Την Τετάρτη 24/09, στο γήπεδο της Τούμπας στη Θεσσαλονίκη, διεξήχθη το πρώτο παιχνίδι του ΠΑΟΚ στα πλαίσια της League Phase του Europa League. Ένα παιχνίδι που δεν ήταν ένα ακόμα κλασικό 90λεπτο, όπου το ενδιαφέρον όλων αφορούσε μόνο την έκβαση και το αποτέλεσμα. Ήταν ένας αγώνας που το χρονόμετρο ξεκίνησε από τη στιγμή της ανακοίνωσης του αντιπάλου: της μοναδικής εκπροσώπου του γενοκτονικού κράτους του Ισραήλ στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις.
Από εκείνη τη στιγμή, ένα περίεργο συναίσθημα κατέκλυσε φιλάθλους και μη. Το ερώτημα ήταν ένα: μπορεί το ποδόσφαιρο –και συνολικά ο αθλητισμός– να «κλείσει τα μάτια» στη γενοκτονία; Μπορείς να «γιορτάζεις» το άθλημα παρέα με αμετανόητους δολοφόνους;
Οι οπαδοί και οι φίλοι του ΠΑΟΚ, φρόντισαν τις μέρες πριν τον αγώνα να δώσουν σώμα στις σκέψεις χιλιάδων. Δημιούργησαν την πρωτοβουλία PAOK4Palestine και μέσα από ένα σύντομο αλλά γεμάτο αλληλεγγύη κείμενο, έκαναν ξεκάθαρο πως οι εκπρόσωποι των γενοκτόνων είναι ανεπιθύμητοι στην Τούμπα. Το κείμενο βρήκε άμεση αποδοχή και μέσα σε λίγα 24ωρα συγκέντρωσε περισσότερες από 2.000 υπογραφές. Παράλληλα, την ημέρα του αγώνα πραγματοποιήθηκε πορεία που ξεκίνησε από την Καμάρα και κατέληξε στο γήπεδο, μαζί με παλαιστινιακές οργανώσεις και αλληλέγγυους/-ες.
Κατά τη διάρκεια του ματς, το κλίμα ήταν ανάλογο της περίστασης. Λίγα λεπτά μετά τη σέντρα, οι οπαδοί του ΠΑΟΚ στόλισαν τα κάγκελα της Θύρας 4 με δύο μεγάλα πανό που έγραφαν «Show Israel the Red Card» και «Stop the Genocide». Δεκάδες παλαιστινιακές σημαίες σηκώθηκαν και συνόδευσαν τις γιούχες απέναντι σε παίκτες και οπαδούς της Μακάμπι. Μπορεί η ομάδα της Θεσσαλονίκης να μην κατάφερε να πάρει τη νίκη, αλλά εκείνη τη βραδιά το αποτέλεσμα πέρασε σε δεύτερη μοίρα.
Όταν τα παλαιστινιακά μαντήλια, συνάντησαν τα ασπρόμαυρα κασκόλ.
Στη θέση του ΠΑΟΚ θα μπορούσε να βρεθεί οποιαδήποτε άλλη ομάδα. Και άλλες θα βρεθούν τους επόμενους μήνες, καλούμενες να «υποδεχτούν» τη Μακάμπι Τελ Αβίβ. Ιδανικά, καμία δεν θα έπρεπε να συμφωνήσει με τη διεξαγωγή αυτών των αγώνων. Γιατί κάθε τέτοια αναμέτρηση κανονικοποιεί την παρουσία του θύτη στις δικές μας γιορτές.
Η περίπτωση του ΠΑΟΚ, όμως, έχει τη δική της βαρύτητα. Το σύνθημα της πρωτοβουλίας PAOK4Palestine, «Ο ΠΑΟΚ είναι παιδί της προσφυγιάς», αποτυπώνει την ίδια την ιστορική του ταυτότητα. Ένα παρελθόν που ξεκινά από τον εκτοπισμό και τους διωγμούς, και φτάνει στο χτίσιμο του γηπέδου της Τούμπας από τους πρόσφυγες της Θεσσαλονίκης. Μια ταυτότητα που έχει μπολιαστεί από την μεγάλη εβραϊκή κοινότητα της πόλης και από όλους εκείνους «που δεν χωρούσαν». Εκείνους που υποτιμητικά αποκαλούσαν «Βούλγαρους» ή «Τούρκους», αλλά απαντούσαν με το «Έλληνες είστε και φαίνεστε». Σ’ αυτή την ταυτότητα δεν χωράει μισαλλοδοξία, ούτε ρατσισμός.
Τα παλαιστινιακά μαντήλια, που γέμισαν το γήπεδο της Τούμπας, είναι κι αυτά μέρος αυτής της ιστορικής μνήμης. Μαζί με τα κασκόλ και τις σημαίες, τα «παλαιστινιακά» εμφανίζονται εδώ και δεκαετίες στις κερκίδες της Τούμπας. Και αυτό δεν αποτελεί στυλιστική επιλογή των Μάο-Μάο (κατά την γνωστή ρήση γνωστού ολιγάρχη και πρώην προέδρου ομάδας), αλλά αντανάκλαση του ίδιου DNA της ομάδας.
Αν τα γήπεδα είναι το όπιο του λαού… δώστε όπιο στο λαό.
Η μεγάλη εικόνα, βέβαια, δεν είναι ελπιδοφόρα. Η άνοδος της ακροδεξιάς, οι πόλεμοι και οι πολεμικές προετοιμασίες, το μίσος και ο ρατσισμός δεν θα μπορούσαν να αφήσουν τις κερκίδες ανεπηρέαστες. Ακριβώς επειδή το ποδόσφαιρο –και γενικά ο αθλητισμός– δεν διεξάγεται σε συνθήκες εργαστηρίου. Δεν συνέβη ποτέ και δεν πρόκειται να συμβεί. Τα τουρνικέ και τα εισιτήρια δεν ήταν ποτέ ικανά να κρατήσουν έξω από το γήπεδο τα κοινωνικά ερωτήματα που γεννιούνται εκτός αυτού. Το αφήγημα που θέλει το ποδόσφαιρο «όπιο του λαού», δεν μπορεί να αντιστρέψει αυτή την κατάσταση όσο αντιμετωπίζει αφ ̓ υψηλού τις κοινωνικές δυναμικές που ξεδιπλώνονται στο ευρύτερο οικοσύστημα μίας ομάδας.
Την ίδια στιγμή, όλο και περισσότερο γιγαντώνεται η λογική του «No Politica». Συχνά συνοδεύεται από φράσεις όπως «μην μπλέκεται την πολιτική με τον αθλητισμό». Αυτή, η θεωρητικά ουδέτερη και απολίτικη λογική, στην πραγματικότητα είναι βαθιά πολιτική. Γιατί το «No Politica» σημαίνει σιωπή. Γιατί κάθε μέρα «No Politica» σημαίνει ακόμα μία μέρα γενοκτονίας. Σημαίνει κανονικοποίηση της υφιστάμενης πραγματικότητας. Σημαίνει αδράνεια απέναντι στην ακροδεξιά κατρακύλα. Σημαίνει χώρο στον ρατσισμό, στον φασισμό, στη γενοκτονία.
Γιατί στο τέλος της ημέρας, η μπάλα ήταν απλά η αφορμή. Η αφορμή να φωνάξουμε, να θυμηθούμε, να μην ξεχάσουμε. Και αυτό ακριβώς έκαναν εχθές οι οπαδοί του ΠΑΟΚ. Φώναξαν για να μην ξεχάσουμε. Φώναξαν για την Παλαιστίνη. Και δεν θα σταματήσουν να φωνάζουν…
ΥΓ: Θα θέλαμε πολύ να δούμε αντίστοιχες εικόνες με αυτές του Άμστερνταμ. Δυστυχώς, όμως, ο Θερμαϊκός είναι ήδη αρκετά βρώμικος.
ΛΕΥΤΕΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ
