Πηγή: εφημ. ΤΑ ΝΕΑ, 21/10/2022
Η εκτόξευση βαλλιστικού πυραύλου αποτελεί ένδειξη των φιλοδοξιών και των δυνατοτήτων του τουρκικού κατεστημένου, που προσπαθεί να εδραιώσει την Τουρκία ως περιφερειακή δύναμη. Υπάρχει λόγος ανησυχίας για την Ελλάδα; Πως μπορεί η χώρα μας να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη απειλή; Θα πρέπει, νομίζω, να ακολουθήσει τέσσερεις δοκιμασμένες αρχές.
Πρώτη: να κρατάς χαμηλό προφίλ, να παρατηρείς ήρεμα τα τεκταινόμενα, να ασχολείσαι με τις διεθνείς υποθέσεις ήρεμα, να ξέρεις να περιμένεις.
Τα ψευτο-πατριωτικά νταηλίκια, η φραστική επίδειξη δύναμης, οι εθνικιστικές κορώνες βλάπτουν, δεν βοηθούν.
Δεύτερη: να μην εμπλέκεσαι σε συγκρούσεις, να μην δημιουργείς εχθρούς, να μην διεκδικείς την ηγεσία για συμφέροντα άλλων.
Η εμπλοκή μας στον πόλεμο ΝΑΤΟ-Ρωσίας καθιστά τη χώρα μας εν δυνάμει στόχο ιδίως σε περίπτωση παραπέρα κλιμάκωσης. Το ίδιο και η συμμετοχή της Ελλάδας στον “πόλεμο των αγωγών” τίποτα καλό δεν κομίζει ενώ την εμπλέκει σε επικίνδυνους και ίσως θανάσιμους ανταγωνισμούς. Αποδυναμώνεται η διεθνής της παρουσία, καθώς δημιουργεί εχθρούς, χάνει τα όποια ερείσματα μπορούσε να αναζητήσει. Σε αντίθετη ακριβώς λογική κινείται η Άγκυρα η οποία διατηρεί οικονομικές, διπλωματικές ακόμη και αμυντικού χαρακτήρα σχέσεις με τη Ρωσία, παρά το γεγονός ότι είναι μέλος του ΝΑΤΟ. Ενώ η επίσκεψη του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών για τρίτη φορά μέσα σε λίγους μήνες στην Ουκρανία και η λογική του καλού νατοϊκού μαθητή είναι το λιγότερο άστοχη. Η Τουρκία είναι εκείνη που συνιστά κίνδυνο για την εδαφική μας ακεραιότητα, όχι η Ρωσία.
Τρίτη: να μην εξαρτάσαι από κανέναν, ιδιαίτερα στα αμυντικά ζητήματα.
Η αρχή αυτή είναι επιβεβαιωμένη αμέτρητες φορές στην παγκόσμια ιστορία. Χρειάζεται διαφοροποίηση των πηγών εξοπλισμού. Η μονομερής εξάρτηση από ΗΠΑ, Γερμανία, Γαλλία εγκυμονεί κινδύνους. Στο παρελθόν οι ΗΠΑ διέκοψαν τη ροή ανταλλακτικών προς τη χώρα μας ευννοώντας έτσι τα τουρκικά σχέδια. Στο ΝΑΤΟ εξάλλου εξακολουθεί να ισχύει το λεγόμενο δόγμα Λουνς (Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ 1971-1984): “το ΝΑΤΟ ως οργανισμός δεν αναμειγνύεται σε πιθανές διαφορές ανάμεσα σε συμμάχους”. Αντιθέτως, η Τουρκία έπραξε ορθά με την προμήθεια των S-400 από τη Ρωσία. Αξιοποιώντας τους μάλιστα κατάφερε να αναπτύξει τον υπό δοκιμή βαλλιστικό πύραυλο.
Τέταρτη: να υψώνεις τη σημαία του διεθνούς δικαίου και της φιλίας των λαών με συνέπεια.
Έτσι θα απονομιμοποιείται η εθνικιστική προπαγάνδα Ερντογάν που παρουσιάζει την Τουρκία θιγόμενη και αδικημένη. Δεν πρέπει να υποτιμάται η σημασία της κοινής γνώμης στην Τουρκία όσο και ευρύτερα. Οι κυβερνήσεις είναι αναγκασμένες να λαμβάνουν υπόψη τους την κοινή γνώμη, τις διαμαρτυρίες, τα φιλειρηνικά αισθήματα και κινήματα των λαών. Η καλλιέργεια φιλίας και αλληλεγγύης ανάμεσα τους λαούς, ανάμεσα στους κοινωνικούς τους φορείς, μπορεί να αποτελέσει ισχυρό μοχλό στον αγώνα για ειρήνη και αμοιβαίο σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων στη βάση του διεθνούς δικαίου.
Ο Δημήτρης Καλτσώνης είναι καθηγητής θεωρίας κράτους και δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και συγγραφέας των βιβλίων Πόλεμος ή ειρήνη και Το κράτος στην Κίνα, εκδ. Τόπος
