Δημοσιεύουμε επιστολή που έστειλε η φιλόλογος Μαρία Μαχά προς τους μαθητές της στο 1ο Εσπερινό ΕΠΑΛ Περιστερίου, στις 23/3/2020.
Φαίνεται πως το 15ημερο «διάλειμμα» που αρχικά υποθέσαμε και ελπίσαμε θα διαρκέσει περισσότερο, καθώς η πανδημία που ακούει στο όνομα covid-19 έχει πλήξει την ανθρωπότητα και τη χώρα μας. Ελπίζω να είστε όλες και όλοι υγιείς, τόσο εσείς όσο και οι δικοί σας άνθρωποι. Εύχομαι να έχετε διατηρήσει τις δουλειές σας, να νοιώθετε όσο λιγότερο γίνεται το φόβο για τη ζωή και την επιβίωση και να συναντηθούμε ξανά χωρίς απώλειες κάθε είδους.
Στα δικά μας τώρα! Από την επίσημη πολιτεία λαμβάνουμε αντιφατικά μηνύματα: από τη μια «βρισκόμαστε σε πόλεμο» και από την άλλη «τα μαθήματα συνεχίζονται κανονικά» σύμφωνα με την υπουργό Παιδείας. Πώς άραγε μπορεί να υπάρξει «κανονικότητα» στην εκπαίδευση, όταν βιώνουμε μια απολύτως μη κανονική πραγματικότητα;
Και τι αποτελεί «κανονικότητα» για το σχολείο; Η κάλυψη της ύλης και οι εξετάσεις; Σχολείο είναι η ισότιμη και δημοκρατική μετάδοση της γνώσης μέσα από τη φυσική αλληλεπίδραση διδασκόντων και διδασκόμενων, δασκάλων και μαθητών. Και αυτή η κανονικότητα δεν μπορεί να υπάρξει όσο τα σχολεία είναι κλειστά και οι δύο πόλοι αυτής της διαδικασίας απόντες, σε «κατ΄οίκον περιορισμό».
Όταν τα σχολεία είναι κλειστά, τα σχολεία είναι κλειστά! Και όποιος ισχυρίζεται ότι η εκπαιδευτική διαδικασία συνεχίζεται κανονικά σαν αυτό να μην έχει συμβεί, είτε ψεύδεται, είτε παραλογίζεται, είτε σκοπίμως παραπληροφορεί για επικοινωνιακούς λόγους. Η ζωντανή διδασκαλία της τάξης δεν αντικαθίσταται με κανενός είδους τηλε-εκπαίδευση: ούτε με κάμερα, ούτε με αποστολή email και sms, ούτε με αναρτήσεις στον τοίχο του facebook.
Η κάμερα της «εξ αποστάσεως εκπαίδευσης» (που κατά κανόνα δεν λειτουργεί) δεν είναι και δεν θα γίνει ποτέ η κανονικότητα της εκπαίδευσης κι ας κραυγάζουν τα διάφορα παπαγαλάκια της ενημέρωσης πως τάχα τα ιδιωτικά σχολεία και φροντιστήρια «έλυσαν» εξαρχής το πρόβλημα σε αντίθεση με τους δημόσιους λειτουργούς (τα ίδια έλεγαν και για τους γιατρούς του ΕΣΥ, μέχρι που ο κορωνοϊός τους μετέτρεψε σε …ήρωες). Αν τα δημόσια σχολεία δεν ήταν σχολεία αλλά επιχειρήσεις «παροχής υπηρεσιών» σε πελάτες, αν οι εκπαιδευτικοί δεν ήταν δάσκαλοι-δημόσιοι λειτουργοί αλλά «μεταφορείς γνώσεων» και αν το σχολείο δεν ήταν χώρος μόρφωσης και ανάπτυξης γνωστικών δομών, αλλά αλυσίδα παραγωγής που απλώς πιάνει το πλάνο (καλύπτει την ύλη) και πραγματοποιεί ISO ποιότητας (εξετάσεις), τότε η κάμερα ή το email θα ήταν διδασκαλία…
Ούτε η διδακτέα ύλη, ούτε οι εξετάσεις είναι το Άγιο Δισκοπότηρο της εκπαίδευσης. Σε ασυνήθιστες καταστάσεις αλλάζουν πολλά σε πολλούς τομείς της ζωής μας. Ας αλλάξει, λοιπόν, και η ύλη! Άλλωστε η κάλυψή της θα ήταν αδύνατη, γιατί, πέρα από τους παραπάνω λόγους, η αδυναμία πρόσβασης όλων των μαθητών στην ψηφιακή επικοινωνία καταργεί μια βασική αρχή του δημόσιου σχολείου, την ισοτιμία.
Θεώρησα αναγκαίο να μοιραστώ τις παραπάνω σκέψεις μαζί σας και να καταθέσω μια διαφορετική οπτική γωνία από αυτήν που ακούγεται κατά κόρον από τα επίσημα κανάλια πληροφόρησης τούτες τις μέρες που η ζωντανή μας επικοινωνία στο χώρο του σχολείου δεν είναι εφικτή.
Αν μετά από όλα αυτά αναρωτηθείτε γιατί πατάω ,τελικά, το πλήκτρο και σας στέλνω κι εγώ email με κάποιες σημειώσεις, ασκήσεις και «οδηγίες προς ναυτιλλομένους», πάρτε το έτσι σαν έναν κώδικα μεταξύ φυλακισμένων, σαν έναν τρόπο να σας πω «Μου λείπετε, αντέξτε!»
Ταπεινή συμβουλή: Ας κρατήσουμε όσο μπορούμε ζωντανές και σε πλήρη χρήση τις αισθήσεις -εξωτερικές και εσωτερικές- πριν τις νεκρώσουν τα ψηφιακά και απολυμαντικά υποκατάστατα. Ας κυριαρχήσουμε στο φόβο και ας αναπτύξουμε την ανθρωπιά και την αλληλεγγύη μας. Θα μας χρειαστούν όχι μόνο τώρα, αλλά και στη μετά τον κορωνοϊό πραγματικότητα. Και πρέπει να είμαστε όλοι και όλες παρόντες και παρούσες.
«Μην αμελήσετε. Πάρτε μαζί σας νερό.
Το μέλλον έχει πολλή ξηρασία» (Μιχάλης Κατσαρός)
ΥΓ1. Πρόταση ανάγνωσης λογοτεχνικού βιβλίου τις μέρες του εγκλεισμού: «Ο έρωτας στα χρόνια της χολέρας» (Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες) .Δείτε την ταινία «Το λιμάνι της Χάβρης» (είναι σχετική με την ενότητα «Εμείς και οι άλλοι» στα Νέα Ελληνικά)
ΥΓ2. Ακούστε το τραγούδι του Δημήτρη Μητσοτάκη:
Κι αυτό θα περάσει
Τώρα που είναι δύσκολα τα πράγματα για όλους
και για τους πιο ρεαλιστές και τους ονειροπόλους
φέρνω ξανά στη μνήμη μου τον Γιώργη, τον παππού μου
που είναι χρόνια που ‘φυγε μα κατοικεί στον νου μου
κάθε φορά που μ’ έβλεπε, σκυφτό, να τα ‘χω χάσει
έφερνε πάντα, γελαστός, δυο κουταλιές κεράσι
κι έλεγε: “σώπα, αντράκι μου, κι αυτό θε να περάσει”.
Τα πράγματα είναι ζόρικα για όλους μας, αδέρφια
στερεύουνε οι αντοχές και δεν υπάρχουν κέφια
κι αφού εμείς δεν είμαστε στα ζόρια μαθημένοι
ας θυμηθούμε τους παλιούς κι ό,τι από κείνους μένει
μονάχα η υπομονή τον χρόνο θα δαμάσει
κράτα γερά και θα το δεις πως θα ξεχειμωνιάσει
κάνε κουράγιο και θα δεις κι αυτό θε να περάσει.
Είναι μεγάλη τούτη εδώ η νέα καταιγίδα
μα είναι η απομόνωση η μόνη μας ασπίδα
μέσα στο σπίτι κάτσετε και έξω να μη βγείτε
φάτε, διαβάστε, παίξετε κι ύστερα αγαπηθείτε
κι αν βαρεθείτε φτιάξετε κι ένα γλυκό κεράσι
ώσπου να σκάσει το κακό κι η αλυσίδα σπάσει
κάντε λιγάκι υπομονή κι αυτό θε να περάσει.
Καλή δύναμη!
