Εισήγηση που έγινε από τον Αντώνη Δραγανίγο, στην εκδήλωση του ΚΟΜΜΟΝ στις 23 Μάρτη με θέμα:
Η πραγματικότητα κάνει επίμονες ερωτήσεις, τι απαντάμε; (Η Αριστερά και οι πολιτικές εξελίξεις).
Αγαπητοί φίλοι και σύντροφοι
Δυο μήνες μετά τη ανάδειξη της νέας κυβέρνησης η κατάσταση κάθε άλλο παρά έχει σταθεροποιηθεί. Πιέσεις και εκβιασμοί, πιστωτική ασφυξία, συμβιβασμοί όπως στο Eurogroup, προοπτική υπογραφής νέου μνημονίου έως τον Ιούνη.
Εντούτοις το ότι θα φτάναμε με την στάση των «εταίρων» στην σημερινή κατάσταση ήταν σίγουρο και προβλέψιμο.
Ποιο είναι το αντικείμενο της σύγκρουσης; Και υπάρχει άραγε σύγκρουση ή πρόκειται για μια «επικοινωνιακή διαχείριση» μιας προαποφασισμένης πορείας; Η ίσως μια σφοδρή σύγκρουση της πρώτης «αριστερής κυβέρνησης» την Ελλάδα μετά τον πόλεμο;
Ο ΣΥΡΙΖΑ, με επιταχυνόμενα βήματα από το 2012 και μετά στα πλαίσια τη «βίαιης ωρίμανσης του» επιδίωξε να διαμορφώσει μια «εναλλακτική λύση» με τα εξής στοιχεία:
– Αποδοχή των στρατηγικών ορίων της αστικής πολιτικής, η αποδοχή δηλαδή του πλαισίου της ΕΕ, του ΝΑΤΟ, του κεφαλαίου.
– Ένα διαφορετικό «μίγμα πολιτικής», με εξασφάλιση ρευστότητας για ένα νέο γύρο καπιταλιστικής ανάπτυξης, μέσα από την μείωση των προβλεπόμενων πλεονασμάτων και την πιο ευέλικτη διαχείριση του χρέους.
– Σε αυτά τα πλαίσια την επιδίωξη να αντιμετωπιστούν οι πιο ακραίες επιπτώσεις της καταστροφικής κρίσης.
Πάνω σε αυτήν την βάση επιδίωξε να οικοδομήσει και να στερεώσει την σχέση του τόσο με την αστική τάξη όσο το κοινωνικό μπλοκ που τον έφερε την εξουσία.
– Επιδιώκει να αποκτήσει «πιο οργανικές» σχέσεις με την αστική τάξη υποσχόμενος «πολιτική σταθερότητα», διαπραγμάτευση για λογαριασμό της του ρόλου της και της θέσης της απέναντι στα ακόμα ισχυρότερα ευρω-ενωσιακά συμφέροντα.
– Να αποκτήσει σχέσεις με τα μικροαστικά στρώματα υποσχόμενος βασικά μια κάποια ελάφρυνση από την καταστροφική φοροεπδρομή των μνημονιακών κυβερνήσεων (αφορολόγητο 12.000 / ΕΝΦΙΑ κλπ)
– Να απευθυνθεί στην εργατική τάξη και την νέα φτώχια υποσχόμενος «μη χειροτέρευση» και μια σταδιακή, αναιμική βελτίωση της θέσης τους, μέσω της επαναφοράς των ΣΣΕ και την σταδιακής επαναφοράς του κατώτερου μισθού.
Πρόκειται λοιπόν για πολιτική αστικής διαχείρισης εντός των πλαισίων της ευρωζώνης και της ΕΕ, σοσιαλφιλελεύθερης κατεύθυνσης.
Εντούτοις ακόμα και αυτή η ήπια σοσιαλφιλελεύθερη πολιτική δεν μπορεί ούτε να εφαρμοστεί, ούτε να σταθεροποιήσει πολιτικά και οικονομικά στο σύστημα γιατί προσκρούει:
– Στα ασφυκτικά όρια της ευρωζώνης και της ΕΕ με της δρακόντειες συνθήκες των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών, της μόνιμης επιτήρησης, της λιτότητας και των αντιδραστικών αναδιαρθρώσεων, που αποτελεί και την στρατηγική του κεφαλαίου για την υπέρβαση της κρίσης του σε βάρος της εργαζόμενης πλειοψηφίας.
– Στην πολιτική της ελληνικής αστικής τάξης, που μπορεί να θέλει ή να ανέχεται μια διαπραγμάτευση με τους «θεσμούς», αλλά χωρίς να θιγεί σε καμία περίπτωση η στρατηγική της συμμετοχής στην ευρωζώνη και την ΕΕ, που είναι κοινή για όλες τις μερίδες της.
– Υπάρχει τέλος το πολιτικό πρόβλημα. Ο ΣΥΡΙΖΑ ήρθε στην κυβέρνηση ενσωματώνοντας λαϊκές προσδοκίες , σαν αποτέλεσμα των τεκτονικών αλλαγών και της κατάρρευσης του παραδοσιακού δικομματικού πολιτικού συστήματος, ενσωματώνει σαν «δευτερεύουσα πλευρά» στη πολιτική του, αυτές τις προσδοκίες. Αυτές οι προσδοκίες πρέπει ν συντριβούν. Να επικρατήσει ο «μονόδρομος», η πλήρης αδυναμία, η υποταγή.
Για όλους αυτούς τους λόγους το κεντρικό ερώτημα που έβαλαν προεκλογικά το ΝΑΡ και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ δηλαδή είτε ρήξη με το μαύρο μέτωπο κεφαλαίου-ΕΕ-ΔΝΤ είτε νέα μνημονιακή υποταγή είναι πιο επίκαιρο και δραματικό από ποτέ.
Αυτό αποδεικνύεται και από την «διαπραγμάτευση» που διεξάγει η κυβέρνηση, την οποία πήγε έχοντας όλα τα όπλα και τα κλειδιά της οικονομίας παραδομένα στους «εταίρους». Αποδέχτηκε νωρίς-νωρις την νομιμότητα του χρέους και υποσχέθηκε την αποπληρωμή του. Αρνήθηκε να εθνικοποιήσει τις τράπεζες, που έχει την πλειοψηφία τους το δημόσιο. Εισέπραξε την άρνηση του κ Ντράγκι σε οποιαδήποτε από τα αιτήματα χαλάρωσης της πιστωτικής ασφυξίας, χωρίς την παραμικρή σκέψη απειθαρχίας στις επιλογές της ΕΚΤ. Που μπορεί να καταλήξει όλη αυτή η «διαπραγμάτευση» εκτός από ένα νέο μνημόνιο;
Εκτός όμως από το θέμα της αποτελεσματικότητας μιας λογικής «διαπραγμάτευσης» εντός των πλαισίων προκύπτουν και πολύ μεγάλα ιδεολογικά ζητήματα, ζητήματα που θα (επανα-) καθορίσουν την έννοια της αριστεράς τα επόμενα χρόνια.
Γιατί πράγματα όλος ο ιδεολογικός / προγραμματικός λόγος του ΣΥΡΙΖΑ βασίζεται στην λογική της ταξικής συνεργασίας και της ύπαρξης μιας πολιτικής από την οποία κερδίζουν όλοι. Και εργοδότες και εργαζόμενοι και δανειστές και λαός.
Η λογική της ταξικής συνεργασίας συμπληρώνεται από έναν απίστευτο «ευρωπαϊσμό», από τους όρκους πίστης στο «κοινό μας σπίτι», από την «αισιόδοξη ανοησία» ότι η «Ευρώπη», δηλαδή η Ε.Ε. αλλάζει και από αυτή την σκοπιά γίνεται η «διαπραγμάτευση». Και τέλος η κατοχύρωση ενός «καπιταλισμού με ανθρώπινο πρόσωπο» σαν τον τελικό ορίζοντα του κινήματος, η απόσυρση κάθε έννοιας σοσιαλιστικής προοπτικής στο αόρατο βάθος της ιστορικής σκηνής και την αντικατάστασή της από την φιλοδοξία της «φιλολαϊκής διαχείρισης» του συστήματος.
Για αυτούς τους λόγους το «τι είναι αριστερά» θα είναι ένα από τα πιο σοβαρά διακυβεύματα της επόμενης περιόδου.
Οπωσδήποτε το πρώτο ζήτημα είναι να μην περάσει η νέα «μεσοπρόθεσμη συμφωνία», το νέο μνημόνιο. Με την παρέμβαση του λαϊκού κινήματος να μην «κλείσει» η συμφωνία, δικαιώνοντας τους Σαμαρά Βενιζέλο και την πολιτική τους.
Πιο συνολικά αυτή η πορεία, που με τις συγκρούσεις και τα ζικ ζακ της είναι αναπόφευκτη από την στιγμή που η κεντρική επιλογή της κυβέρνησης είναι να κινηθεί «εντός των τειχών» θα γεννήσει είτε ένα μεγάλο κύμα απογοήτευσης, αποστράτευσης και δεξιάς και ακροδεξιάς αντεπίθεσης, είτε ένα νέο βαθύτερο κύμα ριζοσπαστικοποίησης, αντικαπιταλιστικού αγώνα και άλλης αριστεράς.
Αυτό σημαίνει ότι το κεντρικό ζήτημα της επόμενης περιόδου είναι να χτίσουμε μέσα στον λαό, μαζί με τον μαχόμενο κόσμο του κινήματος και της αριστεράς, την εναλλακτική αντικαπιταλιστική λύση.
Χρειάζεται να συνδέσουμε πιο πειστικά και πιο βαθιά την πάλη για την άμεση βελτίωση της ζωής των εργαζόμενων και την επιβολή κατακτήσεων στα κοινωνικά / οικονομικά δικαιώματα, την δημοκρατία κλπ της με το πολιτικό πρόγραμμα της ανατροπής δηλαδή της διαγραφής του χρέους, της εξόδου από ευρωζώνη και ΕΕ, των εθνικοποιήσεων με εργατικό έλεγχο κλπ.
Συγκρουόμαστε με την δεξιά αντιπολίτευση, που επιδιώκει να μην πειραχτεί τίποτα από το μνημονιακό κεκτημένο, που επιδιώκει να δικαιώσει την βαρβαρότητα. Δίνουμε μάχη ενάντια στην πολιτική της, δεν συνεργαζόμαστε πουθενά μαζί της.
Από αυτές τις θέσεις αναπτύσσουμε την αριστερή εργατική και λαϊκή πάλη, για αντεπίθεση, αντιπολίτευση και ανατροπή της κατάστασης. Δεν είμαστε «παρατηρητές» των εξελίξεων για να «μετράμε» τι κάνει και τι δεν κάνει η κυβέρνηση.
Παλεύουμε για την αντεπίθεση του εργατικού λαϊκού κινήματος, το ξήλωμα όλων των μνημονιακών μέτρων και των εφαρμοστικών νόμων, την απόσπαση κατακτήσεων.
Παλεύουμε από θέσεις αντιπολίτευσης γιατί κρίνουμε την κυβερνητική πολιτική στην συνολική της κατεύθυνση, όχι στην προσθαφαίρεση θετικών και αρνητικών σημείων.
Συνδέουμε τους αγώνες με το πρόγραμμα της ανατροπής, χτίζουμε άλλη αντικαπιταλιστική διέξοδο για την κοινωνία.
Παρεμβαίνουμε ώστε να διευκολύνουμε τις πολιτικές διαφοροποιήσεις και την αλλαγή του συσχετισμού δυνάμεων ανάμεσα στην πολιτική της διαχείρισης εντός του πλαισίου ΕΕ-ΔΝΤ κεφαλαίου κα της γραμμής της ρήξης και την ανατροπής. Η συνεργασία ΑΝΤΑΡΣΥΑ ΜΑΡΣ δεν ήταν το τέλος αλλά η αρχή της διαδρομής, ένα σημαντικό βήμα στην κατεύθυνση του αντικαπιταλιστικού μετώπου που μπορεί να αλλάξει το τοπίο στην αριστερά..
(*) Είναι μέλος της Π.Ε. του Ν.Α.Ρ. και μέλος της Κ.Σ.Ε. της ΑΝΤΑΡΣΥΑ
