Ένα βιβλίο που καλύπτει το εύρος μιας επταετίας είναι το “Θάνατοι στη χούντα” του Δημήτρη Βεριώνη που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Τόπος. Εδώ παρουσιάζονται λεπτομερώς όλες οι περιπτώσεις των θανάτων που συνδέθηκαν με το καθεστώς της χούντας. Θάνατοι λόγω αντιδικτατορικής δράσης, «αυτοκτονίες», «ατυχήματα», «ασθένειες», «εξαφανίσεις». Θάνατοι εξαιτίας κακουχιών από τις εξορίες και πολυάριθμες ακόμα φημολογούμενες περιπτώσεις ανώνυμων και επώνυμων προσώπων: 247 κατονομασμένες περιπτώσεις θανάτων για τους οποίους ευθυνόταν ή κατηγορήθηκε το καθεστώς και οι κύκλοι του.
Περίπου 150 σελίδες (από τις συνολικά 800) σελίδες του βιβλίου είναι αφιερωμένες στην εξέγερση του Πολυτεχνείου και τους 6 διαπιστωμένους θανάτους “μετά” το Πολυτεχνείο (ανάμεσά τους και η δολοφονία του φοιτητή της Σχολής Καλών Τεχνών Γιάννη Καΐλη). Ο συγγραφέας στηρίζεται στον έγκριτο κατάλογο του Λεωνίδα Καλλιβρετάκη για τους 24 επιβεβαιωμένους θανάτους του Νοέμβρη του ’73, αλλά παρουσιάζει και πρόσθετα αποκαλυπτικά στοιχεία βασισμένα όχι μόνο σε δημοσιευμένες πηγές και σε έρευνα σε αρχεία, αλλά και σε δεκάδες συνεντεύξεις συγγενών και φίλων των νεκρών. Το βιβλίο είναι αυστηρά βασισμένο στα γεγονότα, ενώ η συναισθηματική φόρτιση είναι υποδόρια, δεν κραυγάζει.
Ας σημειωθεί ότι ο συγγραφέας δεν είχε γεννηθεί όταν ήρθε η χούντα και ήταν μόλις δύο χρονών όταν έγινε το Πολυτεχνείο και, επομένως, το κίνητρό του δεν ήταν η δικαίωση των νεκρών του αντιδικτατορικού αγώνα ή της “γενιάς του Πολυτεχνείου”.
Ωστόσο, με το βιβλίο αυτό, προϊόν δεκάχρονης συστηματικής έρευνας, ο Δημήτρης Βεριώνης τιμά τόσο τους “πρώτους νεκρούς” του πραξικοπήματος όσο κι εκείνους που ακολούθησαν.
Ας μην ξεχνάμε ότι οι άνθρωποι πραγματικά πεθαίνουν όταν τους ξεχνάμε. Το “Θάνατοι στη χούντα” δεν είναι μόνο ένα πολύτιμο και μοναδικό στο είδος του έργο αναφοράς, αλλά αποτελεί ανάχωμα στη λήθη και ταυτόχρονα ανασκευάζει τις αναθεωρητικές ερμηνείες γύρω από τη δολοφονική δράση της δικτατορίας.