Πανελλήνια Ένωση Συνταξιούχων Εκπαιδευτικών (ΠΕΣΕΚ)
Τριάντα τέσσερα χρόνια κλείνουν την Πέμπτη 9 Ιανουαρίου από τη δολοφονία του 37χρονου καθηγητή Νίκου Τεμπονέρα από μέλος της ΟΝΝΕΔ, στην Πάτρα, κατά τη διάρκεια των μεγάλων μαθητικών καταλήψεων του 1991.
Ο Νίκος Τεμπονέρας υπήρξε καθηγητής μαθηματικών στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, ενταγμένος στην Αριστερά και στέλεχος του Εργατικού Αντιιμπεριαλιστικού Μετώπου (ΕΑΜ). Ο συνάδελφός μας δολοφονήθηκε στο σχολικό συγκρότημα του 3ου και 7ου Γυμνασίου και Λυκείου Πάτρας, μετά από επίθεση τραμπούκων της ΟΝΝΕΔ με επικεφαλής το στέλεχός της, Γιάννη Καλαμπόκα, κι ενώ είχαν φουντώσει οι μαθητικές κινητοποιήσεις και καταλήψεις.
Την εποχή εκείνη το μαθητικό και φοιτητικό κίνημα βρισκόταν στις επάλξεις. Το 70% των σχολείων βρισκόταν υπό κατάληψη, ενώ καθημερινό φαινόμενο ήταν οι διαδηλώσεις στις μεγάλες πόλεις της χώρας. Αιτία ήταν το επαίσχυντο νομοσχέδιο Κοντογιαννόπουλου, το γνωστό και ως το «πολυνομοσχέδιο της ποδιάς», που μετέφερε την Ελλάδα της εκπαίδευσης δεκαετίες πίσω: υπήρχαν διατάξεις που περιόριζαν τη Δημόσια Δωρεάν Παιδεία, επιχειρούσαν να ρυθμίσουν τη ζωή των μαθητών εκτός σχολείου, ενώ προβλεπόταν ακόμα και η έπαρση της σημαίας (όπως στα στρατόπεδα). Το νομοσχέδιο όμως δεν άφηνε αλώβητη ούτε την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, καθώς ερχόταν να φέρει κατάργηση της παροχής δωρεάν πανεπιστημιακών συγγραμμάτων και περικοπές κοινωνικών παροχών, όπως τη δωρεάν σίτιση και στέγαση.
Μαθητές και φοιτητές απάντησαν με καταλήψεις διαρκείας, ενώ την αλληλεγγύη στον αγώνα των μαθητών εξέφρασαν εμπράκτως οι ομοσπονδίες των εκπαιδευτικών (ΔΟΕ, ΟΛΜΕ, ΟΙΕΛΕ). Ο Κοντογιαννόπουλος απειλεί ότι θα μείνουν στην ίδια τάξη τα 2/3 των μαθητών που συμμετέχουν στις καταλήψεις, ενώ αγανακτισμένοι γονείς και κάποια δυναμικά στελέχη της νεολαίας της Νέας Δημοκρατίας ζητούσαν τον τερματισμό των καταλήψεων, έστω και διά της βίας. Οι μαθητές δεν πτοούνται και συνεχίζουν δυναμικότερα τις κινητοποιήσεις. Γύρω στις 10.30μμ. της 8ης Ιανουαρίου 1991, μέλη της ΟΝΝΕΔ προσπάθησαν να ανακαταλάβουν το σχολικό συγκρότημα ΒΟΥΔ. Μαζί με άλλους συναδέλφους του, ο Νίκος Τεμπονέρας ανταπροκρίνεται στις εκκλήσεις των μαθητών και βρίσκεται μπροστά στην πόρτα του σχολείου. Τότε είναι που ο Καλαμπόκας υψώνει το σιδηρολοστό που κρατούσε και χτυπά ανελέητα το Νίκο. Και παρά το γεγονός ότι καταρρέει, σε δευτερόλεπτα δέχεται και άλλο χτύπημα από τον Καλαμπόκα. Από εκείνη τη στιγμή και έπειτα, ο Τεμπονέρας δεν υπάρχει στη ζωή. Ο εγκέφαλός του έχει σχεδόν κονιορτοποιηθεί από τα δολοφονικά χτυπήματα. Οι δράστες έφυγαν ανενόχλητοι και η αστυνομία εμφανίστηκε κατόπιν εορτής, ως συνήθως.
Την επομένη, ο υπουργός Παιδείας Βασίλης Κοντογιαννόπουλος υπέβαλε την παραίτησή του και θεωρήθηκε από τον Τύπο ως το εξιλαστήριο θύμα της κυβέρνησης για την εκτόνωση της κρίσης. Νωρίτερα, είχε κατηγορηθεί από τον Ανδρέα Παπανδρέου ως ηθικός αυτουργός της δολοφονίας Τεμπονέρα. Τα επόμενο χρόνια, όταν η υπόθεση είχε καταλαγιάσει, ο Βασίλης Κοντογιαννόπουλος προσχώρησε στο ΠΑΣΟΚ και αναδείχθηκε σε στέλεχος των κυβερνήσεων Σημίτη. Τo 1991, στη θέση του στο Υπουργείο Παιδείας τοποθετήθηκε ο Γιώργος Σουφλιάς, ο οποίος ανακοίνωσε την απόσυρση όλων των επίμαχων νομοθετημάτων και την έναρξη διαλόγου για την παιδεία «από μηδενική βάση».
Ο Νίκος Τεμπονέρας ήταν ο πρώτος νεκρός στη διάρκεια των μαθητικών κινητοποιήσεων ενάντια στο νομοσχέδιο του τότε Υπουργού Παιδείας Βασίλη Κοντογιαννόπουλου· ακολούθησαν τέσσερα θύματα στην Αθήνα από πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στο κατάστημα «Κ. Μαρούσης» στη διάρκεια διαδήλωσης. Ο δολοφόνος του, ο Γιάννης Καλαμπόκας, δικάστηκε στο Βόλο έχοντας ως συνηγόρους υπεράσπισής του τρία κορυφαία ονόματα του τότε νομικού κόσμου, όλους προερχόμενους πολιτικά από το χώρο της ΝΔ, και συγκεκριμένα: τους Απόστολο Ανδρεουλάκο, Κώστα Κωνσταντινίδη (καθηγητής Ποινικού Δικαίου), γνωστός από τη δίκη για το Σκάνδαλο Κοσκωτά όπου συμμετείχε ως δημόσιος κατήγορος) και Επαμεινώνδα Ζαφειρόπουλο (πρώην πρόεδρος του ΔΣΑ). Καταδικάστηκε πρωτόδικα για ανθρωποκτονία εκ προθέσεως σε ισόβια κάθειρξη ενώ αργότερα η ποινή του μειώθηκε σε 17 χρόνια και 3 μήνες και, τελικώς, ύστερα από αναίρεση της απόφασης από τον Άρειο Πάγο, σε 16 χρόνια και 9 μήνες. Αποφυλακίστηκε στις 2 Φεβρουαρίου του 1998, έχοντας εκτίσει τα 2/5 της ποινής που του επιβλήθηκε.
Σήμερα, 34 χρόνια μετά τη δολοφονία του Νίκου Τεμπονέρα, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας με πρωθυπουργό τον Κυριάκο Μητσοτάκη, γιο του τότε πρωθυπουργού Κώστα Μητσοτάκη, προωθεί την αντιδραστική εκπαιδευτική πολιτική που απέτυχε να ολοκληρώσει ο πατέρας του. Στο στόχαστρο είναι και πάλι οι αγωνιστές εκπαιδευτικοί που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του αγώνα για να μην περάσει αυτή η πολιτική. Με «βιομηχανία διώξεων», πειθαρχικά και μηνύσεις, απειλεί με απολύσεις τους εκπαιδευτικούς. Σήμερα, πιστοί στην κληρονομιά του Νίκου Τεμπονέρα για αγώνα μέχρι τη νίκη, οι εκπαιδευτικοί δίνουν μεγάλη μάχη σε όλη τη χώρα εντός και εκτός σχολείων.
Η Πανελλήνια Ένωση Εκπαιδευτικών (ΠΕΣΕΚ) και το Παράρτημά της στην Αχαΐα, τιμώντας τη μνήμη του καθηγητή, Νίκου Τεμπονέρα, βρίσκεται στο πλευρό των μάχιμων εκπαιδευτικών για την ανατροπή των σχεδίων της κυβέρνησης και καλούν τους συναδέλφους και τις συναδέλφισσες να δώσουν το «παρών» στη συγκέντρωση που θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 9 Γενάρη 2025, στις 6μμ., στο Σχολικό Συγκρότημα ΒΟΥΔ (Ψηλά Αλώνια) στην Πάτρα.
