Η ίδρυση και λειτουργία ενός νέου σωματείου στον χώρο των εργολαβικών εργαζόμενων δεν μπορεί να περάσει εύκολα απαρατήρητη. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι τα σωματεία εργολαβικών εργαζόμενων είναι μετρημένα στα δάχτυλα, καθώς η απόπειρα συνδικαλιστικής εκπροσώπησης σε ένα καθεστώς εργασίας που έχει ταυτιστεί με το σύγχρονο δουλεμπόριο δεν μπορεί να θεωρηθεί ένα εύκολο εγχείρημα.
Μέσα στο 2016 ιδρύθηκε το Σωματείο Εργαζομένων σε Εργολάβους στις Επιχειρήσεις Πετρελαιοειδών, Φυσικού Αερίου και Χημικής Βιομηχανίας που γεννήθηκε στο Διυλιστήριο των Ελληνικών Πετρελαίων (ΕΛ.ΠΕ.) Ασπροπύργου και μετρά περισσότερους από 6 μήνες ζωής.
Οι εργαζόμενοι τους οποίους καλείται να καλύψει και να εκπροσωπήσει το νέο σωματείο απασχολούνται σε διαφορετικούς εργολάβους και έχουν διαφορετικές ειδικότητες, δυο παράγοντες που καθορίζουν τόσο τις εργασιακές σχέσεις όσο και τις αμοιβές τους.
Οι εργολαβικοί εργαζόμενοι καλύπτουν όλους τους τομείς, από σεκιούριτι μέχρι καθαριστές, τη συντήρηση, το τεχνικό προσωπικό και το υπαλληλικό προσωπικό στα γραφεία.
Πρόκειται για ένα μεγάλο αριθμό εργατικού δυναμικού που μόνο στα 3 διυλιστήρια των ΕΛ.ΠΕ. αριθμεί περίπου 1.500 εργαζόμενους.
Τα κρούσματα εργοδοτικής ασυδοσίας από τους εργολάβους που κλήθηκε να αντιμετωπίσει το νέο σωματείο -σε πολλές περιπτώσεις με επιτυχία- στο μικρό χρονικό διάστημα της ζωής του δεν ήταν λίγα.
Ετσι, το σωματείο έγινε δέκτης των σοβαρών προβλημάτων των εργαζόμενων στους χώρους εργασίας των ΕΛ.ΠΕ.
Το μεγάλο ζήτημα της απόλυσης του εργολαβικού διοικητικού υπαλληλικού προσωπικού που απασχολείται σε γραφεία για 45 μέρες και η επαναπρόσληψή του, έτσι ώστε να μην αποκτούν δικαιώματα οι εργαζόμενοι, ήταν και παραμένει ένα από αυτά.
Μειώσεις μισθών
Ανευ προηγουμένου μειώσεις, που έφτασαν και το 50%, πραγματοποιήθηκαν στον μισθό εργολαβικού προσωπικού με ειδικότητα χειριστή στο διυλιστήριο των ΕΛ.ΠΕ. Θεσσαλονίκης, κάτι που ισοδυναμεί με περικοπή 500 ευρώ σε κάθε εργαζόμενο, γεγονός που κατρακύλησε τους μισθούς που, πλέον, κυμαίνονται από 480 – 750 ευρώ σε ένα εργοστάσιο χημικών, χωρίς ανθυγιεινό επίδομα, χωρίς επίδομα γάμου και με επταήμερη 24ωρη βάρδια.
Σύμφωνα με το σωματείο, οι εργαζόμενοι εκβιάστηκαν και υπέγραψαν τις μειώσεις μπροστά στον φόβο της μαζικής απόλυσης.
Στο ίδιο διυλιστήριο οι εργολαβικοί εργαζόμενοι δεν προμηθεύονται τα άκρως απαραίτητα για την εργασία, όπως τα είδη ατομικής προστασίας (φόρμες, παπούτσια κ.λπ.) μέχρι το καθημερινό μπουκάλι γάλα που δικαιούνται, ενώ εργολάβος που δραστηριοποιείται και στα 3 διυλιστήρια των ΕΛ.ΠΕ. δεν έχει καταβάλει στους εργαζόμενους τα δεδουλευμένα μηνών.
Επιπλέον, το σωματείο κατήγγειλε ότι σε κάποιες περιπτώσεις έχει υπάρξει εκφοβισμός για μη επίσκεψη των ιατρείων εντός των χώρων δουλειάς σε ενδεχόμενο ατύχημα, έτσι ώστε να μην υπάρχει καταγραφή του συμβάντος.
Κι ακόμη, περιστατικά εκφοβισμού και απειλής απόλυσης συνδικαλιστών και παράνομων απολύσεων εργαζομένων, αλλά και ασυδοσιών όπως την περίπτωση εργολάβου που χρέωσε φόρμα εργασίας με το εξωφρενικό ποσόν των 150 ευρώ, χρήματα που κράτησε από τον μισθό των εργαζομένων του.
Με την κινητοποίηση του σωματείου αποτράπηκαν κάποιες απολύσεις, μεταξύ των οποίων εργαζόμενων που είχαν απολυθεί επιστρέφοντας από τη στρατιωτική τους θητεία.
Για την κατάσταση που επικρατεί στον χώρο των εργαζόμενων σε εργολάβους στα ΕΛ.ΠΕ. μιλήσαμε με τον πρόεδρο του σωματείου Εργαζομένων σε Εργολάβους στις Επιχειρήσεις Πετρελαιοειδών, Φυσικού Αερίου και Χημικής Βιομηχανίας, Χρήστο Ζαρκινό, και τον γραμματέα του, Σπύρο Σαραντόπουλο.
«Εμείς δεν απευθυνόμαστε μόνο σε εργαζόμενους των ΕΛ.ΠΕ., είμαστε ένα πανελλαδικό σωματείο στην ενέργεια, όπου υπάρχουν εργολαβικοί εργαζόμενοι. Για παράδειγμα, θα μπορούσαν να γραφτούν στο σωματείο μας εργολαβικοί εργαζόμενοι στην κατασκευή του αγωγού TAP. Ετυχε να είμαστε στα ΕΛ.ΠΕ., μια μεγάλη επιχείρηση όπου απασχολούνται περίπου 1.500 εργολαβικοί εργαζόμενοι με ελαστικές μορφές εργασίας, αριθμός που όσο πάει και αυξάνεται. Η αφορμή για την ίδρυση του σωματείου ήταν οι συνεχείς μειώσεις των μισθών. Κάθε χρόνο ερχόντουσαν οι εργολάβοι και μας έκαναν μειώσεις. Κάποια στιγμή είπαμε φτάνει, μέχρι εδώ. Το σωματείο μας δημιουργήθηκε από την αναγκαιότητα εκπροσώπησης των εργατών και προάσπισης των εργατικών κεκτημένων», μας λένε.
• Ηταν μια εύκολη υπόθεση η ίδρυση του σωματείου;
Δεχτήκαμε πιέσεις από διευθυντές, έπιαναν τον κόσμο και τους έλεγαν μην υπογράφετε την αίτηση μέλους, απειληθήκαμε με απολύσεις.
Ομως, εμείς καταφέραμε και προχωρήσαμε με τη δύναμη του κόσμου και μέσα σε 6 μήνες συγκεντρώσαμε πάνω από 300 μέλη -παρόλο που οι συνάδελφοι έφαγαν κάποια πίεση- τα οποία αυξάνονται καθημερινά και όχι μόνο μέσα στον χώρο των ΕΛ.ΠΕ.
Μέσα από αυτή την κίνηση καταλάβαμε ότι ο κόσμος θέλει να εκπροσωπηθεί, αλλά σωστά, καθώς σε αυτή την κατάσταση που έχουμε φτάσει σήμερα φταίνε και τα σωματεία.
• Ποια είναι τα κοινά χαρακτηριστικά που έχουν οι εργολαβικοί εργαζόμενοι για να μπουν σε αυτό το σωματείο;
Ο εργασιακός χώρος. Το γεγονός ότι δουλεύουμε όλοι στον ίδιο χώρο, το ότι τρώμε την ίδια βρόμα, ανεξαρτήτως του μισθού που παίρνει ο καθένας μας ανάλογα με την ειδικότητά του.
Δεν αλλάζει δηλαδή το ότι κάποιος είναι καθαριστής, ηλεκτροσυγκολλητής, σωληνουργός ή εφαρμοστής.
• Πώς διαμορφώνονται οι εργασιακές σχέσεις στον χώρο των εργολαβικών εργαζόμενων;
«Κάνουμε τις εργασίες που κάνει και το μόνιμο προσωπικό, καθώς το εργολαβικό προσωπικό καλύπτει πάγιες ανάγκες, λόγος για τον οποίο θα μπορούσε κάποια στιγμή να γίνει και μόνιμο. Ωστόσο, οι λόγοι που δεν μας προσλαμβάνουν ως μόνιμους είναι η διατήρηση των ελαστικών μορφών εργασίας και η δυνατότητα των εργοδοτών να κόβουν τον μισθό όποτε θέλουν, να απολύουν, να μη δίνουν τα επιδόματα που δίνονται στους μόνιμους και να μην έχουμε βασικά εργασιακά δικαιώματα που έχουν οι υπόλοιποι», αναφέρουν. «Ολα τα τελευταία χρόνια την περίοδο της κρίσης οι εργολάβοι έρχονται και μας λένε πήρα πιο χαμηλά την προσφορά, θα σου κόψω τον μισθό», λέει ο Χρήστος Ζαρκινός.
«Αυτό που ζητάμε είναι, αν δεν μονιμοποιηθεί το εργολαβικό προσωπικό, τουλάχιστον να μη φεύγει. Εμείς ζητάμε οι προσλήψεις για το μόνιμο προσωπικό να γίνονται από το εργολαβικό, γιατί ήδη έχουμε την εμπειρία και σε θέματα ασφάλειας. Να υπάρχουν τουλάχιστον σταθερές σχέσεις εργασίας.
»Δεν είναι όλοι οι εργολάβοι το ίδιο. Κάποιοι έχουν μόνιμο προσωπικό μέσα στα ΕΛ.ΠΕ., κάποιοι παίρνουν εργολαβίες για κάποιες μέρες μέσα στα διυλιστήρια και μετά φεύγουν. Οταν υπάρχουν έκτακτες εργασίες, όπως κατά τις περιόδους της γενικής συντήρησης (shut down) ο αριθμός αυξάνεται κατακόρυφα και εκεί χάνεται η μπάλα. Κυρίως, κοιτάνε σε αυτές τις περιπτώσεις να φέρουν φτηνό προσωπικό και ανειδίκευτους», εξηγούν.
«Εμείς ζητάμε να τηρηθούν οι συμβάσεις που κάνουν τα ΕΛ.ΠΕ. με τους εργολάβους. Για παράδειγμα τα ΕΛ.ΠΕ. βάζουν κάποιες ασφαλιστικές δικλίδες που πρέπει να τηρήσει ο εργολάβος, κάτι που δεν κάνει. Εξάλλου, τα ΕΛ.ΠΕ. πληρώνουν τους εργολάβους και έχουν και πολύ καλές συμβάσεις. Αλλά οι εργολάβοι δεν πληρώνουν. Αυτό που ζητάμε και περιμένουμε είναι η επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, καθώς πλέον ο κάθε εργολάβος έρχεται και δίνει ατομική σύμβαση όσο θέλει».
Οπως λένε, «το τελευταίο διάστημα το σωματείο μας προέβη σε μια σειρά συναντήσεων με τη διοίκηση των ΕΛ.ΠΕ. έτσι ώστε να κοινοποιήσουμε τα προβλήματα αλλά και τα αιτήματα των εργατών. Το αποτέλεσμα ήταν η κοροϊδία και εμπαιγμός, αφού διοίκηση και εργολάβοι πάνε χέρι-χέρι, με τις ευθύνες να μετατίθενται από τον Αννα στον Καϊάφα».
• Πώς βλέπουν να διαμορφώνεται η δράση και η δυναμική του σωματείου τους;
«Εμείς δεν υπήρξαμε ποτέ επαγγελματίες συνδικαλιστές. Αγωνιστές είμαστε. Είμαστε στους χώρους δουλειάς, μιλάμε με τον κόσμο καθημερινά. Σε αυτό το σωματείο έχουμε δώσει όρκο να μην μπουν μέσα κομματικές παρατάξεις, γιατί θεμιτό είναι όλοι να ανήκουμε σε κάποιο πολιτικό χώρο, αλλά όταν περνάμε την πύλη φοράμε όλοι την ίδια φόρμα, δεν έχει χρώματα», λέει ο Χρήστος Ζαρκινός, ενώ ο Σπύρος Σαραντόπουλος συμπληρώνει: «Πάμε να κάνουμε επανάσταση. Να ξεσηκώσουμε όλη την εργατική τάξη. Δεν πάει άλλο. Ο,τι μας πήραν να το πάρουμε πίσω».
«Αν εμείς κάνουμε 4 ώρες κινητοποίηση θα σταματήσουν όλα τα διυλιστήρια γιατί το εργολαβικό προσωπικό είναι αυτό που στην ουσία παράγει, χωρίς να θέλω να μειώσω τους μόνιμους συναδέλφους, οι οποίοι δεν αμείβονται με πολλά. Ωστόσο, εμείς παίρνουμε πολύ λίγα. Κι όταν μια εταιρεία βγάζει εκατομμύρια πρέπει να δίνει και σε μας κάτι, αφού συμμετέχουμε κι εμείς στα κέρδη. Αναδιανομή του πλούτου δεν λέει ο πρωθυπουργός; Αυτό να γίνει», επισημαίνει ο Σπύρος Σαραντόπουλος.
Πάντως, την ίδρυση του νέου σωματείου δεν την είδε με καλό μάτι το Σωματείο Ενέργειας Αττικής και το Συνδικάτο Μετάλλου Αττικής και Ναυπηγικής Βιομηχανίας Ελλάδας που πρόσκεινται στο ΠΑΜΕ: «Οι εργολαβικοί εργαζόμενοι στα ΕΛ.ΠΕ. να γυρίσουν την πλάτη στο σωματείο-μόρφωμα της εργοδοσίας», ανέφεραν σε κοινή ανακοίνωσή τους.
«Ολοι οι εργαζόμενοι γύρισαν σε αυτούς τις πλάτες», αντιτείνει ο πρόεδρος του σωματείου Χρήστος Ζαρκινός.
«Ολοι οι συνάδελφοι που είμαστε στο σωματείο ανήκαμε στο Συνδικάτο Μετάλλου Αττικής που ελέγχεται από το ΠΑΜΕ, καθώς δεν υπήρχε άλλο σωματείο. Για να φτιάξουμε όμως ένα κλαδικό σωματείο δεν μπορούσαμε να είμαστε μέλη σε δύο σωματεία. Οπότε αποφασίσαμε να στείλουμε παραιτήσεις. Ετσι, έβγαλαν αυτή την ανακοίνωση και ξαφνικά γίναμε εργοδοτικό σωματείο. Μας κατηγόρησαν ότι με την ίδρυση του σωματείου παγιώνουμε μια κατάσταση. Δηλαδή θα παγιωθεί έπειτα από 20 χρόνια ή με το Συνδικάτο Μετάλλου δεν ήταν παγιωμένη; Παρόλα αυτά δεν πρόκειται να βγάλουμε εμείς μια ανακοίνωση κόντρα στην ανακοίνωση ποτέ. Δεν νοείται για εμάς ένα σωματείο να πάει κόντρα σε ένα άλλο, όπως και εργαζόμενος να πάει κόντρα σε έναν άλλο εργαζόμενο».
Αναπόφευκτα, η κουβέντα κλείνει με αναφορά στο εργατικό δυστύχημα στα ΕΛ.ΠΕ. Ασπροπύργου που στοίχισε τη ζωή σε 4 εργαζόμενους, εκ των οποίων οι 2 ήταν εργολαβικοί: «Στο εργατικό δυστύχημα εγώ ήμουν μέσα. Δούλευα σε μια άλλη μονάδα που βρισκόταν λίγο πιο πίσω. Το προσωπικό δεν ήταν έμπειρο, οι έμπειροι δεν έμπαιναν μέσα γιατί δεν έπαιρναν τα κατάλληλα χρήματα, εργολαβία στην εργολαβία και στην αναμπουμπούλα, λέει, ο λύκος χαίρεται. Επαιξαν ρόλο κυρίως η απειρία και το τρέξιμο για να τελειώσει το shut down πιο γρήγορα», λέει ο Χρήστος Ζαρκινός.
• Εχουν αλλάξει τα πράγματα μετά το δυστύχημα ως προς τις συνθήκες ασφαλείας και τη εκπαίδευση του προσωπικού;
«Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει η πίεση που υπήρχε γιατί έχουμε επανέλθει στους ρυθμούς της καθημερινότητας. Γίνεται μια προσπάθεια και γίνονται πιο τακτικά σεμινάρια. Οπότε, θα φανεί στο επόμενο shut down. Ολα τα μέλη του σωματείου μας στις επόμενες εργασίες γενικής συντήρησης θα είμαστε στο πόδι για θέματα ασφαλείας. Και απαιτήσαμε από την Επιθεώρηση Εργασίας να βρίσκεται εκεί σε καθημερινή βάση όταν γίνονται εκτεταμένες εργασίες».
ΠΗΓΗ: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ
