«Εξάμηνη αμειβόμενη εμπειρία» γράφουν οι εφημερίδες διαφημίζοντας τη νέα πίστα απογείωσης της εκμετάλλευσης που στήνεται στο Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών. Από το γραφείο Τύπου του ΔΑΑ διαψεύδουν ότι η αμοιβή θα είναι τα έξοδα μεταφοράς όπως φαινόταν στη σχετική ανακοίνωση. Μιλούν για τα προβλεπόμενα από την ΕΣΣΕ.
….
Η εταιρεία που διαχειρίζεται το Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ) σε συνεργασία φυσικά με το ελληνικό δημόσιο – μην το ξεχνάμε αυτό – «επιθυμώντας να συμβάλει ουσιαστικά στην απασχόληση και στην καταπολέμηση της ανεργίας» ανακοίνωσε πρόγραμμα επαγγελματικής κατάρτισης για νέους 19-29 ετών οι οποίοι θα καλύψουν 70 θέσεις εργασίας. Βέβαια φρόντισαν το συγκεκριμένο πρόγραμμα να το ντύσουν με το μανδύα της «ειδίκευσης». Όσοι επιλεγούν λοιπόν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα θα εργάζονται καθημερινά στις πίστες κανονικότατα οκτώ ώρες, για τις εταιρείες επίγειας εξυπηρέτησης, και θα αμείβονται ως ειδικευόμενοι. Η ανακοίνωση του ΔΑΑ μιλά για χορήγηση πιστοποιητικών, ζητά εντοπιότητα, βιογραφικά και συστατικές επιστολές από τους ανέργους οι οποίοι θα κάνουν αίτηση και προσφέρει επιπλέον τα έξοδα μετακίνησής τους στο χώρο εργασίας χωρίς να διευκρινίζεται το ύψος της αμοιβής.
«Οι άνεργοι πεινούσαν,
τώρα πεινάνε και όσοι εργάζονται»
Μπέρτολτ Μπρέχτ
Είναι φανερό ότι ο ΔΑΑ κάνει ένα μεγάλο δώρο στις εταιρείες επίγειας εξυπηρέτησης μετατρέποντας στην πραγματικότητα το χώρο του αεροδρόμιου σε Ειδική Οικονομική Ζώνη, αφού με την μέθοδο αυτή ανοίγει το δρόμο και για άλλα τέτοια προγράμματα «ειδίκευσης» που θα αξιοποιηθούν από όλες τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον αερολιμένα. Για παράδειγμα γιατί να μην υπάρξουν προγράμματα «ειδίκευσης» για πωλητές, για ταμίες, για κατασκευαστές τοστ και σάντουιτς, αποθηκάριους κλπ. Αυτό θα φέρει ένα νέο γύρο απολύσεων «υψηλόμισθων» εργαζομένων των 586 ευρώ (μεικτά) αφού οι εταιρείες προσφέροντας «κοινωνικό έργο» θα είναι πρόθυμες να εκπαιδεύσουν αυτές τις κατηγορίες εργαζομένων που αναφέραμε παραπάνω με ελάχιστο κόστος. Στο όνομα της μαθητείας και της κατάρτισης επιχειρείται από τους εργοδότες η κατάργηση της αμοιβής με τον κατώτερο επίσημο βασικό μισθό και η καταβολή εισφορών κοινωνικής ασφάλισης.
Η λεγόμενη «εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ» υλοποιείται έτσι στην πράξη αφού στην πραγματικότητα πρόκειται για απαιτήσεις του ΣΕΒ, του ΣΕΛΠΕ, της Ένωσης Τραπεζών για τη μείωση του λεγόμενου μισθολογικού «κόστους εργασίας» δηλαδή τη μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης.
Είναι γεγονός ότι το ενάμισι εκατομμύριο άνεργοι είναι ο πολιορκητικός κριός του κεφαλαίου για την παραπέρα ισοπέδωση μισθών και δικαιωμάτων. Όσο θα υπάρχει τέτοια ανεργία ο εργαζόμενος θα αναγκάζεται να δουλεύει ακόμα και για 200 ευρώ το μήνα με την ελπίδα ότι ίσως η εταιρεία τον κρατήσει δίνοντάς του στη συνέχεια έναν καλύτερο μισθό.
Όλα αυτά είχαν προβλεφθεί από το 1994 με τη θεσμοθέτηση της Λευκής Βίβλου των εργασιακών σχέσεων στην Ε.Ε. Τα ταξικά σωματεία και ταξικοί συνδικαλιστές προειδοποιούσαν τότε ότι κινδυνεύει το 8ωρο, ότι βρίσκεται στο στόχαστρο η κοινωνική ασφάλιση και τα επιδόματα, ότι είναι υπό κατάργηση οι συλλογικές συμβάσεις, Ότι θα υπάρχουν απολύσεις χωρίς όρια και χωρίς αποζημίωση.
Οι αναδιαρθρώσεις των εργασιακών σχέσεων δεν είναι αποτέλεσμα μόνο της σημερινής κρίσης αλλά συγκροτημένο σχέδιο του κεφαλαίου και της Ε.Ε που ξεκινά εδώ και είκοσι χρόνια και εξελίσσεται διαρκώς και στις άλλες χώρες τις Ευρώπης, ιδιαίτερα του Νότου, κάνοντας άλματα στη χώρα μας λόγω της τεράστιας καταστροφής παραγωγικών δυνάμεων εξαιτίας της οικονομικής κρίσης. Αυτά που σήμερα εφαρμόζονται με τη μείωση των μισθών, την κατάργηση επιδομάτων, τους νόμους για τις συλλογικές συμβάσεις και τους αντιασφαλιστικούς νόμους είχαν δρομολογηθεί με τη «Λευκή Βίβλο» όπου αναφερόταν πώς μπορεί να επιτευχθεί η μείωση του λεγόμενου «κόστους εργασίας». Ας θυμηθούμε ορισμένα αποσπάσματα από τη Λευκή Βίβλο:
«Η καθιέρωση μεγαλύτερης ευελιξίας πρέπει να γίνει σε θέματα οργάνωσης της εργασίας, π.χ. καταργώντας τα εμπόδια που καταστούν δυσχερέστερη ή πιο δαπανηρή την απασχόληση με μειωμένο ωράριο ή τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου […] Οσον αφορά την κατανομή του χρόνου εργασίας, έχουν γίνει προτάσεις για υπολογισμό των ωρών εργασίας σε ετήσια βάση ή για θέματα μείωσης των ωρών εργασίας σε περιόδους ύφεσης (διευθέτηση, εκ περιτροπής εργασία κλπ). και παρακατω{…..} «Υπάρχει… ανάγκη για μεγάλες μεταρρυθμίσεις της αγοράς εργασίας, μέσω της καθιέρωσης μεγαλύτερης ευελιξίας στην οργάνωση της εργασίας και την κατανομή του χρόνου εργασίας»{…} «Οσον αφορά την κατανομή του χρόνου εργασίας, έχουν γίνει προτάσεις για υπολογισμό των ωρών εργασίας σε ετήσια βάση ή για θέματα μείωσης των ωρών εργασίας σε περιόδους ύφεσης»{….} «Μειώνοντας το κανονικό ωράριο, αυξάνεται ο αριθμός των θέσεων εργασίας με μερική απασχόληση».
Να και η περίπτωση του Αεροδρομίου:
«Σε πολλές χώρες του Νότου η νομοθεσία που διέπει τους όρους απόλυσης των εργαζομένων με συμβάσεις απεριόριστου χρόνου διαρκείας πρέπει να χαλαρώσει» (Μέρος ΑΙ). Και συνεχίζει: «Τα συστήματα αποζημίωσης της ανεργίας θα πρέπει να προσαρμοστούν και να βρεθούν νέες μέθοδοι, που θα επιτρέπουν την επαναδιάθεση ενός μέρους των πιστώσεων αυτών στις ενέργειες κατάρτισης. Ειδικότερα για τους μακροχρόνια άνεργους και τους νέους που προσεγγίζουν την αγορά εργασίας χωρίς ειδικότητα» «Για να διευκολύνεται η απασχόληση των νέων, προτείνεται να καθιερωθεί μεγαλύτερη ευελιξία ως προς τον ελάχιστο μισθό, τις μειωμένες κοινωνικές εισφορές ή άλλους όρους της σύμβασης, π.χ. μέσω της θέσπισης ευέλικτων συστημάτων μαθητείας, κατάρτισης ή πρακτικής άσκησης»
Η απώτερη στρατηγική του κεφαλαίου είναι να δημιουργηθεί ένας νέος τύπος εργαζόμενου που δεν θα είναι ακριβώς ούτε άνεργος, αλλά ούτε και εργαζόμενος. Που θα είναι ωφελούμενος, προσωρινά απασχολούμενος, μένοντας για μεγάλα διαστήματα χωρίς δουλειά, χωρίς ασφάλιση και όταν εργάζεται, θα εργάζεται χωρίς δικαιώματα. Η επαπειλουμένη κατάργηση της εργατικής νομοθεσίας (βλέπε σχέδια για αλλαγή του 1264, κατάργηση ορίου απολύσεων, απόφαση Αρειου Πάγου για καθαρίστριες κ.α.) είναι κάποιες από τις βασικές αλλαγές που η συγκυβέρνηση ΠΑΣΟΚ – ΝΔ θα προχωρήσει άμεσα ώστε να θωρακιστεί θεσμικά, ακόμα και με τροποποιήσεις στο Σύνταγμα, το καθεστώς δουλείας που περιμένει όχι μόνο τους μελλοντικούς εργαζόμενους αλλά και τους σημερινούς. Προϋπόθεση για όλα αυτά είναι να νικηθεί ολοκληρωτικά το συνδικαλιστικό κίνημα, να διαλυθούν τα σωματεία, να ξηλωθούν οι δομές του, να κλείσουν τα γραφεία του. Αυτό σε μεγάλο βαθμό στον ιδιωτικό τομέα το έχουν καταφέρει αφού έφτασε το ποσοστό των συνδικαλισμένων εργαζομένων να είναι τώρα πια κάτω από 8%, ενώ το κλίμα υποταγής και παραίτησης ακόμα και από αυτά τα ελάχιστα δικαιώματα που έχουν απομείνει είναι κυρίαρχο στους τόπους δουλειάς. Το επιχειρούν με συγκεκριμένο σχέδιο τώρα και στο Δημόσιο μέσα από τη συκοφάντηση και την απαξίωση των συνδικαλιστών και με τον κοινωνικό αυτοματισμό αλλά και τα αδιέξοδα των συνδικαλιστικών ηγεσιών και παρατάξεων.
Για να μπορέσουμε να αποφύγουμε την «καταστροφή που μας απειλεί» απαραίτητη προϋπόθεση είναι ένα άλλο ταξικά ανασυγκροτημένο εργατικό κίνημα. Οι ταξικές δυνάμεις οφείλουν να προτάξουν την ανάγκη υπέρβασης της σημερινής κατάστασης στο συνδικαλιστικό κίνημα. Να ρίξουν το βάρος στην ανασυγκρότηση των συνδικάτων, στη συμμετοχή των εργαζομένων, στις γενικές συνελεύσεις. Να παλέψουν για την ταξική ενότητα των εργαζομένων, υπερβαίνοντας τους ανούσιους διαχωρισμούς και τις μικροκομματικές σκοπιμότητες. Nα υπερβούν τους διαχωρισμούς δημόσιου ιδιωτικού τομέα. Για τα καθήκοντα αυτά που είναι βασικές προϋποθέσεις για να υπάρξει συνδικαλιστικό κίνημα, οι ευθύνες της συνδικαλιστικής αριστεράς όλων των τάσεων και των ρευμάτων είναι τεράστιες. Αν δεν προχωρήσουμε σε ενιαία εργατικά ταξικά μέτωπα για την ανατροπή αυτής της κατάστασης, αν δεν σταματήσουν οι ψευδεπίγραφοι για την εποχή διαχωρισμοί είναι βέβαιο πως τότε οι εργαζόμενοι (και με το δίκιο τους) θα συνεχίσουν να έχουν σαν μοναδική λύση για την επιβίωσή τους τις εκλογές. Πέρα όμως από αυτή την αναμονή που θα είναι παρατεταμένη και φθοροποιός για όλο το κίνημα, ακόμα και για τις πρωτοπορίες, θα ενισχυθεί παραπέρα η αποστοίχιση και η αδράνεια. Οι κομμουνιστές πρέπει να πρωτοστατήσουν για την αλλαγή της ρότας επιβεβαιώνοντας τον ιστορικό τους ρόλο σαν κομμάτι και σάρκα από τη σάρκα της εργατικής τάξης.
Νίκος Γουρλάς