Είναι γεγονός ότι έχουν τεθεί, σήμερα, στο προσκήνιο της διεθνούς γεωπολιτικής, οι δύο μεγάλοι πόλεμοι στον πλανήτη: Ο πόλεμος στην Ουκρανία και ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή και ιδιαίτερα στην Παλαιστίνη. Και δικαίως.
Όμως στα παρασκήνια διαδραματίζονται γεγονότα τα οποία έχουν ιδιάζουσα σημασία.
Μια σειρά από αυτά διαδραματίζονται στη ζώνη του Σαχέλ στην Υποσαχάρια Αφρική με τις αλλαγές καθεστώτων μέσω πραξικοπημάτων στο Μάλι (2020), την Μπουργκίνα Φάσο (2022), τον Νίγηρα (2023) και φέτος μέσω εκλογικών διαδικασιών στη Σενεγάλη (24.03.2024) ενώ εκλογικές διαδικασίες προετοιμάζονται για τον φετινό Ιούλη και στο Τσαντ. Από όλα τα κράτη εκδιώχνονται οι Γάλλοι στρατιωτικοί κα μη και σχεδόν από όλα οι αντίστοιχοι Αμερικανοί και λοιποί Ευρωπαίοι. Υποκαθίστανται από Ρώσους και στο επενδυτικό πεδίο και από Κινέζους. (Ήδη στο kommon.gr έχουμε αναφερθεί επανειλημμένα στην περιοχή, με διάφορες αφορμές, και μπορείτε να προστρέξετε εδώ, εδώ ,εδώ και εδώ).
Η Ζώνη του Σαχέλ – Μια σύντομη προϊστορία
Σε όλες αυτές τις χώρες του Σαχέλ, οι κοινωνίες έχουν αντίστοιχη προϊστορία αποικισμού και νεοαποικισμού. Οι σημερινές τους διαφορές οφείλονται στις διαφορετικές δυνατότητες από γεωπολιτική κατάσταση, θέσης, φυσικού και ορυκτού πλούτου.
Εδώ, μετά μια μικρή αναφορά στο Γαλλοκρατούμενο Σαχέλ, θα αναφερθούμε στη Σενεγάλη εξ αιτίας της τελευταίας αλλαγής καθεστώτος ενάντια στους Γάλλους και την τελευταία διεφθαρμένη κυβέρνηση. Μόνο αυτή η αλλαγή καθεστώτος έγινε με δημοκρατικά, μέσω εκλογών, μέσα.
Ίσως η Σενεγάλη διαφέρει κάπως από τις υπόλοιπες χώρες, γιατί οι κάτοικοι της δεν ανήκαν μόνο σε τοπικές φυλές αλλά ήταν σε μεγάλο ποσοστό Γάλλοι πολίτες, ιδιότητα που προσέδωσε η Πρώτη Γαλλική Δημοκρατία (1792) μετά την επανάσταση στους κατοίκους των πρώτων γαλλικών εμπορικών σταθμών Σεν Λουί, Γκορέ, Ρουφίσκ και Ντακάρ. Έχοντας δυτικό όριο τον Ατλαντικό, έχει εκτεταμένη αλιεία και εμπόριο, (και πρόσφατα εκτεταμένα κοιτάσματα υδρογονανθράκων στη θάλασσα) που την έχει κάνει να υπερτερεί των άλλων.
Διάφορες ευρωπαϊκές δυνάμεις — η Πορτογαλία, η Ολλανδία και η Μεγάλη Βρετανία — ανταγωνίζονταν για το εμπόριο στην περιοχή από τον 15ο αιώνα και μετά.
Τον 17ο αιώνα, κατά μήκος της ακτής του Ατλαντικού ιδρύθηκαν διάφοροι εμπορικοί σταθμοί που ανήκαν σε ευρωπαϊκές αποικιακές αυτοκρατορίες, υποστηρίζοντας το τριγωνικό εμπόριο.
Ο πρώτος γαλλικός εμπορικός σταθμός, το 1659, στην ατλαντική ακτή της Αφρικής και στις εκβολές του ποταμού Σενεγάλη, το νησί Σεν Λουί, ήταν κόμβος για τους Ευρωπαίους εμπόρους που ταξίδευαν όλο το χρόνο, πάνω – κάτω στον ποταμό, σε αναζήτηση σκλάβων, αραβικού κόμεος, χρυσού, δερμάτων και άλλων προϊόντων.
Η Γαλλία κέρδισε σταδιακά το πάνω χέρι έναντι των άλλων δυνάμεων και στη συνέχεια ίδρυσε το Σεν Λουί, το Γκορέ, το Ντακάρ και το Ρουφίσκ ως γαλλικές κοινότητες που διέπονταν από το Καταστατικό των τεσσάρων κοινοτήτων.
Ένα χρόνο μετά τη λήξη της Διάσκεψης του Βερολίνου (1885), άρχισε ο αποικισμός ολόκληρης της Δυτικής Αφρικής -η οποία παραχωρήθηκε στους Γάλλους- και το Σεν Λουί, ακολουθούμενο από το Ντακάρ, έγιναν οι δύο διαδοχικές πρωτεύουσες της Γαλλικής Δυτικής Αφρικής, που δημιουργήθηκε το 1895. Στη συνέχεια, το Ντακάρ έγινε η πρωτεύουσα της Δημοκρατίας της Σενεγάλης όταν αυτή απέκτησε την ανεξαρτησία της το 1960. Όλα τα προαναφερόμενα κράτη μαζί και με κάποια προς το κέντρο και τη Δυτική Αφρική (Σουδάν, Γαλλικό Κογκό, Καμερούν, Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, Ρουάντα, Μπουρούντι κ.α.) αποτέλεσαν την Γαλλική Αφρική (Φρανκαφρίκ) η οποία υποχρεώθηκε από τους Γάλλους να υιοθετήσει κοινό νόμισμα. Το νόμισμα αυτό ήταν μέσο ανελέητης εκμετάλλευσης των χωρών της περιοχής από τον οικονομικό ιμπεριαλισμό των Γάλλων.
Έχοντας ένα κοινό παρελθόν αποικιοκρατίας που ξεκινά από τον 17o αιώνα μέχρι το 1960 και «νεοαποικιοακρατίας» από το 1960 μέχρι σήμερα, είναι ενδιαφέρον να δούμε συνοπτικά μέσα από χάρτες την πορεία της περιοχής του Σαχέλ (πρώην Γαλλικής Δυτικής Αφρικής) , της Σενεγάλης και συνολικά της Αφρικής.
Οι χάρτες τονίζουν την δράση των Γάλλων, Αμερικανών, και τελευταία των Ρώσων και των Κινέζων – (χωρίς οι τελευταίοι να έχουν εμφανείς στρατιωτικές εγκαταστάσεις), ως προς τη διείσδυση τους προς εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της περιοχής, χρησιμοποίησης των λιμανιών, άντληση της υπεραξίας και την ύπαρξη στρατιωτικών εγκαταστάσεων για τη μόχλευση των αντίστοιχων τοπικών κυβερνήσεων. Η μικρή ωκεάνια πόλη, ΣενΛουί, ήταν η πολιτική πρωτεύουσα της αποικίας Σενεγάλης και της Γαλλικής Δυτικής Αφρικής (AOF) μέχρι το 1902, και πρωτεύουσα της Σενεγάλης και της Μαυριτανίας μέχρι το 1957, πριν περιέλθει σε παρακμή με τη μεταφορά της πρωτεύουσας στο Ντακάρ.
Από το 2010-2012 (μετά τον πόλεμο στη Λιβύη και τις «πορτοκαλί επαναστάσεις») στην περιοχή δρούν τζιχαντιστικές και ακραίες ισλαμιστικές οργανώσεις, που έδωσαν με τις εγκληματικές τους ενέργειες, την ευκαιρία στους γάλλους αλλά και άλλους ευρωπαίους και αμερικάνους να έρθουν σε στρατιωτική «βοήθεια» των ντόπιων διεφθαρμένων καθεστώτων, διοργανώνοντας τεράστιες πολυεθνικές πολεμικές επιχειρήσεις υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών ή μόνο των Γάλλων ή των Αμερικάνων.
Οι ανταγωνισμοί όλων αυτών προκάλεσαν ποτάμια αίματος για τους ντόπιους πληθυσμούς.
Όταν τα καθεστώτα άρχισαν να στρέφονται στην Ρωσία και την Κίνα τότε η τζιχαντιστική δράση εντάθηκε και από το 2020 άρχισαν τα στρατιωτικά πραξικοπήματα στην περιοχή.
Οι νέες κυβερνήσεις άρχισαν να απαιτούν την αποχώρηση των φορέων του Γαλλικού και αμερικάνικου ιμπεριαλισμού (τόσο την αποχώρηση των γαλλικών στρατευμάτων και βάσεων όσο και των αντίστοιχων αμερικάνικων ) και να μειώνουν σταδιακά τις επενδύσεις από τη Δύση.
Σε αυτή τη σειρά από τους παρακάτω 6 χάρτες παρουσιάζεται η μεταποικιακή πορεία της περιοχής του Σαχέλ μέχρι σήμερα
Χάρτης 1. Η αποικιοκρατική κληρονομιά που διατηρήθηκε μετά την ανεξαρτησία
Με θαλασσί: Ζώνη γαλλικής αποίκησης από το 1830 και μέχρι το 1977.
Με περίγραμμα σκούρο θαλασσί: Ζώνη του γαλλοαφρικανικού φράγκου.
Χάρτης 2. Στρατιωτικές εγκαταστάσεις Γαλλίας.
Με απαλές κουκίδες θαλασσιές: Σύμφωνο στρατιωτικής ενίσχυσης ή άμυνας πριν από το 1960
Άσπρο τετραγωνάκι με μικρό μπλέ κυκλάκι: Γαλλικές στρατιωτικές ασκήσεις μετά το 1961
Αστράκι μέσα σε μπλε κύκλο: Πρόσφατες γαλλικές βάσεις.
Χάρτης 3. Μια ασταθής ζώνη
Χάρτης 4. Αντιγαλλικές εκδηλώσεις των κρατών του Σαχέλ
- Πραξικοπήματα μετά το 2020 (αστράκι δίχως περίγραμμα)
- Αντιγαλλικές Εκδηλώσεις μετά το 2020 (τριγωνάκι με θαυμαστικό)
- Κράτη που έχουν ζητήσει την αποχώρηση των γαλλικών δυνάμεων (με περίγραμμα έντονο γκρί)
- Παλιές γαλλικές στρατιωτικές βάσεις.(Χρονολογία κλεισίματος ) (αστράκι με διαγράμμιση μέσα σε στρογγυλό μπλε σήμα)
Χάρτης 5. Η Ρωσία εγκαθιστά τη στρατιωτική της παρουσία, σε οικονομικά στρατηγικές ζώνες
Μωβ τετραγωνάκι με μικρόφωνο: Ρώσικα μέσα ενημέρωσης
Μωβ κουκκίδες: Στρατιωτικές συμφωνίες συνεργασίας με Ρωσία
Μωβ τετραγωνάκι με όπλο: παρουσία της ιδιωτικής στρατιωτικής εταιρείας Βάγκνερ
Μωβ τετραγωνάκι με εσωτερικό αστράκι: Σχεδιασμός γαλλικής στρατιωτικής βάσης που ξεκίνησε το
2022
Χάρτης 6. Η Κίνα αποβλέπει σε επενδύσεις στις υποδομές
Κόκκινο τετραγωνάκι με σκαπάνη: επενδύσεις σε εκμεταλλεύσεις ορυκτού πλούτου ή υδρογονανθράκων
Κόκκινο τετραγωνάκι με άγκυρα: επενδύσεις σε λιμάνια
Κόκκινο τετραγωνάκι με αστράκι: επενδύσεις σε λιμάνια για στρατιωτικούς σκοπούς
Κόκκινο τετραγωνάκι πλήρες: επενδύσεις σε εκμεταλλεύσεις ορυκτού πλούτου ή υδρογονανθράκων
Για τη Σενεγάλη
Η Σενεγάλη έχει έκταση 196.722 τετρ. χιλιόμετρα και πληθυσμό, σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2023, 18.275.743 κατοίκους. Έχει ταξινομηθεί ως μια υπερχρεωμένη φτωχή χώρα, με σχετικά χαμηλό Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης. Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού είναι στην ακτή και εργάζεται στην αλιεία, τη γεωργία ή σε άλλες βιομηχανίες τροφίμων. Άλλες μεγάλες βιομηχανίες περιλαμβάνουν την εξόρυξη, τον τουρισμό και τις υπηρεσίες
Είναι μέλος της Οικονομικής Κοινότητας Δυτικοαφρικανικών Κρατών (ECOWAS). Είναι επίσης μέλος της Αφρικανικής Ένωσης (ΑΕ), της Κοινότητας των κρατών της Σαχέλ-Σαχάρας (CEN-SAD), του Διεθνούς Οργανισμού Γαλλοφωνίας (OIF) και του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας (OIC).
Στη πρόσφατη σειρά της αλλαγής καθεστώτων στις χώρες του Σαχέλ, στις 24 του Μάρτη έγινε αλλαγή του καθεστώτος στη Σενεγάλη δια μέσου εκλογικών διαδικασιών.
Ο Μπασίρου Ντιομάγε Φάγε αναδείχτηκε από τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, πρόεδρος, στα 44 του χρόνια, άγνωστος στους περισσότερους εκλογείς. Ο νέος πρόεδρος ορκίστηκε στις 2 Απριλίου κατάγεται από λαϊκή αγροτική πολυγαμική οικογένεια, έχει και ο ίδιος δύο συζύγους και έχει σπουδάσει. Η νίκη του ήταν το αποτέλεσμα μιας ανελέητης μάχης που έδωσε με το κόμμα του, τους Αφρικανούς Πατριώτες για την Εργασία, την Ηθική και την Αδελφοσύνη (Pastef), και τον μέντορά του, Ουσμάνε Σόνκο ενάντια στην νεοαποικιοκρατία για την Εθνική Ανεξαρτησία και τη Λαϊκή Κυριαρχία.
Ο νεότερος στην ιστορία της Σενεγάλης πρόεδρος θα είναι επικεφαλής της πολιτειακής της εξουσίας για τα επόμενα πέντε χρόνια. Παραλαμβάνει την εξουσία από τον προκάτοχό του, Μάκι Σαλλ ο οποίος βρίσκεται στην εξουσία εδώ και 12 χρόνια και επί του οποίου κατήγαγε μια απίστευτη εκλογική νίκη με 54,28 % των ψηφοφόρων.
Ο Ουσμάνε Σόνκο-φυσικός ηγέτης της Παστέφ- δεν μπορούσε να συμμετάσχει στις προεδρικές εκλογές λόγω ποινικών κατηγοριών που εκκρεμούσαν επ’ αυτού -στην ουσία αποτέλεσμα πολιτικής υποκίνησης από τον Σαλλ. Μέσα στις φυλακές όπου ευρίσκονταν και οι δύο υπήρξε συμφωνία μεταξύ τους να συμμετέχει αντί αυτού ο Φάγε.
Ήδη ο Φάγε αμέσως μετά την ορκωμοσία του ως προέδρου διόρισε τον Ουσμάνε Σόνκο πρωθυπουργό και ο ίδιος παραιτήθηκε από γενικός γραμματέας του κόμματός του.
Η άνοδος προς την εξουσία των εθνικολαϊκών δυνάμεων υλοποιήθηκε με επικεφαλής το δίδυμο Φάγε-Σόνκο, με μια δράση που ξεκίνησε πριν από σχεδόν μια δεκαετία.
Το 2014, οι δύο άνδρες υπηρετούσαν στο Εφοριακό Σώμα -στο τμήμα Φόρου Εισοδήματος και Ακίνητης Περιουσίας. Δημιούργησαν τότε μια πολιτική ομάδα διαμαρτυρίας, την Pastef, η οποία έγινε γνωστή για τις απόψεις της περί εθνικής ανεξαρτησίας και λαϊκής κυριαρχίας.
Αν ο Ουσμάνε Σόνκο – χαρισματικός ηγέτης-είναι το πρόσωπο του κόμματος, ο Φάγε του παρέχει ιδέες. Είναι αυτός που σχεδιάζει το σχέδιο του κινήματος, ένα κυρίαρχο πρόγραμμα που καταγγέλλει τη διαφθορά, τις πελατειακές σχέσεις και τη νεοαποικιοκρατία. Ο απελευθερωτικός τους λόγος βρήκε απήχηση στους νέους και στην αστική ελίτ.
Οι τελευταίοι προεκλογικοί αγώνες της Παστέφ στόχευαν πάντα τον πρόεδρο Μάκι Σαλλ και τον μικρότερο αδελφό του, Αλιού Σαλλ, που κατηγορούνταν για δωροδοκίες κατά την ανάθεση παραχωρήσεων φυσικού αερίου και πετρελαίου, το νέο απρόσμενο κέρδος της Σενεγάλης , για φτωχοποίηση του λαού με παραχώρηση του ορυκτού και του φυσικού του πλούτου στους ξένους -ιδιαίτερα Ευρωπαίους και Γάλλους.
Στις προεδρικές εκλογές του 2019, το ετερόκλητο αυτό κόμμα, το οποίο συγκέντρωσε φιλελεύθερους, πρώην κομμουνιστές και συντηρητικές δυνάμεις, πέτυχε την πρώτη του εκλογική νίκη, καταλαμβάνοντας την τρίτη θέση με 16% των ψήφων.
Τα χρόνια που ακολούθησαν σημαδεύτηκαν από λαϊκές εκδηλώσεις και συγκρούσεις λαϊκών δυνάμεων με τις αντιδραστικές δυνάμεις του Σαλλ.
Εδώ και τρία χρόνια, η χώρα ταλαντεύτηκε αρκετές φορές, αλλά η αλλαγή που ήθελε το εκλογικό σώμα εμφανίστηκε τώρα σαν ασταμάτητο παλιρροϊκό κύμα.
Για αρκετές ημέρες και νύχτες τον Μάρτιο του 2021, υποστηρικτές της Pastef και η αστυνομία συγκρούστηκαν στο Ντακάρ, εξ αιτίας της σύλληψης του αντιπάλου του συστήματος, του Σόνκο. Το αποτέλεσμα ήταν δεκατέσσερις άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους και τουλάχιστον πεντακόσιοι να τραυματιστούν. Κατοικίες κυβερνητικών αξιωματούχων, κεντρικά γραφεία μέσων ενημέρωσης και γαλλικών εταιρειών πυρπολήθηκαν.
Οι αξιωματούχοι του καθεστώτος κρύφτηκαν με τις οικογένειές τους φοβούμενοι τα χειρότερα με τον Σαλλ να είναι απογοητευμένος από τη φυγή τους.
Μετά τις ταραχές του Μαρτίου του 2021, η Προεδρία των Σαλλ, πεπεισμένη ότι μπορεί να νικήσει τον αντίπαλό της κερδίζοντας τη μάχη της κοινής γνώμης, προσπάθησε να θέσει την υπεράσπιση της «Δημοκρατίας» ως στόχο της απέναντι στην υποτιθέμενη «εξεγερτική» απειλή της Παστέφ: «Είμαστε αντιμέτωποι με την αναρχία και τον εκφασισμό του πολιτικού παιχνιδιού, επειδή η Παστέφ απορρίπτει την αντίφαση και τις νόμιμες αποφάσεις. Υπάρχει ο κίνδυνος να καταστραφεί η δημοκρατική μας κληρονομιά. Δεν μπορούμε να αφήσουμε τη χώρα σε αυτούς», προειδοποιούσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Abdou Karim Fofana τον Μάιο του 2023, μετά από περαιτέρω ταραχές που άφησαν πίσω τους είκοσι τρεις νεκρούς.
Και αυτή τη φορά, το σπιράλ της βίας πυροδοτήθηκε από την καταδίκη του Σόνκο για «διαφθορά της νεολαίας» σε μια υπόθεση βιασμού. Και για άλλη μια φορά, η καταστολή εντάθηκε. Διαδηλωτές, αντίπαλοι και απλοί περαστικοί συλλαμβάνονταν σωρηδόν.
Δημοσιογραφικές έρευνες αποκάλυψαν τη χρήση από τις αρχές μπράβων -που ο Τύπος ονόμασε “nervis” – για τη συνδρομή των δυνάμεων ασφαλείας και άμυνας. Τουλάχιστον οκτώ άνθρωποι σκοτώθηκαν στο Ντακάρ και στο Ζιγκουινκόρ, το προπύργιο του Ουσμάνο Σόνκο. Η Διεθνής Αμνηστία ανέφερε πράξεις βασανιστηρίων κατά τη διάρκεια αυθαίρετων συλλήψεων.
Η Παστέφ διαλύθηκε, οι ηγέτες της συνελήφθησαν
Το καθεστώς κατηγόρησε την Παστέφ ότι συνδέεται με «αποκρυφιστικές δυνάμεις», μια νεφελώδη έκφραση που αναφέρεται στις υποτιθέμενες -χωρίς καμμιά απόδειξη – σχέσεις της ομάδας με αυτονομιστικά και τρομοκρατικά κινήματα.
Μετά από αυτό το ξέσπασμα βίας, και σε αντίθεση με όλες τις προσδοκίες, η ένταση υποχώρησε απότομα. Τον Ιούλιο, ο Μάκι Σαλλ παραιτήθηκε από την υποψηφιότητά του για τρίτη θητεία στο αξίωμα, μια αμφιλεγόμενη κίνηση που τροφοδότησε τις διαδηλώσεις. Λίγες ημέρες αργότερα, εμφανίστηκε στη σκηνή ο δεύτερος πρωταγωνιστής. Ο Ουσμάνε Σόνκο συνελήφθη μετά από μια περίεργη ιστορία. Κατηγορήθηκε, μεταξύ άλλων, για «υπονόμευση της κρατικής ασφάλειας» και είδε το κόμμα του να διαλύεται και τα στελέχη του να συλλαμβάνονται.
Το κόμμα της Παστέφ βασίστηκε όμως και στις επαφές του στη διασπορά. Στη Γαλλία, έχει σφυρηλατήσει δεσμούς με βουλευτές της Ανυπότακτης Γαλλίας.
Με την υποστήριξή τους, ο Φάγε συγκέντρωσε εύκολα χορηγίες. Στις 20 Ιανουαρίου, το Συνταγματικό Συμβούλιο επικύρωσε την υποψηφιότητά της Παστέφ, αιφνιδιάζοντας τις αρχές της Σενεγάλης, οι οποίες ήταν αναμφίβολα πεπεισμένες ότι η κράτηση και η διάλυση του κόμματος θα την ακύρωνε. Αυτόν τον αρχικό σεισμό ακολούθησε η ανακοίνωση ότι οι εκλογές θα αναβάλλονταν. Ο Μάκι Σαλλ επικαλέστηκε θεσμικές «δυσλειτουργίες».
Σε ένα σκηνικό νομικής διαμάχης με το Συνταγματικό Συμβούλιο, ο Σαλλ έκανε μια θεαματική στροφή στο παρασκήνιο. Προσπάθησε να έρθει σε επαφή με τον Ουσμάνε Σόνκο μέσω διαμεσολαβητών. Η είδηση προκάλεσε σοκ στο στρατόπεδό του, το οποίο έχει συγκολληθεί από τον αδυσώπητο αγώνα κατά της Παστέφ τα τελευταία τρία χρόνια.
Ένα παλιρροϊκό κύμα που κανείς δεν περίμενε να έρθει
Ο Μάκι Σαλλ αναγκάστηκε να ψηφίσει έναν νόμο αμνηστίας, απελευθερώνοντας το δίδυμο Σόνκο/ Φάγε και εκατοντάδες κρατούμενους. Αυτή η αναπάντεχη χαλάρωση της έντασης τροφοδότησε φήμες για «συμφωνία» μεταξύ των δύο στρατοπέδων, ισχυρισμούς που οι Σόνκο /Φάγε πάντα αρνούνταν.
Στις 14 Μαρτίου, δέκα ημέρες πριν από τις εκλογές, οι δύο άνδρες ανέκτησαν την ελευθερία τους και άρχισαν την προεκλογική τους εκστρατεία. Στη συνέχεια, στις 24 Μαρτίου, προκάλεσαν βαριά ήττα στον Αμαντού Μπα (υποψήφιο υποστηριζόμενο από τον Σαλλ), κερδίζοντας με 54,28% των ψήφων στον πρώτο γύρο, που κανείς δεν είχε προβλέψει.
Πριν ακόμη ανακοινωθούν τα αποτελέσματα, την επομένη της ψηφοφορίας, ο Μάκι Σαλ και ο Αμαντού Μπα παραδέχτηκαν την ήττα τους. Παρά τις αναταραχές, τις κρίσεις και τις απειλές, για άλλη μια φορά αυτή η δυτικοαφρικανική χώρα που θεωρείται δημοκρατικό πρότυπο για την ήπειρο, κράτησε τις πεποιθήσεις της.
Ο Γάλλος πρόεδρος συνεχάρη αμέσως τον νέο πρόεδρο και διατύπωσε την επιθυμία να συνεργαστεί μαζί του.
Πώς μεταβαίνεις από «πολιτικός κρατούμενος» σε πρόεδρο εν ενεργεία όταν είσαι σε μεγάλο βαθμό άγνωστος στο ευρύ κοινό, άπειρος στη διαχείριση των κρατικών υποθέσεων και φορέας μιας υπόσχεσης ριζικής αλλαγής που ενσάρκωσε ο μέντοράς σου; Αυτή είναι η λεπτή εξίσωση που αντιμετωπίζει ο Φάγε.
Εκ πρώτης όψεως, αυτός ο θρίαμβος δίνει στον Φαγιέ όλα τα χαρτιά στο χέρι του. «Ο λαός της Σενεγάλης του έδωσε επαρκή νομιμοποίηση για να κυβερνήσει χωρίς να είναι όμηρος κανενός συμμάχου», παρατηρεί ο Σισέ, εκτελεστικός διευθυντής της μη κυβερνητικής οργάνωσης (ΜΚΟ) για τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ανάπτυξη 3D.
Οι επιλογές των συνεργατών του είναι κρίσιμες. Θα σηματοδοτήσουν την καθαρή ρήξη που υποσχέθηκε στους ψηφοφόρους ή θα αντανακλούν έναν συμβιβασμό με τους συμμάχους του, γνωστές προσωπικότητες της πολιτικής ζωής της Σενεγάλης;
Στην πρώτη του ομιλία του, ο νέος αρχηγός του κράτους της Σενεγάλης έθεσε τις κατευθυντήριες γραμμές για τη θητεία του.
Και τα πρώτα του λόγια ήταν για τους Σενεγαλέζους, θύματα του πληθωρισμού και της αύξησης των τιμών των τροφίμων. «Ο λαός της Σενεγάλης είναι γενναίος, αλλά έχει κουραστεί και περιμένει από εμάς να βρούμε λύσεις για το υψηλό κόστος ζωής. Τις επόμενες ημέρες θα ληφθούν ισχυρά μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση, μετά τις διαβουλεύσεις που θα πραγματοποιήσω με τους ενδιαφερόμενους φορείς».
Η πολιτική σκηνή της Σενεγάλης έχει αποτελέσει σκηνικό έντασης και βίας στη χώρα. Οι δύο άνδρες της νέας εκτελεστικής εξουσίας της Σενεγάλης, ο πρόεδρος Φαγιέ και ο νέος επικεφαλής της κυβέρνησης Σόνκο, βρίσκονταν ακόμη στη φυλακή πριν από λίγες εβδομάδες. Υπάρχει θέληση να μεταρρυθμιστεί το δικαστικό σύστημα της Σενεγάλης. Σκοπεύει να ζητήσει τη γνώμη των δικαστών και άλλων δικαστικών επαγγελμάτων.
Ο πρόεδρος Φαγιέ και ο πρωθυπουργός του Σόνκο θέλουν να καταπολεμήσουν τη διαφθορά. Στην ομιλία του, ο πρόεδρος Φαγιέ δήλωσε: «Θα ξεκινήσω αμέσως μια τολμηρή πολιτική χρηστής οικονομικής και δημοσιονομικής διακυβέρνησης μέσω της αδυσώπητης καταπολέμησης της διαφθοράς, της ποινικής δίωξης της φορολογικής απάτης και των παράνομων χρηματοοικονομικών ροών, της προστασίας των πληροφοριοδοτών, της καταπολέμησης της υπεξαίρεσης δημόσιου χρήματος και του ξεπλύματος χρήματος».
Ενίσχυση της κυριαρχίας της χώρας
Στο προεκλογικό του πρόγραμμα, ο πρόεδρος της Σενεγάλης προτίθεται να ενισχύσει την κυριαρχία της χώρας. Συγκεκριμένα, θέλει να επαναδιαπραγματευτεί τις συμβάσεις εξόρυξης, υδρογονανθράκων και αλιείας με ξένες χώρες. «Η εκμετάλλευση των φυσικών μας πόρων, οι οποίοι, σύμφωνα με το σύνταγμα, ανήκουν στο λαό, θα τύχει ιδιαίτερης προσοχής από την κυβέρνησή μου», δήλωσε ο πρόεδρος.
Σκοπεύει κατά τα λεγόμενά του να επαναδιαπραγματευτεί τις συμφωνίες για την εξόρυξη των υδρογονανθράκων στον Ατλαντικό και του λοιπού ορυκτού πλούτου στην ενδοχώρα.
Περισσότερο από το 17% του ενεργού πληθυσμού της Σενεγάλης κερδίζει τα προς το ζην από την αλιεία. Αλλά η βιομηχανική υπεραλίευση από ξένα σκάφη στα ύδατα της Σενεγάλης καθιστά τα ψάρια λιγοστά. Ο νέος πρόεδρος θέλει να επαναδιαπραγματευτεί και τις αλιευτικές συμφωνίες με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Υπάρχει επείγουσα ανάγκη να κερδίσουμε τη διατροφική μας κυριαρχία επενδύοντας περισσότερο και καλύτερα στη γεωργία, την αλιεία και την κτηνοτροφία, τις τρεις ζωογόνες δυνάμεις της χώρας μας», λέει ο νέος πρόεδρος.
Είναι σαφές ότι το πρόγραμμα του δεν είναι ένα πρόγραμμα επαναστατικής κυβέρνησης.
Θυμίζει τις τάσεις του προγράμματος Λούλα της Βραζιλίας. Όμως σίγουρα φαίνεται ένα πρόγραμμα ρήξης από τη «νεοαποικιοκρατία» και ανάκτησης της εθνικής ανεξαρτησίας προς όφελος του λαού της Σενεγάλης. Ίδωμεν…
Πηγές: Διαδικτυακές εκδόσεις Le Monde Afrique, Wikipedia.fr
