Η πανσέληνος του Ιουλίου δεν βγήκε δοξαστική. Σαν να ξαστόχησε ο μήνας και έκρινε πως πρέπει να διστάσει κι εκείνη. Αμφέβαλε ως φαίνεται για τη δόξα της και την κυριαρχία της στην ομορφιά, καθώς η ομορφιά δεν είναι θέμα μοναχικής ωραιότητας αλλά θέμα συνόλου. Πως να λάμψει ένα φεγγάρι κόκκινο, πορτοκαλί και ασημένιο σε θερμοκρασίες Απριλίου κι ανάμεσα σε μαυριδερές κουρτίνες τ’ ουρανού που επικυρώνουν τον όλο καιρό και τις συνθήκες;
Σταθήκαμε κι εμείς πάνω στη μύτη του νησιού, οι τυχεροί ταξιδιώτες, περιμένοντας το μήνυμα μια αιθρίας, κάνοντας πως δεν έχουμε καταλάβει τα προμηνύματα. Αλλά η ανατολή έγινε ερήμην των βλεμμάτων μας, πίσω από βαριές κουρτίνες και με κρυφές απόπειρες του φέγγαρου (όπως το έλεγε ο Ν. Καρούζος), ανάμεσα στα κενά των σύννεφων, να μας ειδοποιήσει για την παραμονή του. Έτσι ο εύφορος Ιούλιος δεν πήρε το καλό χρώμα του ακόμα, και πάει να φύγει σειόμενος και αδόξαστος.
Είναι πολλά χρόνια τώρα που ο Ιούλιος δεν λέγεται θεριστής κι ούτε εικονίζεται ως αγρότης, μ’ ένα πουκάμισο άσπρο της δουλειάς, ψάθινο καπέλο να μη καίει ο ήλιος και το δρεπάνι να κόβει τα καλάμια των σταριών ελπίζοντας στην άλλη μέρα.
Είναι επίσης πολύς καιρός τώρα που τα παιδικά μας μάτια δεν ξεδίνουν σε θερμές εικόνες ανέμελης δόξας, έστω φορτωμένης με πολλές βαρειές νεανικές ευθύνες.
Τώρα ο Ιούλιος διχάζεται σ‘ εκείνους που ψάχνουν μια ανακούφιση σε θάλασσες, παρέες, μπύρες και άλλες νηνεμίες και σ’ εκείνους που τρέχουν τουριστικά επαγγέλματα, να συνεισφέρουν στην μεγάλη ανάγκη της ανάπτυξης, γίναμε τα γκαρσόνια του κόσμου που πρόβλεπε κι ο Χατζηδάκις, όπου το οχτάωρο είναι μια ιδέα παρωχημένη που λέει κι ο νέος πρωθυπουργός.
Και τους άνεργους ή εκείνους που βρίσκουν ένα μεροκάματο μέσα στο ντάλα, και δεν μπορούν να βγουν στο ίνσταγκραμ αποκαλυπτική φωτογραφία με φόντο πράσινα νερά!..
Ωστόσο, όπως και νάχει, ο Ιούλιος ήταν και είναι η πρόκληση της ομορφιάς, της ζωής που είναι και της ζωής που πρέπει νάναι. Ξανθός, ψηλός, νέος με γαλανή θάλασσα και μάτια, μεσόγειος και γήινος, με καλαθούνες ανθέων (σύμφωνα με την Ελύτη), κι έτοιμος να υποσχεθεί και να επανασχεδιάσει προς το καλύτερο το μέλλον.
Αν ήταν δυνατόν, αν μπορούσαμε, αν …, να κάνουμε τον Ιούλιο σύμβολο, διεκδίκηση, αίτημα!… Να ενώνει τον κόσμο – όπως 14 Ιουλίου πριν δυο αιώνες και βάλε, τον έφερε να καταλύει μια εξουσία, στο Παρίσι – κι ακόμα καλύτερα.
Γιατί, ανεξάρτητα από τις εικόνες, παλιών και τωρινών καιρών, ανεξάρτητα από τις πολλαπλές διαθέσεις των ανθρώπων του, από τις επικαιρικές συνθήκες, από τις σεισμικές δονήσεις (που εν τούτοις μπορεί να υπογραμμίζουν το δέος απέναντι στο φυσικό, πως δεν τον κάνουμε ό,τι θέλουμε τον κόσμο), ο Ιούλιος έχει λάμψη και ιδέες. Είναι οι παρέες που μένουν μέχρι αργά αναζητώντας τη δροσιά των σχέσεων και της νύχτας. Που μνημονεύουν τις χαμένες ευκαιρίες και τις απώλειές τους με ελαφριά διάθεση, σα να είναι περαστικές, τις ελαφραίνει όλες ο μήνας. Που αναζητούν έρωτες οι οποίοι μπορεί να μη διαρκέσουν αλλά θα μπορέσουν να εξυμνήσουν γυμνά κορμιά που πυρώνονται στον ήλιο ή σε κάμαρες ιδρωμένες, ακόμα κι όταν δουλεύει ο κλιματισμός. Που παίζουν σαν παιδιά με το φως και τον ήλιο και τη σκιά και το νερό και τη ζεστή ανατριχίλα της ασφάλτου, με γιασεμιά που μόλις ανατέλλουν…
Είναι οι άνθρωποι έξω στο δρόμο, στην πλατεία, στη συναναστροφή, όπως είναι κι όπως πρέπει να είναι. Να δώσουν και να πάρουν, όχι ως αργυραμοιβοί, να σκεφτούν και να ξεχάσουν και να θυμούνται χωρίς οδύνη. Να ξεμαγκώσει η καρδιά τους, από τα τόσα εσωτερικά, τα μοναχικά, τα δύσκολα.
Είτε ακολουθούν πατήματα στην άμμο, είτε ζητούν δροσιά σε στοές, είτε απλώς περιμένoυν το καλύτερο, τη νύχτα, την αναχώρηση, την προοπτική, τις καλύτερες μέρες…
Ο Ιούλιος ακόμα κι όταν είναι αμφίβολος, αμφίθυμος, παραμένει Ιούλιος. Πιστοποιεί μιαν ελπίδα…
Κι εδώ που τα λέμε, ο καλύτερος τρόπος να γράφεις για τον Ιούλιο δεν είναι δίπλα στο κύμα, σε μια αμμουδιά που σε προκαλεί. Καλύτερα είναι να είσαι στο διαμέρισμα και να φαντάζεσαι όλα τα ωραία. Να τα σχεδιάζεις, πριν τα κερδίσεις. Όπως γίνεται με όλα τα σχέδια. Ακούγονται και περιγράφονται καλύτερα. Πλάσματα φαντασίας. Άρα πιο ολοκληρωμένα.
Για μια επερχόμενη πράξη σπουδαία, που θα κάνει εκείνη τις προσαρμογές!
