Μεταφράζει, αποδίδει η Αντωνία Πάνου
Η Γαλλία ξεπέρασε τη Ρωσία ως ο μεγαλύτερος πωλητής όπλων στον κόσμο, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Sipri (STOCKHOLM INTERNATIONAL PEACE RESEARCH INSTITUTE, Διεθνές Ερευνητικό Ινστιτούτο Στοκχόλμης για την Ειρήνη).
Οι εισαγωγές όπλων στην Ευρώπη έχουν σχεδόν διπλασιαστεί τα τελευταία πέντε χρόνια ενώ η εξάρτηση της Ευρώπης από την Αμερική, στον τομέα, φτάνει στο αποκορύφωμά της. Η στρατηγική αυτονομία έχει εκλείψει.
Μεταξύ 2019 και 2023, οι ευρωπαϊκές εισαγωγές όπλων σημείωσαν άλμα 94% σε σύγκριση με την προηγούμενη πενταετία. Μια αύξηση που συνδέεται, εξηγούν οι ερευνητές του Ινστιτούτου και όπως είναι αναμενόμενο, με τη σύγκρουση που μαίνεται εδώ και δύο χρόνια μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας.
Η σύγκρουση στην Ουκρανία έχει φέρει τα πάνω κάτω στην αγορά. Η Ουκρανία έχει γίνει ο τέταρτος μεγαλύτερος εισαγωγέας όπλων στον κόσμο, ενώ η ευρωπαϊκή εξάρτηση από τους αμερικανικούς προμηθευτές δεν ήταν ποτέ τόσο μεγάλη.
Όσον αφορά τους εξαγωγείς, αποκαλύπτει το Ινστιτούτο, η Γαλλία αντικατέστησε τη Ρωσία ως ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας στον κόσμο τα τελευταία πέντε χρόνια, πίσω από τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ οι εξαγωγές όπλων της Μόσχας μειώθηκαν κατά 53%. Συνολικά, η Γαλλία και η Ρωσία είναι στήθος με στήθος, με μερίδιο διεθνούς αγοράς 11% η καθεμία στο εμπόριο στρατιωτικού εξοπλισμού. Απέχοντας πολύ από τις Ηνωμένες Πολιτείες (42%).
Η επιτυχία του Rafale
Οι εξαγωγές της Γαλλίας πρόκειται να αυξηθούν κατά 47% μεταξύ 2019 και 2023. Αυτό οφείλεται στην επιτυχία του Rafale στην Ινδία, το Κατάρ και την Αίγυπτο. Από το 2014 έως το 2018, η Γαλλία εξήγαγε 23 μαχητικά αεροσκάφη της Dassault Aviation, ενώ από το 2019 έως το 2023 θα πουλήσει 94, που αντιπροσωπεύουν το ένα τρίτο των εξαγωγών.
Όπως επισημαίνει η έκθεση του Sipri, η Γαλλία, η οποία προσπαθεί εδώ και χρόνια να πουλήσει τον εξοπλισμό της στους γείτονές της, εξακολουθεί να μην τα καταφέρνει. Το αντίθετο μάλιστα.
Το μερίδιο της Γαλλίας στις πωλήσεις προς την Ευρώπη την τελευταία πενταετία δεν έφτασε ούτε το 10% και χωρίς την αγορά 18 μαχητικών αεροσκαφών Rafale από την Ελλάδα δεν θα έφτανε το 5%! Συνολικά, το 42% των γαλλικών εξαγωγών κατευθύνεται σε χώρες της Ασίας και της Ωκεανίας και το 34% στη Μέση Ανατολή. Η Ινδία είναι μακράν ο μεγαλύτερος αποδέκτης γαλλικών όπλων, που αντιπροσωπεύουν το 30% των εξαγωγών.
Αυξανόμενη ευρωπαϊκή εξάρτηση
Αντίθετα, η εξάρτηση της Ευρώπης από τις Ηνωμένες Πολιτείες έχει φθάσει σε επίπεδα ρεκόρ: το 55% των ευρωπαϊκών εισαγωγών προήλθε από τις Ηνωμένες Πολιτείες την τελευταία πενταετία, έναντι του 35% την προηγούμενη περίοδο. Και η αύξηση αυτή δεν οφείλεται μόνο στα όπλα που εισάγει η Ουκρανία – κάθε άλλο.
Πάνω από το ήμισυ των εισαγωγών όπλων των Ευρωπαϊκών χωρών προέρχονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το Sipri σημειώνει ότι οι εισαγωγές όπλων από τα ευρωπαϊκά κράτη έχουν κάνει άλμα κατά 94% την περίοδο 2019-2023. «Περισσότερες από τις μισές εισαγωγές όπλων των ευρωπαϊκών χωρών προέρχονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες», λέει ο Νταν Σμιθ, διευθυντής του Sipri, «ενώ την ίδια στιγμή η Ευρώπη είναι υπεύθυνη για περίπου το ένα τρίτο των παγκόσμιων εξαγωγών όπλων».
Ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι προφανώς ένας βασικός παράγοντας. Από τότε που ξέσπασε στις 24 Φεβρουαρίου 2022, τουλάχιστον τριάντα χώρες έχουν παράσχει σημαντική στρατιωτική βοήθεια στο Κίεβο, καθιστώντας την Ουκρανία, τον τέταρτο μεγαλύτερο εισαγωγέα όπλων στον κόσμο. Αλλά οι Ηνωμένες Πολιτείες επωφελούνται πολύ περισσότερο από την αύξηση των ευρωπαϊκών επενδύσεων παρά από «τον πόλεμο στην Ουκρανία». «Με έναν μεγάλο αριθμό πολύ ακριβών παραγγελιών όπλων, συμπεριλαμβανομένων σχεδόν 800 πολεμικών αεροσκαφών και ελικοπτέρων, οι ευρωπαϊκές εισαγωγές όπλων είναι πιθανό να παραμείνουν σε υψηλό επίπεδο», σημειώνει ο Πήτερ Βέζεμαν , ερευνητής στο Sipri.
Αμερικανική ηγεμονία
Αν προσθέσει κανείς την Ευρώπη στους παραδοσιακούς πελάτες τους στην Ασία και τον Ειρηνικό, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι περισσότερο από ποτέ η κυρίαρχη δύναμη στον στρατιωτικό τομέα.
Η χώρα αντιπροσωπεύει το 42% των παγκόσμιων πωλήσεων όπλων, έναντι 34% την περίοδο 2014-2018. Οι πωλήσεις της έχουν αυξηθεί κατακόρυφα στην Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα και την Αυστραλία, καθώς όλες αυτές οι χώρες επανεξοπλίζονται μπροστά στην κινεζική απειλή.
Η αμερικανική αγορά όπλων έχει τετραπλασιαστεί μέσα σε δεκαπέντε χρόνια
Είναι βέβαιο από τη μια ότι η Γαλλία θα προμηθεύσει περισσότερα όπλα και πυρομαχικά στην Ουκρανία και από την άλλη ότι η στρατιωτική αεροδιαστημική βιομηχανία των ΗΠΑ έχει σαφώς ενισχύσει την υπεροχή της, με την πώληση 420 στρατιωτικών αεροσκαφών τα τελευταία πέντε χρόνια, συμπεριλαμβανομένων 249 μαχητικών αεροσκαφών F-35. Το F-35 αντιπροσωπεύει το ένα τέταρτο των αμερικανικών πωλήσεων. Η ηγεμονία των F-35 διαταράσσεται ελάχιστα από το Rafale. Ο Sipri επισημαίνει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν μεγάλο ανεκτέλεστο υπόλοιπο παραδόσεων, συμπεριλαμβανομένων 1.071 μαχητικών αεροσκαφών, εκ των οποίων τα 785 είναι F-35.
Η Ρωσία, επί μακρόν ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας όπλων στον κόσμο, τώρα κατασκευάζει κυρίως για τον εαυτό της και είναι πιθανό να χάσει ακόμη περισσότερα ποσοστά πωλήσεων στο μέλλον. Οι εταίροι της Μόσχας έχουν επίσης συρρικνωθεί σημαντικά, από 31 σε 12 χώρες προορισμού τα τελευταία πέντε χρόνια. Η Ινδία είναι ο κύριος αποδέκτης του ρωσικού οπλοστασίου, ακολουθούμενη από την Κίνα.
Αλλά η Κίνα έχει επιβραδύνει σημαντικά τις εισαγωγές της προκειμένου να αναπτύξει τη δική της παραγωγή. Οι εισαγωγές της σε στρατιωτικό εξοπλισμό μειώθηκαν κατά 45% την τελευταία πενταετία σε σύγκριση με την προηγούμενη πενταετία. Η Κίνα δεν είναι ουσιαστικά πλέον πελάτης της παγκόσμιας βιομηχανίας όπλων. Είναι γεγονός ότι δεν έχει γίνει ακόμη πολύ ισχυρός εξαγωγέας, αλλά αρχίζει να επενδύει σε διάφορες αγορές, ιδίως στην Αφρική.