«Υπάρχει μια φωτιά που ανάβει κανείς προκειμένου να μην τον φτάσει μια άλλη που πλησιάζει. Αντίπυρα, λέγεται, και το κάνανε παλιά στα χωριά».
H Δανάη Παναγιωτοπούλου με καινούργιο δίσκο – διακριτική γροθιά στο κατεστημένο.
Γνώρισα τη Δανάη Παναγιωτοπούλου μέσα στην παρέα του ιντερνετικού Μεταδεύτερου (www.metadeftero.gr). Θυμάμαι ότι πρώτη φορά την είδα καθισμένη σε ένα πεζούλι έξω από το χώρο που θα κάναμε τη συνέλευσή μας. Πάντα απλή και ουσιαστική. Όπως είναι στη ζωή της ετσι γράφει και μουσική, αποφεύγει τις περιττές φιοριτούρες και απεχθάνεται το ‘’δήθεν’’. Είναι ενας ιδιόμορφος τύπος καλλιτέχνη, αρνείται το λεγόμενο ‘’promotion’’, ενώ εμφανίζεται στο κοινό μόνο όταν έχει κάτι να πει, δουλεμένο καιρό μέσα της και έχοντας πάρει τις απαραίτητες προεκτάσεις στις εκάστοτε κοινωνικές συνθήκες.
Δεν έχω σκοπό να κάνω κριτική δίσκου ούτε να αναλύσω μουσικά ή στιχουργικά την τελευταία δουλειά της Δανάης, δεν έχω τέτοια ιδιότητα. Αντιθέτως, με αφορμή τις εμφανίσεις της στο Μαραμπού για την παρουσίαση της τελευταίας δουλειάς της με τίτλο ‘’Αντίπυρα’’ θέλησα να γράψω για τους κοινωνικούς προβληματισμούς και την πολιτική χροιά που διακρίνω σε αυτήν.
Η συγκεκριμένη δισκογραφική της απόπειρα μπορεί όντως να χαρακτηριστεί πολιτική. Τα περισσότερα τραγούδια γράφτηκαν το 2011 και το 2012, κατά τη διάρκεια δηλαδή ιδιαίτερα αντίξοων συνθηκών, όχι μόνο για την ελληνική οικονομία, αλλά και για την κοινωνία και τον πολιτισμό. Μία κρίση που εκτός από οικονομική, είναι βαθιά πολιτισμική και αυτό φαίνεται καθαρά μέσα στο στιχουργικά ποικιλόμορφο αποτέλεσμα. «Σαμποτάζ τέλος… τώρα Αντίπυρα», μάς λεει στο πρώτο, ομώνυμο τραγούδι του δίσκου, δείχνοντας ξεκάθαρα τη διάθεση του απλού ανθρώπου να σηκώσει κεφάλι και να υψώσει τη φωνή του.
Δεν της αρέσουν τα «πρέπει», ούτε βρίσκει αρκετά δόκιμη τη λέξη «καριέρα». Θέλει να βρίσκεται στο μουσικό στερέωμα με τους δικούς της – αντιεμπορικούς – όρους, ακόμα κι αν αυτό είναι κάτι που μάχεται η σύγχρονη, διαστρεβλωμένη έννοια του μάρκετινγκ. «Σήμερα που ακούω και πάλι τα τραγούδια πιστεύω ότι μιλούν για την πάλη του ανθρώπου με τη μηχανή. Είδα επίσης ότι οφείλουμε να δραπετεύσουμε από τη γλώσσα των καναλιών. Να ξεφύγουμε από το γύψο μέσα στον οποίο μας έχουν βάλει», λέει η ίδια.
Ωστόσο, πιστεύει ότι ο κάθε πολίτης οφείλει από τη δική του πλευρά και σύμφωνα με τις δυνάμεις που διαθέτει να παλέψει την κρίση των αξιών. Η Δανάη το κάνει με τη μουσική της, με αυτό που ξέρει κι αγαπά, χωρίς τα πατροναρίσματα και το «know-how» δισκογραφικών εταιρειών. Αυτό προσδίδει στη δουλειά της απίστευτη ελευθερία, ώστε να μπορεί να μιλά με ειλικρινείς στίχους και να λέει καυστικές αλήθειες. Εδώ ακριβώς, σε συνδυασμό με τις αναφορές σε έργα και ιδέες άλλων – ασαφείς ή ευθείες – με τις οποίες είναι γεμάτα τα «Αντίπυρα», έρχεται να «δέσει» το ζήτημα των πνευματικών δικαιωμάτων που παρεμποδίζει την παραγωγή των βινυλίων του δίσκου (προς το παρόν). Λες και η τέχνη δεν είναι για όλους, λες και η πληροφορία δεν πρέπει να είναι προσβάσιμη σε όλους.
Τα «Αντίπυρα» είναι ένας πολύ αξιόλογος δίσκος για ακρόαση και περισυλλογή. Πέρα από τους ιδιαίτερους στίχους και την περίτεχνη μουσική, που είναι και τα δύο δημιουργήματα της ίδιας της καλλιτέχνιδας, λειτουργεί σαν συνδετικός κρίκος μεταξύ των πολλών υποστάσεων του ανθρώπου – του γονιού, του επαγγελματία, του αγωνιστή, του ανθρώπου της διπλανής πόρτας. Δίνει διακριτική γροθιά στο μουσικό κατεστημένο – και στο κοινωνικοπολιτικό, ας μου επιτραπεί να επεκτείνω – και μπορεί να γίνει εφαλτήριο προσωπικών μικρών επαναστάσεων της καθημερινότητας.
Μου αρέσουν οι άνθρωποι που προβληματίζονται (και κοντράρονται) με αυτό που μας έχουν εμφυτεύσει το μυαλό ως «σωστό». Γι’ αυτό και – επιστρέφοντας στο θέμα των πνευματικών δικαιωμάτων – θα κλείσω με κάποια λόγια της Δανάης από το σημείωμα – πρόσκληση σε αυτές τις τρεις εμφανίσεις: «Αυτός είναι ο λόγος που δεν έχουμε μπορέσει ακόμα να παραλάβουμε τα έτοιμα βινύλια από το εργοστάσιο. Προσπαθούμε. Μέχρι τότε όμως, μπορείτε να έρχεστε με άδεια cd και usb στις συναυλίες μας. Τα υπόλοιπα από κοντά».
Η Δανάη Παναγιωτοπούλου παρουσιάζει το δίσκο «Αντίπυρα» στις 5, 12 και 19 Μαρτίου 2015 στο Marabou Cocktail Bar, Πανόρμου 113, Αθήνα. Ώρα προσέλευσης 21.30. Μαζί της οι Άγγελος Αγγέλου, Παντελής Ραβδάς, Θανάσης Αρχανιώτης, άπειρα άσπρα και μαύρα πλήκτρα κι ένα ντραμ σετ.
Μαρία Λογιωτατίδου
