Χαλαρώνει για λίγα 24ωρα η θηλιά στο λαιμό της κυβέρνησης μετά την επταμερή συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο περιθώριο της διήμερης συνόδου κορυφής. Η πολιτική απόφαση των ηγετών της ΕΕ να δεχτούν ορισμένα από τα αιτήματα της ελληνικής κυβέρνησης αποτελεί κυρίως την ανταμοιβή της για την πρόθεση συνεργασίας με τους πιστωτές που έχει επιδείξει στο πλαίσιο της στρατηγικής της δέσμευσης να πληρώσει το δημόσιο χρέος.
Από κει και πέρα κι η ίδια η απόφαση της κυβέρνησης να ψηφίσει ανεξαρτήτως της γνώμης των πιστωτών δύο κρίσιμα νομοσχέδια (το πρώτο για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης και το δεύτερο για την επανεκκίνηση της οικονομίας, όπου περιλαμβάνεται κι η ρύθμιση για τις 100 δόσεις) δημιούργησαν τετελεσμένα, επιβάλλοντας στην πολιτική ηγεσία της ΕΕ τους αναγκαίους συμβιβασμούς.
Με βάση όσα δήλωσε ο έλληνας πρωθυπουργός στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε τις διαπραγματεύσεις, πρώτο, η πέμπτη αξιολόγηση είναι οριστικά πλέον νεκρή, παίρνοντας μαζί της κι όσες δεσμεύσεις περιελάμβανε το περίφημο μέιλ Χαρδούβελη (αύξηση ΦΠΑ, μείωση συντάξεων, αντιαπεργιακός νόμος, κ.λπ.).
Δεύτερο, το σχήμα της Τρόικας ανήκει στο παρελθόν όχι μόνο ως ορολογία με τους μηχανισμούς επιτήρησης να βαπτίζονται «θεσμοί» και «ομάδα των Βρυξελλών», αλλά και επί της ουσίας καθώς οι αποστολές στην Αθήνα αποκτούν αυστηρά τεχνικό περιεχόμενο, υποβαθμίζεται δηλαδή πολιτικά ο ρόλος και το στάτους τους, την ίδια ώρα που κατόπιν συμφωνίας οι πολιτικές διαπραγματεύσεις για το περιεχόμενο των μέτρων θα διεξάγονται αποκλειστικά στις Βρυξέλλες.
Τρίτο, το χρονικό περιθώριο για την υποβολή των μέτρων εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης δεν είναι τόσο ασφυκτικό, όσο ήταν για παράδειγμα με την απόφαση του Γιούρογκρουπ της 20ης Φεβρουαρίου, όταν η προθεσμία που δόθηκε στην ελληνική κυβέρνηση ήταν τρεις μέρες.
Όλες οι παραπάνω νίκες στα σημεία ωστόσο έχουν και την σκοτεινή τους πλευρά, που επιβεβαιώνει ότι ο κερδισμένος μέχρι στιγμής του σκληρού αυτού μπρα ντε φερ είναι οι πιστωτές.
Πρώτο, το πρόγραμμα μπορεί να είναι πλέον αποκλειστικά και μόνο ελληνικής ιδιοκτησίας, αλλά θα έχει θετικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα, όπως υποδηλώνει η δέσμευση για πρωτογενές αποτέλεσμα της τάξης του 1-1,5%. Επομένως μόνον η «συναρμολόγηση» θα γίνει στην Ελλάδα.
Δεύτερο, η επιτήρηση της ελληνικής οικονομίας συνεχίζεται κανονικά, με πολύ πιο αυστηρούς μάλιστα όρους σε σχέση και με όσα προβλέπει το άρθρο 14 του κανονισμού 472/2013 της ΕΕ, βάσει του οποίου τα κράτη μέλη της ΕΕ παραμένουν υπό εποπτεία μέχρι και την εξόφληση του 75% των δανείων.
Τρίτο, το χρονικό περιθώριο μπορεί να παύει να είναι τόσο δεσμευτικό, ωστόσο το νέο περιθώριο για την έκτακτη σύγκλιση του Γιούρογκρουπ προσδιορίστηκε σε μία εβδομάδα.
Σε κάθε περίπτωση η ημερομηνία ορόσημο της 9ης Απριλίου οπότε η κυβέρνηση θα πληρώσει 467,48 εκ. ευρώ στο ΔΝΤ οδηγώντας (ξανά) στα άκρα το πρόβλημα ρευστότητας της ελληνικής οικονομίας, επιβάλλει την υποβολή του ελληνικού προγράμματος σύντομα ώστε να υπάρξει ο απαραίτητος χρόνος για την εκταμίευση των 1,9 δισ. ευρώ από τα κέρδη των κεντρικών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα κι ενδεχομένως μέρους της δόσης των 7,2 δισ. ευρώ. Η Μέρκελ ξεκαθάρισε ότι αυστηρή προϋπόθεση για την εκταμίευση των χρημάτων είναι η υποβολή προτάσεων.
Πέραν των παραπάνω που ρητά συνομολογήθηκαν υπάρχουν ακόμη δύο ζητήματα που είναι ανοιχτά και χρήζουν διευκρίνησης πριν θριαμβολογήσει η κυβέρνηση για τα αποτελέσματα της επταμερούς στις Βρυξέλλες. Το πρώτο σχετίζεται με τους όρους που ενδεχομένως να τέθηκαν και πιθανά να αφορούν τις ιδιωτικοποιήσεις.
Ειδικότερα η τύχη της ιδιωτικοποίησης των 14 περιφερειακών αεροδρομίων, που για τον πρωθυπουργό παραμένει ανοιχτή όπως είχε φανεί κι από τη συνέντευξή του στο περιοδικό Στερν όπου είχε χαρακτηρίσει «δίκαιη» την τιμή που προσφέρει για να τα αποκτήσει η γερμανική εταιρεία Φράπορτ. Το θέμα παραμένει επίσης ανοιχτό όσο συνεχίζεται κι η διελκυστίνδα για το κατά πόσο την τύχη των ιδιωτικοποιήσεων που ολοκληρώθηκαν, να μείνουν στο απυρόβλητο, θα έχουν κι όσες είναι σε εξέλιξη.
Η συγκεκριμένη ιδιωτικοποίηση έχει τεράστια οικονομική και γεωπολιτική σημασία για την Γερμανία δεδομένης της επέκτασης που θα σημάνει στον εναέριο χώρο της η προσάρτηση, μέσω της εξαγοράς των ελληνικών αεροδρομίων, του ελληνικού εναέριου χώρου. Το θέμα πιθανότατα να τεθεί στην αυριανή συνάντηση του πρωθυπουργού με την Μέρκελ στο Βερολίνο, η εξέλιξη της οποίας θα κρίνει όλο το πλαίσιο της αντιπαράθεσης. Κι αυτός είναι ο δεύτερος άγνωστος της εξίσωσης των διαπραγματεύσεων, με την Γερμανία να ζητά την πλήρη και ανεπιφύλακτη υποταγή της ελληνικής πλευράς.
(*)Αναδημοσίευση από την εφημερίδα ΠΡΙΝ, 22 Μαρτίου 2015
