Ανεργία που διατηρείται σε υψηλά επίπεδα με τα δυο τρίτα των ανέργων να είναι μακροχρόνια άνεργοι, διάλυση του συστήματος των συλλογικών συμβάσεων, διπλασιασμό των φτωχών και γενίκευση της λεγόμενης ευέλικτης απασχόλησης, διαπιστώνει η ετήσια έκθεση για την οικονομία και την απασχόληση, που έδωσε στη δημοσιότητα το Ινστιτούτο Ερευνών (ΙΝΕ) της ΓΣΕΕ. Δηλαδή, επιβεβαιώνει αυτά που ζουν στην καθημερινότητα τους οι εργαζόμενοι.
Σύμφωνα με την έκθεση, η ανεργία είναι πάνω από 24%, ενώ οι ρυθμοί μείωσης της παραμένουν ιδιαίτερα αργοί. Έχει ενδιαφέρον επίσης ότι το ποσοστό των μακροχρόνια άνεργων ξεπέρασε κάθε προηγούμενε, φτάνοντας στο 73,7% των ανέργων (855.000 άτομα) το γ΄ τρίμηνο του 2015. Πριν την κρίση, το ποσοστό των μακροχρόνια ανέργων έφθανε στο 50% και σε ένα συνολικό ποσοστό ανεργίας πάρα πολύ μικρότερο.
Από την άλλη, ενώ υπάρχει ραγδαία αύξηση της ανεργίας στα χρόνια της κρίσης, έχουν μειωθεί κοντά στο 50% τα ποσά που κατέβαλε το κράτος για την επιδότηση της ανεργίας μεταξύ των ετών 2011-2015. Το 2011, το συνολικό ποσό για την επιδότηση των ανέργων ήταν 2.856.532 ευρώ και το 2015 μειώθηκε σε 1.444. 836 ευρώ.
Όπως είναι φυσικό, η ραγδαία αύξηση της ανεργίας έφερε και την βίαιη φτωχοποίηση, καθώς, όπως διαπιστώνει η έκθεση, έχει υπερδιπλασιαστεί ο αριθμός των νοικοκυριών που ζουν κάτω από το «στατιστικό όριο της φτώχειας».
Ενδιαφέρον έχουν τα στοιχεία για τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας όπου το 2015 επικράτησαν σχεδόν καθολικά οι επιχειρησιακές συμβάσεις (94% του συνόλου).
Συμβάσεις τις οποίες, στις περισσότερες των περιπτώσεων, επιβάλει η εργοδοσία στο όνομα του να μην απολυθούν εργαζόμενοι, αφού η μνημονιακή νομοθεσία που θα καταργούσε ο ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθεί να προβλέπει ότι οι συμβάσεις αυτές μπορούν να ορίζουν μισθούς κατώτερους από εκείνους των κλαδικών συμβάσεων. Επίσης, υποχωρούν κατά κράτος οι κλαδικές συλλογικές συμβάσεις αλλά και γενικά μειώνεται συνολικά ο αριθμός των κάθε είδους συλλογικών συμβάσεων, καθώς πλέον η μοναδική υποχρέωση του εργοδότη είναι η αμοιβή των εργαζομένων στο ύψος του κατώτατου μισθού.
Στην έκθεση επιβεβαιώνεται η κυριαρχία των προσλήψεων με “ευέλικτες” μορφές απασχόλησης, είτε αυτή είναι μερική, είτε εκ περιτροπής. Ενώ από την άλλη μειώνονται ραγδαία οι προσλήψεις πλήρους απασχόλησης. Το 2009 οι προσλήψεις με ευέλικτες μορφές απασχόλησης αντιστοιχούσαν στο 21% του συνόλου, ενώ το 2015 αντιστοιχούν στο 55%.
Η έκθεση διαπιστώνει ότι χρόνο με το χρόνο αυξάνεται ο βαθμός εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης. Για παράδειγμα, το γ΄ τρίμηνο του 2008 το 81% των εργαζομένων δούλευαν μόνο το κανονικό τους ωράριο. Το ποσοστό αυτό σχεδόν μηδενίστηκε και οι εργαζόμενοι που δουλεύουν περισσότερες ώρες από το κανονικό τους ωράριο φθάνουν πλέον το 85% το γ΄ τρίμηνο του 2015.
Σήματα καπνού από το παρελθόν
Οι αλλαγές αυτές θα υπέθετε κάνεις ότι έχουν επιβληθεί λόγω της οικονομικής κρίσης, των μνημονίων κλπ. όμως έρχονται από το μακρινό 1993 και απλώς η κρίση έδωσε το πρόσχημα και τη στήριξη στην ελληνιή αστική τάξη να τις εφαρμόσει χωρίς ισχυρή αντίσταση. Το 1993, στις 10 και 11 Δεκέμβρη, η Σύνοδος Κορυφής των 12 στις Βρυξέλλες ενέκρινε την «Λευκή Βίβλο» για την εργασία και την απασχόληση.
Στην συνέχεια το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Κοπεγχάγης κάλεσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προετοιμάσει και να παρουσιάσει τη “Λευκή Βίβλο”, την βασική, δηλαδή γραμμή που πρέπει να ακολουθήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για την “ανάπτυξη, την ανταγωνιστικότητα και την απασχόληση”. Σε αυτή περιγράφηκε με κάθε λεπτομέρεια όλη η στρατηγική του κεφαλαίου για τα επόμενα 30 χρόνια!
Είναι χαρακτηριστικό και εξόχως προφητικό ένα ειδικό ένθετο για την Λευκή Βίβλο που κυκλοφόρησε ο “Ριζοσπάστης” τον Μάρτη του 1993, το οποίο ξεκινούσε με τις παρακάτω κωδικοποιημένες διαπιστώσεις!
« Σε κίνδυνο το 8ωρο, η κατάκτηση του αιώνα!
Στο στόχαστρο η κοινωνική ασφάλιση και τα επιδόματα!
Υπό κατάργηση συλλογικές συμβάσεις!
Απολύσεις χωρίς όρια και χωρίς αποζημίωση!»
Και συνέχιζε!
«Πάγωμα των πραγματικών μισθών εργασίας μέχρι το 2000.
Μοίρασμα της ανεργίας ανάμεσα σε εργαζομένους και ανέργους, με τη γενίκευση της μερικής απασχόλησης και τη μετατροπή όλων σε ημι–απασχολούμενους, ημι–αμειβόμενους και ημι–ασφαλισμένους.
Κατάργηση των εργοδοτικών εισφορών στο σύστημα της Κοινωνικής Ασφάλισης, δηλαδή ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ του!
Κατάργηση κάθε «ακαμψίας» στο χρόνο και στους όρους απασχόλησης και πλήρη ελαστικοποίηση, ώστε ο εργοδότης να μπορεί να προσλαμβάνει όπως θέλει και για όσο θέλει, να απολύει όποτε θέλει και όσους θέλει!»
Σαφής είναι η κατεύθυνση της «Λευκής Βίβλου» για το ξεπέρασμα δυσκαμψιών των ρυθμίσεων, που καθορίζουν τη διάρκεια της εργασίας στην Ευρώπη σε 37-39 ώρες.
Προκειμένου να εξαλειφθούν αυτά τα εμπόδια, πρέπει, ανάλογα με τις διατάξεις που ισχύουν σε κάθε χώρα, να ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΕΙ, η ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ «(…), οι συμβατικές πρακτικές (…) και να απλοποιηθεί σε πολλές περιπτώσεις ο υπολογισμός των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων» (Μέρος ΑΙ). Ετσι άνοιγε ο δρόμος για την κατάργηση του 8ωρου κλπ.”
Η στρατηγική συνεπώς του Κεφαλαίου φαίνεται ότι υλοποιείται με μαθηματική ακρίβεια και οδηγεί τελικά με ταχείς ρυθμούς στην εκπλήρωση του βασικού στόχου των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, που είναι να πάρει πίσω καταρχήν όσα υποχρεώθηκε να παραχωρήσει στους εργαζόμενους κάτω από την πίεση της ταξικής πάλης. Να αποδυναμώσει, εκμηδενίσει τελικά το εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα, να μετατρέψει την εργατική τάξη σε μια κατακερματισμένη ασπόνδυλη μάζα, χωρίς καμία δυνατότητα αντίδρασης.
Aπέναντι στην στρατηγική του κεφαλαίου είναι σαφής η ανάγκη μια άλλης στρατηγικής του εργατικού κινήματος, που δεν θα απαντά για να επιβραδύνει τη χειροτέρευση, αλλά θα περάσει στην αντεπίθεση. Σε αυτό θα κριθούν όλες οι ταξικές πρωτοπορίες, αλλά και οι πολιτικές και συνδικαλιστικές δυνάμεις της Αριστεράς.
