Το Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου προχώρησε σε μια σημαντική απόφαση. Καταψήφισε το master plan της κυβέρνησης για την λεγόμενη «Δίκαιη Μετάβαση της Μεγαλόπολης» και υπερψήφισε τη κοινή πρόταση των 5 παρατάξεων (Τατούλη, Δέδε, Μπουντρούκα, Πετράκου και Λυμπεροπούλου) για τη μεταλιγνιτική εποχή στη Μεγαλόπολη.
Ολόκληρη η απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Πελοποννήσου είναι η εξής:
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ
Για το Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (Master Plan)
για τη μεταλιγνιτική εποχή στην Μεγαλόπολη
Το Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου αφού συζήτησε το ζήτημα της Δίκαιης Μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών το οποίο είναι σύνθετο, πολυεπίπεδο, διεπιστημονικό και σίγουρα διατομεακό, αποφάσισε κατά πλειοψηφία ότι:
Α) Απορρίπτει το Master Plan της μεταλιγνιτικής εποχής στην Μεγαλόπολη διότι:
1. Η βίαιη απολιγνιτοποίηση που επέλεξε η κυβέρνηση και η μετάβαση σε ένα νέο οικονομικό και παραγωγικό μοντέλο δεν μπορεί να είναι δίκαιη αφού αφενός ο χρόνος που διατίθεται είναι ελάχιστος και αφετέρου η περιοχή και η πολιτεία ήταν απροετοίμαστες για μια τέτοιου μεγέθους αλλαγή και προσαρμογή σε νέα δεδομένα.
Γι αυτό διεκδικούμε: Παράταση χρόνου προσαρμογής στα νέα δεδομένα τουλάχιστον έως το 2035 για τη Μεγαλόπολη και το 2040 για όλη τη χώρα και παράταση περαιτέρω όλων των συζητήσεων για το ΣΔΑΜ.
2. Δεν είναι προϊόν δημοκρατικής και επαρκούς διαβούλευσης, με τη τοπική κοινωνία και τους αρμόδιους φορείς της. Δεν εκφράζει τη βούληση των πολιτών της Μεγαλόπολης και της Περιφέρειας γενικότερα. Αποφασίζει για εμάς, χωρίς εμάς!
3. Δεν προκύπτει συμμετοχή στην μεταλιγνιτική εποχή των τοπικών κοινωνιών, παραγωγικών φορέων, τοπικής αυτοδιοίκησης. Ακόμα και το μοντέλο διακυβέρνησης θα προσδιοριστεί σε δεύτερο χρόνο, μετά τη διαβούλευση.
4. Δεν είναι δομημένο με διακριτές φάσεις με προκαθορισμένους στόχους ανάπτυξης και δείκτες απασχόλησης που να συνδέονται χρονικά με την σταδιακή υλοποίηση δράσεων που να συμβαδίζουν με την οικονομική προσαρμογή της περιοχής (μεταβατικό πρόγραμμα, βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα, μακροπρόθεσμα).
5. Απουσιάζουν οι Δημόσιες επενδύσεις.
6. Απουσιάζουν χαρακτηριστικά οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και οι μικρότερης κλίμακας επενδύσεις, οι οποίες είναι πιο αποτελεσματικές στην εμπλοκή των τοπικών κοινωνιών στην ομαλή και δίκαιη μετάβαση της περιοχής τους. Κάτι τέτοιο δε, ο ίδιος Κανονισμός, στην Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θέτει περιορισμούς και προϋποθέσεις για τη στήριξη των μεγάλων επιχειρήσεων.
7. Απουσιάζει ο πρωτογενής τομέας. Δε φαίνεται να απασχολεί ουσιαστικά τους συντάκτες του σχεδίου. Η πρόβλεψη για γη σε αγρότες μετατίθεται σε μεταγενέστερο χρόνο όταν προχωρήσει ο χωρικός σχεδιασμός και τα τοπικά χωρικά, ενώ η έξυπνη γεωργία απλώς αναφέρεται αορίστως και κάποια στιγμή στο μέλλον.
8. Οι εμβληματικές επενδύσεις που προτείνονται δεν προκύπτουν από ένα συγκροτημένο και συνεκτικό σχέδιο ανάλυσης ανάταξης της περιοχής από τον επερχόμενο μαρασμό και την ερήμωση αντίθετα εξυπηρετούν κυρίως επενδυτική ευκαιρία συγκεκριμένων εταιρειών. Δεν αναγράφονται κριτήρια επιλογής των επενδύσεων και των δράσεων, δεν υπάρχει ποσοτική ανάλυση όλων των κλάδων της οικονομίας, δεν τεκμηριώνεται γιατί επιλέχθηκαν συγκεκριμένοι κλάδοι έναντι άλλων.
Β) Το Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου απαιτεί ένα ολοκληρωμένο σοβαρό σχέδιο παραγωγικού μετασχηματισμού και γενναία δημόσια χρηματοδότηση από αύριο για τη μεταλιγνιτική εποχή η οποία για τη περιοχή μας δεν μπορεί να είναι πριν το 2035.
Απαιτεί από την πολιτεία και την Περιφέρεια, να σχεδιαστεί η αντικατάσταση της απασχόλησης και της οικονομικής δραστηριότητας που θα καταργηθούν λόγω αυτής της μετάβασης. Δεν μπορούμε να περιμένουμε να καλυφθεί αυτή η ανάγκη από τη λειτουργία της αγοράς. Ο σχεδιασμός αυτός πρέπει να καταλήγει στην επιλογή δραστηριοτήτων που μπορούν να αναπτυχθούν στην περιοχή, να περιλαμβάνει χρονοδιαγράμματα, και να περιλαμβάνει επίσης την εξασφάλιση της ύπαρξης των κατάλληλων υποδομών, αλλά και τη μετεκπαίδευση των εργαζομένων, μαζί με τις κατάλληλες χρηματοδοτήσεις που θα επιτρέψουν την ομαλή μετάβαση από την πλευρά των συνθηκών ζωής και της βιωσιμότητας των οικονομικών δραστηριοτήτων.
Γ) Θεωρεί ως προαπαιτούμενα για ένα τέτοιο σοβαρό και φίλο περιβαλλοντικό σχέδιο παραγωγικού μετασχηματισμού πέραν του χρόνου προσαρμογής ότι είναι:
1. Αποκατάσταση των εδαφών των λιγνιτικών πεδίων προς όφελος της τοπικής κοινωνίας, άμεσα χωρικός σχεδιασμός και να τεθούν -πριν κλείσει η διαβούλευση του εν λόγω σχεδίου- τα εδαφικά σχέδια μετάβασης. Οι Ζώνες Απολιγνιτοποίησης (ΖΑΠ) δεν έχουν θεσμοθετηθεί και παρόλα αυτά προχωράμε στην οριοθέτηση χρήσεων γης και περιοχών ΕΠΣ.
2. Στην εκπόνηση των ΕΠΣ και στην χωροθέτηση των χρήσεων γης να ληφθεί υπόψη η δυνατότητα ώστε να αναπτυχθούν δράσεις όσο το δυνατόν από ευρύτερες ομάδες τοπικού πληθυσμού και όχι μόνο κάποιες για εταιρείες όπως προβλέπεται στις εμβληματικές επενδύσεις.
3. Στο εδαφικό σχέδιο δίκαιης μετάβασης να γίνει μια πλήρης καταγραφή των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και ένα συνεκτικό σχέδιο αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος.
4. Να εξασφαλίσει, χαμηλό κόστος ενέργειας και εξασφάλιση της θέρμανσης των πληττόμενων περιοχών για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις προκειμένου να καταστεί εφικτή η παραγωγική ανασυγκρότηση και να καταπολεμηθεί η ενεργειακή φτώχεια
5. Τα κονδύλια που προβλέπονται ή θα διατεθούν για την λεγόμενη «μεταλιγνιτική εποχή» να τα διαχειριστεί δημόσιος φορέας στον οποίο θα συμμετέχουν οι φορείς της τοπικής κοινωνίας (Δημόσιο, ΔΕΗ, Περιφέρεια, Δήμος, Πανεπιστήμιο , φορείς).
6. Δημόσιες επενδύσεις αλλά και επενδύσεις από τη ΔΕΗ.
Όπως: Οδικά έργα ,σύγχρονα ασύρματα ψηφιακά δίκτυα τηλεπικοινωνιών, νέα σύγχρονη σιδηροδρομική γραμμή για τη Μεγαλόπολη και όλη τη Πελοπόννησο, υποδομές για υγεία και παιδεία ,μονάδα κατασκευής έξυπνων μετρητών από τον ΑΔΜΗΕ, εργοστάσιο παραγωγής φωτοβολταϊκών panel και λοιπών αναγκαίων εξαρτημάτων από τη ΔΕΗ ώστε να πάψουμε να είμαστε χώρα εισαγωγής, Κατασκευή φράγματος στη θέση «Κομπόνα» από τη ΔΕΗ και μικρού υδροηλεκτρικού, μετατροπή λιγνιτικής μονάδας σε μονάδα αποθήκευσης υδρογόνου και μετατροπή λιγνιτικής μονάδας σε μονάδα παραγωγής ρεύματος από ΑΠΕ (βιομάζα).
7. Δημιουργία του βιομηχανικού πάρκου Μεγαλόπολης.
8. Την αναθεώρηση της ΜΠΕ της ΔΕΗ και την εκπόνηση των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΕΠΣ) που πρέπει να περιλαμβάνει τη ΖΑΠ Μεγαλόπολης, την επέκταση της περιμετρικά από αυτή των όμορων περιοχών του Λεκανοπεδίου και ευρύτερα. Την εκπόνηση παράλληλα και με κοινές προδιαγραφές ενός ολοκληρωμένου χωροταξικού σχεδιασμού που να αποπνέει δυναμική και να προσδιορίζει τους στόχους και τις προοπτικές ουσιαστικής αλλαγής του οικονομικού-παραγωγικού, κοινωνικού και περιβαλλοντικού μοντέλου της περιοχής.
9. Στην εκπόνηση των ΕΠΣ και στην χωροθέτηση των χρήσεων γης να ληφθεί υπόψη η δυνατότητα ώστε να αναπτυχθούν δράσεις όσο το δυνατόν από ευρύτερες ομάδες τοπικού πληθυσμού και όχι μόνο κάποιες για εταιρείες όπως προβλέπεται στις εμβληματικές επενδύσεις.
10. Το μεγαλύτερο μέρος των πόρων πρέπει να έχει ως βασικό αποδέκτη την ευρύτερη περιοχή της Μεγαλόπολης.
Δ) Προτείνει επιπλέον :
· Δημιουργία κεντρικού Σταθμού Συμπίεσης και διανομής Φυσικού Αερίου στην Περιοχή για τη κάλυψη των αναγκών της γεωγραφικής Πελοποννήσου
· Δημιουργία Κέντρο Έρευνας και Καινοτομίας, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και Πολυτεχνικές σχολές, με προσανατολισμό στη Νανοτεχνολογία.
· Επιπλέον κίνητρα για ενεργειακές κοινότητες με συμμετοχή της αυτοδιοίκησης. Παράλληλα να λυθεί το θέμα με το κορεσμένο δίκτυο της Περιφέρειας Πελοποννήσου γιατί ότι και να συζητάμε για ανάπτυξη ΑΠΕ, ενεργειακών κοινοτήτων με αυτές τις συνθήκες δεν έχει νόημα.
· Για τον αγροτικό τομέα. Την ανάπτυξη της γεωργίας και της κτηνοτροφίας με σύγχρονες μεθόδους και τη συμμετοχή μικροκαλλιεργητών και μικροκτηνοτροφικών μονάδων χωροταξικά οργανωμένες σε αρδευόμενες εκτάσεις με σύγχρονες υποδομές και μονάδες μεταποίησης μέσα από εθελοντική συνεργασία των παραγωγών, σε συναιτερισμούς ,ομαδες παραγωγών και clasters.
· Ενσωμάτωση στις προτάσεις των περιοχών των υδάτινων οικοσυστημάτων με αξιοποίηση αυτών σε όλα τα επίπεδα (περιβαλλοντικό, ενεργειακό, χωροταξικό, τουριστικό, εναλλακτικού αθλητισμού κλπ).
· Δημιουργία τεχνολογικού ινστιτούτου το οποίο να αποτελεί κέντρο επιστημονικής και ερευνητικής δραστηριότητας στον τομέα των νέων μορφών ενέργειας φιλικών προς το περιβάλλον.
· Αξιοποίηση της βιομηχανικής κληρονομιάς. Επενδύσεις αξιοποίησης και προβολής των βιομηχανικών εγκαταστάσεων μέσω της καταγραφής τους και του χαρακτηρισμού τους ως μνημεία και τη σύνδεση τους με την ιστορία της περιοχής με στόχο την ενίσχυση του τουρισμού.
· Ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς ( Αρχαίο θέατρο Μεγαλόπολης ,αρχαιολογικό και παλαιοντολογικό μουσείο κλπ )
· Τουριστική ανάπτυξη .
· Δημιουργία πάρκου ηλεκτροκίνησης.
· Συνέχιση λειτουργίας της τηλεθέρμανσης για παροχή θερμότητας στην Μεγαλόπολη και σύνδεση με την 5η μονάδα συνδυασμένου κύκλου της ΔΕΗ και χαρακτηρισμού της ως μονάδα ΣΗΘΥΑ.
· Πράσινη επιχειρηματικότητα με κοινωνικό πρόσημο. Πράσινη ενέργεια για καθαρό περιβάλλον και ποιότητα ζωής μέσω της αειφορίας και της κυκλικής οικονομίας. Μεγαλόπολη πόλη zero waste and zero energy , για μια στρατηγική δίκαιης μετάβασης σε μια κλιματικά ουδέτερη Ευρώπη.
· Δημιουργία Παρατηρητηρίου για να παρακολουθεί την υλοποίηση του σχεδίου απολιγνιτοποίησης και απορρόφησης των κονδυλίων»
· Αλλαγή στις ζώνες κινήτρων, όπως μνημονεύεται στην απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Μεγαλόπολης.