Οι εξελίξεις μας πηγαίνουν πίσω, εκεί στα 1938 τότε που η ναζιστική Γερμανία προχώρησε στην ενσωμάτωση της γειτονικής Αυστρίας. (Αυτό το γεγονός είναι γνωστό ως Anschluss – προσάρτηση).
Η προσάρτηση κατέδειξε την περιφρόνηση των Ναζί για την τάξη πραγμάτων που είχε επιβληθεί στην Ευρώπη μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Με την προσάρτηση της Αυστρίας, οι Ναζί παραβίαζαν τη Συνθήκη των Βερσαλλιών και τη Συνθήκη του Αγίου Γερμανού. Αυτές οι συνθήκες απαγόρευαν ρητά την ένωση της Αυστρίας και της Γερμανίας.
Ο Τραμπ στην εποχή της Προσάρτησης
Οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές δυνάμεις δεν αντέδρασαν, δεν τιμώρησαν τους Ναζί για την παραβίαση των διεθνών συνθηκών. Ακολούθησαν μια πολιτική κατευνασμού.. Αυτό όμως επέτρεψε στο Χίτλερ να συνεχίσει ανεξέλεγκτα τόσο τις επεκτατικές του πολιτικές όσο και στη ραγδαία ναζιστικοποίηση της Αυστρίας.
Στις μέρες μας οι ΗΠΑ υπό τη διακυβέρνηση Τραμπ διακηρύσσουν ευθέως και μετ’ επιτάσεως πως θα προσαρτήσουν την Γροιλανδία.
Η ιστορία της Γροιλανδίας είναι η ιστορία των διαφιλονικούμενων περιοχών του πλανήτη από χώρες με πλούσιο και αμαρτωλό ιμπεριαλιστικό και αποικιοκρατικό παρελθόν. Αυτή τη νεοαποικιοκρατική πολιτική πρεσβεύει ο Τραμπ.
Καθώς ο γεωπολιτικός ανταγωνισμός για την κατάληψη θέσεων στην περιοχή κλιμακώνεται η Γροιλανδία αποκτά ολοένα και πιο κρίσιμη σημασία.
Το νησί των πάγων γεωγραφικά αποτελεί φυσική στρατηγική βάση πολλαπλής χρησιμότητας. Βρίσκεται στο κέντρο της απόστασης ανάμεσα στην Ουάσινγκτον και τη Μόσχα. Η θαλάσσια περιοχή “GIUK Gap” (Greenland–Iceland–UK) είναι κρίσιμο πέρασμα για τα υποβρύχια που θέλουν να βγουν από την Αρκτική προς τον Βόρειο Ατλαντικό.
Επίσης, τα δορυφορικά συστήματα πολικής τροχιάς χρειάζονται επίγειους σταθμούς στην Αρκτική.
Οι θαλάσσιοι πάγοι της Αρκτικής καθώς λιώνουν εξ αιτίας της κλιματικής αλλαγής, σταδιακά «ανοίγουν» νέες εμπορικές διόδους. Φιλοδοξία και στόχος του Ρώσου προέδρου Πούτιν και της κυβέρνησης του είναι να γίνει το Βόρειο Πέρασμα «η νέα διώρυγα του Σουέζ» στην οποία η Μόσχα θα θέτει τους κανόνες. Το πέρασμα να αποτελέσει πηγή κέρδους για το Κρεμλίνο καθώς μειώνει τη σημερινή διάρκεια του ταξιδιού από την Ασία στην Ευρώπη μέσω της διώρυγας του Σουέζ, σχεδόν στο μισό..
Η Γροιλανδία βρίσκεται σε κομβικό σημείο για την εποπτεία αυτών των διαδρόμων και ειδικά του περάσματος..
Τέλος, το γιγάντιο νησί, φημίζεται για τα τεράστια και ανεκμετάλλευτα κοιτάσματα σπάνιων γαιών, γραφίτη, λιθίου, χαλκού κ.α. , γεγονός που το καθιστά ακόμη πιο περιζήτητο.
Ο Τραμπ, με το γνωστό θρασύ ύφος, επαναφέρει διαρκώς την επιδίωξη να καταλάβει την Γροιλανδία για «λόγους στρατηγικής σημασίας στην ασφάλεια των ΗΠΑ».
Είχε εκφράσει αυτό το στόχο και το 2019.
Η διαφορά έγκειται στο ό,τι τώρα δεν αποκλείει και τη στρατιωτική επιχείρηση για την επίτευξη της προσάρτησης της.
Και μόνο όμως η χρήση της απειλής στρατιωτικής βίας επιφέρει αναστατώσεις.
Η Γροιλανδία είναι μέρος του βασιλείου της Δανίας, η Δανία είναι μέλος του ΝΑΤΟ. Πώς λοιπόν θα μπορούσε να εξελιχθεί αυτή η ασυνήθιστη κατάσταση ανάμεσα σε δύο συμμάχους του ΝΑΤΟ να βρίσκονται σε αντιπαράθεση γι’ αυτήν την ιδιόμορφη και τεράστια περιοχή;
Πούτιν: βαθύτατο λάθος η αντιμετώπιση ως φλυαρία της νέας αμερικανικής κυβέρνησης
«Είναι βαθύτατο λάθος να το αντιμετωπίσουμε ως κάποια φλυαρία της νέας αμερικανικής κυβέρνησης.
Τίποτα από αυτά, υπογραμμίζει ο Πούτιν στην πρόσφατη ομιλία του για τις εξελίξεις στον Πολικό Κύκλο, εκεί στο λιμάνι Μουρμάνσκ στα σύνορα με τη Φιλανδία. Στην πραγματικότητα, συνεχίζει ο Πούτιν, οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν τέτοια σχέδια ήδη από τη δεκαετία του 1860. Από τότε, η αμερικανική διοίκηση εξέταζε το ενδεχόμενο προσάρτησης της Γροιλανδίας και της Ισλανδίας. Ωστόσο, η ιδέα δεν είχε τότε υποστήριξη από το Κογκρέσο…..
Έτσι, αυτό που συμβαίνει σήμερα δεν αποτελεί πραγματικά έκπληξη, ιδίως δεδομένου ότι αυτή η ιστορία ξεκίνησε ήδη από τότε και συνεχίστηκε και συνεχίζεται.
Το 1910, για παράδειγμα, μια τριμερής συμφωνία ανταλλαγής γης αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών, της Γερμανίας και της Δανίας. Ως αποτέλεσμα, η Γροιλανδία θα πήγαινε στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά η συμφωνία χάλασε τότε.
Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι Ηνωμένες Πολιτείες εγκατέστησαν στρατιωτικές βάσεις στη Γροιλανδία για να την προστατεύσουν από την κατάληψη από τους Ναζί.
Μετά τον πόλεμο, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρότειναν στη Δανία να πουλήσει το νησί…
Εν ολίγοις, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν σοβαρά σχέδια σχετικά με τη Γροιλανδία. Τα σχέδια αυτά έχουν μακρές ιστορικές ρίζες, όπως μόλις ανέφερα, και είναι προφανές ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνεχίσουν να προωθούν με συνέπεια τα γεωστρατηγικά, στρατιωτικοπολιτικά και οικονομικά τους συμφέροντα στην Αρκτική.
Δεν θα ανεχθούμε καμία καταπάτηση της κυριαρχίας της χώρας μας και θα διαφυλάξουμε σταθερά τα εθνικά μας συμφέροντα, υπογραμμίζει με νόημα ο Ρώσος πρόεδρος. Διατηρώντας την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή της Αρκτικής, συνεχίζει ο Πούτιν, θα διασφαλίσουμε τη μακροπρόθεσμη κοινωνικοοικονομική ανάπτυξή της, θα βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής των κατοίκων της και θα διατηρήσουμε το μοναδικό φυσικό της περιβάλλον.
Όσο πιο ισχυρές είναι οι θέσεις μας και όσο πιο ουσιαστικά είναι τα επιτεύγματά μας, τόσο μεγαλύτερες θα είναι οι ευκαιρίες μας να δρομολογήσουμε παγκόσμια διεθνή έργα στην Αρκτική με τη συμμετοχή εθνών-εταίρων, φιλικών κρατών και ίσως ακόμη και δυτικών χωρών – υπό την προϋπόθεση, ωστόσο, ότι θα επιδείξουν πραγματικό ενδιαφέρον για προσπάθειες συνεργασίας. Είμαι βέβαιος ότι η ώρα για τέτοια έργα θα έρθει αναμφίβολα».
Μόλις που συμπυκνώθηκε και εκφράστηκε δημόσια και με σαφήνεια η γεωπολιτική σημασία της Ανταρκτικής ανάμεσα στους μεγάλους παίκτες
Αρκτική: Το ανέφικτο έγινε εφικτό και το Συμβούλιο της Αρκτικής
Αλλά η Αρκτική δεν είναι μια ασαφής περιοχή, δεν είναι μόνο η Γροιλανδία και η Γροιλανδία δεν είναι μόνη.
Από το 350 π. Χ., τότε που λέγεται πως ο Πυθέας ο Μασσαλιώτης, ο αρχαίος ‘Έλληνας εξερευνητής, γεωγράφος και έμπορας έφτασε στη Γροιλανδία, ως το 1879 που μια Σουηδική αποστολή θα κατορθώσει να διασχίσει τον Αρκτικό δρόμο για πρώτη φορά και ως τα 1930, τότε που όρχησε η εκμετάλλευση των στενών από τους ρώσους μεταφέροντας με παγοθραυστικά κυρίως ξυλεία, πέρασαν δυο χιλιάδες διακόσια τόσα χρόνια.
Τώρα πλέον το ανέφικτο έγινε εφικτό. Η Αρκτική, αυτό το παγωμένο Ελντοράντο αποκαλύπτεται ως είναι.
Σε αυτές τις περιοχές ζουν περί τα τέσσερα εκατομμύρια κάτοικοι, ανάμεσα τους και 500.000 ντόπιοι από τους οποίους είναι Ινουίτ (Εσκιμώοι), Σάμι (Λάπωνες), Ιακούτοι (Σάκα) και μικροί πληθυσμοί της βόρειας Ρωσίας (Νενέτοι, Αλεούτιοι…).
Αντιπρόσωποι των οκτώ χωρών και έξι οργανώσεις αυτοχθόνων συμμετέχουν στο Συμβούλιο της Αρκτικής το οποίο ιδρύθηκε το 1996 ως θεσμός περιφερειακής συνεργασίας με στόχο την προώθηση των περιβαλλοντικών, οικονομικών και κοινωνικών πλευρών της αειφόρου ανάπτυξης της περιοχής
Αυτές οι χώρες εγείρουν αξιώσεις για τους άφθονους φυσικούς πόρους της περιοχής (πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ορυκτά, γλυκό νερό, ψάρια και τις νέες ευκαιρίες που δημιουργεί η σύγχρονη τεχνολογία.
Επιπλέον, Μόσχα, Οτάβα, Όσλο και Κοπεγχάγη έχουν ζητήσει την επέκταση της υφαλοκρηπίδας τους πέραν της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης τους των 200 ναυτικών μιλίων, πράγμα που θα τους άνοιγε τις προοπτικές εκμετάλλευσης του υπεδάφους (αλλά όχι και των υπερκείμενων αυτού υδάτων). Οι Ηνωμένες Πολιτείες συγκεντρώνουν ακόμη δεδομένα για να παρουσιάσουν επίσης ανάλογο αίτημα, ακόμη και αν δεν έχουν επικυρώσει την Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).
Το συνολικό σκηνικό λοιπόν δεν δικαιολογεί τις απλοϊκές διεκδικήσεις Τραμπ. Η πολιτική Τραμπ το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να οδηγήσει την ανθρωπότητα σε περιπέτειες που είναι δύσκολο να προβλεφθούν.
Εκτός κι αν το Συμβούλιο της Ανταρκτικής αντιμετωπιστεί ως ο μόνος κυρίαρχος της περιοχής…
