Πηγή: Jacobin.com
Μετάφραση : Αντωνία Πάνου
Η Ίνες Σβέρντνερ είναι η νεοεκλεγείσα συμπρόεδρος του γερμανικού αριστερού κόμματος DieLinke. Σε συνέντευξή της στο Jacobin, εξηγεί πώς θέλει να επανασυνδέσει το κόμμα με τη βάση της εργατικής τάξης. Η νέα συμπρόεδρος του DieLinkeΊνες Σβέρντνερ λέει ότι το κόμμα πρέπει να πείσει το εκλογικό σώμα ότι το «κόμμα της εργατικής τάξης είναι ένα κόμμα για τους εργαζόμενους».
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Στον Ντέιβιντ Μπρόντερ
Η Γερμανία έχει ορίσει πρόωρες εκλογές στις 23 Φεβρουαρίου, μετά από διάσπαση της κυβέρνησης του καγκελάριου OlafScholz. Ο κυβερνητικός συνασπισμός των Σοσιαλδημοκρατών, των φιλελεύθερων Ελεύθερων Δημοκρατών και των Πρασίνων έφτασε στο τέλος του την περασμένη Τετάρτη μετά από μια παρατεταμένη διαμάχη για τον προϋπολογισμό. Από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του αυτός ο συνασπισμός «φωτεινών σηματοδοτών» πριν από τρία χρόνια, οι συνδυασμένες επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία, η εκτίναξη του ενεργειακού κόστους και τα ίδια τα μαντριά λιτότητας της κυβέρνησης έχουν τροφοδοτήσει μια κρίση κόστους ζωής που έχει αποδυναμώσει σημαντικά την υποστήριξη των κυβερνώντων κομμάτων.
Το DieLinke, επί σχεδόν δύο δεκαετίες το κυριότερο αριστερό κόμμα της χώρας, θα μπορούσε να αναμένεται ότι θα εκμεταλλευτεί τις αποτυχίες της κυβέρνησης και την απώλεια της «προοδευτικής» εικόνας της. Ωστόσο, το ίδιο το DieLinke βρίσκεται σε σημαντικές δυσκολίες, ένα χρόνο μετά τη διάσπαση με ένα από τα πιο εξέχοντα στελέχη του, τη SahraWagenknecht. Το νέο όχημά της BündnisSahraWagenknecht (BSW), το οποίο συνδυάζει σοσιαλδημοκρατικές οικονομικές θέσεις με αντιμεταναστευτική γραμμή, υπερτερεί σήμερα του DieLinke, το οποίο κινδυνεύει να μην εξασφαλίσει την επανεκλογή του στο κοινοβούλιο. Ακόμη και πριν από τη διάσπαση, η υποστήριξη του DieLinke είχε από καιρό μειωθεί, μεταξύ άλλων και στις πρώην ανατολικές περιοχές του. Είναι ένα πρόβλημα το οποίο η InesSchwerdtner γνωρίζει καλά. Πρώην αρχισυντάκτρια της γερμανόφωνης εφημερίδας Jacobin και ακτιβίστρια στην εκστρατεία για την εθνικοποίηση των περιουσιών των μεγάλων ιδιοκτητών του Βερολίνου, εξελέγη συμπρόεδρος του DieLinke τον περασμένο μήνα, μαζί με τον JanvanAken. Η Schwerdtner καλεί το DieLinke να επαναπροσεγγίσει τους ανθρώπους της εργατικής τάξης που έχουν αποστασιοποιηθεί από το κόμμα. Ο συντάκτης του Jacobin για την Ευρώπη, DavidBroder, συνάντησε τη Schwerdtner στα κεντρικά γραφεία του κόμματος στο Βερολίνο για να μιλήσει για τις προοπτικές του DieLinke. Συζήτησαν τον αντίκτυπο της νίκης του Ντόναλντ Τραμπ στη γερμανική πολιτική, τα προβλήματα της Αριστεράς να μιλήσει στους ψηφοφόρους της εργατικής τάξης και τι μπορεί να γίνει για την αναζωογόνηση του DieLinke με τις ομοσπονδιακές εκλογές να απέχουν μόλις τρεις μήνες.
Ντέιβιντ Μπρόντερ: Μιλάμε μια εβδομάδα μετά τη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ και έξι ημέρες μετά τη διάσπαση του γερμανικού συνασπισμού. Τι πιστεύετε ότι εξηγεί αυτά τα γεγονότα και είναι σωστό να γίνει μια αναλογία μεταξύ τους;
Ίνες Σβέρντνερ: Και στις δύο περιπτώσεις, είναι σαφές ότι το πολιτικό κέντρο έχασε επειδή είχε χάσει την επαφή με την πραγματικότητα, και δεν έβλεπε τι ερχόταν. Τα φιλελεύθερα μέσα ενημέρωσης, τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες, όσο και στη Γερμανία, απέτυχαν εντελώς να δουν γιατί οι ψηφοφόροι της εργατικής τάξης θα ψήφιζαν ξανά τον Τραμπ και κατέληξαν εντελώς στα τυφλά. Τίποτα δεν διδάχθηκαν από τα τελευταία δύο χρόνια. Νομίζω ότι ο Μπέρνι Σάντερς το έθεσε πολύ καλά όταν είπε ότι «δεν πρέπει να αναρωτιέστε γιατί χάνετε όταν δεν εργάζεστε για τα συμφέροντα των ανθρώπων της εργατικής τάξης.» Νομίζω ότι το ίδιο συνέβη και με τον συνασπισμό του Όλαφ Σολτς για το «φανάρι». Αλλά υπάρχει η εξής διαφορά: ότι μετά τη διάσπαση στις τάξεις του, ενόψει νέων εκλογών, οι Σοσιαλδημοκράτες και οι Πράσινοι προσπαθούν τώρα να ρίξουν όλες τις ευθύνες στον ChristianLindner(πρώην υπουργό Οικονομικών, των νεοφιλελεύθερων-γερακιών Ελεύθερων Δημοκρατών). Τον παρουσιάζουν ως τον κακό που απέτυχε στην υπεύθυνη διακυβέρνηση. Ο Λίντνερ είναι κακός – αλλά, όχι μόνο αυτός.Ολόκληρος ο συνασπισμός ήταν νεοφιλελεύθερος στην ουσία του. Η κυβέρνηση στο σύνολό της απέτυχε να μεριμνήσει για τα συμφέροντα των εργαζομένων.
Ντέιβιντ Μπρόντερ: Ορισμένοι Ευρωπαίοι κεντρώοι βλέπουν μια ευκαιρία στην εκλογή του Τραμπ: μια ευκαιρία για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) να ανασυγκροτηθεί. Τον Σεπτέμβριο, ο Μάριο Ντράγκι δημοσίευσε την έκθεσή του για την επανεκκίνηση της οικονομίας της ΕΕ, και ορισμένοι λένε τώρα ότι ήρθε η ώρα να το κάνουμε πράξη. Πώς πιστεύετε ότι μια κυβέρνηση Τραμπ -και ίσως η ανάγκη να επενδύσει η ΕΕ περισσότερο στην άμυνα- θα μπορούσε να αλλάξει την πολιτική στη Γερμανία;
Ίνες Σβέρντνερ: Η εκλογή του Trump κλιμάκωσε δυναμικές που ήταν ήδη σε εξέλιξη. Όταν οι Σοσιαλδημοκράτες και οι Πράσινοι μιλούν για μια «κυρίαρχη Ευρώπη», εννοούν περισσότερες στρατιωτικές δαπάνες. Αυτό είπαν ήδη ο καγκελάριος Scholz και ο RobertHabeck(αντικαγκελάριος, των Πρασίνων) τις τελευταίες ημέρες. Έχοντας κινηθεί προς την κατεύθυνση πρόωρων εκλογών, είπαν ότι χρειαζόμαστε εξαιρέσεις από το φρένο χρέους (συνταγματικό όριο για το δημοσιονομικό έλλειμμα της γερμανικής κυβέρνησης) προκειμένου να δαπανήσουμε περισσότερα για τον στρατό. «Οι Πράσινοι συζητούν για επιπλέον 500 δισεκατομμύρια ευρώ για την άμυνα – ένα εξαιρετικό ποσό. Όχι για υποδομές, ούτε για σχολεία, κτίρια και γέφυρες, αλλά μόνο για στρατιωτικές δαπάνες». Έτσι, νομίζω ότι αυτή η προεκλογική εκστρατεία των πρόωρων εκλογών, η οποία θα είναι σύντομη και σκληρή, θα αφορά την υπεράσπιση της Ευρώπης, την υπεράσπιση της Γερμανίας και την πολιτική ασφαλείας, η οποία θα συζητηθεί με στρατιωτικούς όρους. Αυτό είναι τρομακτικό. Όταν το πολιτικό κέντρο επικαλείται μια «κυρίαρχη Ευρώπη», το εννοεί μόνο με την έννοια του Εμανουέλ Μακρόν για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού στρατού. Αυτό το καλοκαίρι, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας για την ΕΕ, είπαμε, ναι, χρειαζόμαστε μια κυρίαρχη Ευρώπη και Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά με την έννοια της κοινωνικής και οικονομικής πολιτικής, με την έννοια της μη εξάρτησης από τις Ηνωμένες Πολιτείες ή την Κίνα.
Ντέιβιντ Μπρόντερ: Στις πρόσφατες εκλογές, τα κόμματα που απορρίπτουν τη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία – το AlternativefürDeutschland (AfD) και το BSW – τα πήγαν καλά, ενώ το DieLinke έχασε ψήφους. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυτά τα κόμματα παίζουν με οικονομικά παράπονα, όπως οι τιμές του φυσικού αερίου και ο πληθωρισμός. Ωστόσο, είναι σαφές ότι τα συγχωνεύουν επίσης με μια αφήγηση σχετικά με τον πόλεμο: λένε ότι οι ελίτ είπαν ψέματα για τον αγωγό NordStream και ότι δεν βάζουν τα συμφέροντα των Γερμανών πάνω απ’ όλα. Το DieLinke λέει ότι θέλει κοινωνικές δαπάνες και όχι στρατιωτική ενίσχυση. Ποια είναι όμως η εναλλακτική σας στην ευρύτερη ιστορία που λένε;
Ίνες Σβέρντνερ: Τα κράτη του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη, χωρίς τις Ηνωμένες Πολιτείες, ξοδεύουν περίπου τα διπλάσια για τον στρατό τους από τη Ρωσία, ακόμη και με βάση την αγοραστική δύναμη. Έτσι, τουλάχιστον αν πιστεύουμε ότι η ρωσική κυβέρνηση αποτελείται από ορθολογικούς παράγοντες, η ιστορία ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν πρόκειται να επιτεθεί δεν είναι αξιόπιστη. Πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη τις ανησυχίες των ανθρώπων, αλλά να μην πέσουμε στον φιλελεύθερο λόγο που λέει ότι χρειαζόμαστε συνεχώς περισσότερες στρατιωτικές δαπάνες. Το πρόβλημα με κάθε είδους «ειρηνευτικό συνασπισμό» με το BSW και το AfD είναι ότι προσποιούνται ότι αν μόνο είχαμε τον NordStream και πάλι σε λειτουργία, τότε όλα θα ήταν καλά. Αυτό δεν είναι αλήθεια.
Επίσης, δεν μπορείτε να αποδώσετε τη βιομηχανική παρακμή της Γερμανίας αποκλειστικά στις υψηλότερες τιμές της ενέργειας- δεν είναι τόσο απλό. Έχουμε ένα γενικό πρόβλημα με την υποεπένδυση και υστερούμε σε πολλές τεχνολογίες. Είμαστε λοιπόν παγιδευμένοι ανάμεσα σε δύο στρατόπεδα ψευδών ειδήσεων που προσποιούνται ότι θα λύσουν όλο το πρόβλημα με μια κίνηση: είτε νικώντας τελικά τον Πούτιν, είτε απλά κλείνοντας μια συμφωνία μαζί του. Δεν νομίζω ότι έτσι λειτουργεί η γεωπολιτική ή η βιομηχανική πολιτική. Τα προβλήματα που βλέπουμε τώρα έχουν πολλά να κάνουν με μια ευρύτερη οικονομική αλληλεξάρτηση. Αλλά είναι πολύ, πολύ πιο δύσκολο να το μεταφράσεις αυτό σε πολιτική επικοινωνία σε έναν λόγο των μέσων ενημέρωσης που είναι διχασμένος ανάμεσα σε αυτά τα δύο στρατόπεδα.
Ως σοσιαλιστικό κόμμα, λέμε: θα μπορούσαμε να αντλήσουμε την ενέργειά μας και από άλλες πηγές εκτός από το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο. Αλλά όσο δεν μπορούμε πραγματικά να μεταφράσουμε αυτή την εναλλακτική λύση στους ανθρώπους – και αυτή είναι η δουλειά μας – είναι πολύ πιο εύκολο να φανταστεί κανείς ότι το μόνο που λείπει είναι ο NordStream. Αυτό είναι ευκολότερο από το να πούμε ότι θα πρέπει να έχουμε επενδύσεις 500 δισεκατομμυρίων ευρώ σε υποδομές για να έχουμε καθαρή ενέργεια υπό λαϊκό έλεγχο. Νομίζω λοιπόν ότι πρέπει να εργαστούμε πάνω σε έναν αριστερό λαϊκισμό που να παρέχει αυτού του είδους τη θετική εναλλακτική λύση, αλλά που να βασίζεται σε μια υγιή πολιτική και όχι απλώς σε κενή ρητορική για ονειροπόλους.
Ντέιβιντ Μπρόντερ: Σχετικά με αυτές τις εναλλακτικές λύσεις: ΗVolkswagen, η οποία απασχολεί 120.000 άτομα σε όλη τη Γερμανία (και 300.000 στον ευρύτερο Όμιλο Volkswagen), σχεδιάζει να περικόψει τουλάχιστον τρεις εγκαταστάσεις. Είναι εύκολο να φανταστεί κανείς ότι το DieLinke θα ταχθεί στο πλευρό των εργαζομένων. Αλλά ποια εναλλακτική λύση προσφέρετε; Η γερμανική αγορά αυτοκινήτων διατηρείται ζωντανή χάρη στις κρατικές επιδοτήσεις, και ακόμη και αν η Γερμανία μπορούσε να συμβαδίσει με την Κίνα στη μετάβαση στην παραγωγή ηλεκτρικών οχημάτων, η μετάβαση αυτή θα περιλάμβανε σίγουρα μεγάλες απώλειες θέσεων εργασίας. Τι λέει το DieLinke στους εργαζόμενους της Volkswagen;
Ίνες Σβέρντνερ: Επεξεργαζόμαστε μια στρατηγική μαζί με ανθρώπους από το συνδικάτο IGMetall και από το συμβούλιο εκπροσώπησης των εργαζομένων. Οι εργαζόμενοι πληρώνουν τις αποτυχίες της διοίκησης της Volkswagen τα τελευταία πέντε έως δέκα χρόνια, αλλά και το κράτος έχει αποτύχει. Την τελευταία φορά που είχαμε αυτού του είδους την κρίση, είδαμε το κράτος να δαπανά 5.000 ευρώ το κεφάλι για να πάρει ο καθένας ένα καινούργιο αυτοκίνητο. Στη βαθιά φάση της αποβιομηχάνισης που αντιμετωπίζουμε αυτή τη στιγμή – με την αυτοκινητοβιομηχανία να είναι προφανώς μια από τις ραχοκοκαλιές της γερμανικής βιομηχανίας – αυτού του είδους η πολιτική δεν είναι αρκετή. Ένα πράγμα στο οποίο επιμένουμε είναι ότι οι κρατικές ενισχύσεις θα πρέπει να παρέχονται μόνο με αντάλλαγμα μετοχές της εταιρείας. Όταν έχεις δημόσιες επενδύσεις, χρειάζεσαι επίσης δημόσιο έλεγχο. Αυτό δεν σημαίνει κοινωνικοποίηση της Volkswagen με μια κίνηση. Αλλά το κράτος και οι εργαζόμενοι πρέπει να έχουν μεγαλύτερο έλεγχο των αποφάσεων. Αυτή ήταν πάντα η γραμμή μας. Αλλά τώρα πρέπει να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι και να συνεργαστούμε με την IGMetall και το επιχειρησιακό συμβούλιο. Χρειάζεται μια βιομηχανική πολιτική με σχέδιο – όπως λέει η IsabellaWeber – που να βλέπει μπροστά για πέντε, δέκα χρόνια, ώστε η βιομηχανία να έχει κάποια προοπτική. Είναι δύσκολο να προσεγγίσεις τους βιομηχανικούς εργαζόμενους. Νομίζω ότι αξίζει να επενδύσουμε σε αυτό ούτως ή άλλως, λόγω της στρατηγικής μόχλευσης και της κοινωνικής δύναμης που συνεπάγεται.
Ντέιβιντ Μπρόντερ: Η εμπειρία μου μιλώντας για ιδέες τύπου GreenNewDeal, με ψηφοφόρους και συνδικαλιστές, είναι ότι συχνά συμφωνούν με τη σύνδεση της πράσινης μετάβασης με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, αλλά δεν βλέπουν συγκεκριμένα παραδείγματα που να τους δίνουν την πεποίθηση ότι είναι μια απάντηση στα προβλήματα με τις δικές τους θέσεις εργασίας.
Ίνες Σβέρντνερ: Ακριβώς. Ακόμα, στη Γερμανία, έχουμε αυτό το συναίσθημα ότι το κράτος πρέπει να είναι μέρος της βιομηχανίας χάλυβα ή αυτοκινήτων. Υπάρχει κάποια ιδέα για ένα κράτος πρόνοιας με κάποιο δημόσιο έλεγχο, και το καταστατικό της IGMetall μιλάει για κοινωνικοποίηση μεγάλων βιομηχανιών, αν χρειαστεί. Κανείς δεν πιστεύει ότι αυτό θα συμβεί αύριο, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν αυτά τα πολιτικά συναισθήματα μεταξύ των εργαζομένων, στις καθημερινές συζητήσεις τους. Νομίζω ότι θα μπορούσαμε να κινητοποιηθούμε γύρω από αυτό, πολύ περισσότερο από ό,τι στο πρόσφατο παρελθόν. Αλλά η εκλογική μας βάση μεταξύ των βιομηχανικών εργατών είναι 1 ή 2 τοις εκατό: πολύ χαμηλή. Κανένα σοσιαλιστικό κόμμα δεν πρέπει να είναι ικανοποιημένο με αυτό. Μίλησα πρόσφατα με τον PeterMertens από το Βελγικό Εργατικό Κόμμα (PTB) και συζητήσαμε για το πώς μπορούμε να προσεγγίσουμε τους ανθρώπους στα εργοστάσια. Είπε ότι χρειάζεται δέκα φορές περισσότερη δουλειά για να αποκατασταθεί αυτό το είδος σύνδεσης με τους βιομηχανικούς εργάτες, από ό,τι με άλλους ανθρώπους κοινοτικής οργάνωσης. Νομίζω ότι αξίζει να επενδύσουμε σε αυτό ούτως ή άλλως, λόγω της στρατηγικής μόχλευσης και της κοινωνικής δύναμης που συνεπάγεται. Δεν νομίζω λοιπόν ότι μπορούμε να τα οικοδομήσουμε όλα αυτά μόνο μέσα στους επόμενους τρεις μήνες. Αλλά πρέπει σίγουρα να αρχίσουμε να μιλάμε γι’ αυτό πιο συχνά, και να έχουμε ένα σχέδιο για την προσέγγιση των βιομηχανικών εργατών. Χωρίς αυτούς, μπορεί να έχουμε τις καλύτερες πολιτικές στα χαρτιά, αλλά κανείς δεν θα ενδιαφερθεί. Και νομίζω ότι θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε την κρίση στη Volkswagen και την αυτοκινητοβιομηχανία για να αποκτήσουμε μια νέα αυτοπεποίθηση λέγοντας ότι παίρνουμε και τους βιομηχανικούς εργάτες στη μεγάλη εικόνα της εργατικής τάξης και, κατά συνέπεια, ότι το κόμμα της εργατικής τάξης είναι ένα κόμμα για τους εργάτες.
Ντέιβιντ Μπρόντερ: Ο αριστερός λαϊκισμός θεωρείται συχνά ως ένας τρόπος να μιλήσει κανείς σε μια πιο κατακερματισμένη εργατική τάξη, παρά σε μεγάλα τάγματα οργανωμένων εργαζομένων. Στη Γερμανία, οι αναλύσεις για την άνοδο του AfD συχνά λένε ότι κερδίζει την «αριστερή-απομονωμένη» εργατική τάξη, ειδικά στην πρώην Ανατολή. Θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι αυτό είναι απλοϊκό και ότι δεν υποστηρίζονται πραγματικά από τα πιο εγκαταλελειμμένα στρώματα. Φαίνεται όμως ότι κερδίζουν σε φτωχότερες, αγροτικές περιοχές, όπου τη δεκαετία του 1990 η Αριστερά τα πήγαινε καλά. Δεδομένων των εργαλείων και του χρόνου που έχετε στη διάθεσή σας ενόψει των ομοσπονδιακών εκλογών, πώς μοιάζει μια αριστερή-λαϊκιστική στρατηγική;
Ίνες Σβέρντνερ: Ειδικά στην ανατολική Γερμανία, ο SteffenMau λέει σωστά ότι υπάρχει μια βαθιά κατάθλιψη και αποξένωση, όχι μόνο από το DieLinke, αλλά από τα κόμματα και την πολιτική γενικότερα. Αυτή η διαδικασία συνεχίζεται εδώ και δύο ή τρεις δεκαετίες. Έτσι, για να ξαναχτίσουμε τη δύναμη στις αγροτικές περιοχές θα χρειαστούν πέντε με δέκα χρόνια, ακόμη και αν τα πάμε καλά. Στους επόμενους τρεις μήνες, πρέπει να μιλήσουμε για τους εργαζόμενους ως εργαζόμενους. Εδώ και καιρό είμαστε πολύ ευαίσθητοι στο να αναφερόμαστε στον καθένα και στα προβλήματά του, να μην ξεχνάμε τα συναισθήματα κανενός, να είμαστε η «Αριστερά με όλα τα επίθετα», κατά του τάδε και κατά του δείνα. Αλλά πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο που επικοινωνούμε από την πρώτη μέρα αυτής της εκστρατείας και να καταστήσουμε σαφές ότι είμαστε ένα διαφορετικό κόμμα. Πρέπει να μιλήσουμε για το τι θέλουν οι άνθρωποι και τι φοβούνται: αυτό πρέπει να είναι το υλικό για το τι συζητάμε. Έτσι, όταν μιλάμε για τον περιορισμό των ενοικίων, για τις τιμές, για την αποβιομηχάνιση, πρέπει να βάλουμε την εργατική τάξη και τα συμφέροντά της στο επίκεντρο και να αλλάξουμε εντελώς τον τρόπο με τον οποίο μιλάμε για την πολιτική.
Ντέιβιντ Μπρόντερ: Όταν ήσασταν υποψήφια για τη θέση της συμπροέδρου, μιλήσατε για την αναδιοργάνωση του κόμματος. Μια πτυχή ήταν η εκστρατεία να χτυπάμε πόρτες και να είμαστε παρόντες στο χώρο. Αναφέρατε κάποια διεθνή παραδείγματα: τους Αυστριακούς Κομμουνιστές ή το βελγικό PTB. Τι θα περιελάμβανε αυτό;
Ίνες Σβέρντνερ: Είχαμε σχεδιάσει μια «προεκλογική εκστρατεία», όπου θέλαμε να χτυπήσουμε 100.000 πόρτες. Προφανώς με τις εκλογές να έχουν πλέον επισπευσθεί έχουμε πλέον κόψει το κομμάτι της «προεκλογικής» εκστρατείας και βρισκόμαστε ήδη στην προεκλογική εκστρατεία. Αλλά νομίζω ότι παραδόξως είμαστε ένα από τα πιο προετοιμασμένα κόμματα τώρα, επειδή έχουμε ήδη 150 ομάδες του DieLinke που ξεκίνησαν την προεκλογική εκστρατεία ακόμη και πριν αρχίσει επίσημα η προεκλογική περίοδος.
Θέλαμε να χτυπήσουμε 100.000 πόρτες για να μπορέσουμε να ακούσουμε τους ανθρώπους και να αντλήσουμε τις βασικές προτάσεις μας για τις εκλογές απευθείας από αυτούς. Αυτό που ακούσαμε –και δεν αποτελεί έκπληξη–- μετά τις πρώτες δύο χιλιάδες συζητήσεις, είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι στις πόλεις μιλούν για το ενοίκιο. Νομίζω ότι αυτό μας δίνει μεγαλύτερη νομιμοποίηση να πούμε: «Εντάξει, λοιπόν, αυτό που θέλουμε σε αυτή την προεκλογική εκστρατεία είναι ένα ομοσπονδιακό ανώτατο όριο ενοικίου, γιατί αυτό είναι που χρειάζονται περισσότερο οι άνθρωποι. Οι Σοσιαλδημοκράτες έχουν αποτύχει πλήρως στην κρίση του κόστους ζωής, στη θέρμανση και στην κατασκευή νέων κατοικιών. Τα ενοίκια αυξάνονται εδώ και χρόνια, όχι μόνο στις μεγάλες πόλεις. Περισσότεροι από δύο χιλιάδες άνθρωποι έχουν προσχωρήσει στο κόμμα μας από την πτώση της κυβέρνησης την περασμένη εβδομάδα. Όλα αυτά τα νέα μέλη αναρωτιούνται, τι μπορούμε να κάνουμε; Νομίζω ότι το καλύτερο είναι να έρθουν σε επαφή με τους ανθρώπους που θέλουμε να πείσουμε για την αριστερή πολιτική, αλλά και να πάρουμε το υλικό για το οποίο μιλάμε, απευθείας από τους ανθρώπους που επιδιώκουμε να εκπροσωπήσουμε. Θα πρέπει να πειραματιστούμε με αυτό το είδος του διαλόγου. Τώρα πρέπει να ξεκινήσουμε την καμπάνια ακόμα πιο γρήγορα. Έτσι, μετά από δέκα χιλιάδες συνομιλίες, θα πρέπει να τις αναλύσουμε. Και ελπίζω ότι σε δύο εβδομάδες θα έχουμε ένα πρόγραμμα που θα λαμβάνει υπόψη όσα μας είπαν οι άνθρωποι στο κατώφλι των σπιτιών τους.»
Ντέιβιντ Μπρόντερ: Πώς αλλάζετε το πρόσωπο του κόμματος, ώστε οι εργαζόμενοι να είναι περισσότερο στο προσκήνιο;
Ίνες Σβέρντνερ: Αυτό είναι ένα από τα μεγαλύτερα καθήκοντα για τα επόμενα χρόνια. Στο πρόσφατο συνέδριο του κόμματός μας, συζητήσαμε πολύ για το ανώτατο όριο εισοδήματος των εκπροσώπων του κόμματος: ο συνάδελφος συμπρόεδρος JanvonAken και εγώ παίρνουμε και οι δύο το μέσο μισθό του εργαζόμενου, δηλαδή 2.800 ευρώ το μήνα. Νομίζω ότι αυτό αποτελεί πρότυπο. Δεν μπορούμε να φτιάξουμε έναν κανονισμό στο κόμμα από τη μια μέρα στην άλλη. Μπορούμε όμως να κάνουμε αυτό το βήμα προς την κατεύθυνση να γίνουμε περισσότερο ένα σοσιαλιστικό κόμμα που δεν επιτρέπει τη διάσπαση μεταξύ των μελών του και των λειτουργών του. Είχαμε συζητήσεις σχετικά με την εκπροσώπηση και – για παράδειγμα, για τις επερχόμενες κρατικές εκλογές στο Αμβούργο, θα κατεβάσουμε έναν υποψήφιο που είναι λιμενεργάτης, ο οποίος απεργούσε πρόσφατα. Χρειαζόμαστε περισσότερους τέτοιους ανθρώπους, νοσηλευτές και εργάτες, στις λίστες μας. Θα προτιμούσα μια ποσόστωση γι’ αυτό, για να μπει το θέμα στην πολιτική ατζέντα. Το DieLinke είναι ένα «καράβι» 55.000 μελών που χρειάζεται πηδάλιο. Αλλά μπορείτε να αισθανθείτε μεγάλη πίεση για αλλαγή, και όχι μόνο από εμάς. Όταν δημοσιεύσαμε ότι θέτουμε ανώτατο όριο στους δικούς μας μισθούς, νομίζω ότι αυτό ήταν το πιο δημοφιλές πράγμα που κάναμε τις τελευταίες εβδομάδες. Βρεθήκαμε για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό στην Bild με κάποια θετική είδηση και οι άνθρωποι είπαν: «Συνήθως ψηφίζω AfD, αλλά σέβομαι πραγματικά αυτό που κάνετε. Νομίζω ότι φέρνει πίσω πολλούς ανθρώπους που μπορεί να έλεγαν, δεν με ενδιαφέρει η αριστερή πολιτική αυτή καθαυτή, αλλά μου αρέσει αυτή η διαφορετική στάση». Αυτό μπορεί να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο μας βλέπουν οι άνθρωποι.
Ντέιβιντ Μπρόντερ: Τι είδους άνθρωποι συμμετέχουν;
Ίνες Σβέρντνερ: Κατεβαίνω στις εκλογές στο Λίχτενμπεργκ, μια περιφέρεια του ανατολικού Βερολίνου που εκπροσωπείται σήμερα από το DieLinke στην Μπούντεσταγκ. Είχαμε μια συνάντηση εκεί γεμάτη με ανθρώπους – ηλικιωμένους ανθρώπους που ήταν στο Κόμμα του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού (PDS, της δεκαετίας του 1990-2000) και στο DieLinkeαπό πάντα, και οι οποίοι είπαν ότι δεν έχουν βιώσει τέτοια ελπίδα από τότε που ιδρύθηκε το DieLinke το 2007. Έτσι μπορείτε πραγματικά να αισθανθείτε ότι κάτι αλλάζει. Ήταν ίσως τα δύο τρίτα μεγαλύτεροι άνθρωποι και το ένα τρίτο νεότεροι, νεότεροι άνθρωποι πιο ακτιβιστές,που μόλις είχαν ενταχθεί. Νομίζω ότι αυτό είναι ένα καλό παράδειγμα για το πώς λειτουργεί τώρα το κόμμα. Οι περισσότεροι από τους νέους είναι πραγματικά πρόθυμοι να κάνουν κάτι. Πρέπει να αξιοποιήσουμε αυτό το δυναμικό. Πρέπει επίσης να είμαστε κάτι περισσότερο από ένα κόμμα νέων ακτιβιστών, όπου οι άνθρωποι συμμετέχουν στην προεκλογική εκστρατεία και μετά απογοητεύονται και φεύγουν αλλού λόγω των κακών εκλογικών αποτελεσμάτων. Χρειαζόμαστε και την εμπειρία των μεγαλύτερων γενεών. Για να γεφυρωθεί αυτό το χάσμα, πρέπει να συμμετέχουν στην κοινή πρακτική μαζί. Μια προεκλογική εκστρατεία μπορεί να είναι μια καλή στιγμή γι’ αυτό. Αλλά θέλουμε πραγματικά να χτίσουμε αυτές τις συνδέσεις, για παράδειγμα με εκπαιδευτικά προγράμματα για νέα μέλη που δεν είναι μαρξιστές καθαυτοί, αλλά που ήρθαν στο κόμμα επειδή φοβούνται το AfD ή εντάχθηκαν στο DieLinke ως απάντηση στην επιστροφή του Τραμπ. Νομίζω ότι είναι καθήκον μας να τους κάνουμε σοσιαλιστές, μέσω της εκπαίδευσης και της πρακτικής. Υπάρχει επίσης ο παλιός τρόπος με τον οποίο το PDS κάνει πολιτική: «Προσκαλώ τους ανθρώπους να έρθουν στο συμβουλευτικό μου ιατρείο και τους ακούω και προσπαθώ να τους βοηθήσω με τα προβλήματά τους. Νομίζω ότι κάνοντάς το αυτό δίνω στους ανθρώπους μεγαλύτερη αίσθηση του τι θα μπορούσε να είναι αυτό το κόμμα.»
Ντέιβιντ Μπρόντερ: Πώς βλέπετε τη δυναμική της διάσπασης με το BSW όσον αφορά τα μέλη; Μήπως η αλλαγή ηγεσίας στο DieLinke παρέχει έναν τρόπο για να κερδίσετε τον κόσμο πίσω;
Ίνες Σβέρντνερ: Περίπου δέκα χιλιάδες μέλη έφυγαν με τη διάσπαση του BSW. Πολλοί από αυτούς ήταν απογοητευμένοι από το DieLinke για μεγάλο χρονικό διάστημα και δεν μπορώ να τους επαναφέρω αμέσως. Αλλά ένα πρώτο βήμα είναι να ξανακερδίσω τους ψηφοφόρους, ιδίως στα ανατολικά. Οι άνθρωποι είναι επίσης απογοητευμένοι με το BSW για το ζήτημα των διαπραγματεύσεών του γιατη συμμετοχή του στην κυβέρνηση των Χριστιανοδημοκρατών και των Σοσιαλδημοκρατών στη Σαξονία και τη Θουριγγία: είναι τσαντισμένοι γι’ αυτό. Είναι σαν να αναγνωρίζουν οι άνθρωποι, εντάξει, το BSW κάνει τα ίδια πράγματα με τα άλλα κόμματα, κλείνει συμφωνίες, χωρίς να κάνει πραγματικά τη διαφορά για μένα. Έτσι, το πρώτο βήμα είναι να κερδίσουμε πίσω τους ψηφοφόρους του BSW στις περιοχές όπου χάσαμε πολλούς από αυτούς. Αλλά δεν μπορούμε να τους ξανακερδίσουμε όλους, και με τα μέλη είναι ακόμη πιο δύσκολο, επειδή υπήρξε μια μακρά διαδικασία απώλειάς τους. Αλλά«λαμβάνω πολλά μηνύματα από ανθρώπους που λένε, η ηγεσία σας μου δίνει κάποια ελπίδα ότι θα μπούμε και πάλι σε καλό δρόμο». Νομίζω ότι και αυτό θα πάρει κάποιο χρόνο.
Ντέιβιντ Μπρόντερ: Μόλις τον περασμένο μήνα, μια μικρότερη ομάδα ηγετών στο Βερολίνο εγκατέλειψε το DieLinke, λέγοντας ότι το κόμμα δεν αντιμετωπίζει αρκετά σοβαρά τον αντισημιτισμό, και επικρίνοντας το,επίσης, επειδή δεν κάνει περισσότερα για τη δημιουργία συμμαχιών με τους Πράσινους και τους Σοσιαλδημοκράτες. Πώς απαντάτε σε αυτό;
Ίνες Σβέρντνερ: Έφυγαν μετά το συνέδριο του κόμματος, το οποίο ήταν εξαιρετικά καλό, ιδίως όσον αφορά τη Μέση Ανατολή και τον πόλεμο στη Γάζα. Βρήκαμε έναν νέο τρόπο να μιλήσουμε γι’ αυτό, προσκαλώντας τη συμμετοχή κάθε ομάδας του DieLinke που γνωρίζαμε ότι είχε διαφορετικές θέσεις. Είχαμε μια μακρά διαδικασία για να φτάσουμε σε ένα ψήφισμα στο οποίο όλοι μπορούμε να συμφωνήσουμε: η μεγάλη πλειοψηφία συμφώνησε σε μια θέση για τα ανθρώπινα δικαιώματα που λέει ότι το Ισραήλ διαπράττει σοβαρά εγκλήματα πολέμου στη Γάζα, αλλά και ότι προφανώς δεν είμαστε υποστηρικτές της Χαμάς. Νομίζω ότι πρέπει να μπορούμε να το πούμε αυτό ξεκάθαρα ως αριστερό κόμμα. Πραγματικά δεν καταλαβαίνω τους ανθρώπους που εγκαταλείπουν το κόμμα μετά το τελευταίο συνέδριο, ειδικά με τέτοιου είδους εξηγήσεις. Δεν βγάζει νόημα για μένα. Στο DieLinke, υπήρξε μια μακρά διαδικασία με ένα είδος διαλεκτικής αντιπαράθεσης μεταξύ του συντηρητικού στρατοπέδου, το οποίο πήγε στο BSW, και ενός είδους υπερ-«προοδευτικής» πτέρυγας. Κατά κάποιον τρόπο, έχουμε πλέον χάσει και τα δύο ακραία άκρα. Αλλά η συντριπτική πλειοψηφία στο DieLinke έχει φτάσει σε μια καλύτερη θέση από ό,τι είχαμε τα τελευταία δύο χρόνια. Ξέρουμε ότι η γερμανική αριστερά είναι πολύ συγκεκριμένη για τη Μέση Ανατολή και για το Ισραήλ. Αλλά νομίζω ότι βρήκαμε έναν πολύ καλό τρόπο να μιλάμε γι’ αυτό, και δεν θέλω να το χάσω αυτό, επειδή κάποιοι λένε ότι δεν τους αρκεί, δεν λειτουργεί έτσι το κόμμα.
Ντέιβιντ Μπρόντερ: Σχετικά με την Παλαιστίνη και τον αντισημιτισμό, η διεθνής αριστερή γνώμη, και μάλιστα όχι μόνο η αριστερή, βρίσκει συχνά περίεργη και μερικές φορές γελοία τη γερμανική μιντιακή-πολιτική πλαισίωση του θέματος, με παρεμβάσεις όπως το άρθρο του DerSpiegel που επιτίθεται στην GretaThunberg. Την περασμένη εβδομάδα, όταν η Μπούντεσταγκ συζήτησε ένα ψήφισμα για την επιβολή του ορισμού του αντισημιτισμού της Διεθνούς Συμμαχίας για τη Μνήμη του Ολοκαυτώματος (IHRA) – που επηρεάζει επίσης πράγματα όπως η δημόσια χρηματοδότηση των καλλιτεχνών–αυτό επικρίθηκε από τη Διεθνή Αμνηστία επειδή καταστέλλει τη δίκαιη κριτική στο Ισραήλ.
Δεν είναι μόνο γερμανικό ζήτημα: ήταν μέρος του αγώνα και στο Εργατικό Κόμμα της Βρετανίας υπό τον Τζέρεμι Κόρμπιν. Αλλά δεδομένων των επικρίσεων και του γεγονότος ότι το DieLinke είχε αντιπρόταση, και μάλιστα δεδομένου ότι το BSW ψήφισε κατά, γιατί το DieLinke απείχε αντί να αντιταχθεί;
Ίνες Σβέρντνερ: Είχαμε το δικό μας ψήφισμα για την καταπολέμηση του αντισημιτισμού, το οποίο υποστηρίχθηκε από πολλές ομάδες, καλλιτέχνες και επιστήμονες. Είπαμε ότι δεν είμαστε υπέρ αυτού του είδους του ψηφίσματος (που επιβάλλει τον ορισμό της IHRA) επειδή προφανώς παραβιάζει τα βασικά δικαιώματα στην ελευθερία της έκφρασης και έχει όλων των ειδών τις ανησυχητικές συνέπειες. Δυστυχώς, δεν είχε καμία πιθανότητα να περάσει από τη Bundestag. Έτσι, το κόμμα αποφάσισε – ή ακριβέστερα, οι βουλευτές του DieLinke αποφάσισαν ως ομάδα – να απέχουν. Νομίζω ότι θα μπορούσαμε να είμαστε πιο δυνατοί στην παρουσίαση της δικής μας θέσης και να μην υποστηρίζουμε αυτό που κάνει η κυβέρνηση. Αλλά για εμάς ως κόμμα, είναι ήδη ένα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση να πάρουμε μια ενιαία θέση όπως κάναμε.
Ντέιβιντ Μπρόντερ: Οι ομοσπονδιακές εκλογές φαίνεται τώρα ότι θα διεξαχθούν στις 23 Φεβρουαρίου. Την προηγούμενη φορά, πήρατε λίγο κάτω από το όριο του 5% για να μπείτε στο κοινοβούλιο, αλλά χάρη σε ένα παραθυράκι -κερδίζοντας τρεις τοπικές εκλογικές περιφέρειες- πήρατε ούτως ή άλλως μια συνομοταξία βουλευτών. Ποιά είναι η στρατηγική σας αυτή τη φορά;
Ίνες Σβέρντνερ: Πρόκειται για μια προσέγγιση δύο όψεων. Θα πρέπει ακόμα να φτάσουμε να ξεπεράσουμε το 5%, επειδή το 16% των ανθρώπων δηλώνει ότι θα ήταν ανοιχτό να μας ψηφίσει. Πρέπει να βρούμε ποιοι είναι αυτοί και τι τους εμποδίζει να ψηφίσουν DieLinke. Αλλά πρέπει επίσης να στοχεύσουμε σε έξι άμεσα εκλεγμένους βουλευτές και να κερδίσουμε τουλάχιστον τρεις εκλογικές περιφέρειες. Είδαμε αυτή τη στρατηγική να λειτουργεί στις εκλογές στο κρατίδιο της Σαξονίας τον Σεπτέμβριο, όπου μείναμε λίγο κάτω από το 5%, αλλά στη μεγαλύτερη πόλη της Λειψίας, ο NamDuyNguyen διεξήγαγε μια πραγματικά εξαιρετική εκστρατεία και εξελέγη απευθείας, βοηθώντας το DieLinke να επιστρέψει στο κρατικό κοινοβούλιο. Δεν ήταν γνωστός, αλλά συσπείρωσε προοδευτικούς ψηφοφόρους, επισφαλείς εργαζόμενους και ανθρώπους που συνήθως δεν ψηφίζουν. Αυτός είναι ένας συνασπισμός που χρειαζόμαστε και σε άλλες πόλεις. Οι γονείς του μετανάστευσαν από το Βιετνάμ και μετακόμισαν στη ΓΛΔ (Ανατολική Γερμανία) ως λεγόμενοι «συμβασιούχοι εργάτες». Είχε μια ισχυρή προσωπική ιστορία για να μιλήσει στον κόσμο και μίλησε σε κοινότητες που συνήθως δεν προσεγγίζουμε. Έτσι, στις ομοσπονδιακές εκλογές, θα επιδιώξουμε να εκλέξουμε άμεσα εκλεγμένους βουλευτές στο Βερολίνο και σε ορισμένες άλλες ανατολικές πόλεις επίσης, για να δείξουμε ότι δεν εγκαταλείπουμε την Ανατολή. Ταυτόχρονα, προσπαθούμε να μπούμε σε περιοχές με πολύ περισσότερες δυνατότητες για εμάς, όπως το Αμβούργο, όπως η Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία, όπου θα μπορούσαμε να πάρουμε περισσότερες ψήφους από εργαζόμενους και επισφαλείς ανθρώπους, ακόμη και την ίδια στιγμή που μιλάμε σε προοδευτικούς που έχουν βαρεθεί τους Σοσιαλδημοκράτες και τους Πράσινους. Αυτό έκανε ο NamDuy και αυτό πρέπει να κάνουμε στα περισσότερα μέρη που κατεβαίνουμε υποψήφιοι.
Ντέιβιντ Μπρόντερ: Αν δεν μπείτε στο Κοινοβούλιο, τι θα ακολουθήσει για το DieLinke;
Ίνες Σβέρντνερ: Έχουμε συνέδριο του κόμματος στο Chemnitz τον Μάιο. Αν μπούμε στο κοινοβούλιο, πρέπει να κάνουμε αυτό το συνέδριο ούτως ή άλλως και να πούμε, εντάξει, πώς θα ξαναχτίσουμε το κόμμα τώρα με τους πόρους που έχουμε; Αν δεν μπούμε στο κόμμα, θα πρέπει και πάλι να το κάνουμε αυτό – με λιγότερους πόρους, αλλά θα είναι ακόμη πιο επείγον να γίνει σαφές ότι χρειαζόμαστε δραστικές αλλαγές. Θα εξακολουθήσουμε να χρειαζόμαστε ένα σοσιαλιστικό κόμμα στη Γερμανία, προσανατολισμένο προς την εργατική τάξη. Γι’ αυτό ήθελα να γίνω συμπρόεδρος: δεν υπάρχει πουθενά αλλού ένα τέτοιο κόμμα. Θα ήταν καλύτερο, ως νέοι ηγέτες, αν μπορούσαμε να φτάσουμε στο συνέδριο με κάποια εκλογική επιτυχία για να δείξουμε ότι αυτό μπορεί να γίνει, και να αντισταθούμε στην αφήγηση της παρακμής. Αλλά ακόμα και τότε, θα έχουμε ακόμα πολλή δουλειά να κάνουμε. Είχαμε επίσης σημαντικές πρόσφατες επιτυχίες- είναι κρίμα που δεν τις γνωρίζουν όλοι.
Πάρτε την Eva-MariaKröger, δήμαρχο του Ροστόκ, που εξελέγη στα τέλη του 2022. Πρέπει να μάθουμε από τις δικές μας νίκες, καθώς και να μάθουμε και από άλλα κόμματα. Φυσικά, ίσως αυτό που λειτουργεί στο Ροστόκ να μην λειτουργεί στο κεντρικό Βερολίνο με τον ίδιο τρόπο. Αλλά η προεκλογική μας εκστρατεία πρέπει να περιλαμβάνει αυτά τα διαφορετικά τμήματα της εργατικής τάξης.
