ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ/ ΤΑ ΑΕΙΘΑΛΗ
Εκδόσεις Τόπος
Η σειρά τα αειθαλή περιλαμβάνει μικρά σε έκταση αλλά μεγάλα ως προς το λογοτεχνικό τους εκτόπισμα κείμενα της εγχώριας και της παγκόσμιας λογοτεχνίας που περιέπεσαν σε κατάσταση λήθης. Κείμενα κλασικά που η αειθαλής αξία τους επιτάσσει το ξαναδιάβασμά τους υπό το φως της εποχής μας.
Η έκδοση αυτή, με την οποία εγκαινιάζεται η σειρά «Τα αειθαλή», περιλαμβάνει:
- τη συλλογή διηγημάτων Τ’ αγρίμια του άλλου δάσους (1952), το πρώτο βιβλίο που εξέδωσε ο Αλαβέρας και που αποτυπώνει με διεισδυτική ματιά τον εμφύλιο αλληλοσπαραγμό,
- την πολυφωνική νουβέλα Άρτα Κορ (1976) όπου ο ομώνυμος ήρωας, ξεπεσμένος αριστοκράτης, πολεμιστής των Τούρκων, Βαλκάνιος έμπορος, οικοδόμος και νυν μικροπωλητής περιπλανιέται στη Θεσσαλονίκη και αναλογίζεται τη ζωή του,
- απόσπασμα από το ημιτελές μυθιστόρημα Οι πεσσοί (2006), λίγο πριν τον θάνατό του, αφού πρόλαβε να τιμηθεί με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του.
Βιρτουόζος της γραφής, με πολυεπίπεδη φιλοσοφική σκέψη που στοχάζεται πάνω στις ανθρώπινες αλήθειες, ο Αλαβέρας δίκαια θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους νεοέλληνες συγγραφείς.
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ
Η άσκημη γέψη της εγκατάλειψης ξέκοβε απ’ τα κλώνια των χιονισμένων δέντρων κι ερχότανε, ερχότανε, του σκέπαζε τα χείλια με το παλιό χιόνι, ανούσιο και κοροϊδευτικό μαζί κατασκεύασμα του αγνώστου. Η επαφή όμως αυτή έκανε τα μηνίγγια του να τρίξουν, τη γλώσσα του να ξεκολλήσει απαιτητική. Εδώ, εκεί, παντού, από παντού –από κει, από δω, από μέσα του, η δίψα– η δίψα. Γλίστρησε θολή από τα μάτια και πήγε να χορτάσει στο γλείψιμο, στο βύζαμα, στο δάγκωμα των χειλιών – σάμπως ένας φοβερός πονόδοντος· ύστερα έδωσε δύναμη στον λαιμό, γύρισε μπρούμυτα όλο το κορμί, έχωσε το κεφάλι μες στο χιόνι, που στην αρχή έλιωνε από το έντονο ρουθούνισμα, κι ύστερα πάγωσε και ρουθούνια και στόμα.
Ήτανε αδύνατο να υπολογίσει τον χρόνο, το ρολόγι του είχε σταματήσει σε μιαν ώρα που περίπου θα ήτανε η χτεσινή.
«Τούτη η βαριά συναίσθηση ευθύνης, που δεν κληρονομήθηκε, αλλά σου δίνεται από την ίδια την πραγματικότητα, σε κρατά σε διαρκή εγρήγορση, δεν σ’ αφήνει στιγμή ησυχίας. Πρέπει να επιλύσεις μέσα σου τη διαφορά μεταξύ του καθαρού νοητικού αντικρίσματος, από τη μια πλευρά, και του ψυχικού από την άλλη, ώστε φέρνοντας σ’ ισοζυγία τούτα τα δύο να κατορθώσεις να δεις σαν αυθύπαρκτο πνευματικό γεγονός την περίπτωσή σου μέσα στον κόσμο, αλλά και σε συσχετισμό με το περιβάλλον».
Τηλέμαχος Αλαβέρας
Ο Τηλέμαχος Αλαβέρας (30 Σεπτεμβρίου 1926-30 Ιουνίου 2007) γεννήθηκε στη Φιλιππούπολη της Ανατολικής Ρωμυλίας. Το 1927 η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε νομικά και εργάστηκε ως λέκτορας και επιμελητής εκδοτικών οίκων. Εμφανίστηκε στα γράμματα το 1947 με διηγήματα σε λογοτεχνικά περιοδικά.
Το 1952 εκδίδεται το πρώτο του βιβλίο, η συλλογή διηγημάτων Τ’ αγρίμια του άλλου δάσους. Το 1955 εκδίδει μαζί με τον Χρήστο Ντάλια το περιοδικό Νέα Πορεία, το οποίο αναδείχθηκε σε έργο ζωής. Την ίδρυση του περιοδικού ακολούθησαν τα βιβλία: Το ρολόγι, μυθιστόρημα, 1957, Το μισό του φεγγαριού, διηγήματα, 1960, Το σημερινό συγγραφικό πρόβλημα, δοκίμιο, 1961, Οδοστρωτήρας, μυθιστόρημα, 1963, Οι άλλοι, θεατρικό, 1971, κ.ά.
Από το σύνολο των βιβλίων του Τηλέμαχου Αλαβέρα, δύο τιμήθηκαν με κρατικό βραβείο, η συλλογή διηγημάτων Απ’ αφορμή (1976) και το ταξιδιωτικό χρονικό Σ’ ευθεία γραμμή, ταξίδι στην Πολωνία (1990), ενώ η συλλογή διηγημάτων Γωνίες και όψεις (1985) τιμήθηκε με το βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών.
Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης και πρόεδρός της από το 1980 μέχρι τον θάνατό του. Παντρεμένος με την ποιήτρια Ρούλα Αλαβέρα, απέκτησαν μαζί δύο παιδιά. Πεζογραφήματά του μεταφράστηκαν στα ιταλικά, τα γερμανικά, τα ολλανδικά, τα βουλγαρικά, τα σουηδικά, τα σερβικά και τα πολωνικά.
Τον Ιούνιο του 2007, λίγο πριν από τον θάνατό του, τιμήθηκε με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του.
