Με τίτλο η «Οικονομία της Ουκρανίας», με σχετικό υπότιτλο «Η νέα Ελλάδα στην Ανατολή» και με μία σπαρακτική φωτογραφία μιας γριάς που κλαίει, το βρετανικό περιοδικό The Economist δημοσίευσε στις 12 Μαρτίου 2015 την είδηση για την ανάληψη («έγκριση» στο άρθρο) της «διάσωσης» της Ουκρανίας από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ).
Χρηματοδότηση 17,5 δισ. δολαρίων για τέσσερα χρόνια, με πρώτη δόση 5 δισ. στις 11 Μαρτίου 2015. Το Σχέδιο Χρηματοδότησης του ΔΝΤ για την Ουκρανία προβλέπει την ολοσχερή εξαφάνιση του «πρωτογενούς» ελλείμματος στον προϋπολογισμό της χώρας (εξαιρουμένης της αποπληρωμής των τόκων του δανείου) από τον επόμενο κιόλας χρόνο «βάζοντας το χρέος σε στενή καθοδική τροχιά» όπως αυτολεξεί αναφέρεται σχετικά.
Για την επίτευξη του στόχου το ΔΝΤ απαιτεί «σκληρές μεταρρυθμίσεις» και παραθέτει τα παραδείγματα της Πορτογαλίας, της Ισπανίας, της Λετονίας και της Ελλάδας. Τι συμβαίνει στα ελλείμματα του προϋπολογισμού όταν «χτυπήσει» η κρίση και πώς οι τέσσερις χώρες μετά από πέντε χρόνια κρίσης τα κατάφεραν και τα μείωσαν κι έτσι «μείωσαν τις συνέπειες της κρίσης». Η Ελλάδα και η Πορτογαλία είδαν μεγάλες πτώσεις και το ΔΝΤ – με την Ελλάδα ως παράδειγμα – ετοιμάζει την Ουκρανία να επιτύχει το «ελληνικό επίπεδο προσαρμογής», για το οποίο η Ελλάδα χρειάστηκε τέσσερα χρόνια, σε μόλις ένα χρόνο!
Και ποια μορφή θα έχει η λιτότητα (σ.σ. οι σκληρές μεταρρυθμίσεις); H κρατική εταιρεία αερίου της Ουκρανίας «Naftogaz» πουλά φτηνά το αέριο στους Ουκρανούς και για αυτό αποφαίνεται το ΔΝΤ έχει μεγάλο έλλειμμα, τη γνωστή σε όλους μας μαύρη τρύπα! H δε αχαλίνωτη διαφθορά το κάνει ανάρπαστο! Η λύση δίνεται απλόχερα από το ΔΝΤ με την αύξηση των τιμών λιανικής πώλησης του αερίου στην Ουκρανία έως και 284% (!) για τα νοικοκυριά, άλλως άνω του 200% σε δολάρια με σκοπό «να φτάσει τις τιμές της αγοράς».
Από πού αλλού θα έρθει η «αναπροσαρμογή»; To ΔΝΤ δε θα ‘θελε να αυξήσει τη φορολογία «πολύ» για αυτό προτιμά να κόψει τις παροχές. Παράδειγμα, οι δαπάνες για την ανεργία και την ασφάλεια των αναπήρων ως το 2017 θα έχουν μειωθεί κατά 30% σε σχέση με τα επίπεδα του 2013. «Αλλά αυτό δεν αποτελεί και φοβερό νέο» γιατί «το ΔΝΤ περιμένει την ανεργία να χτυπήσει το 11,5% φέτος (από 7,3% το 2013) δηλαδή θα μείνουν λιγότερα λεφτά για να διανεμηθούν στους ανάπηρους και τους άνεργους»!
Αλλά παρ’ όλα αυτά, το σχέδιο χρηματοδότησης αντιτείνει ότι προωθούνται ήδη «υποχρεωτικά μέτρα για τους πάρα πολύ ευάλωτους» (σ.σ. για αυτούς που εκτός από άνεργοι και ανάπηροι θα είναι επιπλέον και κάτι άλλο ακόμη πιο ευάλωτο).
Οι συνολικές δαπάνες για κοινωνική βοήθεια θα φτάσουν ακόμη και το 4,1% του προϋπολογισμού το 2015, σημειώνοντας δηλαδή 30% αύξηση σε σχέση με το 2014 και θα αυξηθεί το επίδομα ανεργίας κατά 15% (σ.σ. το οποίο με δεδομένα τα προεκτεθέντα για την αναμενόμενη αύξηση της ανεργίας και τα λίγα μαθηματικά που ξέρουμε για να συμβεί σημαίνει ότι θα το πάρουν λιγότεροι δικαιούχοι).
Αυτό ακούγεται θαυμάσιο στον αρθρογράφο. Αλλά δεν του φαίνεται και τόσο δίκαιο! Δεν λέει το ΔΝΤ αν αυτές οι «αυξήσεις» (;!) έχουν λάβει υπόψη τον πληθωρισμό, ο οποίος στην Ουκρανία έχει αισίως υπερβεί το 30% μέσα σε ένα χρόνο! Πληθωρισμός στο 30% ονομαστικά που μετατρέπει τις «αυξημένες» κοινωνικές δαπάνες του 4,1% (που περιγράφηκαν παραπάνω) σε μόλις 0,3% αυξημένες στην πραγματικότητα! Κι έτσι τα σχέδια του ΔΝΤ δείχνουν ότι η αναλογία των δαπανών του ΑΕΠ για τα κοινωνικά επιδόματα θα πέσει από 21,1% το 2014 στο 18,4% του χρόνου.
Υπάρχουν λοιπόν και λαμπρά σημεία λέει ο συντάκτης του άρθρου, αλλά το όλο εγχείρημα φαντάζει οδυνηρό! Αλλά αυτό είναι αναπόφευκτο από τη στιγμή που η Δύση στηρίζεται στο ΔΝΤ για να ανεβάσει την οικονομία της! Ωστόσο το συμβούλιο του ΔΝΤ δεν θα είχε εγκρίνει τη «διάσωση» αν επρόκειτο να χάσει λεφτά! Για αυτό και επιμένει σε τέτοια λιτότητα! Και βέβαια η χρηματοδότηση του ΔΝΤ είναι μόνο για υποστήριξη στον προϋπολογισμό και δεν διασφαλίζει τις μακρόπνοες επενδύσεις που απελπισμένα έχει ανάγκη η Ουκρανία. Αυτό το έργο πρέπει να το αναλάβει η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Αμερική αλλά προς το παρόν αυτές αράζουν στη γαλαρία. Πάντως χωρίς μακροπρόθεσμες επενδύσεις η οικονομία της Ουκρανίας θα εξακολουθήσει να παραδέρνει.
Επιμέλεια: Έλλη Καυκιά