Την προηγούμενη Κυριακή το βράδυ, μετά την ανακοίνωση των πρώτων αποτελεσμάτων για τις δημοτικές εκλογές στην Ιταλία ο Μπέπε Γκρίλο βγήκε στο μπαλκόνι του σπιτιού του να πανηγυρίσει κρατώντας μια …κρεμάστρα.
Ο λόγος ήταν ότι η Κιάρα Απεντίνο (Appendino=Κρεμάστρα), μια άγνωστη “neomamma”, προηγούνταν σταθερά του 66χρονου πρώην δημάρχου του Τορίνο του Δημοκρατικού Κόμματος και πρώην γραμματέα της επιτροπής περιοχής Πιεμόντε του πανίσχυρου κάποτε Κομμουνιστικού Κόμματος Ιταλίας.
Την ίδια στιγμή μια άλλη νεαρή Ρομάνα του M5S, η Βιργινία Ράγγι, εκλεγόταν δήμαρχος της Ρώμης με πρόγραμμα μιας καλής νοικοκυράς που «θα μαζέψει τα σκουπίδια» και «παρόλο που είναι θρησκευόμενη, θα ζητήσει από το Βατικανό να πληρώσει τα χρέη του στον Δήμο».
Ο Μπέπε Γκρίλο έχει κάθε λόγο να είναι ενθουσιασμένος με τα αποτελέσματα των δημοτικών εκλογών όχι τόσο γιατί, σε επίπεδο συμβολισμών, πήρε δυο πολύ σημαντικούς δήμους όσο γιατί σε κάθε δήμο της Ιταλίας τα ποσοστά του Movimento Cinque Stelle (Κίνημα Πέντε Αστεριών) M5S ανέβηκαν σε απόσταση αναπνοής από τα ποσοστά του κυβερνώντος Δημοκρατικού Κόμματος.
Αντιθέτως, στο στρατόπεδο του Ρέντζι ήδη άρχισε η πατροπαράδοτη μετεκλογική γκρίνια των ηττημένων. Ο Ρέντζι τα τελευταία χρόνια εξελίχθηκε στον κατεξοχήν πολιτικό εκπρόσωπο του κεφαλαίου στην Ιταλία την ίδια στιγμή που ο Μπερλουσκόνι, ως πολιτικό πτώμα, μπαινοβγαίνει στα νοσοκομεία.
Η νεοφιλελεύθερη πολιτική του Ρέντζι δημιούργησε έντονη δυσαρέσκεια, ιδιαίτερα στα εργατικά και μεσαία στρώματα συμπεριλαμβανομένων και των αγροτών. Τα μέτρα του «μυρίζουν Ελλάδα» και οι Ιταλοί δεν φαίνονται διατεθειμένοι να χάσουν τόσο εύκολα κατακτήσεις και δικαιώματα θεμελιωμένα με μακρόχρονους αγώνες.
Ο Ρέντζι είναι υπέρ της παραμονής της Ιταλίας στην ΕΕ με την προϋπόθεση ότι αυτή η ΕΕ θα περιλαμβάνει μια «Ευρωπαϊκή Γερμανία» και δεν θα καταλήξει σε μια «Γερμανική Ευρώπη». Σε αντίθεση με τους «δικούς μας» που είναι πλήρως εξαρτημένοι, οι Ιταλοί καπιταλιστές δεν θέλουν να εξαρτάται η τύχη τους από τις ανάγκες της Γερμανίας.
Αυτός είναι και ο λόγος της σφοδρής αντίδρασης του Ρέντζι στην υπογραφή της συμφωνίας ανάμεσα στη Ρωσία και τη Γερμανία για τον αγωγό φυσικού αερίου North 2 στη Βαλτική θάλασσα. Ξέρουν πολύ καλά ότι η μονοπώληση του μεγαλύτερου μέρους της ενέργειας της Ευρώπης από τη Γερμανία θα επηρεάσει τη δική τους σχετική αυτονομία.
Το μέτωπο που σχηματίστηκε υπό την ηγεμονία του Ρέντζι περιελάμβανε όλα τα συντρίμμια του παλαιού PCI που υπήρξε η κοιτίδα του λεγόμενου Ευρωκομουνισμού.
Οι Ευρωκομουνιστές τρέμουν στην ιδέα μιας αποχώρησης της Ιταλίας από την ΕΕ την οποία πιστεύουν ότι μπορούν να μετασχηματίσουν σε μια «κοινωνική Ευρώπη των λαών» τη στιγμή που ο μισός πληθυσμός της Ιταλίας (σε αντίθεση με εμάς) ζητάει ανοιχτά την αποχώρηση από την ΕΕ και το ευρώ.
Το «αντι-ΕΕ» μέτωπο που σχηματίστηκε στον αντίποδα του Ρέντζι των Ευρωκομουνιστών παρουσιάζει ομοίως μεγάλο ενδιαφέρον. Εδώ, στον δεύτερο γύρο συσπειρώθηκαν το M5S με την ακροδεξιά Λέγκα του Βορρά.
Το M5S τα τελευταία χρόνια είχε πάρει την κάτω βόλτα. Η συμμετοχή μειωνόταν σταθερά και η αρχική δυναμική του εξασθενούσε διαρκώς. Οι διαμάχες για ένα συνεκτικό πρόγραμμα ανάμεσα στις πολυάριθμες συλλογικότητες και τα πρόσωπα που το συγκροτούσαν έδειχναν ότι «τα πέντε αστέρια έδυαν».
Ενδεικτικά είναι τα αποτελέσματα των εσωκομματικών ψηφοφοριών του κινήματος των πέντε αστέρων στη Ρώμη και στο Τορίνο. Και οι δύο υποψήφιες στις εσωτερικές εκλογές του M5 έλαβαν πολύ μικρά νούμερα.
Μόλις 1.764 η Βιργινία σε σύνολο 3.862 μελών του κινήματος που ψήφισαν και 623 η Κιάρα στο Τορίνο. Πράγμα που δείχνει τον χαμηλό βαθμό οργάνωσης κι εσωτερικής ζωής του Κινήματος που είναι σε πλήρη αντίθεση με την απήχησή του στην κοινωνία.
Ομοίως, η Λέγκα του βορρά καταντούσε ένα ακροδεξιό κόμμα χωρίς πρόγραμμα που έφθινε προσπαθώντας να πείσει με το σύνθημα «Έξω από την ΕΕ και πετάξτε στη θάλασσα τους μετανάστες (και γιατί όχι και τους σκουρόχρωμους Ιταλούς του νότου)». Μόνον στην Τεργέστη είχε μια επιτυχία στον δεύτερο γύρο, κι εκεί με τη συνδρομή όλων των «αντι-ΕΕ».
Η Ριφοντατζιόνε και οι περί αυτής οργανώσεις και συλλογικότητες βρίσκονται απομονωμένες από το πολιτικό γίγνεσθαι και παρά τις ελπίδες που δημιούργησαν στα πρώτα χρόνια της ίδρυσής της σε πολλούς Ιταλούς Κομμουνιστές κατάφερε να κρατήσει τη Νάπολη, κι εκεί εξαιτίας του καλού ονόματος και των επιτυχιών που είχε ο υποψήφιος δήμαρχος Λουίτζι ντε Ματζίστρις ο οποίος, κρατώντας μια ξεκάθαρη στάση αντιπαράθεσης με το Δημοκρατικό Κόμμα και πατώντας στην εξαιρετική δουλειά της περασμένης πενταετίας, πέτυχε το εντυπωσιακό ποσοστό του 42% στον πρώτο γύρο για να το ανεβάσει στο 66,8% στον δεύτερο και να ξαναπάρει τον Δήμο Νάπολης.
Στην υπόλοιπη Ιταλία η ριζοσπαστική αριστερά πληρώνει την επιλογή που έκανε να υποδεχτεί στους κόλπους της τα στελέχη της πρώην ηγεσίας του Δημοκρατικού Κόμματος, τα οποία, αφού εκτοπίστηκαν από τον Ρέντζι, ήταν σε αναζήτηση πολιτικής στέγης.
Η δυσπιστία της βάσης απέναντι στους νεοφερμένους και τα κίνητρά τους μεταφράστηκε και εκλογικά. Στο Τορίνο και το Μιλάνο οι υποψήφιοι της Αριστεράς είδαν τα πολύ καλά ποσοστά που είχε πετύχει η Λίστα Τσίπρα στις ευρωεκλογές του 2014 στις δύο πόλεις να πέφτουν από το 6,5 στο 3,5, ενώ ακόμα και στην κόκκινη Μπολόνια, παρά το πολύ καλό 7%, η σύγκριση είναι αρνητική και σε σχέση με τις ευρωεκλογές (9%), αλλά και με το ποσοστό που πέτυχε η SEL στις προηγούμενες δημοτικές (10%).
Το μεγαλύτερο μέρος των αριστερών ψηφοφόρων στην Μπολόνια ψήφισε από τον πρώτο γύρο τον Μερόλα προκειμένου να φράξουν το δρόμο στον κεντροδεξιό Μποργκοντζόνι με κεντρικό σύνθημα «Έξω η Λέγκα από την Μπολόνια».
Ο ίδιος ο Στέφανο Φασίνα, από τους ηγέτες του κόμματος της Ιταλικής Αριστεράς (και πρώην στέλεχος των κυβερνήσεων εθνικής ενότητας) που είχε θέσει υποψηφιότητα για τον δήμο της Ρώμης, περιορίστηκε στο 4,5%.
Η έμπειρη και πολυπληθής ιταλική εργατική τάξη χωρίς πολιτική εκπροσώπηση και χωρίς πολιτικό πρόγραμμα αρπάχτηκε από όπου μπορούσε.
Κανείς δεν εμπιστεύεται στα σοβαρά τον Μπέπε. Η άνοδός του στις δημοτικές εκλογές είναι αποτέλεσμα της ανυπαρξίας μιας επαναστατικής Αριστεράς που να έθετε το κοινωνικό ζήτημα σε σχέση με την Ε.Ε. και το ευρώ και να οργάνωνε τις συμμαχίες της και το μέτωπο σε σχέση με αυτούς τους στόχους.