Πρόλογος
Το άρθρο αυτό είναι συνέχεια προηγούμενου άρθρου μας με θέμα τα ενεργειακά προγράμματα των Κομμάτων ενόψει των επικείμενων εκλογών. Αντικείμενο, ο ρόλος των ισχυρών που επηρεάζουν πλανητικά τις ενεργειακές εξελίξεις και τα ενεργειακά έργα (projects) στα οποία εμπλέκεται η χώρα μας.
Η ανθρωπότητα διέρχεται ξανά μία περίοδο έντασης που εκδηλώνεται στην Ευρώπη, πιο έντονα στην Ουκρανία, όμως η έκταση της είναι ευρύτερη και είναι διεθνής.
Σαν αιτία της έντασης δεν είναι άλλη παρά η προσπάθεια του διεθνούς κεφαλαίου να διευρύνει:
τον έλεγχο στους ενεργειακούς πόρους (ενεργειακά κοιτάσματα),
την εκμετάλλευση – παραγωγή, εμπορία πρώτων και τελικών ενεργειακών αγαθών,
την διακίνηση και
τελικά την εξασφάλιση της μέγιστης δυνατής κερδοφορίας από αυτή τη δραστηριότητα
Κινητικότητα εκδηλώνεται καθολικά, ιδιαίτερα όμως αγγίζει τον Ενεργειακό Τομέα
1. Κινητικότητα εκδηλώνεται καθολικά, ιδιαίτερα όμως αγγίζει τον Ενεργειακό Τομέα.
Παρακολουθώντας το διεθνές σκηνικό, η ρευστότητα εκδηλώνεται σήμερα σε δράσεις όπως:
• το Embargoπου επέβαλαν ΗΠΑ και Ευρώπη προς Ρωσία μετά την επέμβασή της σε Ουκρανία.
• Οι καταστροφές των αγωγών Nordstream I και II που μετέφεραν φυσικό αέριο από Ρωσία σε Γερμανία αλλά και ευρύτερα. Η καταστροφή αυτή δεν δημιούργησε μόνο προβλήματα τροφοδοσίας στις χώρες που προμηθεύονταν το φυσικό αέριό της και την ανάγκη να αναζητήσουν άλλες πηγές τροφοδοσίας, αλλά έφεραν και σημαντικές ανατιμήσεις του φυσικού αερίου.
Οι δράσεις και εξελίξεις βεβαίως δεν είναι οι μοναδικές αλλά ευρύτατες.
2. Συμμετοχή στο Ενεργειακό γίγνεσθαι, σημασία των αγωγών φυσικού αερίου.
Εδώ και δεκαετίες βρίσκονται σε εξέλιξη ενεργειακά έργα (Projects) τα οποία δεν θα έπρεπε να τα παρακολουθεί η χώρα μας σαν τροχονόμος. Υπενθυμίζεται, ότι, κατά καιρούς έχουν έρθει στο φως τέτοια ενεργειακά έργα (progects) στα οποία εμπλέκεται η χώρα μας και στα οποία θα αναφερθούμε συνοπτικά.. Λόγω των εξελίξεων, ως Ελλάδα έχουμε ενδιαφέρον τόσο για την ύπαρξη τους όσο και για την δυναμική τους τουλάχιστον για ορισμένους από αυτούς.
Δεν θα είναι υπερβολή να ειπωθεί ότι για όποιους αγωγούς κινούνται στη λογική που επιθυμούσαν ΗΠΑ και Βρυξέλλες το ενδιαφέρον και η κινητικότητα για αυτούς είναι σημαντική και μάλιστα δυναμώνει. Αναφερόμαστε στους αγωγούς ΤΑΡ, IGB, EASTMED και πιο συγκεκριμένα:
• Αγωγός ΤΑΡ (Trans Adriatic Pipeline).
Oαγωγός ΤΑΡ μεταφέρει ΦΑ από Αζερμπαιτζάν (κοίτασμα Σαν Ντενίζ) σε Ευρώπη και διέρχεται και από Ελλάδα. Είναι ένας αγωγός συνέχεια του αγωγού ΤΑΝΑΡ (Τrans Anatolian Natural Gas Pipeline) που μεταφέρει ήδη αέριο από το συγκεκριμένο κοίτασμα ως τα σύνορα Τουρκίας Ελλάδας και στη συνέχεια ο ΤΑΡ μεταφέρει σε Ελλάδα, Αλβανία με τελικό προορισμό την Ιταλία. Ο αγωγός αυτός δεν μπορεί να χαρακτηριστεί σαν ιδιαίτερης σημασίας, και αυτό αποδεικνύεται από την πολύ μικρή δυναμικότητά του, με τα σημερινά δεδομένα, παροχή μόλις 10 δισ. κ.μ (κυβικά μέτρα) το χρόνο, όταν, οι ανάγκες της Ευρώπης κυμαίνονται γύρω στα 500 δις. κ.μ το χρόνο. Μάλιστα, δεν έχει ιδιαίτερο βάρος, ούτε και για την Ελλάδα που στην καλύτερη περίπτωση μπορεί να τροφοδοτηθεί με 1 δισ. κ.μ το χρόνο, και που ως σήμερα είναι εξασφαλισμένα.
Άρα ο αγωγός αυτός δεν εξυπηρετεί ουσιαστικές ανάγκες της χώρας μας αφού η Ελλάδα είναι κυρίως διαμετακομιστική χώρα.
Γι’ αυτό και δεν έχει βάση που οι κυβερνήσεις μας προβάλλουν τη θέση ότι με τον αγωγό αυτό αναβαθμίζεται η γεωπολιτική θέση της χώρας και μάλιστα ορισμένες φορές αναφέρεται ως έργο τεράστιας γεωπολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής σημασίας. Χωρίς υπερβολή, η δυναμικότητα του αγωγού αυτού και τα άλλα χαρακτηριστικά του δεν τεκμηριώνουν την θέση για ουσιαστική αναβάθμιση της γεωπολιτικής θέσης της Ελλάδας.