψά να δηλώσει ότι η τακτική των προκλήσεων της Τουρκίας απλώς “δεν είναι χρήσιμη και στέλνει λάθος μήνυμα”. Η τηλεδιάσκεψη των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ εκφράστηκε γενικόλογα για “αλληλεγγύη, αποκλιμάκωση, διάλογο”. Η τοποθέτηση του εκπροσώπου της γερμανικής κυβέρνησης (που προέδρευε στην ΕΕ) προέτρεπε τις δυο χώρες σε διάλογο και αναφερόταν σε “διαφιλονικούμενα ζητήματα Δικαίου της Θάλασσας» αναγνωρίζοντας ουσιαστικά και άλλα ανοιχτά ζητήματα πλην της υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ. Στο πνεύμα αυτό ήταν όλες οι συναφείς διαμεσολαβητικές πρωτοβουλίες της Γερμανίας.
Συμπέρασμα; Η Γερμανία έχει σημαντικά συμφέροντα στην Τουρκία και αναπτύσσει πρωτοβουλίες για την επέκταση της επιρροής της στην ευρύτερη περιοχή. Επιδιώκει την αξιοποίηση του διαμεσολαβητικού ρόλου της Άγκυρας προς τη Ρωσία καθώς η Γερμανία δεν επιθυμεί να κόψει όλες τις γέφυρες με την τελευταία. Οι όποιες τωρινές προστριβές Σολτς – Ερντογάν αποτελούν τακτικούς διαπραγματευτικούς ελιγμούς των δυο κυβερνήσεων. Δεν αλλάζουν τη στρατηγική κατεύθυνση της Γερμανίας.
