Θα μπορούσαν να γραφτούν χίλιες λέξεις μόνο για την ερμηνεία που δίνει η Αμαλία Μουτούση στη Νόρα, στο «Κουκλόσπιτο» του Χ. Ιψεν στο Θέατρο Οδού Κυκλάδων «Λευτέρης Βογιατζής».
Η Νόρα είναι δέκα χρόνια με έναν άντρα, έχει κάνει και παιδιά μαζί του, αλλά αυτή εξακολουθεί να είναι το παιδί στη σχέση ως απόκριση στον άντρα – πατέρα, ένα θηλυκό παιδί που δεν μεγαλώνει, δεν ενηλικιώνεται, αγαπά και φροντίζει και υπακούει και στέκεται απέναντι στον άντρα της όπως στεκόταν απέναντι στον πατέρα της, μέχρι την ώρα που κάνει τη μεγάλη ανατροπή.
Ο σύζυγος ανεβαίνει τα σκαλιά της κοινωνικής ιεραρχίας, γίνεται διευθυντής τραπέζης και υπόσχεται στη γυναίκα του ένα καλύτερο μέλλον, αλλά ήταν εκείνη που, σε μια στιγμή κλονισμού της υγείας του, στην αρχή της σχέσης, βρήκε τον τρόπο να εξασφαλίσει τα απαραίτητα χρήματα για να τον σώσει. Κάτι που ο εγωισμός και η καθεστωτική συμπεριφορά του άντρα δεν θα τον άφηναν ποτέ να αναγνωρίσει.
Θα μπορούσαν να γραφτούν χίλιες λέξεις μόνο για την ερμηνεία που δίνει η Αμαλία Μουτούση στη Νόρα, γιατί δεν είναι παίξιμο, είναι συνολική, συγκλονιστική ερμηνεία ενός τεράστιου θεατρικού χαρακτήρα. Το πώς παίζει με την άρθρωση, με την παιδικότητα στο στόμα, με ελάχιστη ένταση στη φωνή όταν όλο το σώμα της μιλάει, είναι μαγικά επάνω της. Η κριτική έχει υποκλιθεί για αυτό το ρόλο στην ηθοποιό, γιατί ζει πραγματικά όλη την περιπέτεια της ηρωίδας της, γιατί καταφέρνει να βγει μεγαλύτερη από την ηρωίδα της μπροστά στα μάτια μας.
Η σκηνοθεσία του Γιώργου Σκεύα της έδωσε όλο τον απαραίτητο χώρο για να αναπνεύσει και να εξελιχθεί. Είναι όλα τα φώτα του έργου έτσι κι αλλιώς επάνω στη Νόρα.
Οι υπόλοιποι ρόλοι έχουν μερικές πολύ καλές στιγμές, όμως κανένας δεν φτάνει στην τελειότητα με την οποία ερμηνεύεται η κεντρική ηρωίδα. Ο Λεμπεσόπουλος, ως σύζυγος Τόρβαλντ, έχει βρει έναν τονισμό που πολλές φορές θυμίζει ίσως κάτι από τον Λευτέρη Βογιατζή, όμως την ώρα της συντριβής του ήρωά του δεν είναι εκεί.
Ο Γιώργος Συμεωνίδης είναι ο ευάλωτος εκβιαστής Νιλς Κρόγκσταντ με όλη την αγωνία της κοινωνικής επιβίωσης, είναι ο «κακός» που εμφανίζεται για να κινήσει τη δράση, αλλά λιώνει μπροστά στον χειρισμό και τη διέξοδο στην αγάπη από ανάγκη που του προσφέρει η Κριστίνα Λίντε της Μαρίας Ζορμπά.
Ο Νικόλας Παπαγιάννης αντιμετωπίζει πολύ σωστά τον γιατρό Ρανκ ως αδύναμο, ανίσχυρο φίλο, και είναι επίσης η ανίσχυρη εκδοχή του ανδρικού φύλου, που αφανίζεται γιατί δεν έχει τη φυσική και οικονομική ευρωστία να παίξει κυρίαρχο ρόλο στον πόλεμο των αισθημάτων. Υποτάσσεται στη φιλία του Τόρβαλντ και μένει στη σκιά της δικής του εξουσίας. Πνίγει τον έρωτά του και (γι’ αυτό) αρρωσταίνει. Η Νόρα θα τον αγαπήσει με λύπηση και όχι με πόθο.
Με εξαίσια συνοχή αποδίδεται η σκηνή μετά το χορό, όταν το ζευγάρι επιστρέφει στο σπίτι φορώντας τις αποκριάτικες μάσκες, για να δεχτεί την αποχαιρετιστήρια επίσκεψη του γιατρού. Ο γιατρός εκείνη την τελευταία φορά που θα δει στη ζωή του τη Νόρα, λάμπει από τον έρωτά του, είναι η τελευταία λάμψη του ανθρώπου πριν φύγει από τη ζωή. Ανάβει ένα πούρο, απολαμβάνει την παρουσία της αγαπημένης του στο χώρο και έπειτα φεύγει. Αισθητικά, είναι η κορυφαία στιγμή της παράστασης, που υπογραμμίζεται πολύ σωστά με τον σχεδιασμό του φωτισμού.
Το σκηνικό της Εύας Μανιδάκη, λιτό αλλά απολύτως λειτουργικό. Με αυτό το μυστήριο έπιπλο με τα ντουλαπάκια σε σχήμα Γ το οποίο έχει ανοίγματα στο κάτω μέρος σε δύο σημεία, τα οποία οι ηθοποιοί χειρίζονται πολύ όμορφα περνώντας το σώμα τους σαν για να μεταβούν σε μια παιδική ηλικία και πάλι πίσω στην ενήλικη ζωή τους.
Έχουμε λοιπόν πόσα είδη αγάπης σε αυτό το τεράστιο έργο του Ιψεν! Την κυρίαρχη εξουσιαστική αγάπη του οικονομικά ισχυρού άνδρα για τη γυναίκα-παιχνίδι-παιδί. Την καταπιεστική αγάπη-σχέση πατέρα κόρης που αναπαράγεται. Τον καταπιεσμένο έρωτα του γιατρού για τη γυναίκα του φίλου του. Την αγάπη από ανάγκη της Κριστίνα για τον Κρόκσταντ με μια υποψία ρομαντικής δικαίωσης παλιών αισθημάτων. Αλλά και την αγάπη της Νόρας για τον εαυτό της – την τελευταία στιγμή.
Σήμερα, το έργο μας θυμίζει πως ο έρωτας στην εποχή της πατριαρχίας, σε ολόκληρη την εποχή που οικογένεια σχηματίζεται με πρωτοβουλία του οικονομικά κυρίαρχου άνδρα-πατέρα, οδηγεί τη γυναίκα, αλλά και τον ανίσχυρο άνδρα, σε κρίση ενηλικίωσης και κρίση υπαρξιακή. Δεν είναι μόνο η ατομική έξοδος από μια σχέση που αναπαράγει το πατριαρχικό πρότυπο, είναι η έξοδος από αυτές τις κοινωνικές σχέσεις που θα οδηγήσει στην απελευθέρωση.
Η διαχρονική κάτω γραμμή του κειμένου μιλάει για την αγωνία των ανθρώπων να ζήσουν ελεύθεροι και με αξιοπρέπεια, να αγαπήσουν και να αγαπηθούν και να μπορούν να υπάρχουν ισότιμα μέσα στην κοινωνία.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΦΡΑΝΤΖΗΣ
ΔΙΑΝΟΜΗ:
Αμαλία Μουτούση Νόρα
Άρης Λεμπεσόπουλος Τόρβαλντ Χέλμερ
Μαρία Ζορμπά Κριστίνα Λίντε
Γιώργος Συμεωνίδης Νιλς Κρόγκσταντ
Νικόλας Παπαγιάννης Γιατρός Ρανκ
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ – ΔΡΑΜΑΤΟΥΡΓΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ: Γιώργος Σκεύας
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Γιώργος Σκεύας
ΣΚΗΝΙΚΑ: Εύα Μανιδάκη
ΚΟΣΤΟΥΜΙΑ: Άγγελος Μέντης
ΜΟΥΣΙΚΗ – ΣΥΝΘΕΣΗ ΗΧΩΝ: Σήμη Τσιλαλή
ΦΩΤΙΣΜΟΙ: Κατερίνα Μαραγκουδάκη
ΒΟΗΘΟΣ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ: Σύλβια Λιούλιου
ΒΟΗΘΟΣ ΣΚΗΝΟΓΡΑΦΟΥ: Φιλάνθη Μπουγάτσου
ΒΟΗΘΟΣ ΕΝΔΥΜΑΤΟΛΟΓΟΥ: Βέρικο Μγκελάτζε
ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΧΤΕΝΙΣΜΑΤΩΝ: Αλέξανδρος Μπαλαμπάνης
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Κώστας Ορδόλης
ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΑ: Γιώργος Ρυμενίδης
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ: Κατερίνα Μπερδέκα
ΠΑΡΑΓΩΓΗ: Λυκόφως – Γ. Λυκιαρδόπουλος
Θέατρο Οδού Κυκλάδων “Λευτέρης Βογιατζής”
Κυκλάδων 11 & Κεφαλληνίας, Κυψέλη | τηλ. 210 8217877
Τιμές των εισιτηρίων 16 ευρώ κανονικό & 12 μειωμένο (Φοιτητικό, Ανέργων ΑμεΑ & Άνω των 65).
Ημέρες & ώρες παραστάσεων:
Τετάρτη 20.00
Πέμπτη & Παρασκευή 20.30
Σάββατο 21.15
Κυριακή στις 19.00
** Τις Τετάρτες 17 & 24/02 δεν θα πραγματοποιηθούν οι παραστάσεις.
