Του Vitaly Ryumshin, πολιτικού αναλυτή της Gazeta.ru
Πηγή: REVIEW IN GREEK
Η πείνα, οι κυρώσεις και η στρατιωτική αποσύνθεση έσπασαν την επιβολή του πρώην ηγέτη στη Συρία – αλλά κανείς δεν έδινε σημασία
Μέχρι πριν από λίγες εβδομάδες, ο ουρανός πάνω από τη Συρία φαινόταν απατηλά ανέφελος. Αυτή η ψευδαίσθηση κατέρρευσε στις 27 Νοεμβρίου, όταν η ένοπλη ομάδα Hayat Tahrir al-Sham (HTS) και ο υποστηριζόμενος από την Τουρκία Συριακός Εθνικός Στρατός (SNA) εξαπέλυσαν ξαφνική επίθεση στο Χαλέπι.
Μέχρι την περασμένη Δευτέρα, είχαν καταλάβει την πόλη. Τρεις ημέρες αργότερα, ο επίσημος συριακός στρατός εγκατέλειψε τη στρατηγικής σημασίας πόλη Χάμα. Στο νότο και τα νοτιοανατολικά, αδρανείς πυρήνες ανταρτών ξεσηκώθηκαν, καταφέροντας ένα τελικό χτύπημα εναντίον του ξεφτισμένου καθεστώτος του Άσαντ. Την Κυριακή, δυνάμεις της αντιπολίτευσης εισέβαλαν στη Δαμασκό από διάφορες κατευθύνσεις. Ο Μπασάρ αλ Άσαντ, το καθεστώς του οποίου άντεξε πάνω από μια δεκαετία εμφυλίου πολέμου, εξέπεσε τελικά από την εξουσία.
Η ταχύτητα της κατάρρευσης προσκαλεί σε παραλληλισμούς με το Αφγανιστάν πριν από τρία χρόνια, όταν η υποστηριζόμενη από τις ΗΠΑ κυβέρνηση του Ασράφ Γάνι κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος. Αλλά σε αντίθεση με τον Γάνι, του οποίου η αδυναμία ήταν προφανής, ο Άσαντ εξακολουθούσε να θεωρείται ευρέως ως η κυρίαρχη δύναμη της Συρίας – γεγονός που καθιστά την ξαφνική πτώση του ακόμη πιο συγκλονιστική.
Τι πήγε λοιπόν στραβά; Τα πάντα!
Η Συρία του Άσαντ σάπιζε εκ των έσω εδώ και χρόνια. Η χώρα ήταν εγκλωβισμένη σε μια διαρκή ανθρωπιστική και οικονομική κρίση, με το 90% των Σύρων να ζουν σε συνθήκες φτώχειας και εκτεταμένου υποσιτισμού. Απελπισμένες οικογένειες έπαιρναν δάνεια μόνο και μόνο για να αγοράσουν τρόφιμα, αλλά δεν μπορούσαν να τα αποπληρώσουν. Οι διακοπές ρεύματος παρέλυαν ακόμη και τη Δαμασκό, αφήνοντας μερικές φορές την πρωτεύουσα στο σκοτάδι για 20 ώρες την ημέρα. Οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος εκτοξεύτηκαν έως και 585% μόνο την άνοιξη του 2024, σπρώχνοντας έναν ήδη εξαθλιωμένο πληθυσμό βαθύτερα στην απόγνωση.
Η κυβέρνηση Άσαντ δεν προσέφερε λύσεις – μόνο αυξανόμενη καταστολή. Κάτω από συντριπτικές κυρώσεις, η Δαμασκός δεν μπορούσε να εξασφαλίσει ξένα δάνεια, και με τα πετρελαϊκά της πεδία υπό αμερικανοκουρδικό έλεγχο, δεν είχε μείνει τίποτα για να εμπορευτεί. Ακόμα και το παράνομο εμπόριο ναρκωτικών της Συρίας, που κάποτε αποτελούσε μια σανίδα σωτηρίας, δεν μπορούσε να καλύψει τις τεράστιες τρύπες στα κρατικά οικονομικά. Τα κέρδη εξαφανίζονταν στις τσέπες των πολέμαρχων και των εμπόρων, όχι στο κρατικό ταμείο.
Εν τω μεταξύ, ο κακοπληρωμένος, αποθαρρυμένος στρατός του Άσαντ, που είχε ματώσει από τον πολυετή εμφύλιο πόλεμο, συνέχισε να αποσυντίθεται. Για ένα διάστημα, Ιρανοί πληρεξούσιοι, όπως η Χεζμπολάχ, στήριξαν τις δυνάμεις του, αλλά από το 2024, είχαν στρέψει την προσοχή τους στην καταπολέμηση του Ισραήλ. Οι προσπάθειες να παρασυρθεί η Ρωσία περισσότερο στο τέλμα της Συρίας έπεσαν στο κενό. Η Μόσχα, απασχολημένη αλλού, δεν είχε κανένα ενδιαφέρον να διασώσει τον Άσαντ.
Έτσι, όταν χτύπησε η τελική κρίση, ο Άσαντ βρέθηκε μόνος του. Οι σύμμαχοί του έμειναν μακριά, ο στρατός του διασκορπίστηκε και ένας εξαγριωμένος, πεινασμένος πληθυσμός στράφηκε εναντίον της κυβέρνησης. Δεν είχε απομείνει κανείς να τον προστατεύσει.
Τι θα συμβεί στη συνέχεια;
Η πτώση του Άσαντ αφήνει το μέλλον της Συρίας επικίνδυνα αβέβαιο. Η HTS ήδη διεκδικεί με αξιώσεις την εξουσία, στοχεύοντας πιθανότατα σε μια κατάληψη τύπου Ταλιμπάν που υποστηρίζεται από τον προστάτη της στην Άγκυρα.
Αλλά η Συρία δεν είναι Αφγανιστάν. Η χώρα είναι ένα μωσαϊκό εχθρικών φατριών, πολλές από τις οποίες έχουν μακροχρόνιες έχθρες. Ο SNA και ο HTS πολέμησαν κάποτε για την κυριαρχία στην Ιντλίμπ, παρόλο που και οι δύο οργανώσεις είναι φιλοτουρκικές. Υπάρχουν επίσης οι Κούρδοι στα βορειοανατολικά, οι Αλαουίτες στην ακτή, οι Δρούζοι στο νότο και διάφορες φατρίες που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ στα νοτιοανατολικά. Έπειτα υπάρχει και το ISIS, που εξακολουθεί να παραμονεύει στην έρημο, έτοιμο να εκμεταλλευτεί το χάος.
Η Συρία μοιάζει προορισμένη να ακολουθήσει την πορεία της Λιβύης μετά τον Καντάφι: ένα χρεοκοπημένο κράτος κατακερματισμένο σε ζώνες επιρροής, που θα κυβερνώνται από πολέμαρχους και εντολοδόχους ξένων δυνάμεων. Αυτό θα ήταν μια καταστροφή όχι μόνο για τους Σύριους αλλά και για τη Μέση Ανατολή στο σύνολό της.
Αλλά αυτό είναι ένα θέμα για άλλη συζήτηση.
Αυτό το άρθρο δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά από την ηλεκτρονική εφημερίδα Gazeta.ru και μεταφράστηκε και επεξεργάστηκε από την ομάδα του RT https://www.rt.com/news/609099-assad-syria-collapse-crisis/
