Ποιες είναι οι προθέσεις της κυβέρνησης με το νομοσχέδιο που κατέθεσε για τον εκλογικό νόμο για τη Τοπική Αυτοδιοίκηση;
Η κυβέρνηση τοποθετώντας το Μάκη Βορίδη Υπουργό Εσωτερικών έθεσε στις προτεραιότητές της την αλλαγή του εκλογικού νόμου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Το ερώτημα που τίθεται είναι γιατί πρόταξε τόσο πρόωρα την αλλαγή του εκλογικού νόμου και όχι τα ουσιαστικά ζητήματα που απασχολούν χρόνια τώρα τη λειτουργία του θεσμού. Μήπως η αλλαγή του νόμου υποκρύπτει άλλους στόχους;
Το κύριο επιχείρημα που επικαλείται η κυβέρνηση είναι η αντιμετώπιση του προβλήματος της κυβερνησιμότητας ή των εμποδίων που μπαίνουν στη Διοικητική αποτελεσματικότητα στη λειτουργία των Δήμων.
Τι επικαλείται;
Ότι με τον «Κλεισθένη», λόγω της απλής αναλογικής, δεν εκλέχτηκαν ισχυρές Διοικήσεις και έτσι δεν μπορούν να λειτουργήσουν οι Δήμοι. Για την αντιμετώπιση του «προβλήματος» προχώρησε σε μεγάλο αριθμό ρυθμίσεων με τις οποίες, πρώτον πέτυχε τον απόλυτο έλεγχο των μελών των δευτερευόντων οργάνων διοίκησης (οικονομική επιτροπή κυρίως) και στη συνέχεια μετέφερε πλήθος αρμοδιοτήτων του Δημοτικού Συμβουλίου στην οικονομική επιτροπή ώστε να εξασφαλιστεί ο απόλυτος έλεγχος των αποφάσεων καταργώντας στη πράξη την αναλογική εκπροσώπηση των παρατάξεων που προέκυψε από τις Δημοτικές και Περιφερειακές εκλογές του 2019. Στη παρούσα Δημοτική περίοδο που διανύουμε έχει δημιουργηθεί μία αντιδημοκρατική κατάσταση στη λειτουργία Δήμων και Περιφερειών.
Οι παραπάνω παρεμβάσεις της κυβέρνησης που ξεκίνησαν το καλοκαίρι του 2019 έγιναν με αυταρχικό τρόπο;
Όχι ακριβώς. Να θυμηθούμε τη καθολική σχεδόν απαίτηση των Δημάρχων που στην απόλυτη πλειοψηφία τους προέρχονται πολιτικά από τη Ν. Δημοκρατία που ζητούσαν τα μετέπειτα ληφθέντα μέτρα από τον Πρόεδρο της ΝΔ όταν ήταν στην αντιπολίτευση. Έτσι η μετέπειτα κυβέρνηση της ΝΔ εμφανίστηκε να ικανοποιεί ένα καθολικό αίτημα των Δημάρχων και να εμφανίζεται όχι ως αυταρχικά ενεργούσα αλλά ως η δύναμη που βοήθησε στην αποτελεσματική λειτουργία των Δήμων. Αυτό για να έχουμε την αίσθηση της κατάστασης και τη στάση των δυνάμεων της Αυτοδιοίκησης, οι οποίες βλέπουν θετικά τις παρεμβάσεις της κυβέρνησης.
Τι προβλέπει το νομοσχέδιο που κατέθεσε η κυβέρνηση για τον εκλογικό νόμο; Ορισμένα βασικά σημεία:
Επαναφέρει το εκλογικό σύστημα του Παυλόπουλου με το οποίο εκλέγεται Δήμαρχος από το πρώτο γύρο αφού συγκεντρώσει το 43%+1 των ψήφων, διαφορετικά οι 2 πρώτοι συνδυασμοί αναμετρώνται στο δεύτερο γύρο. Ο συνδυασμός που θα αναδείξει το Δήμαρχο καταλαμβάνει τα 3/5 των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου. Ένα σημαντικά ενισχυμένο σύστημα πριμοδότησης του πρώτου συνδυασμού που καταρρίπτει ακόμη και τα επιχειρήματα της κυβέρνησης η οποία επιχειρηματολογεί ότι κάτι αντίστοιχο ισχύει και στην ανάδειξη κυβέρνησης. Μας είναι σε όλους γνωστό πως με την ενισχυμένη αναλογική και προκειμένου να υπάρξει διακυβέρνηση στις βουλευτικές εκλογές το πρώτο κόμμα πριμοδοτείται, αλλά όμως σε καμία περίπτωση δεν καταλαμβάνει τα 3/5 της Βουλής.
Βάζει πλαφόν 3% στους συνδυασμούς που κατεβαίνουν στις εκλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης προκειμένου να συμμετέχουν στα Συμβούλια. Εδώ γίνεται ξεκάθαρη η επιδίωξη της κυβέρνησης. Θέλει να εξοστρακίσει κάθε φωνή αντίστασης από τα συμβούλια.
Ποιο είναι το επιχείρημά της;
Η κυβερνησιμότητα. Τελείως έωλο αφού ήδη ο πρώτος συνδυασμός θα έχει εξασφαλίσει τα 3/5 των μελών των συμβουλίων. Επιπροσθέτως επιχειρηματολογεί πως η μείωση του αριθμού των μελών των συμβουλίων θα μειώσει κατά 2,5 εκ. ευρώ το κόστος λειτουργίας των Δήμων, αστείο επιχείρημα όταν τα ετήσια κόστη ανέρχονται κοντά στα 10 δισ. ευρώ.
Εάν προσθέσουμε και τη σημαντική μείωση των μελών των Δημοτικών και Περιφερειακών συμβουλίων τότε η επιδίωξη γίνεται ολοφάνερη: έξω από τα Δημοτικά και Περιφερειακά Συμβούλια κάθε διαφορετική, αγωνιστική φωνή, μείωση της Αριστεράς στην εκπροσώπηση στη Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Μια επιπλέον ρύθμιση που κινείται στην ίδια κατεύθυνση αφορά τα Τοπικά Συμβούλια. Στις Δημοτικές εκλογές εκλέγονται τα Τοπικά Συμβούλια χωρίς ουσιαστικές αρμοδιότητες, μια επίφαση δημοκρατικής εκπροσώπησης, αφού σε αυτά εκλέγονταν σύμβουλοι με τοπικά ψηφοδέλτια, τα οποία μπορούσαν να συγκροτήσουν ανεξάρτητες κινήσεις πέραν των παρατάξεων που κατεβαίνουν για το Δημοτικό Συμβούλιο.
Τι έρχεται να κάνει το νομοσχέδιο;
Να εξαφανίσει ακόμη και κάθε ανεξάρτητη, κριτική φωνή και υποτάσσει τα τοπικά συμβούλια στη κεντρική διοίκηση του Δήμου που ανήκουν. Για να το πετύχει αυτό εξασφαλίζει τη πλειοψηφία του Δημάρχου και στα Τοπικά Συμβούλια.
Τι επιδιώκει η Νέα Δημοκρατία και ποια στάση κρατάνε τα άλλα κόμματα;
-Η ΝΔ θέλει να επιβάλλει τους δικούς της ανθρώπους στη Τοπική Αυτοδιοίκηση. Οι σκοποί της είναι καθαρά κομματικοί. Θέλει να εξαφανίσει κάθε αντίθετη άποψη όχι μόνο από τη κεντρική πολιτική σκηνή αλλά και στις τοπικές κοινωνίες. Θέλει να αφαιρέσει το δημοκρατικό δικαίωμα των πολιτών που αγωνίζονται να έχουν φωνή και βήμα στα τοπικά δημοτικά και Περιφερειακά συμβούλια.
Γιατί οι αντιδημοκρατικές επιδιώξεις της κυβέρνησης δεν βρίσκουν τείχος αντίστασης στις τοπικές κοινωνίες;
Η στάση των Δημάρχων δεν είναι απλά συγκαταβατική στις νέες ρυθμίσεις αλλά και πρωτοστάτησαν στη λήψη μέτρων. Εδώ πρέπει να τους δώσουμε ένα μικρό δίκιο, οι Τοπικοί άρχοντες μαθημένοι στην απόλυτη κυριαρχία εδώ και δεκαετίες αντιμετώπισαν τη καθιέρωση της απλής αναλογικής σαν εμπόδιο στον απόλυτο έλεγχο που είχαν παλαιότερα. Αυτή είναι η μία πλευρά, η άλλη είναι η βαθειά συντηρητικοποίηση των Τοπικών κοινωνιών, η οποία βρήκε έδαφος να καρποφορήσει με την απομάκρυνση της Αριστεράς από τα καθημερινά προβλήματα (κυρίως της Κομμουνιστικής Αριστεράς) και η παραπομπή τους στο μακρινό μέλλον.
Η στάση του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος θετικά ενήργησε καθιερώνοντας την απλή αναλογική αλλά ως βέρος οππορτουνιστής δεν εξασφάλισε τη σωστή λειτουργία της, άφησε στη μέση τη δουλειά για τον λεγόμενο ΚΛΕΙΣΘΕΝΗ ΙΙ. Περιορίστηκε να εκμεταλλευτεί τις δυνατότητες που θα του έδινε ο ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ Ι για να αυξήσει τις δυνάμεις του στη Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Για το χώρο του πάλαι ποτέ ΠΑΣΟΚ κυριαρχεί το θέμα της κυβερνησιμότητας έναντι του δημοκρατικού ζητήματος που δημιουργεί ο νέος εκλογικός νόμος και είναι ανάλογη η στάση που κρατάει στο νέο εκλογικό σύστημα.
Το ΚΚΕ στέκεται αντιμέτωπο με τον νέο εκλογικό νόμο, αντιμετωπίζει από σωστή θέση τις νέες ρυθμίσεις αλλά φαίνεται να μην κατανοεί πως η αντιμετώπιση συνολικά της κατάστασης στις Τοπικές κοινωνίες απαιτεί συσπειρώσεις, πρωτοβουλίες πέραν του κομματικού ακροατηρίου του.
Για τις δυνάμεις της πέραν του ΚΚΕ Αριστεράς κυριαρχεί το θέμα της Δημοκρατίας. Αλλά πρέπει να εξετάσει βαθύτερα το φαινόμενο της συντηρητικοποίησης των τοπικών κοινωνιών. Δεν αρκεί η αντίσταση στην αντιδημοκρατική προσπάθεια της κυβέρνησης απέναντι στον εκλογικό νόμο, από μόνη της η αντίσταση στα αντιδημοκρατικά μέτρα δεν θα δημιουργήσει αξιόλογες συσπειρώσεις. Το θέμα της Δημοκρατίας από μόνο του, εάν δεν δεθεί με τα λαϊκά-τοπικά προβλήματα των εργαζομένων στο τόπο ζωής και εργασίας, δεν πρόκειται να δημιουργήσει κινήματα πάλης και αντίστασης.
Εδώ τίθεται το στοίχημα για τις δυνάμεις της Αριστεράς…
