Σημαντική παρακαταθήκη το 19,5% της «Ανυπότακτης Γαλλίας». Στρατηγικά πολιτικά ζητήματα για την αφήγηση της ριζοσπαστικής μεταρρύθμισης καθώς η εργατική τάξη στη Γαλλία δείχνει διάθεση για αγώνα και για ρήξη. Θα την εγκλωβίσει ο Μελανσόν στο κοινοβουλευτικό παιχνίδι;
Όπως δείχνουν όλες οι δημοσκοπήσεις ο Εμανουέλ Μακρόν, το αγαπημένο παιδί του οικονομικού κατεστημένου στη Γαλλία και στην Ε.Ε., πρόκειται να επικρατήσει στον δεύτερο γύρο των γαλλικών εκλογών για την Προεδρία της Δημοκρατίας. Ανεξάρτητα από το εύρος της εκλογικής του νίκης, δεν είναι αυτός που μπορεί να ανακόψει το ρεύμα της ακροδεξιάς. Η πολιτική που πρεσβεύει ο Μακρόν οδηγεί στην εξαθλίωση κοινωνικά στρώματα που στρέφονται περισσότερο προς την άκρα δεξιά. Από αυτή την άποψη, είναι σημαντική η παρακαταθήκη της «Ανυπότακτης Γαλλίας», του Ζαν-Λυκ Μελανσόν και της πολύμορφης κίνησης σοβαρών τμημάτων της εργατικής τάξης εναντίον της Λεπέν και εναντίον της πολιτικής του ακραίου Κέντρου.
Μια βαθύτερη ανάγνωση των αποτελεσμάτων του πρώτου γύρου δείχνει ότι ο Μελανσόν είναι ο βασικός λόγος που η Λεπέν ήρθε δεύτερη. Ήταν η πρώτη φορά που το Εθνικό Μέτωπο γνώρισε πτώση μετά το 28% που έλαβε στις περιφερειακές εκλογές του 2015 και τα ποσοστά της τάξης του 26-28% που έδειχνε να λαμβάνει σε όλες τις δημοσκοπήσεις του τελευταίου χρόνου που την έφερναν πρώτη στις προεδρικές εκλογές. Με την εκτίναξη της επιρροής Μελανσόν αρχίζει η πτώση των ποσοστών της Λεπέν (σχετικό γράφημα εδώ).
Για την ώρα, πρέπει να κρατήσουμε αυτή τη μεγάλη επιτυχία του Μελανσόν και της «Ανυπότακτης Γαλλίας»: δημιούργησε ένα κίνημα 500.000 με ένα σχετικά προωθημένο πρόγραμμα αντιπολεμικής κατεύθυνσης, εργατικής αναφοράς και οικολογικής ευαισθησίας και συγκέντρωσε πάνω από 7 εκατομμύρια ψήφους (επίσημα αποτελέσματα εδώ).
Το πρόγραμμα για τα «εργασιακά ζητήματα» του Μελανσόν τροφοδοτείται απευθείας από τα αιτήματα και το πλαίσιο πάλης της CGT και άλλων μαχητικών εργατικών συνομοσπονδιών, που το προηγούμενο διάστημα έδωσαν την απεργιακή μάχη κατά του αντεργατικού νόμου Ελ Κομρί. Αυτό το κοινωνικό και εργατικό ρεύμα εκφράστηκε στο εκλογικό αποτέλεσμα του πρώτου γύρου με το υψηλότατο ποσοστό του Μελανσόν – 19,5% πανεθνικά με πρωτιά στη νεολαία (31% στις ηλικιες 18-24) και μεγάλα ποσοστά στην εργατική τάξη (δεύτερος με 24%). (ευρήματα σχετικής έρευνας εδώ) πριονίζοντας το ποσοστό της Λεπέν στους εργάτες και τους ανέργους.
_______
Διάβασε παρακάτω για τα όρια του προγράμματος και της πολιτικής της «Ανυπότακτης Γαλλίας».
Παρόντες Μελανσόν και «Ανυπότακτη Γαλλία» στον δεύτερο και στον τρίτο γύρο
Οι σαφείς εργατικές, αντιπολεμικές και οικολογικές αιχμές του προγράμματος της «Ανυπότακτης Γαλλίας», που θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε σαν ένα πρόγραμμα ριζοσπαστικής μεταρρύθμισης, έχουν εμπνεύσει σημαντικό τμήμα της νεολαίας και των εργαζομένων στη Γαλλία. Είναι αξιοσημείωτο ότι ήδη εργατικά συνδικάτα ετοιμάζουν κινητοποιήσεις για την επόμενη μέρα των εκλογών!
Η εργατική τάξη θα είναι «παρούσα» στον δεύτερο γύρο, ξεπερνώντας και πάλι τη γραμμή του ΚΚΓ το οποίο έτρεξε να υποστηρίξει τον Μακρόν έναντι της απειλής της ακροδεξιάς. Η άρνηση του Μελανσόν να μπει στο «δημοκρατικό» μέτωπο και να ψηφίσει Μακρόν, γίνεται αποδεκτή στη βάση του κινήματος, αφού το 65% από τα 250.000 μέλη της ανυπότακτης Γαλλίας που συμμετείχαν στην ηλεκτρονική ψηφοφορία που διοργανώθηκε, διάλεξαν άκυρο/λευκό ή αποχή στον δεύτερο γύρο. Σπάει έτσι στην πράξη το εκβιαστικό δίλημμα (δημοκρατία ή ακροδεξιά), το οποίο στις σημερινές συνθήκες θα οδηγούσε σε μια περαιτέρω ενδυνάμωση της Λεπέν.
«Η Λεπέν θα βγει με αυτούς που την ψηφίζουν όχι με αυτούς που δεν την ψηφίζουν. Οσο υποστηρίζουμε τις πολιτικές της ακραίας οικονομίας αυξάνεται η λιτότητα, η ανεργία. Δεν είμαστε εμείς που βγάλαμε πρώτο το Εθνικό Μέτωπο στις δημοτικές εκλογές» δήλωνε πριν μερικές μέρες ο Μελανσόν και συνεχίζοντας «Δεν πρέπει να διχάσω τη βάση μου, πρέπει να μείνουμε ενωμένοι, γι’ αυτό και δεν θα πω τι θα ψηφίσω. Όλοι γνωρίζουν ότι δεν θα ψηφίσω τη Λεπέν», απαντούσε στις πιεστικές ερωτήσεις των δημοσιογράφων.
Την ίδια στιγμή τόνιζε: «Ούτε μία ψήφος από μας δεν πρέπει να πάει στη Λεπέν. Οι επιλογές είναι δύο: Είτε λευκό είτε Μακρόν». Όταν πιεζόταν για να δώσει ανοιχτά στήριξη στον Μακρόν απαντούσε: «Να δεσμευτεί ότι θα αποσύρει τον νόμο Ελ Κομρί και θα τον ψηφίσουμε. Να κάνει μια κίνηση. Ξέρετε, εμείς έχουμε ένα πρόγραμμα συγκεκριμένο, δεν είμαστε ούτε απλά δημοκράτες ούτε μόνο αντιφασίστες». (Την επόμενη μέρα ο Μακρόν ξεκαθάριζε ότι δεν πρόκειται να κάνει καμία απολύτως παραχώρηση.)
Η ενδιαφέρουσα πορεία του Ζαν-Λυκ Μελανσόν
Ο Μελανσόν είναι μια ηγετική μορφή της γαλλικής αριστεράς που αποχωρεί από το Σοσιαλιστικό Κόμμα το 2008 και κινείται τα επόμενα χρόνια πιο ριζοσπαστικά και πιο αριστερά από το ΚΚΓ. Ιδρύει το δικό του κόμμα, το Αριστερό Κόμμα. Στις προεδρικές του 2012 παρεμβαίνει με το Αριστερό Μέτωπο σε συμμαχία με το ΚΚΓ, τμήμα των οικολόγων και του ΝΡΑ κερδίζοντας περίπου 11% των ψήφων.
Τον Σεπτέμβριο του 2012, παρά τη νωπή εκλογική νίκη Ολάντ, οργανώνει την πρώτη αντικυβερνητική διαδήλωση καταγγέλλοντας τη δεξιά πολιτική του Σοσιαλιστικού Κόμματος και του προέδρου Ολάντ την εκλογή του οποίου είχε χαιρετίσει η αριστερά στην Ευρώπη. Από τότε ξεκινά μια πορεία ρήξης με το ΚΚΓ. Στην ολοένα και πιο δεξιά μετατόπιση του Ολάντ, το ΚΚΓ δεν αντιδρά. Αποκορύφωμα της «αριστερής σύμπλευσης» είναι το κοινό κατέβασμα Σοσιαλιστών και ΚΚΓ σε πολλούς δήμους (πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο δήμος του Παρισιού, όπου το κομμα του Μελανσόν κατεβαίνει αυτόνομα και το ΚΚΓ μαζί με τη σημερινή δήμαρχο των σοσιαλιστών).
Με τις παλινδρομήσεις και την ήττα στις περιφερειακές εκλογές του 2015 (ποσοστό περίπου 6%), καθώς και τη πρόθεση του ΚΚΓ να συμμετέχει στις «προκριματικές εκλογές των σοσιαλιστών για το τέλος του 2016, τολμά την έξοδο προς τα μπρος. Ιδρύει την «Ανυπότακτη Γαλλία» λέγοντας ότι η έννοια «Αριστερά» στη Γαλλία δεν νοηματοδοτεί πολλά, βασίζεται στο πρόγραμμα του 2012 του Αριστερού Μετώπου και προχωράει μπροστά για να είναι έτοιμος για τις προεδρικές εκλογές του 2017.
Πώς οργανώθηκε η «Ανυπότακτη Γαλλία»
Η «Ανυπότακτη Γαλλία» οικοδομείται με βάση τον πυρήνα του κόμματος του Μελανσόν, το Αριστερό Κόμμα, σε άμεση επικοινωνία με τη βάση των απογοητευμένων ψηφοφόρων της ευρύτερης Αριστεράς. Το νέο κίνημα οργανώνεται με τις περιοδείες του Μελανσόν σε όλη τη Γαλλία. Δημιουργούνται παντού επιτροπές στήριξης (για την ακρίβεια 3.696 μέχρι τον πρώτο γύρο). Για να σπάσει τον αποκλεισμό του από τα ΜΜΕ ο Μελανσόν περιοδεύει ασταμάτητα και ενεργοποιεί στο έπακρο τα νέα ψηφιακά μέσα. Η ηλεκτρονική πλατφόρμα του κινήματος έχει ήδη εγγεγραμμένα πάνω από 520.000 μέλη. Μετά από κάθε δημόσια ομιλία ή τηλεοπτική εμφάνιση του Μελανσόν γράφονταν χιλιάδες νέα μέλη.
Παρά τη ρητορική του δεινότητα και τον ιδιαίτερα εκρηκτικό χαρακτήρα του, το πλεονέκτημά του δεν είναι «προσωπικό». Το πλέονεκτημά του βασίζεται στην αξιοποίηση της εμπειρίας του κινήματος και της αριστεράς στη Γαλλία και στον κόσμο. Υποστηρικτής του Τσάβες και του Φιντέλ Κάστρο, μιλάει για τη μπολιβαριανή επανάσταση. Προτείνει αλλαγή στο αστικό πολίτευμα εισάγοντας την ανακλητότητα των εκλεγμένων. Υιοθετεί μεγάλο μέρος προτάσεων των συνδικάτων για τον εργάσιμο χρόνο (τις λιγότερο ριζοσπαστικές… όπως λέει και ο ίδιος). Και όλα αυτά σε ένα ναρκοθετημένο περιβάλλον, όπου τα γαλλικά ΜΜΕ ασκούν συστηματική διαστρέβλωση των θέσεών του και τον υπονομεύουν διαρκώς.
Πώς τα κατάφερε τελικά;
Η εκρηκτική άνοδος του Μελανσόν έρχεται όταν ο κόσμος έχει κουραστεί από τη φαρσοκωμωδία των προκριματικών έκλογων σοσιαλιστών και δεξιών. Όταν στο επίπεδο των προγραμμάτων αυτών των κομμάτων διαπιστώνουν τη συρραφή 20-30 μέτρων στα πρόχειρα. Οι απαντήσεις στα καυτά θέματα της οικονομίας, της εργασίας, των διεθνών σχέσεων, της οικολογίας δεν πείθουν. Γι’ αυτό το λόγο από το Νοέμβριο ως το Γενάρη ο Μελανσόν σημειώνει σταθερή αλλά μικρή άνοδο, ενώ στη συνέχεια, με την επίσημη εκκίνηση της προεκλογικής εκστρατείας απογειώνεται το ποσοστό του με μέσο όρο ανόδου 1-1,5% ανά εβδομάδα.
Το κοινωνικό αυτό ρεύμα είναι εκεί. Κρυμμένο στην αποχή, στην απογοήτευση, στο φόβο που του σερβίρει η Λεπέν, στο αδιέξοδο του «δε γίνεται τίποτα», στην παγίδα της «χαμένης και της χρήσιμης ψήφου», στον εκβιασμό της επιλογής του μικρότερο «κακού». Ο Μελανσόν σε μεγάλο βαθμό κατάφερε να απαντήσει και να κερδίσει αυτό τον κόσμο με το πρόγραμμά του και με τη φυσιογνωμία του, όχι με γενικόλογα συνθήματα αλλά με πολύ επεξεργασμένες θέσεις.
Πώς ξεχώρισε λοιπόν η «Ανυπότακτη Γαλλία»; Η απάντηση είναι η παρακάτω: Οι καλύτερες ιδέες δεν έρχονται μόνο από το στύψιμο του μυαλού λίγων ανθρώπων, αλλά από τη συνδυασμένη ευφυία και εμπειρία της ομάδας και των πολλών. Δεν χρειάζονται πολύωρες συσκέψεις και κουραστική γραφειοκρατία. Τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης είναι χρήσιμα εργαλεία για να ακούει κανείς την κοινή γνώμη, να παίρνει ιδέες, να δέχεται κριτική. Είναι επίσης εξαιρετικά εργαλεία για τη διάχυση, τη διάδοση ιδεών. Ο Μελανσόν συνομιλούσε με τον κόσμο και μιλούσε συνέχεια στον κόσμο. Κάθε εβδομάδα έκανε εκπομπή απολογισμού και πολιτικής παρέμβασης στο YouTube (ο δεξιός υποψήφιος Φιγιόν τον κατηγορούσε σαν τον Φιντέλ Κάστρο του YouTube). Σήμερα το κανάλι του στο YouTube έχει 355.203 συνδρομητές. Το βίντεο μετά τον πρώτο γύρο των εκλογών έχει περισσότερες από 990.000 προβολές και 12.000 σχόλια.
O Μελανσόν δεν τα έκανε όλα αυτά μόνος του. Αν και κατηγορήθηκε συχνά για εγωκεντρισμό, στην πραγματικότητα κατάφερε να συγκροτήσει μια πολύ δημιουργική ομάδα και να την αφήσει να δράσει. Ο υπεύθυνος της καμπάνιας του, ο Manuel Bompard είναι ένας τριαντάχρονος μαθηματικός που εργάζεται στον τομέα της αεροναυπηγικής. Υπεύθυνη επικοινωνίας της καμπάνιας είναι η Sophia Chikirou γεννημένη το 1979. Εκτός από τον Μελανσόν, άνθρωποι της ομάδας του εμφανίζονται δημόσια και υπερασπίζονται το πρόγραμμα και τις θέσεις της «Ανυπότακτης Γαλλίας». Χαρακτηριστικό της κοινωνικής δυναμικής που καταγράφει η κίνηση, είναι το γκρουπ στήριξης που περιλαμβάνει περίπου 3.000 προγραμματιστές. Μάλιστα, μερικές δεκάδες από αυτούς τους developers δημιούργησαν ένα video game στο οποίο πρωταγωνιστεί ο χαρακτήρας Μελανσόν που κυνηγάει φοροφυγάδες επιχειρηματίες και πολιτικούς.
____
Διάβασε παρακάτω για τα όρια του προγράμματος και της πολιτικής της «Ανυπότακτης Γαλλίας».
Θέλουμε να υπογραμμίσουμε όμως εδώ το γεγονός ότι η τόσο σημαντική κοινότητα των νέων εργαζομένων στον κλάδο της πληροφορικής, μια από τις τεχνικές ειδικές πρωτοπορίες της εποχής μας, παίρνει θέση υπέρ της δραστικής φορολογίας του κεφαλαίου. Ζούμε μια ελπιδοφόρα εποχή, χρειάζεται να έχουμε πίστη στη δυνατότητα αυτών των καινούργιων ανθρώπων της εποχής να αλλάξουν τον κόσμο.
Ο κρίκος που λείπει
Η επικοινωνία της «Ανυπότακτης Γαλλίας» με την οργανωμένη εργατική τάξη, με τη μαχητική πτέρυγα του εργατικού κινήματος, είναι δεδομένη. Ο Μελανσόν δεσμεύτηκε για την άμεση καθολική εφαρμογή του 35ωρου. Αντικρούοντας τις μεταρρυθμίσεις που μειώνουν το εισόδημα των εργαζομένων, έχει δηλώσει επανειλλημένα ότι «το πρόβλημα δεν είναι το υψηλό κόστος της εργασίας. Είναι το υψηλό κόστος των διευθυντικών στελεχών. Αν εσείς ψάχνετε για εργάτες με χαμηλότερους μισθούς, εμείς θα ψαξουμε για αφεντικά που κοστίζουν λιγότερο».
Αυτό είναι το ενδιαφέρον και το όριο του προγράμματος της «Ανυπότακτης Γαλλίας», που παραμένει προωθημένο και σε επικοινωνία με τα ρεύματα μιας βαθύτερης ανατροπής: θέλει να εκφράσει την κοινωνική αγανάκτηση και τον εργαζόμενο άνθρωπο απέναντι στον κόσμο της εργοδοσίας, στους μάνατζερ και στους CEO αναζητώντας έναν καπιταλισμό πιο φιλικό προς τον εργαζόμενο. Η ιστορική εμπειρία των εργαζομένων δείχνει ότι ένας τέτοιος συσχετισμός δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς γενικευμένη σύγκρουση που θα λυθεί αναγκαστικά στο επίπεδο της εξουσίας καθώς η αστική τάξη θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα εις βάρος της εργατικής πλειοψηφίας (προπαγάνδα, προβοκάτσια, εκφοβισμό, βία, καταστολή, τρομοκρατία).
Τα προωθημένα σχετικά συνθήματα του ΣΥΡΙΖΑ είδαμε πώς την κρίσιμη στιγμή γύρισαν στο αντίθετό τους, στην υλοποίηση, με μικρές παραλλαγές, της κυρίαρχης οικονομικής πολιτικής. Οι υποστηρικτές του ΣΥΡΙΖΑ κρύβονται πίσω από το χυδαίο επιχείρημα ότι η εργατική τάξη δεν στάθηκε ικανή να αποτρέψει αυτή την έκβαση, δεν ήταν έτοιμη για τη ρήξη κλπ, έτσι σε αυτόν τον συσχετισμό η κυβέρνησή τους κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί. Αυτό είναι το βασικό επιχείρημα.
Στην περίπτωση που η «Ανυπότακτη Γαλλία» πάρει την πλειοψηφία στις εκλογές και σχηματίσει κυβέρνηση ποιον δρόμο θα ακολουθήσει; Εδώ είναι που αρχίζουν τα κρίσιμα και τα δύσκολα. Πώς θα επιβάλει μέτρα γενικής ισχύος υπέρ των εργαζομένων σε μια οικονομία που κατέχει την 5η θέση παγκοσμίως, με γιγάντιες πολυεθνικές και μια αγορά εργασίας όπου η ευελιξία και η ανασφάλεια κατέχουν τα σκήπτρα. Πώς θα αντιδράσει η αγορά; Τι θα γίνουν οι επενδύσεις; Αλλάζουν αυτά με απλές κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες; Αυτό το ριζοσπαστικό πολιτικό πρόγραμμα, μπορεί να υλοποιηθεί από μια κυβέρνηση στο έδαφος της κυριαρχίας των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων στην οικονομία και στο κράτος;
Είναι οι μαζικές δημόσιες επενδύσεις πανάκεια για τα προβλήματα της ανεργίας; Θα κρατηθούν όρθιες οι μικρές επιχειρήσεις με δάνεια μηδενικών επιτοκίων; Μπορεί στις σημερινές συνθήκες η δημιουργία κρατικών τραπεζών, η εξυγίανση και αυστηρός έλεγχος των ιδιωτικών τραπεζών, η καταπολέμηση των οφσόρ οικονομικών «παράδεισων» να είναι η απάντηση στο θέμα της οικονομίας; Αυτά δείχνουν τα όρια του προγράμματος και της ρητορικής Μελανσόν. Εμπνέει, έχει δυναμικά στοιχεία, αλλά ο πυρήνας του απαντά σε μια εποχή του καπιταλισμού που έχει παρέλθει.
Η ελπίδα έρχεται;
Η άμεση θετική πλευρά των εξελίξεων στη Γαλλία είναι η κινητοποίηση της εργατικής τάξης που μπορεί να καταστήσει ανίσχυρο το ακραίο Κέντρο, που εκπροσωπεί ο Μακρόν, και να περιορίσει το ρεύμα του νεοφασισμού, που εκπροσωπεί η Λεπέν. Αυτή η κινητοποίηση, υπάρχει κίνδυνος να ανακοπεί εάν το εργατικό κίνημα κληθεί να υπερασπιστεί την «κυβέρνησή του» στο έδαφος της εξουσίας του κεφαλαίου. Χρειάζεται ένας βαθύτερος διάλογος, πιο σοβαρή μορφή οργάνωσης της τάξης για να προετοιμαστεί για τη σύγκρουση που ωριμάζει. Οι παλιές μορφές μπροστά στη βία του καπιταλισμού της εποχής μας πολύ γρήγορα αποδυναμώνονται.
Ένα νέο κομμουνιστικό ρεύμα μπορεί να διεκδικεί στο παρόν αλλαγή του συσχετισμού δυνάμεων και μέτρα γενικής ισχύος υπέρ της εργασίας γνωρίζοντας ότι για να εφαρμοστούν στο σύνολό τους απαιτείται ρήξη στο επίπεδο της εξουσίας. Αυτή τη ρήξη δεν πρέπει να τη φοβάται η εργατική τάξη και οι σύμμαχοί της, πρέπει να έχουν αυτοπεποίθηση πως είναι χίλιες φορές πιο ικανοί από τους πολιτικούς και τους μάνατζερ που αναλαμβάνουν τη διαχείριση της οικονομίας σε μια εποχή αναιμικής ανάπτυξης και κρίσης του ολοκληρωτικού καπιταλισμού. Τους ξεπερνούν σε γνώσεις και ικανότητες, με τη συλλογική ευφυία, με νέες μορφές επικοινωνίας, δικτύωσης και οργάνωσης, με νέα επαναστατικά κόμματα και κινήματα, με ανώτερο πρόγραμμα που απαντά στα άμεσα και ξεκλειδώνει το κομμουνιστικό μέλλον.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΜΟΥΓΙΑΚΟΣ
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΦΡΑΝΤΖΗΣ
_______
Επιστροφή στην αρχή του άρθρου
Διάβασε σχετικά: toperiodiko.gr | Ελένη Μαυρούλη: Ni Le Pen, Ni Macron: #OnVautMieuxQueCa Η βαρβαρότητα στην κάλπη και η αμφισβήτηση των διλημμάτων
