Η παράδοση των όπλων από τους αγωνιστές του FARC στην Κολομβία, σηματοδοτεί το τέλος της γκεβαρικής παράδοσης που συγκλόνισε τη «δική μας Αμερική» στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα.
Όποιος πιστεύει ότι η συμφωνία ειρήνης που υπέγραψαν οι ηρωικοί αντάρτες του FARC στην Κολομβία με την κυβέρνηση του προέδρου Χουάν Μανουέλ Σάντος είναι μια ακόμη παράδοση όπλων, δηλαδή μια ήττα των επαναστατών, πρέπει να δει το φόβο και το σάστισμα στα μάτια όλων όσων παρακολουθούσαν την επίσημη τελετή υπογραφής της συνθήκης ειρήνης στην αποικιακή πόλη Καρταγένα της Κολομβίας τη Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου 2016 όταν τρία μαχητικά αεροπλάνα του κολομβιανού στρατού έκαναν φιγούρες, και στην πραγματικότητα επίδειξη δύναμης, πάνω από τα κεφάλια των παραβρισκόμενων τη στιγμή που στο μικρόφωνο ήταν ο ηγέτης των ανταρτών Τιμοσένκο. Εδώ: ( http://www.dailymotion.co
Μεταξύ των παρισταμένων 15 αρχηγοί κρατών, ο γγ του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν κι υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι. Επίσης, να ξέρει πώς το πρώτο εξάμηνο του 2016 οι νεκροί αριστεροί και αγωνιστές από τα παραστρατιωτικά τάγματα θανάτου έφτασαν τους 381, ενώ μόνο τις τελευταίες εβδομάδες που διαρκούσε η κατάπαυση του πυρός, από τις 26 Αυγούστου μέχρι τις 14 Σεπτεμβρίου, οι δολοφονημένοι αγωνιστές ξεπέρασαν τους 12! Καλώς ήρθατε στην Κολομβία…
Η συναίνεση που συνάντησε στο διεθνές στερέωμα η συμφωνία ειρήνης, κατόπιν διαπραγματεύσεων διάρκειας 4 ετών στην Αβάνα, βρίσκεται σε πλήρη αναντιστοιχία με το διχασμό που εξακολουθεί να προκαλεί στο εσωτερικό της Κολομβίας. Έστω κι αν η επικράτηση του «Ναι στη συμφωνία» στο σημερινό δημοψήφισμα θεωρείται σίγουρη, με όλες τις δημοσκοπήσεις να δίνουν το «Ναι» στο 55%. Μάρτυρας η διαδήλωση που πραγματοποιήθηκε την ίδια μέρα στους δρόμους της Καρταγένα όπου το σύνθημα το οποίο κυριάρχησε ήταν «Σάντος προδότη». Επικεφαλής της μάλιστα ήταν ο πρώην πρόεδρος Ουρίμπε, ταυτισμένος με την παράδοση της εξουσίας σε ναρκέμπορους, του βεληνεκούς του Εσκομπάρ.
Από την άλλη, η προσπάθεια σύνδεσης του FARC με τους μεγαλέμπορους ναρκωτικών όλα τα προηγούμενα χρόνια επιχειρούσε να διαβρώσει το κύρος του και δικαιολογούσε την έμμεση αμερικανική εισβολή με το περίφημο Σχέδιο Κολομβία, το οποίο ωστόσο δεν κατάφερε να ξεριζώσει το FARC από τις κολομβιανές ζούγκλες.
Το μόνο που πέτυχε ήταν να οδηγήσει σε αποθράσυνση τις παραστρατιωτικές συμμορίες της Δεξιάς και των ναρκεμπόρων (με αιχμή του δόρατος την στρατο-αστυνομία DAS που υπαγόταν κατ’ ευθείαν στον πρόεδρο) κι οι οποίες πέτυχαν έναν από τους πιο φριχτούς απολογισμούς, ακόμη και για τα μέτρα της Λατινικής Αμερικής, στη διάρκεια των 52 ετών που διήρκεσε το αντάρτικο: 220.000 νεκρούς, 7 εκ. εκτοπισμένους και μια μακρά σειρά σφαγών στα χωριά, που πολλές φορές έβαφε τα ποτάμια κόκκινα από το αίμα, αλλά και στις πόλεις, με αποτέλεσμα η Κολομβία συχνά να βρίσκεται στην πρώτη θέση των διεθνών στατιστικών με κριτήριο τους νεκρούς συνδικαλιστές.
Νεκροί από σφαίρες ακροδεξιών παρακρατικών έπεφταν επίσης δημοσιογράφοι, δικηγόροι κι αγωνιστές/τριες της πιο διαφορετικής κοινωνικής αναφοράς: για την προστασία του περιβάλλοντος, των δικαιωμάτων των γυναικών, των κοινοτήτων των ιθαγενών, κοκ. Η συμφωνία ειρήνης κατά συνέπεια φιλοδοξεί να εξασφαλίσει το δικαίωμα στη ζωή και στην πολιτική διαπάλη των αγωνιστών, χωρίς να ελλοχεύει η ποινή της εκτέλεσης των ίδιων και της οικογένειάς τους. Γι’ αυτό το λόγο δεν αποτελεί ήττα.
Το FARC, που πλέον θα μετατραπεί σε πολιτικό κόμμα στο πλαίσιο ενός νέου ιδρυτικού του συνεδρίου, εξ αρχής ήταν ένα ένοπλο κίνημα προστασίας αγωνιστών. Συγκροτήθηκε μετά τη δολοφονική επίθεση σε ένα χωριό της επαρχίας Τολίμα ως απάντηση στην ακροδεξιά τρομοκρατία που χρηματοδοτούταν από τους βαρόνους της κοκαΐνης και στόχευε τους αγωνιστές της υπαίθρου. (Δεν είναι τυχαίο ότι θεμελιώδης όρος για την επίτευξη μιας βιώσιμης και διαρκούς ειρήνης που έχει συμπεριληφθεί στη συμφωνία των 6 σημείων θεωρείται η αναδιανομή της γης – το κράτος δηλαδή θα επιχειρήσει να επιβάλλει αυτό που διεκδικούσαν οι αγρότες).
Το όνομά του μάλιστα το FARC το πήρε δύο χρόνια μετά την ίδρυσή του, στην επαρχία Ουρίμπε εκεί όπου τώρα υπογράφτηκε η συμφωνία. Ακόμη κι οι συνθήκες που έβγαλαν στο βουνό τον σπουδαίο κομμουνιστή ηγέτη του, Μανουέλ Μαρουλάντα επιβεβαιώνουν ότι σε αντίθεση με άλλα αντάρτικα της Λατινικής Αμερικής, το FARC δεν ιδρύθηκε για να καταλάβει την εξουσία.
Η πραγματικότητα ωστόσο είναι σκληρή. Η παράδοση των όπλων από τους αγωνιστές του FARC, με αντίτιμο την ουσιαστική αμνήστευση και επανένταξη τους στην πολιτική ζωή (καθώς οι ποινές που θα τους επιβληθούν στα ειδικά δικαστήρια ακόμη και για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας δεν θα περιλαμβάνουν φυλάκιση), όχι όμως και στις ένοπλες δυνάμεις, σηματοδοτεί το τέλος της γκεβαρικής παράδοσης που συγκλόνισε τη «δική μας Αμερική» στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα.
Οι τίτλοι τέλους μάλιστα πέφτουν λίγους μήνες μετά την ιστορική συμφωνία ΗΠΑ – Κούβας για επανέναρξη των διπλωματικών τους σχέσεων και λίγο πριν εγκατασταθεί στο Λευκό Οίκο ο διάδοχος του Ομπάμα, που θα σηματοδοτήσει μια νέα στροφή στην αντίδραση.
Μένει να αποδειχθεί αν το κλείσιμο του «γκεβαρικού» κύκλου που ως επίκεντρο είχε αγροτικές κοινωνίες θα συμπέσει με το άνοιγμα ενός νέος νέου φιλόδοξου κι ελπιδοφόρου επαναστατικού κύκλου στην καρδιά των καπιταλιστικών μητροπόλεων που σαπίζουν από την κρίση. Οι προϋποθέσεις υπάρχουν…
(*) Μέρος του άρθρου δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν την Κυριακή 2 Οκτωβρίου. Το Kommon δημοσιεύει το πλήρες κείμενο του άρθρου.
