Συνέντευξη στον Λεωνίδα Βατικιώτη
Την Πέμπτη 12 Οκτωβρίου ξεκίνησε στον κινηματογράφο Στούντιο New Art Cinema το δεύτερο Φεστιβάλ Παλαιστινιακού Κινηματογράφου. Οι προβολές θα διαρκέσουν ως την Κυριακή 15 Οκτωβρίου 2023. Ψυχή του φεστιβάλ είναι η καλλιτέχνης, παραγωγός και ποιήτρια Κάρολ Σανσούρ. Την συναντήσαμε στον κινηματογράφο Στούντιο για μια σύντομη συζήτηση. Για την Κ. Σανσούρ ο πολιτισμός είναι αδιαχώριστος από την πολιτική, ενώ καταδικάζει την μεροληπτική στάση της Ευρώπης σε βάρος των Παλαιστινίων.
Πώς αποφασίσατε να δημιουργήσετε το Φεστιβάλ Παλαιστινιακού Κινηματογράφου στην Αθήνα;
Πήρα την απόφαση να μεταφέρω την Παλαιστινιακή τέχνη στην Αθήνα πριν λίγα χρόνια όταν συνειδητοποίησα το κενό που υπήρχε κι ότι από ένα πλούτος καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων στην Παλαιστίνη δεν έφθανε σχεδόν τίποτε στην Ελλάδα. Εξεπλάγην μάλιστα στη συνέχεια όταν συνειδητοποίησα την απήχηση που συνάντησε και την εκτίμηση των Ελλήνων για τον παλαιστινιακό πολιτισμό.
Η πρωτοβουλίας σας είναι αμιγώς καλλιτεχνική ή και πολιτική;
Θα ήταν αφελές αν υποστήριζα ότι ειδικά στην Παλαιστίνη μπορείς να ξεκόψεις την τέχνη από την πολιτική. Η τέχνη μας είναι παγκόσμια και τα μηνύματά της αφορούν όλο τον κόσμο. Στην Παλαιστίνη οι καλλιτέχνες κάνουν τέχνη ως μια μορφή πολιτικής δραστηριοποίησης.
Και τι πετυχαίνουν με αυτό τον τρόπο; Δεν είναι πολυτέλεια η τέχνη σε μια χώρα που τελεί υπό κατοχή;
Για τους καλλιτέχνες η τέχνη είναι ένα μέσο για να επιβιώσουν και να δηλώσουν ότι είμαι εδώ, είμαστε εδώ. Ειδικά ένας λαός που τελεί υπό πολιορκία έχει μεγάλη ανάγκη να στραφεί στον πολιτισμό του και να τον αναδείξει.
Η τέχνη ποτέ δεν ήταν πολυτέλεια. Η τέχνη πρέπει να απευθύνεται στα μεγάλα ακροατήρια και όχι στους λίγους.
Ποια εμπόδια ορθώνει η ισραηλινή κατοχή στους Παλαιστίνιους δημιουργούς;
Το μεγαλύτερο εμπόδιο είμαι η έλλειψη ελευθερίας. Επίσης τα οικονομικά εμπόδια που εμφανίζονται για οποιονδήποτε κι οποιαδήποτε καλλιτέχνη θέλει να αφιερώσει την ζωή του στην πολιτιστική δημιουργία.
Τέλος, θα πρόσθετα και την πρόκληση των καλλιτεχνών να ξεπεράσουν τα στερεότυπα, να μην δεσμεύονται στην δημιουργία τους από αυτό που περιμένει να δει από την δουλειά τους κάθε πολίτης.
Ακολουθούν τις νέες τάσεις στην πολιτιστική δημιουργία οι Παλαιστίνιοι δημιουργοί;
Φυσικά, στο έργο τους ανιχνεύονται εύκολα οι παγκόσμιες τάσεις. Για παράδειγμα, όπως στον υπόλοιπο κόσμο υπάρχει μια τάση στην εσωτερική στροφή, σε αυτοβιογραφίες, οικογενειακές αφηγήσεις.
Αυτή η τάση συνυπάρχει και διαπερνά την δέσμευση των παλαιστίνιων δημιουργών να αφηγηθούν την ιστορία της ισραηλινής κατοχής.
Πώς αντιμετωπίζει η ισραηλινή κατοχή την δημιουργία του Παλαιστινιακού λαού;
Στέκεται εχθρικά, όπως και σε κάθε εκδήλωση που φέρνει στην επιφάνεια την εθνική μας ταυτότητα. Στόχος είναι στο εξωτερικό οι λαοί να φοβούνται να υποστηρίξουν την Παλαιστίνη. Όλοι οι λαοί ακόμη και της Ελλάδας να ακολουθήσουν το αμερικανικό και γερμανικό παράδειγμα όπου η Παλαιστίνη, μια χώρα με πλούσια και μακραίωνη ιστορία και μεγάλη μόρφωση, ταυτίζεται με την τρομοκρατία.
Και στην Ελλάδα υπάρχουν ανησυχητικά δείγματα, όπως για παράδειγμα η προβολή της ισραηλινής σημαίας στο ελληνικό Κοινοβούλιο. Γιατί δεν έχουν αναρτήσει και την παλαιστινιακή σημαία όταν ξέρουν ότι οι Παλαιστίνιοι σφάζονται κάθε μέρα επί 75 χρόνια; Δεν έχει περάσει ούτε μια μέρα χωρίς έναν άμαχο νεκρό Παλαιστίνιο κι όμως όλοι σιωπούν!
Δεν είμασταν εμείς, οι Παλαιστίνιοι που προκαλέσαμε το Ολοκαύτωμα στην Γερμανία. Δεν σκοτώσαμε εμείς τους Εβραίους, αλλά εμείς καλούμαστε να πληρώσουμε το τίμημα για όσα εγκληματικά έκαναν οι Ευρωπαίοι επί αιώνες.
Αν η Ευρώπη θέλει να δείξει ότι σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα πρέπει να δείξει τον ίδιο σεβασμό και για τους χιλιάδες Παλαιστίνιους που υπομένουν επί χρόνια την πιο στυγνή κι αιματηρή εθνοκάθαρση…
