Είναι πια καιρός οι αρχαιολόγοι να πάψουν να διαμαρτύρονται για το προσωπικό που δεν έχουν για την προστασία των μνημείων. Επίσης, να το πάρουν απόφαση πως δεν μπορεί να τα προστατέψει ούτε το Υπουργείο Πολιτισμού.
Αρκεί, όμως, μία κίνηση και όλα λύνονται… Να καλούν στις ανασκαφές τους τον πρωθυπουργό. Αυτομάτως πάνοπλες αστυνομικές δυνάμεις περικυκλώνουν τον αρχαιολογικό χώρο, ελικόπτερα ίπτανται, νυχτερινές περίπολοι κόβουν βόλτες τριγύρω και γενικά η περιοχή γίνεται «αστακός». Και ποιος ξέρει, μπορεί στο μέλλον τη «δουλειά» να την κάνουν και ιδιωτικοί στρατοί. Η κ. Αικ. Περιστέρη, η ανασκαφέας της Αμφίπολης, απαντώντας στην ερώτηση τι κέρδισε η ανασκαφή από την επίσκεψη του πρωθυπουργού και την πολιτική εκμετάλλευση της έρευνας, είπε «Το μνημείο κέρδισε τη σωτηρία του». Και μόλις η αρχαιολογία αποκτούσε μία ακόμα βαθιά πληγή…
Να, όμως, που η Αμφίπολη αποτελεί πρότυπο, ένα «μοντέλο» προστασίας της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, ένας πιλότος εφαρμογής όπως θα έλεγαν σε αυτή την απαίσια γλώσσα των ευρωενωσιακών κειμένων. Το μοντέλο λέγεται «εντολή Σαμαρά». Όσο ακούγονταν αυτά (κατά την παρουσίαση της ανασκαφής σε εκδήλωση στο Υπουργείο Πολιτισμού) η πολιτική ηγεσία κατά ένα της ήμισυ είχε αποσυρθεί στο γραφείο της και κατά το άλλο της ήμισυ καθόταν σε κάποιες πίσω σειρές. Υποκριτικό; Μάλλον… αν σκεφτεί κανείς ότι αυτή η έρευνα χειραγωγήθηκε εξαρχής πολιτικά, υποβαθμίστηκε σε εργαλείο ψηφοθηριάς και αποτέλεσε μέρος της θριαμβευτικής πορείας της κυβέρνησης!
Παρ’ όλα αυτά, στην, με πρωτοφανή τρόπο διαπίστωση, ότι μια Εφορεία Αρχαιοτήτων δεν έχει δυνατότητα να προστατεύσει τα μνημεία της περιοχής της η πολιτική ηγεσία απλώς σιώπησε. Παραχωρώντας ίσως τη σειρά της στο Μαξίμου; Μπορεί… Είναι πιθανό αυτή τη στιγμή το πρωθυπουργικό επιτελείο να οργανώνει άλλες επισκέψεις, αλλά θα πρέπει προηγουμένως να έχει εξασφαλιστεί η ύπαρξη ενός σπουδαίου αρχαίου νεκρού, κατά προτίμηση βασιλιά. Θα έχετε, πιθανόν, αντιληφθεί πως ο Αντώνης Σαμαράς δεν ξαναμίλησε για την Αμφίπολη. Ισως απογοητεύτηκε από τον νεκρό. Ωστόσο με εντολή πρωθυπουργού όλα λύνονται και όλα γίνονται….
Ακόμα και να επιμένεις σε σπουδαίους νεκρούς και χρονολογήσεις προαποφασισμένες για τις οποίες δεν παρουσιάζεται καμία επαρκής τεκμηρίωση, που να τις επιβεβαιώνει. Η κάθοδος της κ. Περιστέρη στην Αθήνα αποδείχθηκε ένα ακόμα επικοινωνιακό φιάσκο, με την ίδια να μην δίνει καμία απάντηση σε κομβικά ερωτήματα όπως «πώς τεκμηριώνεται η χρονολόγηση στο τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα π.Χ;» ή «πόσα οστά του σκελετού βρέθηκαν και πού ακριβώς;», να αρνείται να δείξει φωτογραφίες του σκελετού, να πέφτει σε επανειλημμένες αντιφάσεις, αλλά να μην θέλει να αποκλείσει όχι μόνο ότι ο τάφος ανήκει σε στρατηγό του Μ. Αλέξανδρου, αλλά και ότι μπορεί να ανήκει στον ίδιο τον Μ. Αλέξανδρο. «Δεν μπορώ να αποκλείσω τίποτα», είπε.
Και πάνω στον οίστρο της είπε πως στην ανασκαφή απασχολήθηκαν και εθελοντές με αποτέλεσμα να προκληθεί μεγάλος σάλος. Δεύτερη «γκάφα»… Η γενική γραμματέας του ΥΠΠΟ, Λίνα Μενδώνη, τότε ένοιωσε την ανάγκη να παρέμβει και να διαψεύσει τα περί εθελοντών. Ωστόσο η φρασούλα είχε ειπωθεί… Και ειπώθηκε, προσέξτε σε ποια χρονική συγκυρία: όταν ο υπουργός Παιδείας λέει δημοσίως ότι τα κενά στα σχολειά μπορούν να καλυφθούν από εθελοντές άνεργους εκπαιδευτικούς, όταν οι θεωρίες περί εθελοντισμού και κοινωνικής συμμετοχής και ευθύνης περιφέρονται δεξιά και αριστερά ώστε να χρυσώνουν το χάπι της μαύρης εργασίας και οι στρατοί άμισθων δουλοπάροικων να νομίζουν ότι προσφέρουν ύψιστο κοινωνικό έργο, όταν τα χρήματα για τον πολιτισμό ψαλιδίζονται στο ελάχιστο και οι υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού συρρικνώνονται.
Κι επειδή γνωρίζουμε πως οι καιροί είναι πονηροί… τα περί εθελοντών στην Αμφίπολη μόνο τυχαία δεν μπορούμε να τα θεωρήσουμε. Επίσης, όπου υπάρχει καπνός, υπάρχει και φωτιά.
Κατά το χρονικό διάστημα της ανασκαφής δεν έγινε καμία προκήρυξη για πρόσληψη προσωπικού για το συγκεκριμένο έργο. Να θεωρήσουμε ότι η τοπική Εφορεία έχει τόσο μόνιμο προσωπικό που να μπορεί να κάνει μία ανασκαφή τέτοιας έκτασης χωρίς να χρειαστούν άλλες προσλήψεις έκτακτου προσωπικού; Αν ναι… τότε είναι άλλη μία καινοτομία ανάμεσα στις τόσες αυτής της ιστορίας. Αν όμως δεν ισχύει αυτό, τότε αναρωτιόμαστε και μαζί ρωτάμε: Απασχολήθηκε και προσωπικό μη μόνιμο και αν ναι, με τι σχέση εργασίας απασχολήθηκε, πότε και πώς ακριβώς προσελήφθη;
Περιμένουμε απαντήσεις, διότι θα ήταν πολύ κρίμα η μαύρη και ανασφάλιστη εργασία να αμαυρώσει τέτοιο πρωθυπουργικό success story…
Δήμητρα Μυρίλλα
Δημοσιεύτηκε στον Ημεροδρόμο
