Πηγή: Jacobin
Μετάφραση: Θ.Π.
Το κλείσιμο εργοστασίων είναι ένα από τα πιο βάναυσα εργαλεία των αυτοκινητοβιομηχανιών για την πειθαρχία του εργατικού δυναμικού. Η νέα ηγεσία του UAW (συνδικάτο εργαζομένων στην αυτοκινητοβιομηχανία) για την διαπραγμάτευση της συλλογικής σύμβασης, θα πρέπει να ηγηθεί της μάχης ενάντια στα κλεισίματα εργοστασίων, ώστε να καταφέρει να αντιστρέψει την κατάργηση εργατικών δικαιωμάτων που έχουν επιβληθεί στους εργαζόμενους εδώ και δεκαετίες.
Την 1η Μαρτίου, η Stellantis (πρώην Chrysler) «πάγωσε» την λειτουργία του εργοστασίου συναρμολόγησης Belvidere στο Ιλινόις – αφήνοντας 1.350 άτομα χωρίς δουλειά επ’ αόριστον, με την απειλή να κρέμεται πάνω από τα κεφάλια τους ότι το εργοστάσιο μπορεί να κλείσει για πάντα.
Έχει οικονομικό πρόβλημα η Stellantis; Με τίποτα. Στην πραγματικότητα, η εταιρεία πρόσφατα, είχε μερικά από τα πιο κερδοφόρα χρόνια στην ιστορία της. Η επιλογή της να «παγώσει» την λειτουργία του εργοστασίου είναι μια ξεκάθαρη προσπάθεια να το χρησιμοποιήσει για εκφοβισμό, καθώς οι τρεις μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες ξεκινούν διαπραγματεύσεις με το Συνδικάτο Εργαζομένων στην αυτοκινητοβιομηχανία (UAW) αυτό το φθινόπωρο.
Αυτό αποτελεί ένα μήνυμα ότι, παρά τα κέρδη ρεκόρ, οι εταιρείες θα παραμείνουν πιστές στο ίδιο δόγμα – διατηρώντας τους μισθούς χαμηλά και εκβιάζοντας τις τοπικές κοινωνίες γύρω από τα εργοστάσια με κλείσιμο.
Μια καταστροφική επίδραση
Το κλείσιμο ενός εργοστασίου αυτοκινήτων μπορεί να καταστρέψει την τοπική κοινωνία. Κάθε εργασία στο εσωτερικό του εργοστασίου υποστηρίζει επτά θέσεις εργασίας εκτός —οι προμηθευτές που παράγουν καθίσματα, πλαστικά, υαλοπίνακες κ.λπ. Ταυτόχρονα, υπάρχει η αλυσίδα εφοδιασμού ώστε να φτάσουν αυτά τα προϊόντα στο εργοστάσιο — σε περίπτωση κλεισίματος όλες αυτές οι θέσεις εργασίας χάνονται.
Οι μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις έχουν λιγότερους πελάτες, οι γιατροί έχουν λιγότερους ασθενείς, οι δραστηριότητες για παιδιά έχουν μικρότερη συμμετοχή και οι φιλανθρωπικές οργανώσεις έχουν λιγότερα χρήματα.
Ταυτόχρονα οι οικογένειες τραυματίζονται από αυτή την διαδικασία. Όταν οι εργαζόμενοι αναγκάζονται να φύγουν από την περιοχή τους για να βρουν δουλειά, τα παιδιά μεγαλώνουν βλέποντας τον ένα γονέα μόνο τα Σαββατοκύριακα, και αυτό αν είναι τυχερά. Γονείς και παππούδες περνούν σοβαρά προβλήματα υγείας χωρίς οικογενειακή υποστήριξη. Ενώ σε ορισμένες εξαιρετικά τραγικές περιπτώσεις, οι εργαζόμενοι καταλήγουν να αυτοκτονούν.
Πρόσφατα τηλεφώνησα στη μητέρα μου και της ζήτησα να συνοψίσει την εμπειρία της ως εργαζόμενη στη General Motors (GM) στο Janesville του Ουισκόνσιν, όταν η εταιρεία έκλεισε το εργοστάσιο της, το 2009 κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης.
«Καταστροφή», είπε. Μετά έγινε μια παύση. «Δεν ήταν μόνο η GM, ήταν όλα τα υποσυστήματα που τροφοδοτούσαν τη GM. Έφυγαν και αυτά μαζί. Η τοπική κοινωνία καταστράφηκε. Ήταν αρκετά άσχημο να βρεθούμε σε ύφεση, αλλά να κλείσουμε και το εργοστάσιο;»
Επικράτησε μερικά δευτερόλεπτα σιωπής στο τηλέφωνο. “Ήταν μόνο . . . καταστροφή», είπε ξανά.
την ίδια ερώτηση έκανα και σε έναν συνάδελφό μου από το συνδικάτο που ήταν επίσης από το Τζέινσβιλ, τον Ματ Γκρέγκερσον .
«Υπάρχει ένα αίσθημα απώλειας που με στοιχειώνει ακόμα», μου είπε ο Γκρέγκερσον , «και μια ενοχή που άφησα τη γυναίκα και τα παιδιά μου να μετακομίσουν. Έπρεπε να διαλέξω ανάμεσα στο να στηρίξω την οικογένειά μου οικονομικά ή να είμαι εκεί σωματικά».
Προσωρινές παραχωρήσεις;
Κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης, η UAW έκανε τεράστιες παραχωρήσεις στην GM και την Chrysler (τώρα Stellantis ). Οι παραχωρήσεις υιοθετήθηκαν στη συνέχεια και στη Ford.
Πολλά εργοστάσια αυτοκινήτων έκλεισαν. Οι σημερινοί εργαζόμενοι παραιτήθηκαν από παροχές όπως επίδομα κόστους ζωής και ημερών αδείας. Οι εργαζόμενοι που προσλήφθηκαν μετά την ύφεση έπαιρναν τις μισές αποδοχές, έπαιρναν μειωμένα επιδόματα και δεν είχαν ούτε σύνταξη ή υγειονομική περίθαλψη μετά την σύνταξη.
Ενώ δώσαμε τεράστιες παραχωρήσεις και το ένα εργοστάσιο μετά το άλλο έκλειναν, οι Τρεις Μεγάλοι Διευθύνοντες Σύμβουλοι πέταξαν στην Ουάσιγκτον, με τα ιδιωτικά πολυτελή τζετ τους για να ζητήσουν χρήματα για τη διάσωση των εταιριών τους.
Οι εργαζόμενοι είπαν ότι αυτές οι περικοπές θα ήταν προσωρινές και ότι έπρεπε να κάνουμε ότι περνάει από το χέρι μας για να βοηθήσουμε να σωθούν οι εταιρείες. Είτε οι εργαζόμενοι θα δίναμε στην κυβέρνηση αυτό που απαιτούσε για να λάβουν οι τρεις μεγάλοι τα δάνεια διάσωσης, είτε η GM και η Chrysler θα κατέρρεαν. Αυτή ήταν η πραγματικότητα εκείνη την εποχή.
Και το κάναμε — παραχωρήσαμε πολλά. Αλλά οι περικοπές και το κλείσιμο των εργοστασίων δεν ήταν προσωρινά. Δεκαπέντε χρόνια αργότερα, οι εργάτες που παραχώρησαν τόσα πολλά για να βοηθήσουν τους Μεγάλους Τρεις δεν έχουν πάρει τίποτα πίσω.
Απολύσεις σε καλούς καιρούς;
Από τότε, οι αυτοκινητοβιομηχανίες του Ντιτρόιτ κερδίζουν δισεκατομμύρια δολάρια σχεδόν κάθε χρόνο. Συνολικά, την τελευταία δεκαετία, έχουν συγκεντρώσει 160 δισεκατομμύρια δολάρια σε κέρδη. Μόνο η GM έχει βγάλει 63 δισεκατομμύρια δολάρια.
Επομένως, δεν υπήρχε καμία δικαιολογία όταν η GM ανακοίνωσε το 2018 (το έτος πριν από τις διαπραγματεύσεις για τη σύμβαση) ότι η εταιρεία έκλεινε τρία εργοστάσια συναρμολόγησης και δύο άλλες εγκαταστάσεις στο Μίσιγκαν, το Μέριλαντ και το Οχάιο, εξαλείφοντας περίπου δεκατέσσερις χιλιάδες θέσεις εργασίας.
Από την πλευρά της, η Stellantis απέφερε καθαρά κέρδη 18 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2022, ένα χρόνο μετά τη σύσταση της εταιρείας από τη συγχώνευση της Fiat Chrysler και της Peugeot. Το πακέτο αμοιβών για τον CEO Carlos Tavares πέρσι ανήλθε σε 24,8 εκατομμύρια δολάρια.
Ωστόσο, ακόμη και στις πιο κερδοφόρες στιγμές, αυτή η εταιρεία απολύει εργαζομένους και «παγώνει» ένα εργοστάσιο — καταστρέφοντας τους ίδιους τους ανθρώπους που τη βοήθησαν να κάνει κέρδη ρεκόρ.
Ψήφος για «μάχη»
Το UAW μόλις ολοκλήρωσε μια ιστορική εκλογή όπου τα μέλη έπρεπε να ψηφίσουν απευθείας για τους ηγέτες τους για πρώτη φορά στην ιστορία της ένωσης. Οι τα μέλη ψήφισαν για αλλαγή και μια πιο μαχητική στάση απέναντι στους εργοδότες τους. Στις επτά έδρες, οι μετριοπαθείς υποψήφιοι κέρδισαν μόνο μία.
Το σωματείο έχει ορκιστεί να αγωνιστεί για την επανεκκίνηση της παραγωγής στο Belvidere. «Αυτή το κλείσιμο είναι μια επιλογή που έκανε η Stellantis για να αποκομίσει ακόμη υψηλότερα κέρδη», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της UAW και πρόεδρος του τμήματος Stellantis, Rich Boyer, ο οποίος εξελέγη πέρυσι. «Θα τονίσουμε την εταιρική τους απληστία προς τους εργαζόμενους, την κοινωνία, τους φορολογούμενους και τους καταναλωτές».
Στο πρόσφατο Συνέδριο Ειδικής Διαπραγμάτευσης της UAW, το Διεθνές Εκτελεστικό Συμβούλιο του συνδικάτου αποφάσισε ομόφωνα, καλώντας τους εργάτες αυτοκινήτων να ενωθούν ενάντια στους πραγματικούς εχθρούς μας: «τις εταιρείες με κέρδη πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων και εργοδότες που αρνούνται να δώσουν στα μέλη μας το μερίδιο από τα κέρδη».
Όλοι οι εκπρόσωποι των εργαζομένων έκαναν ενθουσιώδες ομιλίες για την ενότητα και τη μαχητικότητα των συνδικάτων πριν από τις διαπραγματεύσεις. Αλλά μετά από δεκαετίες παραχωρήσεων και ήττας, τα λόγια περισσεύουν. Τα αποτελέσματα θα πρέπει να μιλήσουν.
Όλα τα μέλη του σωματείου μας πρέπει να κινητοποιηθούν, να ενωθούν και να προετοιμαστούν για τον αγώνα που έρχεται.
