ΑΝΤΙΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ
Το ναυάγιο που κόστισε την ζωή εκατοντάδων μεταναστών /τριων μας έχει συγκλονίσει. Λίγους μήνες πριν μας είχε συγκλονίσει η σύγκρουση των τρένων στα Τέμπη. Παρότι τα θύματα τώρα ήταν πολλαπλάσια οι διαδηλώσεις και οι εκδηλώσεις οργής είναι σαφώς χαμηλότερης κλίμακας. Είναι εγκλήματα του καπιταλισμού, του ελληνικού καπιταλισμού και της συγκεκριμένης κυβέρνησης, η οποία, ιδαίτερα στο ζήτημα των μεταναστών είναι μία επιθετικά ακροδεξιά κυβέρνηση μάλλον η χειρότερη στο είδος μέσα στην ίδια την ρατσιστική ΕΕ.
Ενώ από την μια διαπιστώνουμε τον κυνισμό της εξουσίας αλλά αποκαρδιωτικά, και την, εντέλει, αποδοχή της εκλογικής πλειοψηφίας της κοινωνίας πρέπει να είναι σαφές ότι είναι ακριβώς αυτές οι στιγμές που απαιτούν την άμεση παρέμβαση της αριστεράς, στον δρόμο, όπως την Πέμπτη 15/6 και στις ιδέες και τα πολιτικά επιχειρήματα κόντρα σε κάθε είδος και «ποικιλία» ρατσισμού. Η ιδεολογική εκπομπή από την κυβέρνηση, πέρα από δικαιολογίες και προσχήματα, είναι προς την κοινωνία να μάθει να τα ανέχεται αυτά τα εγκλήματα ως «παράπλευρες απώλειες» του τρόπου που λειτουργεί η κοινωνία, του τρόπου της ζωής του καθενός. Τα ιδιωτικοποιημένα τρένα που και που θα τρακάρουν και οι πρόσφυγες και μετανάστες που θέλουν να έλθουν εδώ ή να διέλθουν θα πεθαίνουν στους φράχτες και τα σύνορα. Όλο το ακροδεξιό ιδεολόγημα του αυταρχικού νεοφιλελευθερισμού του Μητσοτάκη. Η μάχη των ιδεών και η διεκδίκησή τους απέναντι στις ακροδεξιές ιδέες σε μαζική κλίμακα, είναι πολύ σημαντική. Η αλήθεια για το ναυάγιο, ότι το κράτος ή τους έπνιξε ή τους άφησε σκόπιμα να πνιγούν, πρέπει να βγει στο φως!
Οι εκλογές ανέδειξαν όχι απρόσμενα, νικητή τον Μητσοτάκη. Ωστόσο απρόσμενη ήταν η διαφορά των 20 μονάδων η οποία αλλάζει την κλίμακα του γεγονότος. Πλέον μπορεί να σκέφτεται την αυτοδυναμία και να την επιδιώκει. Απ’ την άλλη η κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί το καθυστερημένο τέλος του 2015. Τόσο χρόνο πήρε να οπισθοχωρήσει η «στροφή αριστερά» στο κοινωνικό επίπεδο όσο κι αν ο βασικός πολιτικός της εκπρόσωπος, ο ΣΥΡΙΖΑ, είχε ουσιαστικά, καταρρεύσει άμεσα, με το τρίτο μνημόνιο. Την τελική εικόνα θα την δούμε μετά τις επόμενες εκλογές. Σε κάθε περίπτωση όμως το βάρος της εξέλιξης βαραίνει όλη την Αριστερά. Οι απώλειες του ΣΥΡΙΖΑ δεν παρελήφθησαν απ’ τα εξ αριστερών κόμματα. Η άνοδος του ΚΚΕ δεν επηρεάζει σημαντικά την μεγάλη εικόνα.
Είναι γνωστό ότι πριν από τις εκλογές δεν έγινε δυνατό να συγκροτηθεί ψηφοδέλτιο αντίστοιχο μιας συγκέντρωσης δύναμης της κομμουνιστικής/ αντικαπιταλιστικής αριστεράς ικανής να διεκδικήσει ρόλο στις πολιτικές εξελίξεις ή έστω να σηματοδοτήσει μια προοπτική μαζικής πολιτικής. Στις επερχόμενες εκλογές στηρίζουμε ριζοσπαστική/ κομμουνιστική / αντικαπιταλιστική αντιπολίτευση δηλ. ΜΕΡΑ25, ΚΚΕ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ ώστε η ψήφος μας να συμβάλει στον περιορισμό της ΝΔ.
Ανοίγει λοιπόν μια απαιτητική περίοδος για οργάνωση των αντιστάσεων και ταυτόχρονα συμπερασμάτων. Το γενικό πλαίσιο, διεθνώς και πανευρωπαϊκά ιδιαίτερα, δεν προοιωνίζει ανέμελη διακυβέρνηση αλλά μάλλον το αντίθετο. Πέρα από τις «γεωπολιτικές» επικίνδυνες ακροβασίες, εάν και όταν επιστρέψει η δημοσιονομική πειθαρχία μια νέα, τρομαχτική εικόνα θα εμφανιστεί στα μάτια της κοινωνικής πλειοψηφίας. Εντούτοις ο ταξικός/πολιτικός συσχετισμός είναι ο σημαντικός παράγοντας που καθορίζει ποια τάξη πληρώνει το «μάρμαρο» της κρίσης της νεοφιλελεύθερης στρατηγικής. Το επόμενο διάστημα είναι πιο κρίσιμο από την προηγούμενη κυβερνητική θητεία της δεξιάς καθώς θα καθορίσει σε σημαντικό βαθμό και βάθος χρόνου τον ιδεολογικοπολιτικό συσχετισμό στην χώρα.
Ο Μητσοτάκης συγκέντρωσε (μαζί με τα ακροδεξιά κόμματα) τον «λαό της δεξιάς» σε μέγιστη συσπείρωση, έως 50%, αλλά είναι η αριστερά που αποσυσπειρώθηκε και ο κόσμος της που αποστοιχήθηκε και τροφοδότησε την αποχή κατά κύριο λόγο. Στην πραγματικότητα παρακολουθούμε σε εξέλιξη την βαθιά κρίση του χώρου της νεοφιλελεύθερης σοσιαλδημοκρατίας που εκδηλώθηκε στην Ελλάδα με την «πασοκοποίηση» επί μνημονίων και συνεχίζεται με την κρίση του «προσαρμοσμένου» ΣΥΡΙΖΑ.
Δύο παρατηρήσεις: α) Όποια και να είναι η εξέλιξη, μετά τις εκλογές, στο συσχετισμό μεταξύ ΠΑΣΟΚ – ΣΥΡΙΖΑ, η κρίση που βρίσκεται στο υπόβαθρο αφορά όλον τον σοσιαλδημοκρατικό χώρο και την στρατηγική του κατάρρευση. Η «πασοκοποίηση» δεν είναι εύκολο να σταματήσει ή ακόμη να αναστραφεί. Χρειάζεται «αριστερή στροφή» που να γίνει αντιληπτή ως τέτοια από την κοινωνία. Μάλλον δύσκολο τόσο για τον Ανδρουλάκη όσο και για τον Τσίπρα.
Η πρόκληση έρχεται συστημένη στα κόμματα και τις οργανώσεις της αριστεράς και αντικειμενικά πρώτα στο ΚΚΕ που πιέζεται προς αυτή την πρόκληση όσο το ποσοστό του ανεβαίνει. Βέβαια οι προκλήσεις για να αποδώσουν πρέπει να παραλαμβάνονται. Το εκλογοαπολογιστικό κείμενο της ΚΕ είναι μάλλον απογοητευτικό και παρά τον πανηγυρικό τόνο ουσιαστικά, δεν κινείται σε διεκδικητική κατεύθυνση μαζικότερων ακροατηρίων.
β) Το διάστημα που προηγήθηκε της συνθηκολόγησης του Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ και της, ιστορικά αυτόματης, ένταξής του στην κρίση της σοσιαλδημοκρατίας είναι γεμάτο πλούσια και πολύ σημαντικά συμπεράσματα για τους όρους, δυσκολίες, δυνατότητες, απαιτήσεις μετασχηματισμών, που θέτει η εποχή ως πλαίσιο για την πολιτική πάλη και την αριστερά. Η εμπειρία των «πλατιών κομμάτων» της ριζοσπαστικής αριστεράς δεν οδηγεί σε αβίαστα συμπεράσματα καθώς σε κάθε χώρα, τόσο η σύνθεση των μετώπων-κομμάτων όσο και οι ιδιαίτερες συνθήκες της πάλης, ήταν διαφορετικές: από την Κομμουνιστική Επανίδρυση προ 20ετίας, μέχρι το Μπλόκο, τους Ποδέμος ακόμη και την εμπειρία του ΝΡΑ με ξεκάθαρη αντικαπιταλιστική ταυτότητα αλλά «πλατιά» στόχευση και κυρίως το ΣΥΡΙΖΑ που έφτασε στην κυβέρνηση χωρίς συμμαχία με την υπάρχουσα σοσιαλδημοκρατία και έκλεισε έναν κύκλο με μια μεγάλη και απογοητευτική ήττα.
Όμως υπάρχουν κάποια κοινά στοιχεία που συγκροτούν πλαίσιο για όλα. Επιχείρησαν να διεκδικήσουν το κενό που άφηνε ο σοσιαλφιλελευθερισμός. Να εκφράσουν πολιτικά μια αντινεοφιλελεύθερη και ριζοσπαστική αριστερή στρατηγική. Που σημαίνει να διεκδικήσουν και να κινηθούν προς μαζικά κοινωνικά ακροατήρια.
Αυτή το πολιτικό πλαίσιο γενικά παραμένει καθώς το προκαλεί η ίδια η ν/φ στρατηγική που προκαλεί κρίση στο πολιτικό σύστημα και υπονομεύει και συχνά καταστρέφει τους μηχανισμούς συναίνεσης. Η αυταρχοποίηση και τα ακροδεξιά χαρακτηριστικά του ν/φ κράτους είναι η άλλη πλευρά αυτής της αντίθεσης.
Συχνά σε αυτή την συζήτηση έρχεται ως επιχείρημα η αντίθεση ρεφορμισμού και επανάστασης. Όμως για να έχει πρακτική πολιτική αξία η αναμφισβήτητη θεωρητική αντίθεση καθώς για τους επαναστάτες το αστικό κράτος πρέπει να καταστραφεί, πρέπει να προσδιοριστούν στην πραγματική ζωή, στις τρέχουσες συνθήκες πάλης, οι δύο πόλοι. Συγκεκριμένα. Ο πολιτικός ρεφορμισμός, με τον «δημοκρατικό δρόμο» με στόχο τον Σοσιαλισμό με μεταρρυθμίσεις και ο πόλος της επαναστατικής αριστεράς. Ο πρώτος δεν ανιχνεύεται και ο δεύτερος είναι πολλοί και μικροί.
Επίσης η αντίθεση ρεφορμιστών και επαναστατών είναι προφανής στο στρατηγικό επίπεδο όχι τόσο όμως στο τακτικό. Όλες οι διεκδικήσεις, τα αιτήματα και συνακόλουθα τα προγράμματα σε μη επαναστατικές συνθήκες είναι ρεφορμιστικά. Υπάρχει ωστόσο διαφορά! Ο επαναστατικός «ρεφορμισμός» είναι μεταβατικός! Επιχειρεί κάθε φορά να δημιουργεί όρους ρήξεων στο επίπεδο των παραγωγικών σχέσεων παρά να προτείνει οικονομικές πατέντες φιλολαϊκής διαχείρισης της αγοράς.
Εντούτοις από την θεωρητική περιγραφή έως την πράξη υπάρχει κρίσιμη απόσταση η οποία περιλαμβάνει την διεκδίκηση των μαζικών κοινωνικών ακροατηρίων, την διεκδίκηση της «μαζικής πολιτικής». Για 10ετίες αυτό ήταν αντικειμενικά αδύνατο για την επαναστατική αριστερά καθώς τόσο στο κίνημα, στην οργάνωση των «από κάτω», στην πολιτική και στις εκλογές υπήρχε ηγεμόνας, ο σοσιαλδημοκρατικός ρεφορμισμός. Σαν πολιτική πράξη και σαν μνήμη. Σήμερα είναι «γυμνός»!
Στις μέρες μας έχει γίνει πιο συχνή η χρήση του όρου «αντικαπιταλιστική» αριστερά. Όρος με μικρότερο ιδεολογικό/ θεωρητικό βάθος από το «επαναστατική» αλλά με πολύ μεγαλύτερο εύρος! Ένδειξη κι αυτή των όρων της πάλης και του πολιτικού πλαισίου της σύγχρονης εποχής.
Υπάρχουν σοβαρά ζητήματα στην θεωρητική συζήτηση που έχουν αντίστοιχες συνέπειες. Η συζήτηση αυτή είναι αναπόφευκτη και επιθυμητή. Εντούτοις το σημείο αφετηρίας είναι η κατανόηση των προτεραιοτήτων μέσα στο σύγχρονο πλαίσιο. Η ανάγκη της συγκέντρωσης της δύναμης των αντικαπιταλιστών, των ριζοσπαστών αριστερών και ευρύτερα.
Η κοινωνία, η εργατική τάξη, οι «από κάτω» έχουν άμεση ανάγκη μαζικής αριστεράς! Αυτό σήμερα τίθεται με όρους επείγοντος! Το περιεχόμενο και οι προϋποθέσεις της νίκης της επαναστατικής/ μεταβατικής πολιτικής έναντι ενός ρεφορμισμού που διακινδυνεύει να πέσει στη ν/φ παγίδα δεν εξασφαλίζονται προκαταβολικά ούτε με οργανωτικά μέτρα. Είναι πολιτική και ιδεολογική πάλη! Ιδιαίτερα στις τρέχουσες συνθήκες.
Καταθέτουμε αυτή την προσέγγιση στο, κατά την γνώμη μας, καταλληλότερο «φόρουμ». Ως επιβεβαίωση της προσήλωσης με επιμονή σε μια διεργασία διαρκούς προσπάθειας για διεύρυνση της κοινής δράσης στο κίνημα και στην πολιτική!
*Τοποθέτηση της ΑΠΟ στην πολιτική εκδήλωση «αφού χρειάζεται θα ξαναρχίσουμε από την αρχή», στο φεστιβάλ Radikal (16/ 17 Ιούνη 2023)
