Τη χρονιά που διανύουμε η δυνατότητα πρόσβασης στο Ιnternet θα έπρεπε να είναι αυτονόητη για κάθε άνθρωπο, η παροχή δικτύου θα έπρεπε να είναι κρατική και φυσικά δωρεάν, ο τεχνολογικός αναλφαβητισμός εξαλειμμένος.
Φυσικά δεν είμαστε εκεί. Απέχουμε πολύ, καθώς η ανάπτυξη των επιστημών και της τεχνολογίας αξιοποιείται με κάθε πιθανό τρόπο για την αποκόμιση κέρδους και σε καμία περίπτωση προς όφελος του ανθρώπου.
Τα στοιχεία που δημοσίευσε η Διεθνής Ένωση Τηλεπικοινωνιών (ITU*) το Νοέμβρη του 2021 περιγράφουν μια πραγματικότητα που -δυστυχώς- ως ένα βαθμό ήταν αναμενόμενη.
Το πιο συγκλονιστικό στοιχείο που πληροφορούμαστε από την έκθεση αυτή του ΟΗΕ, είναι πως το 37% του παγκόσμιου πληθυσμού (ή αλλιώς 2.9 δισ. άνθρωποι) δεν έχουν χρησιμοποιήσει ποτέ Ιnternet. Αυτός ο αριθμός παρουσιάζει ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον αν αναλογιστούμε πως έχει διαμορφωθεί μετά από την αύξηση στη χρήση του Ιnternet (κατά 17%) που επήλθε από το ξέσπασμα της πανδημίας. Το 96% αυτών των ανθρώπων εντοπίζεται στις αναπτυσσόμενες χώρες και ως επί το πλείστον στις χώρες της Νότιας Αφρικής.
Ωστόσο και από το υπόλοιπο 63% του πληθυσμού που έχει χρησιμοποιήσει Internet, η συχνότητα χρήσης του σε ορισμένες περιπτώσεις είναι χαμηλή και σε κάποιες άλλες η ποιότητα του δικτύου πολύ κακή.
Τα επιπλέον δεδομένα που μας παρέχονται από την έρευνα σκιαγραφούν ακόμη καλύτερα την εικόνα. Σε παγκόσμιο επίπεδο η χρήση του διαδικτύου στις αστικές περιοχές αγγίζει το 76% από τον πληθυσμό ενώ στις αγροτικές περιοχές φτάνει το 39%. Πιο συγκεκριμένα στις αναπτυγμένες χώρες τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 89% έναντι 85%, στις αναπτυσσόμενες 72% έναντι 34% και στις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες (Least Developed Countries) 47% έναντι 13%.
Το συμπέρασμα στο οποίο οδηγούμαστε λοιπόν είναι πέρα για πέρα ανατρεπτικό για όσους θεωρούσαν το ίντερνετ ως τον «μεγάλο εξισωτή». Η ταξική θέση του καθενός και της καθεμίας ορίζουν το αν και κατά πόσο θα βελτιωθεί το βιοτικό, γνωστικό του/της επίπεδο μέσω της χρήσης του διαδικτύου: υπάρχει παροχή Internet στην περιοχή που ζει; έχει τη δυνατότητα να πληρώσει την παροχή Internet; Με τι ταχύτητες; Μπορεί να ανταπεξέλθει οικονομικά στην αγορά προσωπικού υπολογιστή;
Όπως είναι λογικό μέσα στον καπιταλισμό οι φραγμοί που υπάρχουν είναι φυσικά και έμφυλοι, όπως προκύπτει μέσα και από τους αριθμούς:
Παγκόσμια το 62% των ανδρών χρησιμοποιεί ίντερνετ ενώ το ποσοστό για τις γυναίκες πέφτει στο 57% . Ειδικότερα, παρότι στον αναπτυγμένο κόσμο 89% των ανδρών και 88% των γυναικών χρησιμοποιούν το διαδίκτυο, στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες τα πράγματα αλλάζουν καθώς τα ποσοστά διαμορφώνονται στο 31% για τους άνδρες απέναντι στο 19% για τις γυναίκες. Ακόμη πιο ξεκάθαρα φαίνονται οι έμφυλοι φραγμοί κοιτώντας τα ποσοστά συγκεκριμένα στην Αφρική (35% οι άντρες, 24% οι γυναίκες) και στα Αραβικά κράτη (68% οι άντρες, 56% οι γυναίκες).
To Ιnternet στη σύγχρονη πραγματικότητα αποτελεί αναγκαίο αγαθό σε όλους τους κλάδους της ζωής μας. Είναι απαραίτητο για να μορφωθούμε, να εργαστούμε, να ερευνήσουμε, να επικοινωνήσουμε…Παρ’ όλα αυτά αποτελεί μια τεράστια βιομηχανία κέρδους η οποία στερεί από μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού μέρος -αν όχι το σύνολο- των δυνατοτήτων που θα μπορούσε να αξιοποιήσει.
Χρησιμοποιείται επιπλέον από το σύστημα και στο ιδεολογικό πεδίο, καθώς η στέρησή του κυρίως στις τριτοκοσμικές χώρες συμβάλει στον αναλφαβητισμό του πληθυσμού και στη συνέχεια ύπαρξης φθηνού, πειθήνιου εργατικού δυναμικού. Το ίδιο συμβαίνει και στην περίπτωση των γυναικών που δε χρησιμοποιούν το Internet λόγω της θέσης τους στην κοινωνία, όπως αυτή προκύπτει από τη θρησκεία και τα κρατικά καθεστώτα, καταδικάζοντάς τις να ζουν με πλήρη άγνοια των δικαιωμάτων τους και μιας άλλης ζωής που θα μπορούσαν να διεκδικούν.
* Εξειδικευμένη οργάνωση του ΟΗΕ μέσα στην οποία οι κυβερνήσεις και ο ιδιωτικός τομέας συντονίζουν την ίδρυση και λειτουργία δικτύων και υπηρεσιών τηλεπικοινωνιών. Η ITU είναι υπεύθυνη για τη ρύθμιση, την τυποποίηση, το συντονισμό και την ανάπτυξη των διεθνών τηλεπικοινωνιών καθώς και για την εναρμόνιση των εθνικών πολιτικών.
