Η δια του τύπου συζήτηση που αναπτύχθηκε την τελευταία βδομάδα του Γενάρη, με αφορμή τη διαμάχη ανάμεσα στους Κ. Μητσοτάκη και Α. Σαμαρά, ξεπέρασε τα όρια της εσωκομματικής αντιπαράθεσης.
Ξεκίνησε με την συνέντευξη του Α. Σαμαρά στη κυριακάτικη ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ στο φύλο της 24/1 και φαίνεται να ολοκληρώθηκε, προς το παρόν τουλάχιστον, με το κύριο άρθρο του ΒΗΜΑτος στις 31/1.
“Με πειρατές δεν κάνεις διάλογο. Να σας το πω αλλιώς. Τον επεκτατιστή δεν τον κατευνάζεις γιατί έτσι γίνεται πιο αδίστακτος’’. λέει στην «Κ» ο Αντώνης Σαμαράς, σημειώνοντας πως οι διερευνητικές επαφές με την Άγκυρα, που ξεκίνησαν στην Κωνσταντινούπολη, «ακυρώνουν» πιθανές κυρώσεις στην Τουρκία. Ο πρώην πρωθυπουργός δηλώνει μάλιστα αντίθετος και με μια πιθανή προσφυγή στη Χάγη, καθώς όπως σημειώνει με αυτόν τον τρόπο «θα παραιτηθούμε εξαρχής, μόνοι μας, από όλα όσα προβλέπει υπέρ μας το διεθνές δίκαιο».
Όσον αφορά τη συμφωνία των Πρεσπών, ο κ. Σαμαράς σημειώνει πως «δεν “λύσαμε” κάποιο πρόβλημα. Απλώς το πρόβλημα που είχαμε μετασχηματίστηκε σε άλλο – πιο επικίνδυνο», καθώς «η διείσδυση της Τουρκίας στην περιοχή δεν ανακόπηκε μετά τη συμφωνία των Πρεσπών, αντιθέτως ενισχύθηκε».
Ο προηγούμενος λοιπόν Νεοδημοκράτης πρωθυπουργός υποστηρίζει ότι οι ρυθμίσεις που προκύπτουν ως αποτέλεσμα της εξωτερικής πολιτικής που ακολούθησε η προηγούμενη κυβέρνηση και συνεχίζει η σημερινή, φέρνουν σε πλεονεκτική θέση την Τουρκία. Ταυτόχρονα αδυνατεί να διατυπώσει θέση συμβατή ή ανατρεπτική με τους αντικειμενικά μεταβαλλόμενους παράγοντες στην περιοχή. Η συντηρητική του αντίληψη για την ιστορία, συνδυαζόμενη με τα αστικά συμφέροντα που εκφράζει, τον εμποδίζει να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα που διαμορφώνεται με θετικό τρόπο για τα πατριωτικά αισθήματα των λαών της περιοχής.
Η κυβέρνηση, δια στόματος Ντ. Μπακογιάννη (πρώην υπουργός Εξωτερικών) και Γεραπετρίτη (υπουργός Επικρατείας), επιλέγει να μην απαντήσει στην ουσία των θέσεων του πρώην Νεοδημοκράτη πρωθυπουργού. Ακολουθούν και στην εξωτερική πολιτική το δόγμα ‘’Δεν υπάρχει άλλος δρόμος’’, επιχειρούν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα εντός Αμερικανο-νατοϊκών πλαισίων όπου βρίσκονται και οι βάσεις της πολιτικής τους ύπαρξης.
Η πρώτη του θυμίζει τα πεπραγμένα του επί του θέματος, λέγοντας ότι ο Α. Σαμαράς έχει παγίως αυτές τις απόψεις, με ένα… μικρό διάλειμμα της δικής του πρωθυπουργίας! Κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του οι διερευνητικές επαφές προχωρούσαν και είχαν τον ίδιο στόχο με τον δικό μας..
Ο υπουργός παρά τον πρωθυπουργό Γιώργος Γεραπετρίτης ήταν λιγότερο δηκτικός. Μιλώντας (26/01), στον ραδιοφωνικό σταθμό «Παραπολιτικά FM», δήλωσε πως, ο Κυριάκος Μητσοτάκης «δεν φοβάται, προχωράει με την κρίση του και την άποψή του».
Αναλυτικότερα, ο κ. Γεραπετρίτης, εξέφρασε την πεποίθησή του ότι η Κοινοβουλευτική Ομάδα της Νέας Δημοκρατίας είναι απόλυτα συμπαγής στα ζητήματα που άπτονται των σχέσεων με την Τουρκία και τη Βόρεια Μακεδονία, τονίζοντας παράλληλα ότι: «Είμαστε ικανοποιημένοι εκ του γεγονότος ότι βρισκόμαστε στο ίδιο τραπέζι και συζητούμε με την Τουρκία. Είναι πολύ σημαντικό να υπάρχουν διαρκείς δίαυλοι επικοινωνίας ώστε να αποσυμπιέζεται η οποιαδήποτε ένταση. Πολλώ δε, μάλλον, που η συγκυρία είναι κατ’ εξοχήν ευνοϊκή για τη χώρα».
Η πλευρά του Α. Σαμαρά απαντά μέσω του Χρύσανθου Λαζαρίδη. Σε όσα είπε ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης (ότι ο πρωθυπουργός δεν φοβάται και δεν εκβιάζεται), επισημαίνει ότι: «Ο μόνος που εκβιάζει την κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι η Τουρκία. Ας ρωτήσει ο κύριος Γεραπετρίτης -γιατί τότε ήταν στο Ποτάμι και δεν ήξερε- πώς βγήκε ο Μητσοτάκης αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας. Επειδή είναι έξυπνος άνθρωπος και θα έχει ρωτήσει, θα ξέρει ότι ο Σαμαράς δεν εκβιάζει».
Για την αδελφή του πρωθυπουργού Ντόρα Μπακογιάννη γίνεται απαξιωτικός. «Η κυρία Μπακογιάννη δεν έχει καταλάβει ότι από πέρυσι μέχρι φέτος έχουν γίνει όλες οι προκλήσεις που δεν είχαν γίνει τα τελευταία 20 χρόνια; Δεν το έχει καταλάβει και, κατά τα άλλα, ασχολείται με την εξωτερική πολιτική. Της το λένε όλοι, κι εκείνη λέει “διερευνητικές τότε, διερευνητικές και τώρα”. Ντροπή! Είχαμε περατζάδες του Ορούτς Ρέις τότε; Ήταν νομιμοποίηση τετελεσμένων εκείνες; Τώρα είναι; Θα έκανε ο Σαμαράς διερευνητικές με Τουρκολιβυκό; Ας κουνήσει το κεφάλι της».
Έτσι η αντιπαράθεση για τα εθνικά ζητήματα μετατρέπεται σε προσωπική αντιδικία. Παλιοί ‘’λογαριασμοί’’ έρχονται στην επιφάνεια και ο εθνικιστικός πατριωτισμός γίνεται αυτό που πραγματικά είναι, μέσον διεκδίκησης εξουσίας.
Η μεγάλη συναίνεση
Παράλληλα με αυτή την εσωκομματική αντιπαράθεση στο κόμμα της ΝΔ, εμφανίζεται στις εφημερίδες και ηλεκτρονικό τύπο πλούσια αρθρογραφία που επιβεβαιώνει μια ευρύτατη και αποφασιστική συναίνεση όλων των πλευρών της αστικής πολιτικής στην αντιμετώπιση των εθνικών θεμάτων.
Η κυβέρνηση, το σύνολο της Ελληνικής μεγαλοαστικής τάξης μέσω των συγκροτημάτων του τύπου, ο ΣΥΡΙΖΑ -μέσω συνέντευξης του Α. Τσίπρα στο news24.7- και ΚΙΝΑΛ βαδίζουν ένα δρόμο που οδηγεί σε μια νέα θέση ασταθούς ισορροπίας που επιβάλλεται από τους γεωπολιτικούς ανταγωνισμού στη περιοχή μας. Μια θέση απροσδιόριστη σήμερα αφού η ίδια δυναμική των γεγονότων θα προσδιορίζει κάθε φορά τη μορφή της.
Στον ιστότοπο news24.7, όπου επέλεξε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης να δώσει συνέντευξη για το θέμα, ο κ. Τσίπρας επισημαίνει: «Η συνέντευξη του κ. Σαμαρά δεν ήταν μια πρόκληση για τον κ. Μητσοτάκη, αλλά μια πρόκληση για τη χώρα. Ο κ. Σαμαράς αμφισβητεί την πάγια εθνική θέση για διεξαγωγή διερευνητικών και προσφυγή της Ελλάδας στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης». «Σήμερα είναι πιο αναγκαίο από ποτέ να χαραχτεί η εθνική στρατηγική που έλειπε το 2020, τόσο για την αντιμετώπιση της τουρκικής επιθετικότητας όσο και για τις διερευνητικές για την υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ, με στόχο μια έντιμη συμφωνία στη βάση του διεθνούς δικαίου διμερώς ή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, με σαφείς κόκκινες γραμμές». (ο τονισμός συγκεκριμένων προτάσεων είναι από το δημοσιογράφο του news 24.7). Για να μην υπάρχουν αμφιβολίες από αμφίσημες διατυπώσεις ο τίτλος του άρθρου είναι: «Ο Σαμαράς απειλεί, ο Τσίπρας δίνει συναίνεση. Θα τολμήσει ο Μητσοτάκης να κάνει το βήμα;»
Ο Παύλος Χρηστίδης εκπρόσωπος Τύπου του ΚΙΝΑΛ, αναζητώντας κατά την προσφιλή τακτική του κόμματος συναινέσεις παντού, διαπιστώνει ότι η αιτία άρνησης από τον πρωθυπουργό είναι ο Σαμαράς…Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου ο εκπρόσωπος Τύπου του Κινήματος Αλλαγής δήλωσε: «Τώρα γίνεται ξεκάθαρο γιατί αρνήθηκε ο κύριος Μητσοτάκης τη διαμόρφωση της κοινής εθνικής γραμμής, με τους πολιτικούς αρχηγούς υπό την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, με αποτέλεσμα να πορεύεται η χώρα χωρίς αυτήν. Γιατί υπήρχαν έντονες διαφωνίες στο εσωτερικό της Νέας Δημοκρατίας».
Ο αστικός τύπος
Στον αστικό τύπο εκφράζεται αρχικά η ανάγκη να βρεθεί κάποια θέση ισορροπίας στις σχέσεις με την Τουρκία. Άλλοι ώριμοι για συμβιβασμούς όπως με τη Β. Μακεδονία και άλλοι που επιμένουν ότι υπάρχουν περιθώρια διαμόρφωσης ευνοϊκότερων όρων για τα εθνικά συμφέροντα ή τουλάχιστον συμφωνιών… μέσα από μια περίοδο αστάθειας και επικινδυνότητας.
Από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ και το ΣΚΑΙ του Αλαφούζου μέχρι τα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΆ και το MEGA του Μαρινάκη οι εμφανιζόμενες διαφορές των απόψεών τους προσδιορίζονται από την ιδιαίτερη σχέση που έχουν κάθε φορά με την κυβερνητική πολιτική. Τελικά καταλήγουν, όπως και οι αντιπαραθέσεις των ομάδων Μητσοτάκη – Σαμαρά, σε πολιτικές αντιδικίες που καθορίζονται από τα ιδιαίτερα συμφέροντά τους στην εκάστοτε συγκυρία.
Έτσι ο Α. Παπαχελάς διαπιστώνει αδύνατες πλευρές και ζητά δραστηριοποίηση της κυβερνητικής πολιτικής στην αναζήτηση στηριγμάτων. Γράφει στη ‘’Κ’’ της 13/1: «Η Ελλάδα γι’ αυτό οφείλει να αναλάβει μια τεχνοκρατική, πειστική καμπάνια στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ. Η Τουρκία το κάνει συστηματικά και παντού, σε ιδρύματα μελετών (think tanks) και άλλα fora. Έχουμε μείνει πίσω.
Πέραν του blame game, υπάρχει ωστόσο και το power game… Το «Ορούτς Ρέις» δεν βρίσκεται στο καρνάγιο για επισκευή. Πλέει κοντά στο Καστελόριζο και, όπως συχνά υπογραμμίζει η Άγκυρα, είναι έτοιμο να κάνει και άλλες έρευνες. Το ίδιο και τα σκάφη που θα «τρυπήσουν», αν χρειασθεί, στις περιοχές που διεκδικεί η Τουρκία.
Αν οι κόκκινες γραμμές γίνουν σεβαστές, μπορεί να υπάρξουν δίκαιες και λογικές λύσεις στη βασική μας διαφορά. Και αυτό θα ήταν πολύ καλό για όλους. Αν όχι, θα μπούμε σε μια περίοδο παρατεταμένης αστάθειας και επικινδυνότητας.’’
Στις εσωτερικές σελίδες εμφανίζονται άρθρα που επικρίνουν τον Σαμαρά ή κρατούν ίσες αποστάσεις ανάμεσα σε αυτόν και στο Μητσοτάκη.
Στην άλλη πλευρά του ιδίου πολιτικού φάσματος το συγκρότημα Μαρινάκη εκφράζει αυτή τη χρονική περίοδο, γι’ αυτό το θέμα, την αμέριστη υποστήριξή του στην πολιτική Μητσοτάκη.
Στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» εξαπολύεται επίθεση κατά του Αντώνη Σαμαρά αλλά και του Αλέξη Παπαχελά. Ο τίτλος του δημοσιεύματος τα λέει όλα: «O Σαμαράς, ο Παπαχελάς και η υπονόμευση στον Κυριάκο» Κάνει λόγο για «χτύπημα κάτω από τη ζώνη» και συνεχίζει «…η κατά τ’ άλλα παραταξιακή εφημερίδα που αρχικώς λανσαριζόταν ως η αποτύπωση στον χώρο των ΜΜΕ του κυβερνητικού προφίλ, το οποίο επιθυμούσε να καλλιεργήσει ο πρωθυπουργός, έγινε το όχημα για την προσπάθεια δημιουργίας εσωστρέφειας στους κόλπους του κυβερνώντος κόμματος. Όταν μάλιστα η προσπάθεια αυτή φέρει την υπογραφή του Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος επέστρεψε στον ρόλο που τον θυμούνται οι παλαιότεροι και πλέον μαθαίνουν οι νεότεροι και του διευθυντή της εφημερίδας Αλέξη Παπαχελά, ο οποίος με την επιστροφή του στα πάτρια εδάφη βάλθηκε να επιβεβαιώσει τους μύθους που τον συνόδευαν όλα αυτά τα χρόνια, τότε οι στοχεύσεις τέτοιων ενεργειών καθίστανται απολύτως σαφείς».
Και η επίθεση του συγκροτήματος Μαρινάκη ολοκληρώνεται με κύριο άρθρο στο ΒΗΜΑ της 31ης Γενάρη όπου γίνεται ευτελισμός της προσωπικότητας του Αντώνη Σαμαρά.
Μεταξύ των άλλων τον κατηγορεί για υποκρισία και καιροσκοπισμό, γιατί όπως γράφει «παίζει το εθνικιστικό χαρτί, ενδυόμενος άλλοτε τη στολή του ‘Μακεδονομάχου’ και άλλοτε του ‘ανελέητου τουρκοφάγου’». Επιπλέον, του καταλογίζει ότι «υπήρξε κατά καιρούς συνομιλητής των Τούρκων», ότι είναι «εμμονικός και παρορμητικός», χωρίς φραγμούς και ενδοιασμούς και δεν συμβιβάζεται με την ιδέα της πολιτικής του απομόνωσης…
Να σημειώσουμε ότι αυτού του τύπου οι απόμακρες από την ουσία των εθνικών θεμάτων αντιπαραθέσεις συμβαίνουν ενώ βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη η διαδικασία της άτυπης πενταμερούς διάσκεψης για το Κυπριακό.
Τέλος είναι χρήσιμο να λάβουμε υπόψιν μας ότι στη περιοχή δραστηριοποιείται ιστορικά και ο Ρωσικός παράγοντας με θέσεις πάνω στα επίμαχα ζητήματα.
Κατά την πρόσφατη επίσκεψη του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών της Ρωσίας Αλεξάντρ Γκρουσκό στην Αθήνα υπογραμμίσθηκε η διάθεση των κυβερνήσεων σε Αθήνα και Μόσχα να αναπτυχθούν οι Ελληνορωσικές σχέσεις και η συνεργασία των δύο χωρών στους διεθνείς οργανισμούς. Μαζί όμως είχαμε και Ρωσικές προειδοποιήσεις ότι δεν είναι σκόπιμο για την Ελλάδα να εμπλέκεται στα γεωπολιτικά παίγνια των ΗΠΑ για «ανάσχεση» της Ρωσίας. Ερωτηθείς από Ρώσους ανταποκριτές για την επέκταση των αμερικανικών στρατιωτικών υποδομών στην Ελλάδα, ο Α. Γκρουσκό χαρακτήρισε αυτονόητα «διμερές ζήτημα της Ελλάδας εάν αναπτύσσει ή όχι στρατιωτικές σχέσεις με άλλα κράτη», ωστόσο πρόσθεσε ότι «το μήνυμα, που μεταφέρουμε έγκειται στο ότι, κατά την άποψη μας, είναι απαραίτητο να αποκλειστεί η εμπλοκή του εδάφους μιας φιλικής για εμάς χώρας στο γεωπολιτικό παιχνίδι, που σχετίζεται με την ανάσχεση της Ρωσίας».
Η επιζητούμενη νέα θέση γεωπολιτικής ισορροπίας στη περιοχή θα είναι μόνιμα υπονομευμένη από μικρά και μεγάλα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα που αναπτύσσονται στη περιοχή. Το ιδιαίτερο στοιχείο αυτής της εποχής είναι η όξυνσή τους και οι πολεμικές συρράξεις που μπορούν να μας οδηγήσουν.
Η παρατηρούμενη αυτοτελής απουσία του λαϊκού παράγοντα σε αυτές τις εξελίξεις μπορεί -όπως η ιστορία αποδεικνύει- να είναι προσωρινή. Η πιθανή ενεργοποίησή του έχει το ειδικό βάρος να βάλει τη δική του σφραγίδα στα μέλλοντα να συμβούν. Είναι ο μόνος παράγοντας που έχει σταθερά συμφέρον την ειρήνη και τη φιλία των λαών και μπορεί να την επιβάλει στη περιοχή μας.
