9.7 C
Athens
Τετάρτη, 12 Φεβρουαρίου, 2025

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Το νεοφιλελεύθερο Brexit φέρνει απόγνωση στους Βρετανούς, της Αντωνίας Πάνου


 
Έχουν περάσει σχεδόν επτά χρόνια από την ψηφοφορία για την έξοδο της Αγγλίας από την ΕΕ, το περίφημο Brexit. Το Ηνωμένο Βασίλειο όμως αποχώρησε επίσημα από την ενιαία ευρωπαϊκή αγορά την 1η Ιανουαρίου 2021. Εκείνη την ημέρα χάθηκε το “χρηματοπιστωτικό διαβατήριο”, το οποίο επέτρεπε την πώληση χρηματοπιστωτικών προϊόντων από το Λονδίνο σε όλη την ΕΕ. Αυτό ήταν ένα ιστορικό σημείο καμπής, αλλά η πανδημία δυσχέραινε αρχικά την εκτίμηση των συνεπειών. Σήμερα, είναι δυνατή η κατάρτιση ενός πρώτου ισολογισμού.

Χρηματοπιστωτικός τομέας
Η εταιρεία συμβούλων EY συνυπολόγισε όλες τις δημοσιεύσεις που έκαναν 222 χρηματοπιστωτικές εταιρείες και κατέληξε σε έναν αριθμό… 7.000 θέσεων εργασίας που μεταφέρθηκαν. Δεν πρόκειται σαφώς παρά για υποεκτίμηση: δεν υπάρχει υποχρέωση των εταιρειών να ανακοινώνουν τις μετεγκαταστάσεις τους και οι μικρές εταιρείες δεν περιλαμβάνονται στον πίνακα. «Η πραγματικότητα είναι τουλάχιστον διπλάσια ή τριπλάσια», λέει ο Νίκολας Μάκελ λομπίστας του χρηματοπιστωτικού κέντρου. Ακόμη και οι λομπίστες του Σίτι αναγνωρίζουν τη ζημία. «Πάντα γνωρίζαμε ότι το Brexit θα είχε κόστος», λέει ο Άνγκους Κάνβιν από το UK Finance, τον οργανισμό που εκπροσωπεί τις βρετανικές τράπεζες και τις εταιρείες πληρωμών. Υπάρχουν οι άμεσες θέσεις εργασίας που χάθηκαν, αλλά πρέπει να προστεθεί και η απώλεια ευκαιριών, η οποία είναι πολύ δύσκολο να μετρηθεί: αρκετές εταιρείες έχουν ήδη επενδύσει στην ΕΕ, ενώ προηγουμένως θα επέλεγαν πιθανώς το Ηνωμένο Βασίλειο εξ ορισμού».

ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΕΤΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΣΕ ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΕΕ ΛΟΓΩ BREXIT ΑΠΟ ΛΟΝΔΙΝΟ.

ΠΗΓΗ: NEW FINANCIAL (ΝΕΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ)- ΙΧΝΗΛΑΤΗΣ ΤΟΥ ΒΡΕΧΙΤ

Την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση του Ρίσι Σουνάκ γιόρταζε την επέτειο του Brexit συγχαίροντας τον εαυτό της για το γεγονός ότι η χώρα «χαράζει με αυτοπεποίθηση την πορεία της ως ανεξάρτητο έθνος», το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δημοσίευε τις δυσοίωνες προβλέψεις του. Σύμφωνα με αυτές, το 2023, το Ηνωμένο Βασίλειο θα είναι η μόνη από τις μεγάλες οικονομίες του κόσμου που θα βρίσκεται σε ύφεση, η μόνη που δεν θα έχει ανακτήσει το μέγεθός της πριν από το Covid-19.
Πεπεισμένος ότι το Brexit είναι μια “τεράστια ευκαιρία” και ήδη απαξιωμένος στην κοινή γνώμη, ο πρωθυπουργός, Ρίσι Σουνάκ, δείχνει ελάχιστα σημάδια ότι μπορεί να βγει από το αδιέξοδο. Όσο για τον ηγέτη της αντιπολίτευσης, τον Κιρ Στάρμερ των Εργατικών, ξεκάθαρο φαβορί στις δημοσκοπήσεις, είναι πολύ επιφυλακτικός για να αναγνωρίσει τη ζημιά του Brexit.

Εμπόριο
Η απότομη επιβράδυνση του εμπορίου, που συνδέεται και με την πανδημία Covid-19, είχε σημαντικές επιπτώσεις στις ροές μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ, του κύριου εμπορικού του εταίρου. Εξ ου και η δυσκολία διάκρισης των συγκεκριμένων επιπτώσεων του Brexit.
Όμως το Brexit:

• Με την επαναφορά των τελωνειακών ελέγχων, έχει δυσχεράνει τις σχέσεις με την ΕΕ, την κύρια αγορά της χώρας, μειώνοντας το εμπόριο του Ηνωμένου Βασιλείου κατά 15%.
• Oι αλυσίδες εφοδιασμού έχουν διαταραχθεί και οι επενδύσεις έχουν επιβραδυνθεί.
Τα αποτελέσματα είναι αναμφίβολα αρνητικά, καθώς το διαζύγιο ανάγκασε τους Βρετανούς εξαγωγείς να προβούν σε χρονοβόρες και δαπανηρές τελωνειακές δηλώσεις από την 1η Ιανουαρίου 2021.
• Σύμφωνα με τα στοιχεία της βρετανικής εφορίας, οι εξαγωγές γαλακτοκομικών προϊόντων μειώθηκαν κατά 90% το πρώτο τρίμηνο του 2021 σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2020, του ουίσκι κατά 32% και του πρόβειου κρέατος κατά 14%.
• Η τύχη του City παραμένει επίσης αβέβαιη, εν αναμονή μιας συμφωνίας μεταξύ Λονδίνου και Βρυξελλών για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, ένα σημαντικό στοιχείο του εθνικού πλούτου. Ακόμα,
• Στο ιχθυεμπόριο οι μεγάλοι εξαγωγείς, πριν το Brexit δέχονταν να εντάσσουν στα φορτηγά-ψυγεία με τα οποία μετέφεραν το εμπόρευμά τους στην Ευρώπη και το εμπόρευμα μικρών παραγωγών. Τώρα με το φόβο της μη σωστής συμπλήρωσης των απαιτούμενων εγγράφων από τους μικρούς παραγωγούς –και της ως εκ τούτου καθυστέρησης όλου του φορτίου– αυτή η διευκόλυνση έχει σταματήσει καταστρέφοντας πολλούς μικρούς.

Μεταναστευτική Πολιτική
Οι ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό έχουν επιδεινωθεί από το τέλος της ελεύθερης κυκλοφορίας με την ΕΕ.
Με το Λονδίνο να επιλέγει το «σκληρό Brexit», η ελευθερία της μετακίνησης δεν υπάρχει πια, και οι Ευρωπαίοι που προσπαθούν να βρουν την τύχη τους στα σύνορα του Ηνωμένου Βασιλείου βλέπουν την αλλαγή της μεταναστευτικής πολιτικής: αυτοί (και οι μη Ευρωπαίοι) απορρίπτονται αν δεν έχουν προσφορά εργασίας με ετήσιο μισθό άνω των 25.600 λιρών (29.900 ευρώ). Αυτή η περιοριστική πολιτική θα έχει σοβαρές μακροπρόθεσμες συνέπειες στη χώρα της οποίας ο δυναμισμός τροφοδοτήθηκε από τη μετανάστευση και παραμένει σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από το ξένο εργατικό δυναμικό.
Σε συνδυασμό με την εισαγωγή των ιδιωτών στην εκμετάλλευση των υπηρεσιών υγείας, κοινωνικής πρόνοιας, εκπαίδευσης, λοιπών κοινωνικών υπηρεσιών και ενέργειας, νερών, κλπ. και τη μη φορολόγηση των πολύ πλουσίων, το Brexit οδηγεί στη μεγάλη αγγλική κακοδαιμονία.

• Το NHS, το περιβόητο βρετανικό δημόσιο σύστημα υγείας, διαλύεται από την εισαγωγή ιδιωτικών συμφερόντων σε διάφορους τομείς του. Τώρα πια στηρίζεται εν πολλοίς σε «φιλανθρώπους» και «ευεργέτες». Το 2020 ακόμα, απασχολούσε σχεδόν 14% μη Βρετανούς εργαζόμενους και είχε ήδη χρόνια έλλειψη εργατικού δυναμικού πριν από την πανδημία. Είναι μεγάλο θέμα με το Brexit η διατήρηση και επαύξησή τους.
• Είναι πια εμφανής η ανεπάρκεια των υπηρεσιών κοινωνικής πρόνοιας – φροντίδας των ηλικιωμένων και λοιπών εξαρτημένων ατόμων, ιδιαίτερα «στο σπίτι», από τη στιγμή που μπήκε σε αυτές ο ιδιωτικός τομέας.
• Μετά από τριάντα χρόνια ιδιωτικού τομέα, τα αγγλικά ποτάμια έχουν ρυπανθεί από την ανεξέλεγκτη μετατροπή τους σε αποδέκτες λυμάτων οικισμών, βιομηχανικών αποβλήτων και φυτοφαρμάκων παρακείμενων καλλιεργειών.
• Οι εργοδότες στον τομέα της γεωργίας και της φιλοξενίας βρίσκονται σε δύσκολη κατάσταση από την έλλειψη εργατικού δυναμικού. Αναρωτιούνται πώς θα αντικαταστήσουν το φθηνό, εξειδικευμένο ευρωπαϊκό εργατικό δυναμικό που δεν είναι πια ευπρόσδεκτο.
• Όσο για τους Βρετανούς φοιτητές, έχουν χάσει την πρόσβαση στο πρόγραμμα ανταλλαγών Erasmus υπέρ ενός ακόμα νεφελώδους προγράμματος Turing, το οποίο υποτίθεται ότι θα διευκολύνει τις σπουδές τους εντός της Κοινοπολιτείας.
• Ο πληθωρισμός εκτοξεύτηκε προς τα πάνω λόγω της αύξησης του κόστους των πιστώσεων μετά τις καταστροφικές δημοσιονομικές αποφάσεις της βραχύβιας πρωθυπουργού Λιζ Τρας. Σε τέτοιο βαθμό που η φράση “ο μεγάλος ασθενής της Ευρώπης”, που είχε χρησιμοποιηθεί για να περιγράψει το Ηνωμένο Βασίλειο πριν από το 1973, όταν εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα, επανήλθε στη δημόσια συζήτηση.

Αλήθειες
Πριν από επτά χρόνια, η εκστρατεία για το Brexit είχε διογκώσει τις αναλήθειες, όπως τα 350 εκατομμύρια λίρες την εβδομάδα που υποτίθεται ότι θα έφερνε στο Αγγλικό ΕΣΥ η έξοδος από την Ένωση. Αυτό τότε είχε οδηγήσει σε πρωτοφανή βία. Μια εβδομάδα πριν από την ψηφοφορία, η βουλευτής των Εργατικών Τζο Κοξ, σθεναρή πολέμιος του Brexit, δολοφονήθηκε από ακροδεξιό ακτιβιστή. Οι συζητήσεις έχουν πια ηρεμήσει. Εκτοπισμένο από την πανδημία, το Brexit είχε, μέχρι πρόσφατα, σχεδόν εξαφανιστεί από τον δημόσιο διάλογο.
Είναι ακόμη πολύ νωρίς για να πούμε αν το Brexit θα γεννήσει μια «Βρετανία παγκόσμιας ισχύος». Αλλά στο εσωτερικό μέτωπο, η διαβρωτική δύναμη του διαζυγίου με την ΕΕ είναι αδιαμφισβήτητη. Πνέει προς την κατεύθυνση της ανεξαρτησίας της Σκωτίας, με την υπόσχεση της Πρωθυπουργού της, Νίκολα Στέρτζον για ένα δεύτερο δημοψήφισμα επί του θέματος. Στη Βόρεια Ιρλανδία, το Brexit διαταράσσει την εύθραυστη ισορροπία της κοινότητας και δημιουργεί βαθιά ανησυχία στους ενωτικούς (πιστούς στο Λονδίνο), οι οποίοι φοβούνται να συνειδητοποιήσουν πόσο θα μπορούσε να βοηθήσει στην επανένωση του νησιού. Στα θετικά θα μπορούσαμε να αναφέρουμε την εκστρατεία εμβολιασμού, η οποία ξεκίνησε έναν ολόκληρο μήνα πριν από τους Ευρωπαίους.

Πως απαντούν τα μεσαία και κατώτερα λαϊκά στρώματα στη σημερινή οικονομική – πολιτική και κοινωνική κατάσταση;
Aπό το τελευταίο καλοκαίρι, μέχρι σήμερα, μαζικές απεργίες συγκλονίζουν το Ηνωμένο Βασίλειο (δες εδώ σχετικό άρθρο στο Kommon).
Οι εργαζόμενοι (Συνδικάτα σε Κοινωνικές Υπηρεσίες, Νοσηλευτές, Τραυματιοφορείς, Εκπαιδευτικοί) απαντούν, με αυτό τον τρόπο, στην φτωχοποίηση, τον καλπάζοντα πληθωρισμό, τη μεγάλη αύξηση των ενοικίων και των δόσεων των ενυπόθηκων δανείων, στην κατακόρυφη αύξηση της ενέργειας και γενικά του κόστους ζωής, που δεν καλύπτονται από τις αυξήσεις των μισθών που είναι μηδενικές. Αυτό που απαιτούν, σε όλους τους τομείς, είναι μισθοί που να συμβαδίζουν με τον πληθωρισμό, ο οποίος ξεπερνά το 10% εδώ και μήνες, ωθώντας εκατομμύρια Βρετανούς στη φτώχεια. Σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, η χώρα θα είναι η μόνη μεγάλη οικονομία που θα υποστεί ύφεση φέτος, με συρρίκνωση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος κατά 0,6%.

Αιτίες
Όλα αυτά βέβαια δεν προέκυψαν από το Brexit και μόνο. Στις δεκαετίες του 1970 και 1980, σε πολλές περιοχές του Ηνωμένου Βασιλείου, παρά τους πολύ σοβαρούς θύλακες φτώχειας, η χώρα υποστήριξε με θέρμη την τότε θατσερική νεοφιλελευθεροποίηση, το δόγμα της ατομικής επιτυχίας και της σκληρής δουλειάς. Ωστόσο, πρόσφατα, οι άνθρωποι αισθάνονται ότι η καθημερινότητά τους έχει πληγεί από μια σειρά οικονομικών σοκ, που δεν οδήγησαν σε αύξηση της ανεργίας (η οποία παραμένει στο 3,5% στο Ηνωμένο Βασίλειο), αλλά σε διάβρωση του βιοτικού επιπέδου:
Τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, τη λιτότητα της κυβέρνησης του Ντέιβιντ Κάμερον (2010-2016), το Brexit, την πανδημία, τον πόλεμο στην Ουκρανία και, τέλος, την εκτίναξη του πληθωρισμού (10,1% τον Οκτώβριο). Μια στατιστική τα συνοψίζει όλα: από το 2007 οι μισθοί σε πραγματικούς όρους έχουν μειωθεί κατά 3,5%.
Η Τράπεζα της Αγγλίας αύξησε τα επιτόκια για να κρατήσει τις τιμές σε χαμηλά επίπεδα. Αλλά έτσι τριπλασίασε τα επιτόκια των ενυπόθηκων δανείων με επίπτωση στις τιμές των ακινήτων. κ.ο.κ.
Ο διπλασιασμός των λογαριασμών φυσικού αερίου και ηλεκτρικού ρεύματος συμπληρώνουν αυτή τη ζοφερή εικόνα. Σε πολλές οικογένειες τίθεται ξεκάθαρα το δίλημμα: φαγητό ή θέρμανση. Και οι «τράπεζες τροφίμων» πολλαπλασιάζονται και προσπαθούν να αντισταθμίσουν την αδράνεια του κράτους.
Και να σκεφτεί κανείς ότι το Ηνωμένο Βασίλειο υπήρξε μια από τις μεγαλύτερες και πλουσιότερες αποικιοκρατικές δυνάμεις… Η πρώτη χώρα της βιομηχανικής επανάστασης…
Πηγή: Διαδικτυακές εκδόσεις LeMonde.fr

 

0ΥποστηρικτέςΚάντε Like

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ ΑΠΟ ΣΥΝΤΑΚΤΗ

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΗΜΟΦΙΛΗ