Ο προκαθορισμένος στόχος της συμμαχίας Ενωμένων Αραβικών Εμιράτων- Ισραήλ δεν είναι το Ιράν , αλλά η Τουρκία, της οποίας η περιφερειακή επιρροή δημιουργεί απειλές για τους κυβερνήτες του Περσικού Κόλπου, υποστηρίζει ο Ντέιβιντ Χιρστ(**).
Σε ένα άρθρο με τον τίτλο «Ένα νέο μήνυμα αντηχεί στον αραβικό κόσμο: τσακίστε την Άγκυρα», ο Χιρστ γράφει: το Ισραήλ, εδώ και αρκετό καιρό, έλεγε σε Άραβες διπλωμάτες ότι δεν θεωρούσε πλέον το Ιράν στρατιωτική απειλή. Ο επικεφαλής της Μοσάντ, Γιόσι Κοέν, είπε σε Άραβες αξιωματούχους ότι το Ιράν ήταν «αναχαιτίσιμο».
Ο νέος ξένος εισβολέας που απειλεί τον αραβικό κόσμο δεν είναι οι Ιρανοί ούτε οι Ρώσοι – αλλά οι Τούρκοι, όπως διαφάνηκε στις ομιλίες της διαδικτυακής διάσκεψης του Αραβικού Συνδέσμου, στο Κάιρο, στις 9/9/2020, η οποία ουσιαστικά υιοθέτησε τη σχέση μεταξύ Ενωμένων Αραβικών Εμιράτων και Ισραήλ, απορρίπτοντας μια έκκληση για καταδίκη της συμφωνίας
(Σ.τ.μ.: Το καταδικαστικό ψήφισμα προτάθηκε από τους Παλαιστίνιους. Εν τω μεταξύ, επίσημες διπλωματικές σχέσεις με το Ισραήλ συνήψε και το υποτελές στη Σαουδική Αραβία εμιράτο του Μπαχρέιν. Η τελετή της υπογραφής της συμφωνίας Ισραήλ-Εμιράτων-Μπαχρέιν έγινε στην Ουάσιγκτον, στις 15/9. Ο Τραμπ, προηγουμένως, είχε δηλώσει ότι πέντε συνολικά αραβικές χώρες θα συνάψουν επίσημες σχέσεις με το Ισραήλ. Η συμφωνία φαίνεται να έχει πολλές μη εμφανείς ακόμη πτυχές, όπως στο θέμα της προσάρτησης παλαιστινιακών εδαφών από το Ισραήλ που ο στόχος της διατηρείται παρά τις παραπλανητικές ρητορείες και της αγοράς αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών F-35 από τα Εμιράτα, στην οποία είχε αντιδράσει αρνητικά το Ισραήλ. Οι παλαιστινιακές αντιδράσεις συνοψίζονται στη λέξη «προδοσία», ενώ είναι ευνόητο ότι η συμφωνία αυτή θα αλλάξει τα δεδομένα της παλαιστινιακής πολιτικής εντός και εκτός).
Στη διαδικτυακή συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών του Αραβικού Συνδέσμου, ο υπουργός Εξωτερικών των Εμιράτων Anwar Gargash είπε: «Η τουρκική παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις αραβικών χωρών αποτελεί σαφές παράδειγμα αρνητικής ανάμειξης στην περιοχή». Ο Gargash κατηγόρησε την Τουρκία ότι απειλεί την ασφάλεια της θαλάσσιας κυκλοφορίας στα νερά της Μεσογείου, παραβιάζοντας σαφώς τους συναφείς διεθνείς νόμους και καταστατικούς χάρτες και την εθνική κυριαρχία κρατών.
Τον Gargash μιμήθηκε ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών Sameh Shoukry, ο οποίος είπε ότι οι τουρκικές επεμβάσεις σε πολλές αραβικές χώρες αποτελούν την πιο σοβαρή απειλή για την αραβική εθνική ασφάλεια. «Η Αίγυπτος δεν θα μείνει αδρανής εν όψει των τουρκικών φιλοδοξιών που εκδηλώνονται στο βόρειο Ιράκ, στη Συρία και ιδίως στη Λιβύη», είπε.
Ο Ahmed Abu Al Ghait, γενικός γραμματέας του Αραβικού Συνδέσμου, είπε: «Την περασμένη περίοδο γίναμε μάρτυρες μιας αυξανόμενης επίδειξης ισχύος και εχθρότητας ορισμένων περιφερειακών δυνάμεων έναντι της αραβικής περιοχής και είδαμε να κλιμακώνεται η ανάμειξη στις υποθέσεις των αραβικών μας χωρών από δύο γειτονικές χώρες, το Ιράν και την Τουρκία».
Όσον αφορά την Τουρκία, ο Abu Al Ghait είπε πως η Άγκυρα συνεχίζει να κατέχει μεγάλα τμήματα συριακού εδάφους, άρχισε τις επιθέσεις της σε τμήματα του ιρακινού εδάφους και πρόσφατα αναμείχθηκε άμεσα, με στρατιωτικές δυνάμεις, στον λιβυκό εμφύλιο πόλεμο. Ο Abu Al Ghait είπε ότι ο Σύνδεσμος παρακολουθεί την κατάσταση στη Λιβύη με μεγάλη ανησυχία και ελπίζει ότι οι λιβυκές παρατάξεις θα κατορθώσουν να συνάψουν μόνιμη συμφωνία και γενική εκεχειρία.
Την περασμένη εβδομάδα [7-12/9], η χορωδία των δηλώσεων εναντίον της Τουρκίας δεν πέρασε απαρατήρητη στην Άγκυρα, και ο Χιρστ παραθέτει μια ανώνυμη τουρκική πηγή να λέει: «Τα Εμιράτα ανέλαβαν, σε επιχειρησιακό επίπεδο, το έργο της απομόνωσης της Τουρκίας … Είναι ο χρηματοδότης. Ωστόσο, οι πραγματικοί υποκινητές αυτής της στρατηγικής είναι το Ισραήλ και κάποιοι Αμερικανοί πολιτικοί που σχετίζονται στενά με το ισραηλινό λόμπι. Συμμετέχουν σε όλες τις προσπάθειες να εδραιωθεί μια συμμαχία εναντίον της Τουρκίας. Υποστήριξαν τα Εμιράτα προς το συμφέρον της συμμαχίας σιωνιστών και Ευαγγελικής Εκκλησίας, ιδίως πριν από τις [αμερικανικές] εκλογές του Νοεμβρίου, κάτι που θα μπορούσε να τους προσφέρει εκλογικό όφελος».
Οι «Jordan Times»
Οι «Jordan Times», η επίσημη φωνή του βασιλείου της Ιορδανίας, δημοσίευσαν τον Ιούλιο ένα άρθρο που ανέφερε τα εξής: «Τουρκικά στρατεύματα και πολιτοφυλακές υποστηριζόμενες από την Άγκυρα δραστηριοποιούνται σε τρεις αραβικές χώρες, τη Λιβύη, τη Συρία και το Ιράκ. Αυτή είναι μια γεωπολιτική πραγματικότητα που ο αραβικός κόσμος, όπως και η διεθνής κοινότητα, πρέπει να αναγνωρίσει και στην οποία πρέπει να αντιδράσει.
» Πράγματι, οι εδαφικές, πολιτικές και οικονομικές φιλοδοξίες της Τουρκίας σ’ αυτές τις χώρες και πέραν αυτών διαφημίζονται από ανώτατους Τούρκους αξιωματούχους , συμπεριλαμβανομένου του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
»Η Τουρκία έχει βάσεις στο Κατάρ, τη Λιβύη, τη Σομαλία, τη βόρεια Κύπρο, τη Συρία και το Ιράκ και όχι σε όλες με τη συγκατάθεση των νόμιμων κυβερνήσεων».
Είναι προβληματικό το γεγονός ότι οι αραβικές χώρες διαλέγουν πλευρές, αντί να συνεργαστούν προκειμένου να σταματήσουν την εξωτερική παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις τους. Υπάρχει ο φόβος ότι αυτή η εισβολή στις αραβικές χώρες θα οδηγήσει σε περαιτέρω ρήξεις των ενδοαραβικών δεσμών, ανοίγοντας τον δρόμο για μακροχρόνια ξένη κυριαρχία, συμπέραναν οι «Jordan Times» .
Η γαλλική επαφή
Υπάρχουν και άλλοι ξένοι παράγοντες που ωθούν προς τον χαρακτηρισμό της Τουρκίας ως του νέου έκνομου κράτους στην Ανατολική Μεσόγειο, επισημαίνει ο Χιρστ, και προσθέτει:
Ο ρόλος που παίζει ο γαλλικός στρατός υποστηρίζοντας τις δυνάμεις του στρατηγού της εποχής Καντάφι Χαλίφα Χάφταρ, στην εγκληματική πολεμική προσπάθειά του να καταλάβει τη λιβυκή πρωτεύουσα, τεκμηριώνεται στέρεα, καθώς και η χρήση αεροσκαφών των Εμιράτων και η παρουσία Ρώσων ελεύθερων σκοπευτών. Πρόσφατα, όμως, κατά τη διάρκεια των εφορμήσεών του στη Βηρυτό, ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ανέπτυξε ακόμη περισσότερο τη ρητορική της Γαλλίας.
Στο πρώτο από τα δύο ταξίδια του στη συντριμμένη λιβανέζικη πρωτεύουσα, ο Μακρόν είπε: «Εάν η Γαλλία δεν παίξει τον ρόλο της, Ιρανοί, Τούρκοι και Σαουδάραβες θα παρεμβαίνουν στις εσωτερικές υποθέσεις του Λιβάνου, και τα δικά τους οικονομικά συμφέροντα και γεωπολιτικά ενδιαφέροντα πιθανώς θα είναι προς ζημία των ίδιων των Λιβανέζων».
Εν τω μεταξύ, γαλλικά πολεμικά πλοία διεξάγουν κοινές ασκήσεις με ελληνικά, ενώ εξελίσσεται η διαμάχη για την εξόρυξη υδρογονανθράκων στα ανοικτά της Κύπρου , η δε Τουρκία ισχυρίζεται ότι παραβιάζονται τα θαλάσσια σύνορά της.
Ο Μακρόν επιμένει ότι δεν υπάρχει διαφορά με τους Τούρκους, αλλά με τον Ερντογάν. Αυτή η τακτική έχει δοκιμαστεί και προηγουμένως, αλλά απέτυχε. Το πρόβλημα είναι ότι ο Ερντογάν, είτε αντιμετωπίζει τις υποστηριζόμενες από τα Εμιράτα δυνάμεις στη Λιβύη, είτε υπερασπίζεται τα παλαιστινιακά δικαιώματα στην Ιερουσαλήμ, είτε βομβαρδίζει το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν στο Ιράκ, είτε στοχεύει τις δυνάμεις του Μπασάρ αλ-Άσαντ στη Συρία, έχει την πλήρη στήριξη του τουρκικού στρατού και όλων των μεγάλων τουρκικών πολιτικών κομμάτων.
Γιατί μπαίνει στο στόχαστρο η Τουρκία;
Σύμφωνα με τον Χιρστ, με όλες τις επιφυλάξεις ως προς την εσωτερική πολιτική τους ως προέδρου, ο Ερντογάν δημιούργησε μια ανεξάρτητη Τουρκία, οι ένοπλες δυνάμεις της οποίας είναι ικανές να αντιμετωπίζουν τις ρωσικές δυνάμεις στη Συρία και τη Λιβύη, ενώ, ταυτόχρονα , μπορεί να κάθεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τον Ρώσο πρόεδρο Βλάντιμιρ Πούτιν.
Η οικονομία της Τουρκίας έχει το ίδιο μέγεθος με αυτήν της Σαουδικής Αραβίας και ο στρατός της είναι αυτοσυντηρούμενος. Η Τουρκία άρχισε να κατασκευάζει υψηλής τεχνολογίας μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα (drones), όταν αρνήθηκαν να της τα προμηθεύσουν οι ΗΠΑ και το Ισραήλ. Σήμερα ξεχνιέται, αλλά κάποτε τα ισραηλινά αεροπλάνα έκαναν εκπαιδευτικές πτήσεις στον εναέριο χώρο της Τουρκίας, λόγω του περιορισμένου εναέριου χώρου του Ισραήλ, όπως λένε πληροφορημένες τουρκικές πηγές.
Ο Χιρστ υποστηρίζει ότι αν η Τουρκία ανακαλύψει φυσικό αέριο στη Μαύρη Θάλασσα, οι τουρκικές εταιρείες διαθέτουν την τεχνολογία για να αναπτύξουν τα πεδία και να προμηθεύσουν την εγχώρια αγορά – σε αντίθεση με την Αίγυπτο που η εξάρτησή της από βρετανικές, ιταλικές και αμερικανικές εταιρείες σημαίνει ότι αποκομίζει μόνο ένα μέρος των εσόδων από το φυσικό αέριό της.
( Σ.τ.μ.: το κυριότερο ίσως είναι ότι η Τουρκία αποτελεί ανταγωνιστική περιφερειακή δύναμη στο Ισραήλ και , εξαπλώνοντας την επιρροή της στην Αφρική, και στην Αίγυπτο.)
(*) Ο Abdus Sattar Ghazali είναι αρχισυντάκτης του «Journal of America». (www.Journalofamerica.net) email:asghazali2011 (@) gmail.com
(**) Ο Χιρστ είναι αρχισυντάκτης του Middle East Eye , πρώην αρθρογράφος διεθνών θεμάτων στην εφημερίδα «Guardian», ιδρυτής του εν λόγω ιστότοπου.
Μετάφραση: ΜΑ.ΝΙ.
