Φιλοτίμως προσπάθησε η Τερέζα Μέι, η νέα πρωθυπουργός της Βρετανίας, να δείξει ότι έλαβε το μήνυμα του δημοψηφίσματος που «έβγαλε» Brexit. Η προγραμματική της ομιλία, την περασμένη Τρίτη, όχι μόνο απείχε παρασάγγας από τα χαρακτηριστικά μιας «νέας Θάτσερ», αλλά ηχούσε σαν… αναμετάδοση κάποιου στελέχους της αριστερής πτέρυγας των Εργατικών, από τα σίξτις ή σέβεντις…
Και τι δεν είπε, ή μάλλον τι δεν στηλίτευσε η Μέι!… Το – κατά εννέα έτη- χαμηλότερο προσδόκιμο της ζωής των φτωχών (εν συγκρίσει με τους άλλους Άγγλους). Την ανεπάρκεια ευκαιριών για τα παιδιά της εργατικής τάξης. Τις προκαταλήψεις του ποινικού συστήματος σε βάρος των μαύρων. Τη δογματική προσήλωση στις «λύσεις της αγοράς». Τις εκχωρήσεις σημαντικών βρετανικών επιχειρήσεων σε ξένες, κλπ.
Περίεργα πράγματα, ε; Διότι εάν πιστέψουμε πλείστους όσους εν Ελλάδι «αναλυτές», που ουδέν κοινωνικό στίγμα διέκριναν στο αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος, άλλα θα έλεγε μία πολιτικός για να πείσει πως αφουγκράστηκε καλά. Θα κολάκευε απλώς την ξενοφοβία ή και θα έταζε κάποιας μορφής αναβίωση της βρετανικής αυτοκρατορικής αποικιοκρατίας. Ναι, ντε, πάλι θα τα λέμε; Ήταν η νοσταλγία… για τις αποικίες που ανέδειξε νικητή το Brexit, το 2016, μολονότι (η εν λόγω νοσταλγία) απέτυχε παταγωδώς να καθορίσει την έκβαση του δημοψηφίσματος το 1975…
Οι βρετανικές πολιτικές ελίτ, βεβαίως, είναι απείρως σοβαρότερες και το αποδεικνύουν. Ασφαλώς οι αναφορές της Μέι στο «κοινωνικό ζήτημα», στον βρετανικό κοινωνικό δυισμό, μπορεί στο «δια ταύτα» να έχουν τόση αξία, όση και το «θέλω ένα ανθρώπινο ΔΝΤ» της Κριστίν Λαγκάρντ, που προσχωρεί έτσι στον… συμπονετικό μονεταρισμό. Αυτό όμως δεν αναιρεί τη διαπίστωση ότι το βρετανικό κατεστημένο γνωρίζει καλά το ειδικό βάρος που έχει κάθε «ψηφίδα» στο «μωσαϊκό» των παραμέτρων, οι οποίες οδήγησαν στο – τόσο ανεπιθύμητο, για το ίδιο- Brexit.
Πάντοτε προσφέρεται, φυσικά, η ευκολία του (περαιτέρω) στρουθοκαμηλισμού. Μπορεί κάποιος να εικάσει ότι η ομιλία της Μέι δεν είχε σχέση με το δημοψήφισμα, δεν αποτελούσε επίδειξη «ευήκοου ωτός». Ποιος ξέρει, ίσως την τσίμπησε κάποια παράξενη μύγα και την έκανε, αίφνης, να αποφανθεί πως μερικές σταγόνες από πνεύμα Άντζελα Ντέιβις πάνω στο θατσερικό υπόβαθρο, φτιάχνουν μοντελάκι μούρλια.
Τα πάντα μπορούμε να ακούσουμε από τους Brexit – ολόγους που επιμένουν να μην ανιχνεύουν σε βάθος του Brexit τους λόγους… Πολλά ακούμε και ως προς το «δια ταύτα», δηλαδή τις συνέπειες της ετυμηγορίας των Άγγλων. «Έπαιξαν (σ.σ ασυνείδητα ή και συνειδητά) το παιχνίδι των ΗΠΑ και αποδυνάμωσαν την ΕΕ» κλαψουρίζουν κάμποσοι… αντιαμερικάνοι «ευρω – ταλιμπάν», η πλειονότητα των οποίων, ω του θαύματος, το 2003 εκστασιαζόταν με την κτηνωδία Μπους, Μπλερ και «σία» στο Ιράκ. Κατ’ αυτούς, ο Μπαράκ Ομπάμα και οι ποικίλοι εκπρόσωποι της αμερικανικής άρχουσας τάξης μάλλον έθεταν υποψηφιότητα για τα επόμενα Όσκαρ, υποκρινόμενοι, όταν άφηναν να φανεί πως έτρεμε το φυλλοκάρδι τους μην τυχόν και υπερίσχυε το Brexit…
Άλλοι, πάλι, χρεώνουν στους Βρετανούς ψηφοφόρους την – ακούσια, έστω- εξυπηρέτηση στρατηγικών σχεδίων του Βερολίνου, καθώς το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος διαμόρφωσε μία περισσότερο «γερμανική» ΕΕ. Να υποθέσουμε λοιπόν ότι το Βερολίνο αγνοούσε τα ίδια του τα συμφέροντα, ξορκίζοντας επί μήνες το Brexit; Ή μήπως να … καταφύγουμε (κι εδώ) στο χαριτωμένο σενάριο της «μπλόφας», της υποκριτικής τέχνης; Σε αυτήν την περίπτωση, εξαιρετικά άτυχος μπορεί να θεωρηθεί ο μεγάλος σκηνοθέτης Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ: Μακαρίτης από τον Ιούνιο του 1982, δεν έμαθε ποτέ πόσο εξαιρετικοί ηθοποιοί θα αποδεικνύονταν, τον Ιούνιο του 2016, ο Σόιμπλε και η Μέρκελ. Προλαβαίνει τουλάχιστον ο Βιμ Βέντερς να αξιοποιήσει το σπάνιο ταλέντο τους;
Το Βερολίνο φυσικά γνωρίζει ότι μια περισσότερο «γερμανική», αλλά και «κολοβή» ΕΕ, περιβάλλεται από λιγότερη «νομιμοποίηση», ακόμη ισχνότερο κύρος. Αυτή η διαπίστωση είναι βεβαίως ακαδημαϊκή, εάν τοποθετηθεί βάση μιας θλιβερής «υπόθεσης εργασίας»: Ότι στο ευρωπαϊκό κοινωνικό – πολιτικό έδαφος θα ευδοκιμούν, εσαεί, μόνον «ευρω- ταλιμπάν». Άντε και λίγοι «ευρω- αριστεροί», σαν τον Ευκλείδη Τσακαλώτο, ικανοί να αναλύουν ενδελεχώς τι μπορεί να κάνει ο ευρωπαϊκός Νότος και κατόπιν, στο Ecofin, να υπερψηφίζουν τις κυρώσεις Βρυξελλών – Βερολίνου εναντίον της Πορτογαλίας και της Ισπανίας!…. Μόνο που αυτή είναι υπόθεση εργασίας κι όχι- ευτυχώς- νομοτέλεια.
Ασφαλώς νομοτέλεια δεν είναι και η συγκρότηση του αριστερού Lexit (δυνάμεων και «γραμμής»). Είναι όμως αναγκαία. Καθόλου εύκολη, αλλά σίγουρα εφικτή. Και εξ αντικειμένου την ευνοεί κάθε σημαντικό πλήγμα στο υπάρχον ευρωπαϊκό «οικοδόμημα» – και στο όποιο γόητρο του απομένει.
Διατείνονται ορισμένοι ότι η ευρωπαϊκή «κανονικότητα» αποτρέπει, αν μη τι άλλο, την άνοδο της ακροδεξιάς. Σοβαρολογούν; Υπό συνθήκες «κανονικότητας» δεν αύξησε κατακόρυφα η ακροδεξιά τις δυνάμεις της, από την Αυστρία έως τη Σκανδιναβία; Αφήστε που αυτή η διαδικασία εκκίνησε προτού καν αρχίσουν να καταφθάνουν στην Ευρώπη πρόσφυγες από τη Συρία. Ενδεικτικά υπενθυμίζουμε ότι στη Σουηδία η ακροδεξιά απέκτησε για πρώτη φορά κοινοβουλευτική εκπροσώπηση το 2010.
Άκου «η ΕΕ αντίβαρο στην ακροδεξιά»… Ένα σύντομο ανέκδοτο σε μια εποχή κατ’ εξακολούθηση βαριά…
(*) Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Πριν” http://prin.gr/, την Κυριακή 17 Ιουλίου
