«Θέλω να σου κρατάω το χέρι» και «Φακντ-απ» του Τάσου Ιορδανίδη σε Σκηνοθεσία Θάλεια Ματίκα στο θέατρο Ληναίος – Φωτίου,
Δεν είμαι σίγουρη πως το φαινόμενο των θεατρικών θιασαρχών που είναι ζευγάρια στη ζωή και το θέατρο, απαντάται σε άλλη χώρα εκτός της Ελλάδας, ήτοι αποτελεί εγχώριο αποκλειστικά προϊόν. Μια οικογενειακή καλλιτεχνική επιχείρηση.
Ίσως στην Ιταλία του ‘50-‘60 να συναντάμε κυρίως στον κινηματογράφο, σκηνοθέτες που σκηνοθετούν τις συζύγους τους, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία.
Όπως άφησε εποχή το ζεύγος Κάρλο Πόντι – Σοφία Λόρεν.
Εκείνος ήταν 37 χρονών, επιτυχημένος παραγωγός κι εκείνη 15, πανέμορφη, φτωχή και διαγωνιζόμενη στα καλλιστεία «Miss Eleganza». Ήταν έρωτας με την πρώτη ματιά. Για τα επόμενα περίπου 50 χρόνια, η Σοφία Λόρεν και ο Κάρλο Πόντι ήταν από τα πιο αταίριαστα αλλά συγχρόνως και πιο ερωτευμένα ζευγάρια της εποχής τους.
Ανήκω σε κείνη τη γενιά που έζησαν το φαινόμενο των «θεατρικών ζευγαριών» στη ζωή και το σανίδι, ως θιασαρχών, είτε στην πλήρη τους θεατρική παραγωγή κατά τις δεκαετίες ‘70-‘80 ακόμα και ‘90, είτε στον απόηχο του μύθου τους, όπως ήταν ο θίασος «Λαμπέτη – Χορν» που είχε ήδη ολοκληρώσει την πορεία του από το τέλος της δεκαετίας του ‘50, όπως ο θίασος «Παξινού – Μινωτή» που ολοκληρώθηκε ως το τέλος του 1972 εφόσον η μεγάλη Κατίνα Παξινού απεβίωσε τον Φεβρουάριο του 1973.
Ή το «εθνικό ζεύγος» Αλίκης Βουγιουκλάκη – Δημήτρη Παπαμιχαήλ που άντεξε μόνο έως το 1974.
Επίσης ο θίασος «Φέρτη – Καλογεροπούλου» που λειτούργησε έως το 1975, οπότε οι καλοί ηθοποιοί χώρισαν από κλίνης και σκηνής.
Όμως είχα τη μεγάλη τύχη να παρακολουθήσω και μάλιστα από πολύ κοντά την πορεία του θιάσου «Καρέζη – Καζάκου» έως το θάνατο της Τζένης Καρέζη το 1992.
Ακόμα και θιάσους που δεν ήταν της επιλογής μου, έμειναν στη μνήμη μου δια παντός ως μαρκίζα, όπως «Θίασος Μυράτ-Ζουμπουλάκη (1968-1991), «Αναλυτή – Ρηγόπουλος» (από το 1963 έως τα μέσα της δεκαετίας του ’90).
Και φυσικά ο θίασος «Αλεξανδράκη – Γαληνέα» (από τη δεκαετία του ‘70 έως και ολόκληρη τη δεκαετία του ‘80) με τις φωτογραφίες της Ντάμας με τον αγαπημένο Ζεν Πρεμιέ να κοσμεί το «Θέατρο Ιλίσια».
Βέβαια από τη μεταπολίτευση και μετά είχαμε την ραγδαία ανάπτυξη των θιάσων συνόλου, έτσι εκτός από το Θέατρο Τέχνης του Καρόλου Κουν, παρακολουθούσαμε το «Θέατρο Καισαριανής» με σκηνοθέτη τον νεαρό τότε Στ. Ντουφεξή αλλά και άλλους και σταθερή αξία από την ίδρυσή του την σκηνογράφο και ενδυματολόγο Ερση Δρύνη, «το Ανοικτό Θέατρο» του Γιώργου Μιχαηλίδη, το «Εμπρός» με την ομάδα του Τάσου Μπαντή και τον Οργανισμό «Μορφές», το «Θέατρο της Οδού Κυκλάδων» του Γ. Βογιατζή, το «Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας » της Μπέτυς Αρβανίτη, και δεκάδες άλλες σκηνές που ξεφύτρωσαν τα προηγούμενα 50 έτη και συνεχίζουν να εμφανίζονται και να εξαφανίζονται από τον θεατρικό χάρτη της Αθήνας, μιας πρωτεύουσας που μάλλον κατέχει την πρώτη θέση παγκοσμίως όσον αφορά στον αριθμό θεατρικών σκηνών και ομάδων που φιλοξενεί αδιάκοπα.
Σχεδόν καθημερινά (και λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων) από τη δεκαετία του ‘80 έως το 2014, όταν περνούσα από τη συμβολή των οδών Πατησίων και Στουρνάρη, θα σταματούσα για λίγο μπροστά από το θέατρο ΑΛΦΑ που ήταν πάντα ταυτισμένο με το ζεύγος Ληναίου – Φωτίου (από το 1975 έως το 1985 το «Καληνύχτα Μαργαρίτα του Γερ. Σταύρου, ταυτίστηκε μ’ αυτούς τους ηθοποιούς).
Εκεί ήταν το καλλιτεχνικό σπίτι των συμπαθέστατων ηθοποιών από το 1974 έως το 2014. Μια ζωή ολόκληρη.
Και από πέρυσι αυτός ο χώρος παραδόθηκε στα χέρια ενός νέου αλλά ώριμου θεατρικού ζευγαριού που έζησε μόνο στον απόηχο των παραπάνω μύθων, αλλά φαίνεται πως αποτέλεσε αρκετό κίνητρο προσωπικής και καλλιτεχνικής ζωής, ώστε να πάρουν το ρίσκο να φτιάξουν τη δική τους παράδοση.
Πρόκειται για την Θάλεια Ματίκα και τον Τάσο Ιορδανίδη που είναι ζευγάρι στη ζωή και το θέατρο.
Είχαν ήδη δοκιμάσει τις δυνάμεις τους στο Θέατρο «Ανεσις» και τώρα ξαναζωντάνεψαν αυτόν τον εμβληματικό, ιστορικό θεατρικό χώρο ανεβάζοντας δύο παραγωγές.
Και μάλιστα και τα δύο θεατρικά έργα, το «Θέλω να σου κρατώ το χέρι» που συνεχίζεται για δεύτερη σαιζόν και το «Φακντ – απ» έχουν γραφεί δια χειρός Τάσου Ιορδανίδη, ενώ τη σκηνοθεσία έχει αναλάβει η Θάλεια Ματίκα. Οι δύο αυτές παραστάσεις θα συνεχίζονται έως τέλος Μαρτίου.
Το πρώτο έργο ο Τάσος Ιορδανίδης το έγραψε κατά τη διάρκεια της καραντίνας, όταν η καλλιτεχνική ζωή είχε κυριολεκτικά πατήσει pause.
Στις 17 Οκτωβρίου 1963, οι Beatles ηχογραφούσαν για πρώτη φορά σε Four Track το τραγούδι τους “I Want to Hold Your Hand” (“Θέλω να σου κρατάω το χέρι”). Το νούμερο 1 χιτ του 1964 στη Βρετανία έδωσε το 2021 την έμπνευση στον Τάσο Ιορδανίδη για τη συγγραφή του ομότιτλου θεατρικού έργου.
«Το θέλω να σου κρατώ το χέρι» αποτέλεσε μία έκπληξη αφού παρότι επρόκειτο για την πρώτη προσπάθεια του συγγραφέα, το έργο εντυπωσίασε για την άρτια δομή του, τις λεπτές του ισορροπίες και το σφιχτό δέσιμο των διαλόγων, την ευθύβολη πλοκή και τη λιτότητα των μέσων του, χωρίς όμως να χάνει το στόχο και να πλατειάζει.
Με εφεύρημα ένα παράνομο ζευγάρι, τους γάμους του, τις συναντήσεις τους σ’ ένα ξενοδοχείο τρίτης κατηγορίας, ειδικό για «παράνομες συνευρέσεις», την κρίση που βιώνουν στην συμβίωση, το έργο μιλάει για το «τώρα» των προσωπικών σχέσεων.
Η γυναίκα (Θάλεια Ματίκα) είναι μια γυναίκα σε σύγκρουση με όλους τους ρόλους που καλείται να παίξει. Της συζύγου, της ερωμένης, της μητέρας. Καταπιέζει και καταπιέζεται.
Ο άνδρας (Τάσος Ιορδανίδης) φαίνεται να ελέγχει περισσότερο τα συναισθήματα και τη ζωή του, όμως σταδιακά ξεδιπλώνεται μπροστά μας ένας γάμος που καταρρέει.
Το ζεύγος με την οικειότητα της πραγματικής κοινής ζωής τους αλλά χωρίς αυτό να καθιστά ευανάγνωστες και κοινότοπες τις ερμηνείες τους και την εξέλιξη της ιστορίας τους, με στόχο να αφορά όλο και περισσότερα ζευγάρια και όχι να αποτυπώνεται μια ειδική περίπτωση, η προσωπική τους, κατορθώνει να μας κάνει συμμέτοχους της ιστορίας, να μας εμπλέξει στο συναισθηματικό παιγνίδι. Αλλά επίσης κατορθώνει να βρει τα ισοδύναμα στη ζωή του καθενός μας. Συνειδητοποιούμε δηλαδή πως όλα οδηγούν σε ένα deja vu, πως όλοι μας με τον έναν ή τον άλλον τρόπο αντιμετωπίζουμε τα ίδια προβλήματα και όλοι μας εν τέλει έχουμε ανάγκη «κάποιος να μας κρατάει το χέρι».
Τόσο οι ερμηνείες των δύο ηθοποιών, όσο και η σκηνοθεσία της Θάλειας Ματίκα είναι αληθινά αξιοπρόσεχτες, καθότι οργανώνει την λειτουργικότητα των κινήσεων στον θεατρικό και πραγματικό χωροχρόνο, με τρόπο που να μας μαγεύει και ταυτόχρονα να μας απομαγεύει, φέρνοντάς μας σε επαφή με την πραγματικότητα των σχέσεων.
Μετά το παραπάνω έργο, ο Τάσος Ιορδανίδης και πάλι μας συστήνει στον ίδιο χώρο, στο θέατρο Αλφα «Ληναίος – Φωτίου» ένα νέο έργο με τίτλο “Φακντ-απ”, σε Σκηνοθεσία Θάλειας Ματίκα, που καθοδηγεί στη σκηνή δύο νέους καλλιτέχνες. Την Αφροδίτη Λιάντου και τον Διονύση Παπανδρέου.
Με αυτό το έργο ο συγγραφέας προσπαθεί να συνομιλήσει με τη γενιά Ζ. Είναι ένα θέατρο για εφήβους. Δύσκολο πείραμα όσο δύσκολο είναι και το κοινό που απευθύνεται. Δύο λοιπόν έφηβοι, ένα κορίτσι κι ένα αγόρι, «το Βλήμα» όπως τη φωνάζει το αγόρι και «ο Κεφάλας» όπως τον φωνάζει το κορίτσι, συναντιούνται σε έναν χώρο που παραπέμπει σε κλινική ψυχικών παθήσεων.
Εκείνος είχε όνειρο να γίνει σκηνοθέτης. Εκείνη τραγουδίστρια. Αλλά τα «σκάτωσαν» (fucked up).
Δε γνωρίζουμε πού όντως βρίσκονται. Είναι δύο παιδιά, με το ένα, το αισιόδοξο αγόρι, να φωνάζει σαν τον Μπενίνι «πως η ζωή είναι ωραία» και το κορίτσι να μην πείθεται. Να μοιάζει σαν να τα έχει παρατήσει.
Μιλάει για έναν κόσμο μεγάλων που δεν τους λαμβάνουν ουσιαστικά υπόψη. Που τους ξέχασε. Μου τους θεωρεί losers από τόσο νωρίς.
Με όπλο τη μουσική και τον κινηματογράφο, τα παιδιά φτιάχνουν έναν δικό τους κόσμο που μεταμορφώνεται σε σινεμά, θέατρα, εστιατόρια, αστέρια. Έναν μαγικό, ανθρώπινο κόσμο που να τους χωράει.
Όταν το κορίτσι χαμογελάσει γεννιέται και η ελπίδα ότι μαζί μπορούν να τα καταφέρουν.
Ο Τάσος Ιορδανίδης πραγματικά έβαλε ένα δύσκολο στοίχημα με τον εαυτόν του. Και το κέρδισε. Γιατί μπορεί το φόντο να είναι οι ψυχικές ασθένειες και οι έφηβοι, όμως το έργο του είναι θέατρο και όχι dramatherapy.
Σ’ αυτό συνέτεινε η ευφυής ιδέα του να αναφερθεί σε πολλές ταινίες, κινηματογραφικούς ήρωες, μουσικούς και ιστορικές προσωπικότητες, φτιάχνοντας επί σκηνής έναν μαγικό κόσμο που καλεί τους νεαρούς πρωταγωνιστές να τον ζήσουν πραγματικά.
Η σκηνοθεσία τη Θάλειας Ματίκα καθοδήγησε τους νεαρούς πρωταγωνιστές με ευαισθησία αλλά και στιβαρότητα.
Έτσι η Αφροδίτη Λιάντου αποδίδει τον εύθραυστο και εσωστρεφή χαρακτήρα της ηρωίδας της, ενώ ο Διονύσης Παπανδρέου παίζει χαριτωμένα το ρόλο του δυναμικού «Κεφάλα».
Η video art του Γιώργου Αποστολόπουλου, παίζει το δικό της ρόλο στην ανάδειξη της ουσίας του έργου όπως και η μουσική επιμέλεια της Αφροδίτης Λιάντου με γνωστά τραγούδια των 90s-00s σε διασκευή, που συνομιλούν με το ψυχικό τοπίο των ταραγμένων εφήβων.
