Πηγή: Alternatives Ėconomiques
Απόδοση: Αντωνία Πάνου
Στη φωτογραφία η Sophie Binet, μαζί με συνδικαλιστές και απεργούς, κατά τη διάρκεια διαδήλωσης στον χώρο αποθήκευσης φυσικού αερίου Storengy στο Gournay-sur-Aronde (Oise) στις 6 Απριλίου 2023, την ενδέκατη ημέρα δράσης κατά του νομοσχεδίου για τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος.
Η σύγκρουση για τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος έφθασε στο τέλος της, αλλά η νέα γενική γραμματέας της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργαζομένων (CGT) δεν αφήνει περιθώρια για πικρόχολες προβλέψεις. Παρόλο που ανησυχεί για τις πολυάριθμες χρήσεις βίας της εκτελεστικής εξουσίας, που ενισχύουν ολοένα και περισσότερο την Εθνική Συσπείρωση (Rassemblement national), η Σοφί Μπινέ αντλεί διδάγματα από τις ελλείψεις που δεν επέτρεψαν την επίτευξη της νίκης. Βλέπει όμως και τα επιτεύγματα αυτού του ενωμένου κινήματος, και βασίζεται σε αυτά για τη συγκρότηση νέων κοινών αιτημάτων και μιας νέας μορφής αντιπολίτευσης.
Η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος έχει ένα πριν και ένα μετά, και οι κοινωνικοί «παίκτες», -όρος που προτιμά από τους «εταίρους»- δεν θα είναι πλέον οι ίδιοι. Κατά την άποψή της, βγήκαν ισχυρότεροι μετά από αυτούς τους μακρόχρονους μήνες μάχης.
Η επικεφαλής Γενικής Συνομοσπονδίας Εργαζομένων (CGT) και επικεφαλής του κεντρικού συνδικάτου με έδρα το Μοντρέιγ, παραθέτει το όραμά της στους: Σαντρίν Φουλόν και Χερβέ Ναθάν του περιοδικού Αlternatives Ėconomiques.
Eκτός από τον πρώτο στόχο για τη συσπείρωση και το ξεπέρασμα του κατακερματισμού της (CGT) αναφέρεται στο ποια θα είναι η επιθετική στρατηγική της (CGT) στους τομείς των μισθών, της ισότητας των φύλων και της οικολογικής μετάβασης:
Η διαμάχη για τις συντάξεις φτάνει στο τέλος της, τουλάχιστον στην αρχική της μορφή. Πώς είναι δυνατόν μια τόσο μαζική, ενωτική κινητοποίηση να μην καταφέρει να νικήσει το σχέδιο της κυβέρνησης;
Σοφί Μπινέ: Πρώτα απ’ όλα, αυτό είναι το αποτέλεσμα μιας ριζοσπαστικοποίησης της εξουσίας. Με έναν άλλο Πρόεδρο της Δημοκρατίας, σε μια άλλη χώρα, θα είχαμε κερδίσει. Είναι σημαντικό να το θυμόμαστε αυτό γιατί δεν υπάρχουν πολλές δημοκρατικές χώρες, όπου ένα σύνταγμα όπως αυτό της Πέμπτης Δημοκρατίας αναθέτει τόσες πολλές εξουσίες στην εκτελεστική εξουσία. Της δίνει ασφάλεια σε κάθε περίπτωση.
Κάθε φορά που η διασυνδικαλιστική ομάδα προσπάθησε να κάνει προτάσεις για μια διέξοδο από την κρίση, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τις απέφυγε, είτε επρόκειτο να τις αποδεχθεί ο ίδιος , είτε για το αν θα επέτρεπε στην Εθνοσυνέλευση να τις ψηφίσει. Προϋπόθεση του ήταν να συμφωνήσει με τους Ρεπουμπλικάνους, αλλά αυτό κατέληξε στην εφαρμογή του άρθρου 49-3.
Βέβαια, το 2010, ο Νικολά Σαρκοζί το εφάρμοσε επίσης απέναντι σε ένα ισχυρό κοινωνικό κίνημα, αλλά τουλάχιστον είχε πλειοψηφία, και το πλήρωσε χάνοντας τις επόμενες προεδρικές εκλογές! Η διαφορά είναι ότι ο Εμμανουέλ Μακρόν δεν έχει πλειοψηφία. Στηρίζεται αλαζονικά στην τριχοτόμηση της γαλλικής πολιτικής ζωής, με την Εθνική Συσπείρωση (Rassemblement National) να βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο. Τη διευκολύνει, γιατί ξέρει ότι αυτό δυσκολεύει την ανάδειξη μιας πολιτικής εναλλακτικής λύσης. Είναι ένας κυνικός υπολογισμός. Αλλά μπορούμε μόνο να συμπεράνουμε σε ποιο βαθμό το RN εξυπηρετεί τα συμφέροντα του Εμανουέλ Μακρόν.
– Τα συνδικάτα και το RN φαίνεται να είναι οι μόνες δύο οργανωμένες δυνάμεις που σημειώνουν πρόοδο σήμερα. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχει μείνει τίποτα ανάμεσα σε εσάς και το RN;
Σ. Μ.: Είναι αλήθεια ότι είναι ανησυχητικό για εμάς. Αλλά είναι, για άλλη μια φορά, το αποτέλεσμα της πολιτικής του Εμανουέλ Μακρόν. Γι’ αυτόν, ο σκοπός αγιάζει τα μέσα. Μας ποδοπατάει επειδή είμαστε ένα από τα τελευταία οδοφράγματα ενάντια στο RN.
Το επιχείρημα του RN συνοψίζεται στο: “Δοκιμάσαμε τα πάντα: τη δεξιά, την αριστερά και τίποτα δεν έγινε, οπότε δοκιμάστε εμένα”. Λόγω του Εμανουέλ Μακρόν, η ακροδεξιά μπορεί να πει: “Έχετε δει τα συνδικάτα; Δεν είναι καν πιο αποτελεσματικά από τα πολιτικά κόμματα”.
Όμως με τον συνδικαλισμό “δεν έχουμε δοκιμάσει τα πάντα”, επειδή δεν είμαστε ακόμα αρκετοί. Ο επόμενος συσχετισμός δυνάμεων πρόκειται να είναι νικηφόρος, μόνο αν οι συνδικαλιστικές οργανώσεις σημειώσουν πρόοδο.
– Όσον αφορά τη μη ψήφιση της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης στη Συνέλευση, η LFI (η Ανυπότακτη Γαλλία) ήταν αυτή που, αγνοώντας το διασυνδικαλιστικό αίτημα, εξασφάλισε ότι δεν θα γινόταν ψηφοφορία τον Μάρτιο για το άρθρο 7 για τα 64 χρόνια…
Σ. Μ.: Ομολογουμένως, τα πράγματα θα μπορούσαν να είχαν γίνει καλύτερα. Αλλά για μένα είναι ένα επιφαινόμενο, γιατί τελικά είναι η χρήση του Συντάγματος από τον Εμανουέλ Μακρόν που εμποδίζει τη δημοκρατική έκφραση. Διότι ακόμη και αν υπήρχε αρνητική ψήφος στο άρθρο 7, είχε σχεδιάσει να χρησιμοποιήσει το άρθρο 49-3, το οποίο επιτρέπει στην κυβέρνηση να επιβάλει τη δική της διατύπωση του νόμου.
– Πώς αντιδράτε σε αυτό που συνέβη την Πέμπτη στη Συνέλευση: την εγκατάλειψη από την ομάδα LIOT του σχεδίου νόμου της, το οποίο άδειασε από κάθε ουσία;
Σ.Μ. : Όταν μια κυβέρνηση βρίσκεται σε μειοψηφία στην κοινή γνώμη ή στη χώρα, η τελευταία λύση είναι ο αυταρχισμός. Για άλλη μια φορά, αυτό είναι το σημάδι της ριζοσπαστικοποίησης της κυβέρνησης, η οποία ξεπερνά όλες τις δημοκρατικές κόκκινες γραμμές: όσον αφορά το Κοινοβούλιο αλλά και όσον αφορά τις κινητοποιήσεις. Η καταστολή έχει σκληρύνει με εξαιρετικά σοβαρές επιθέσεις στις ελευθερίες μέσω της χρήσης των αντιτρομοκρατικών νόμων για την απαγόρευση των συγκεντρώσεων και των διαδηλώσεων και τον περιορισμό των ελευθεριών. Εκατοντάδες ακτιβιστές διώκονται ποινικά, και ορισμένοι έχουν κρατηθεί υπό αστυνομική επιτήρηση για 24, 48 ή 72 ώρες!
Πρόκειται για ένα ανησυχητικό προηγούμενο. Διότι μια ακροδεξιά κυβέρνηση που θα έρθει στην εξουσία δεν θα έχει κανένα πρόβλημα να πει ότι όλα αυτά δεν είναι πρωτοφανή.
– Αφού ήρθατε αντιμέτωποι με μια τόσο αδιάλλακτη κυβέρνηση, δεν θα έπρεπε να “χτυπήσετε πιο δυνατά”; Για παράδειγμα, κάποιοι ζητούσαν από τη διασυνδικαλιστική ομάδα να προκηρύξει γενική απεργία…
Σ.Μ.: Η CGT κάλεσε σε κυλιόμενες απεργίες μετά τις 7 Μαρτίου. Πολλά επαγγέλματα το έκαναν, κυρίως στην ενέργεια, στις μεταφορές, στους λιμενεργάτες, στα διυλιστήρια, στα απόβλητα… Το πρόβλημα είναι ότι δεν καταφέραμε να τις επεκτείνουμε.
Αυτό είναι που πρέπει να εξετάσουμε. Αυτή ήταν μία από τις διαφωνίες που είχαμε μέσα στη δια-συνδικαλιστική ομάδα. Αλλά νομίζω ότι είχαμε δίκιο να διατηρήσουμε την ενότητά μας. Αν είχαμε διαλύσει το δια-συνδικαλιστικό πλαίσιο επειδή η CGT δεν ήθελε να συμβιβαστεί για την απεργία των ανανεώσιμων, θα είχαμε μείνει μόνοι μας και θα είχαμε χάσει περισσότερα από όσα κερδίσαμε.
– Γιατί πιστεύετε ότι τόσα πολλά επαγγέλματα δεν κατέβηκαν σε απεργία;
Σ. Μ.: Οι μεγάλες απεργίες για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας πραγματοποιήθηκαν εκεί όπου η πυκνότητα των συνδικάτων είναι μεγάλη. Μετά από αυτό, υπήρχαν κάποιοι τομείς με υψηλή συνδικαλιστική οργάνωση που δεν συμμετείχαν, ιδιαίτερα στη δημόσια διοίκηση. Νομίζω ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι οποίοι ήταν πολυάριθμοι κατά τη διάρκεια των υψηλών σημείων της κινητοποίησης, τα πάνε πολύ άσχημα. Όχι μόνο πληρώνονται άσχημα, αλλά η δουλειά τους χάνει το νόημά της. Υφίστανται θεσμική κακοποίηση, με πολύ ανησυχητικά διοικητικά προβλήματα.
– Ποια είναι τα διδάγματα που αντλείτε από αυτό στην CGT;
Σ.Μ.: Πρέπει τώρα να αναλύσουμε το επίπεδο της συνδικαλιστικής οργάνωσης, ιδιαίτερα στον ιδιωτικό τομέα, καθώς και τις αλλαγές στο εργατικό δυναμικό. Το πενήντα τοις εκατό του εργατικού δυναμικού αποτελείται πλέον από διευθυντές, τεχνικούς και ενδιάμεσα επαγγέλματα, οι οποίοι δεν έχουν την ίδια στάση απέναντι στις απεργίες.
Στον τομέα της ενέργειας, έχουμε ειδικά σωματεία για μηχανικούς, ΚΑΠ και τεχνικούς στις περισσότερες εγκαταστάσεις, τα οποία καθιστούν δυνατή την κινητοποίηση. Το ίδιο ισχύει και για τους εργαζόμενους στους σιδηροδρόμους, όπου έχουμε το υψηλότερο ποσοστό οργάνωσης ειδικά για διευθυντές και τεχνικούς. Αλλά αυτό δεν ισχύει παντού.
Και έπειτα, από την άλλη πλευρά, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την περιστασιακή απασχόληση του εργατικού δυναμικού. Στη βιομηχανία μετάλλων, το 20% έως 40% των γραμμών παραγωγής στελεχώνεται από έκτακτους εργαζόμενους. Το ίδιο ισχύει και στη βιομηχανία τροφίμων. Πρέπει να αναπτύξουμε στρατηγικές που θα τους επιτρέψουν να ξεπεράσουν την πίεση της εργασιακής ανασφάλειας. Το τελευταίο αντικειμενικό εμπόδιο για την επέκταση της απεργίας είναι η μεγάλη αναδιοργάνωση του συστήματος παραγωγής από τους εργοδότες, με τη χρήση υπεργολάβων.
– Τις επόμενες εβδομάδες και μήνες, θα υπάρξουν συναντήσεις και ίσως διαπραγματεύσεις. Ο Olivier Dussopt, Υπουργός Απασχόλησης, σας καλεί…
Σ. Μ.: Αφού μας έφτυσε για έξι μήνες!
– Σε ποια αιτήματα πιστεύετε ότι η CGT και η διασυνδικαλιστική ομάδα θα μπορέσουν να επιτύχουν σημαντικές παραχωρήσεις; Μισθούς, εργασία για τους ηλικιωμένους εργαζόμενους;
Σ.Μ. : Η διασυνδικαλιστική δημοσίευσε μια πρώτη πλατφόρμα αιτημάτων, η οποία ήταν πολύ σημαντική για την CGT, διότι δεν θα επιστρέψουμε στο μηδέν. Η κυβέρνηση και οι εργοδότες θα έχουν να αντιμετωπίσουν πολύ πιο μαχητικά συνδικάτα. Δεν είμαστε οι ίδιοι άνθρωποι που ήμασταν το 2022. Οι επαφές δεν θα χαθούν και ένα κοινό μέτωπο θα παραμείνει ενωμένο σε μια σειρά από αιτήματα. Όχι άλλες συζητήσεις για να τροποποιήσουμε τα κόμματα ενός κυβερνητικού ή διαχειριστικού οδικού χάρτη. Θέλουμε να διαπραγματευτούμε στη βάση των αιτημάτων μας.
Και αυτό αποτυπώθηκε στις πρόσφατες επιτυχημένες διαπραγματεύσεις που έγιναν κατά τη διάρκεια της σύρραξης. Η πλειοψηφία των συνδικάτων (FO, CGC, CGT) δεν υπέγραψε την εθνική διεπαγγελματική συμφωνία (ANI) για την οικολογική μετάβαση και τον κοινωνικό διάλογο. Το θέμα είναι πολύ σημαντικό για να μείνει μόνο στα λόγια. Σε οποιοδήποτε άλλο πλαίσιο, όλοι πιθανώς θα την είχαν υπογράψει, εκτός από την CGT. Πρόκειται για μια αλλαγή του τόνου.
Από την άλλη πλευρά, υπογράψαμε όλοι την ANI για τα εργατικά ατυχήματα και τις επαγγελματικές ασθένειες (AT-MP), επειδή θεωρούμε ότι είναι απαραίτητο να διαπραγματευτούμε σε αυτόν τον τομέα. Η Γαλλία έχει ρεκόρ 1.500 εργατικά ατυχήματα κάθε μέρα. Πετύχαμε να συγκλίνουν ορισμένα από τα αιτήματά μας.
– Αλλά είστε οι μόνοι που δεν έχετε υπογράψει την ΑΝΙ για τον επιμερισμό της αξίας;
Σ.Μ.: Πιστεύουμε ότι δεν μπορείς να μιλάς για διαμοιρασμό της αξίας αν δεν μιλάς για μισθούς. Αλλά η ANI δεν περιέχει καμία ουσιαστική διάταξη για τους μισθούς. Και υπήρχαν κάποιες προκλήσεις στο προοίμιο της συμφωνίας, ιδιαίτερα ο ισχυρισμός ότι δεν υπάρχει καμία στρέβλωση στον καταμερισμό της αξίας μεταξύ κεφαλαίου και εργασίας! Ομολογουμένως, δεν υπάρχει καμία στρέβλωση εδώ και δέκα χρόνια. Αλλά τα τελευταία 40 χρόνια, υπήρξε μια μεγάλη στρέβλωση! Το ενδιαφέρον είναι ότι όλα τα συνδικάτα υποστηρίζουν ομόφωνα αυτή την άποψη ότι δηλ. αυτή η συμφωνία δεν είναι αρκετή για την επίλυση του μισθολογικού ζητήματος και ότι πρέπει να μιλήσουμε γι’ αυτό.
– Αλλά το να απαιτήσουμε να διαπραγματευτούμε στη βάση των δικών σας αιτημάτων δεν απαιτεί να καθορίσουμε συγκεκριμένα μέτρα; Για παράδειγμα, θα πρέπει να απαιτήσουμε την καθιέρωση κάποιας μορφής συρόμενης κλίμακας ώστε οι μισθοί να αυξάνονται σύμφωνα με τον πληθωρισμό; Προς το παρόν, αυτό δεν περιλαμβάνεται στο κοινό ανακοινωθέν των συνδικάτων.
Σ.Μ. . : Αυτή η πρόταση για μια συρόμενη κλίμακα υποστηρίζεται από την πλειοψηφία, αλλά όχι από όλα τα συνδικάτα. Δεν απελπίζομαι. Θα πείσω τους συναδέλφους μου για την αναγκαιότητα αυτού του μέτρου, δεδομένης της διαρκούς επιστροφής του πληθωρισμού και της συνακόλουθης μείωσης των μισθών.
Από την άλλη πλευρά, σε ό,τι αφορά τους μισθούς, όλοι θεωρούμε ότι υπάρχει πρόβλημα με τη δυναμική των διαπραγματεύσεων στις επιχειρήσεις και στους κλάδους, ότι οι ελάχιστες συλλογικές συμβάσεις κάτω από τον κατώτατο μισθό είναι καταστροφικές, διότι σπάνε όλες τις αναφορές, και ότι δεν είναι πλέον δυνατόν να δίνονται σχεδόν 200 δισεκατομμύρια ευρώ δημόσιας βοήθειας στις επιχειρήσεις κάθε χρόνο χωρίς κανένα αντάλλαγμα. Πρέπει να τις θέσουμε υπό όρους και αυτός είναι ένας από τους τρόπους τόνωσης των μισθολογικών διαπραγματεύσεων.
– Υπάρχουν άλλα θέματα στα οποία συμφωνείτε όλοι σας;
Σ.Μ.: Ναι, στην ανάγκη αναθεώρησης των εργατικών διαταγμάτων [σημείωση του συντάκτη: δημοσιεύθηκαν το 2017 και καταργούσαν τα συμβούλια εργαζομένων και το CHSCT, συγκεντρώνοντάς τα σε ένα ενιαίο όργανο, το CSE]. Έχουμε κοινές θέσεις σχετικά με την εκπροσώπηση του προσωπικού, το ωράριο εργασίας και την απαγόρευση των αθέμιτων απολύσεων ή τις συνδικαλιστικές ελευθερίες.
– Τι γίνεται με την ισότητα των φύλων;
Σ.Μ. : Ο δείκτης ίσων αμοιβών είναι ένα πλήρες προπέτασμα καπνού που λειτουργεί σε βάρος των γυναικών. Όλα τα συνδικάτα συμφωνούν σε αυτό το σημείο και έχουν πολύ συγκεκριμένες προτάσεις για τη διόρθωσή του. Ο δείκτης είναι τόσο χονδροειδώς μεροληπτικός που χρειάζεται να τροποποιήσετε μόνο τέσσερα ή πέντε κομβικά σημεία για να τον κάνετε πολύ πιο αποτελεσματικό. Επιπλέον, η ευρωπαϊκή οδηγία για τη διαφάνεια των αμοιβών θα πρέπει να μεταφερθεί στη γαλλική νομοθεσία. Αυτό θα απαιτήσει την επανεξέταση των ίσων αμοιβών και των ίσων ευκαιριών απασχόλησης.
– Η κυβέρνηση ελπίζει ότι τα συνδικάτα θα διαπραγματευτούν με τους εργοδότες για την αντικατάσταση του “δείκτη των ανώτερων υπαλλήλων”, ο οποίος αποδοκιμάστηκε από το Συνταγματικό Συμβούλιο…;
Σ.Μ.: Είναι αρκετά αστείο. Οι εργοδότες μας είπαν ότι θέλουν πραγματικά να διαπραγματευτούν για την απασχόληση των ηλικιωμένων εργαζομένων, αφού μας έλεγαν επί έξι μήνες ότι δεν ήθελαν κανένα δεσμευτικό μέτρο. Στην πραγματικότητα, παίζουν ένα καλοκουρδισμένο παιχνίδι μαζί με την κυβέρνηση. Η εξουσία κάνει όλες τις βίαιες μεταρρυθμίσεις: ανεργία, συντάξεις, Εργατικός Κώδικας κ.λπ. Και μόλις υπάρξουν πιθανές εξελίξεις, η κυβέρνηση παραπέμπει το θέμα στους κοινωνικούς φορείς, έτσι ώστε οι εργοδότες να έχουν δικαίωμα βέτο σε οποιαδήποτε μέτρα θα μπορούσαμε να αποσπάσουμε.
Θέλουμε τριμερείς διαπραγματεύσεις για την απασχόληση των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας, γιατί είναι ευθύνη της κυβέρνησης να αποκαταστήσει τη ζημιά που προκάλεσε η μεταρρύθμισή της. Μας την επέβαλε μονομερώς. Είναι λοιπόν στο χέρι της κυβέρνησης να επιβάλει μέτρα για την απασχόληση των ηλικιωμένων εργαζομένων στους εργοδότες.
– Θα πρέπει να διαπραγματευτείτε την επόμενη συμφωνία για την ασφάλιση ανεργίας με τους εργοδότες πριν από τις 31 Δεκεμβρίου. Μετά από όλη την τελευταία αυστηροποίηση των δικαιωμάτων των ανέργων, υπάρχει ακόμα περιθώρια για κάτι;
Σ.Μ. : Την περασμένη Δευτέρα οι εργοδότες μας εξήγησαν ότι δεν θέλουν να διαπραγματευτούν για την ασφάλιση ανεργίας. Αυτό είναι εντελώς παράλογο. Είχαμε απέναντί μας έναν εργοδότη που ήθελε πραγματικά να διαπραγματευτεί για τους υπερήλικες και για την επαγγελματική φθορά, κυρίως για να μην απομακρυνθεί από τα λεγόμενα της κυβέρνησης, αλλά που από την άλλη, για τον τομέα ευθύνης του, δηλαδή την ανεργία και τους μισθούς, μας είπε: προχωρήστε, δεν υπάρχει τίποτα να δείτε. Μας εξήγησε ότι δεν έχει νόημα να ανοίξουμε αυτές τις διαπραγματεύσεις, γιατί έτσι κι αλλιώς δεν θα συμφωνούσαμε.
Η Medef (Ενωση Γάλλων Εργοδοτών) θέλει η κυβέρνηση να έχει τα ηνία. Κατά την άποψή της, το κάνει πολύ καλά, αφού η εκτελεστική εξουσία παίρνει μέτρα που οι εργοδότες δεν θα μπορούσαν ποτέ να πετύχουν μέσω διαπραγματεύσεων. Καμία συνδικαλιστική οργάνωση δεν θα είχε υπογράψει σε τόσο δραστικές και βίαιες περικοπές στα δικαιώματα των ανέργων. Οι εργοδότες έχουν αποδεχθεί, με μισό στόμα, τη συμμετοχή στη διοίκηση. Εμείς αρνούμαστε. Το θέμα που μας ενδιαφέρει είναι οι κανόνες για την αποζημίωση των ανέργων. Μόνο τότε θα εργαστούμε στη διοίκηση.
– Αλλά τι θα συμβεί τότε; Η κυβέρνηση θα σας στείλει μια επιστολή-πλαίσιο. Και αν δεν είναι ικανοποιημένη ή αν οι διαπραγματεύσεις αποτύχουν, θα αναλάβει ξανά;
Σ.Μ. : Αυτό είναι το ερώτημα. Η ασφάλιση ανεργίας είναι πραγματικά ένα από τα σημεία στα οποία ενσαρκώνεται με τον πιο τέλειο τρόπο το υποκριτικό παιχνίδι ρόλων μεταξύ διοίκησης και κυβέρνησης.
Όλοι γνωρίζουμε ότι η κυβέρνηση έχει το βλέμμα της στραμμένο στα αποθεματικά της Unedic[1]. Σε αυτή την περίπτωση, ας μιλήσουμε όλοι μαζί για την απόρριψη μιας αυστηρής επιστολής-πλαίσιο και ας απαιτήσουμε να έχουμε όλα τα περιθώρια ελιγμών για τη διεξαγωγή διαπραγματεύσεων που θα είναι σεβαστές. Όμως, παραδόξως, δεν υπάρχει ούτε ήχος ούτε εικόνα από την πλευρά των εργοδοτών. Και κυρίως, καμία διάθεση να πούμε στην εκτελεστική εξουσία: δώστε μας ελεύθερα χέρια.
– Τι θέλετε να πετύχετε όσον αφορά το περιεχόμενο;
Σ. Μ. : Θέλουμε να ξαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις στη βάση των συμφωνιών που είχαν υπογραφεί στο παρελθόν μεταξύ των κοινωνικών φορέων και όχι στη βάση των μονομερών μέτρων που έλαβε η κυβέρνηση. Ο στόχος είναι να συνεχίσουμε από εκεί που είχαμε μείνει.
Αυτό είναι ένα από τα πράγματα που έγιναν αποδεκτά από τους εργοδότες στο τέλος της συνάντησης. Μπορεί να είναι διατεθειμένοι να κάνουν κάποιες μικρές προσαρμογές στις διατάξεις της κυβέρνησης.
– Το συνέδριο της CGT αποφάσισε να αποχωρήσει από τη συλλογικότητα “Ποτέ ξανά”, στην οποία συμμετέχει και η Greenpeace. Θα αντιμετωπίσει η CGT την οικολογική μετάβαση μόνη της;
Σ.Μ. : Η CGT δεν έχει θέσει βέτο στη συνεργασία με την Greenpeace. Για άλλη μια φορά, είναι ένα ζήτημα μεθόδου. Η πρώτη πλατφόρμα “Ποτέ ξανά” που προέκυψε κατά τη διάρκεια της καραντίνας δεν παρουσιάστηκε στο συνομοσπονδιακό προεδρείο, και ακόμη λιγότερο στις ομοσπονδίες και τα συνδικάτα των τμημάτων. Όλοι το έμαθαν από τον Τύπο και προκάλεσε μεγάλο σοκ και θυμό. Είναι κρίμα, γιατί αν είχε γίνει περισσότερη συλλογική δουλειά, θα μπορούσαμε να είχαμε αλλάξει μερικά σημεία της πλατφόρμας που ήταν σε αντίθεση με τους προσανατολισμούς της CGT. Αυτό θα επέτρεπε την αποδοχή της διαδικασίας.
– Ποια σημεία της πλατφόρμας θέλατε να συζητηθούν;
Σ.Μ. : Υπήρχε, για παράδειγμα, η πρόταση να καταργηθεί κάθε δημόσια στήριξη προς τις ρυπογόνες ή βρώμικες βιομηχανίες. Πρέπει να ορίσουμε τι συνιστά ρυπογόνο βιομηχανία. Υπήρχε το ζήτημα της πυρηνικής ενέργειας: πρέπει να σταματήσουμε τη σχετική έρευνα; Αυτές είναι συζητήσεις που πρέπει να κάνουμε εσωτερικά.
– Υπάρχουν φορολογικές διατάξεις που υποστηρίζουν ρυπογόνες βιομηχανίες, ιδίως την πετρελαϊκή βιομηχανία. Εάν η κυβέρνηση αποφάσιζε να τις καταργήσει, ποια θα ήταν η θέση της CGT;
Σ.Μ. : Η CGT είναι μάλλον αντίθετη στις φορολογικές και ασφαλιστικές απαλλαγές. Δεν νομίζω ότι θα ήταν δύσκολο να συμφωνήσουμε.
– Ποια πιστεύετε ότι είναι η σωστή περιβαλλοντική προσέγγιση για μια οργάνωση όπως η CGT;
Σ.Μ.: Είναι τυπικά η νίκη που κατακτήθηκε στη διαδικασία του εργοστασίου Gardanne, το οποίο έκλεισε το 2012. Κατ’ αρχήν, οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα εκπέμπουν αέρια του θερμοκηπίου. Μόνο που ένα κλείσιμο πρέπει να προβλεφθεί και να οργανωθεί. Διαφορετικά, βρισκόμαστε, όπως συνέβη αυτόν τον χειμώνα, να πρέπει να επαναλειτουργήσουμε τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής σε πολύ κακές συνθήκες. Αυτή η έλλειψη πρόβλεψης μας οδήγησε στο να πρέπει να εισάγουμε ηλεκτρική ενέργεια από τη Γερμανία, μια χώρα όπου η ηλεκτροπαραγωγή έχει την υψηλότερη περιεκτικότητα σε άνθρακα στην Ευρώπη.
Ωστόσο, στην Gardanne, ο σταθμός θα μπορέσει να επανέλθει σε πλήρη λειτουργία πολύ σύντομα, ίσως το 2024, ιδίως επειδή η CGT εργάζεται εδώ και πέντε χρόνια σε ένα πολύ φιλόδοξο βιομηχανικό σχέδιο που περιλαμβάνει μια νέα διαδικασία μεθανοποίησης.
Για εμάς, το περιβάλλον δεν είναι απλώς ένα ζήτημα γενικών αξιών, αλλά απαιτεί μια συγκεκριμένη άρθρωση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών ζητημάτων για να ξεπεραστούν οι αντιφάσεις. Φυσικά, υπάρχουν αντιφάσεις και πρέπει να τις αποδεχτούμε. Αυτό θα κάνουμε στις 26 Ιουνίου σε μια συνεδρίαση της εθνικής συνομοσπονδιακής επιτροπής.
Χρειαζόμαστε περιβαλλοντικό και κοινωνικό σχεδιασμό για την αξιολόγηση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών αναγκών. Αυτό απαιτεί επίσης κοινωνική ασφάλιση για τους εργαζόμενους. Στην Gardanne χάθηκαν 500 άμεσες ή έμμεσες θέσεις εργασίας. Στην περίπτωση των κινητήρων εσωτερικής καύσης ή του ντίζελ, η πώληση των οποίων θα απαγορευτεί το 2035, 50.000 θέσεις εργασίας θα μπορούσαν να εξαφανιστούν στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας.
Η προσέγγιση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών ζητημάτων είναι μια προτεραιότητα για την οποία πρέπει να εργαστούμε με άλλα συνδικάτα, ενώσεις και ΜΚΟ. Δεν τους κλείνουμε την πόρτα.
– Πόσα νέα μέλη έχετε προσελκύσει;
Σ.Μ.: Ο αριθμός είναι περίπου 35.000 νέα μέλη. Πρόκειται για μια μεγάλη δυναμική. Μέσα σε πέντε μήνες αποκτήσαμε τον ίδιο αριθμό νέων μελών με αυτόν που αποκτούμε σε ένα χρόνο.
Το τελευταίο συνέδριο αποκάλυψε ρήγματα στο εσωτερικό της CGT. Βελτιώνεται η κατάσταση;
Σ.Μ.: Είχα θέσει ως όρο της υποψηφιότητάς μου να είμαι υποψήφια για την επίτευξη συσπείρωσης. Το ελάχιστο όριο ήταν η πλειοψηφία των δύο τρίτων. Τα καταφέραμε λίγο καλύτερα με 70%. Αλλά όλη η δουλειά που κάνουμε είναι να ξεπεράσουμε αυτή την πλειοψηφία. Το Συνομοσπονδιακό Συμβούλιο θα διευρυνθεί. Από τα τέσσερα νέα μέλη, τα τρία θα προέρχονται από τοπικές οργανώσεις. Αυτό έλειπε, καθώς το προεδρείο είχε περισσότερους ηγέτες από τις ομοσπονδίες. Το τελευταίο μέλος προέρχεται επίσης από ομοσπονδία, αλλά θα ενισχύσει τις διεκδικήσεις σε θέματα του ιδιωτικού τομέα.
Η δυναμική που δημιουργήθηκε στο συνέδριο εξαπλώνεται τώρα. Βρίσκουμε σταδιακά μια οργάνωση που μιλάει μεταξύ της και ενώνεται.
[1] Στη Γαλλία, η Unédic είναι μια ένωση που έχει εξουσιοδοτηθεί από την κυβέρνηση να διαχειρίζεται την ασφάλιση ανεργίας στη Γαλλία, σε συνεργασία με το Pôle emploi. Η Unédic διοικείται από τους κοινωνικούς εταίρους που έχουν υπογράψει τις συμφωνίες που προβλέπονται στο άρθρο L. 5422-20 του γαλλικού εργατικού κώδικα.
