Πολλοί αναρωτιούνται ποιοι είναι οι πραγματικοί λόγοι που συμπαρατάχτηκαν με τον Τραμπ ο Μάρκ Ζούκερμπεργκ, ο Έλον Μασκ, ο Τζεφ Μπέζος, ο Σουντάρ Πιτσάι, ο Πίτερ Τίελ, ο Μουκές Αμπανί, ο Μπερνάρ Αρνό κι άλλοι πολλοί της παρέας των δισεκατομμυριούχων της Σίλικον Βάλεϊ.
Οι εξηγήσεις που δίνονται είναι πολλές. Ότι οι λόγοι είναι ιδεολογικοί, δηλαδή ο Μασκ είναι απλά φασίστας και ο Τράμπ τον εκφράζει. Άλλοι θεωρούν ότι στηρίζοντας τον Τραμπ και τις ιδέες του επιδιώκουν, να εφαρμόσουν την θεωρία των «broligarchs» για τον νέο υπερανθρωπισμό μέσα από την τεχνητή νοημοσύνη, επιδιώκοντας την απόλυτη τεχνολογική κυριαρχία πάνω στους ανθρώπους, άλλοι γιατί τους υποσχέθηκε ότι θα μειώσει τους φόρους κλπ.
Όσοι έχουν δει την υπέροχη ταινία του Μπερτολούτσι “1900” ίσως θυμούνται την σκηνή όταν οι μεγαλοκτηματίες και οι άλλοι καπιταλιστές της περιοχής στην οποία διαδραματίζεται η ταινία συνασπίζονται μαζεύοντας χρήματα σε ένα κουτί προκειμένου να δημιουργήσουν τις πρώτες ομάδες καταστολής, που στην συνέχεια παίρνουν τα πολιτικά χαρακτηριστικά του φασισμού, για να αντιμετωπίσουν τους εξεγερμένους αγρότες και εργάτες.
Χωρίς φυσικά να κάνουμε ιστορικές αντιστοιχήσεις με εκείνη την εποχή, στις μέρες μας η όξυνση της δομικής κρίσης του καπιταλισμού δημιουργεί νέες μεγαλύτερες αντιθέσεις μεταξύ κεφαλαίου και εργασίας, οξύνοντας την ταξική πάλη. Συνεπώς και πάλι πρέπει να συγκεντρωθεί χρήμα και εξουσία που θα ενοποιούνται πολιτικά με τις ιδέες της ακροδεξιάς και του νεοφασισμού απέναντι στην εργατική τάξη και τους καταπιεσμένους. Στην εποχή μας βέβαια το χρήμα δεν μαζεύεται σε κουτί αλλά στον τεράστιο πλούτο των παραπάνω ολιγαρχών που προβλέπουν τον πραγματικό κίνδυνο, δηλαδή την χειραφέτηση της εργατικής τάξης.
Μα ποιάς εργατικής τάξης; Αυτής που ψήφισε Τράμπ; Αναρωτούνται διάφοροι διανοούμενοι από την σοσιαλδημοκρατία αλλά και από την αριστερά – κάποιοι από αυτούς μάλιστα βγάζουν και το συμπέρασμα ότι τελικά η εργατική τάξη είναι αντιδραστική. Πράγματι, κάποια κομμάτια της εργατικής τάξης, ιδιαίτερα αυτή των βορειοανατολικών και μεσοδυτικών πολιτειών των ΗΠΑ που χαρακτηρίζονται από μια παρηκμασμένη βιομηχανία, με εργοστάσια που η παράγωγη τους μεταφέρθηκε στο Μεξικό κι άλλες χώρες, η λεγόμενη «Ζώνη της σκουριάς », ψήφισε τον Τράμπ πιστεύοντας τις αρλούμπες του. Ότι θα λειτουργήσουν ξανά τα παλιωμένα εργοστάσια τους αναγκάζοντας τις αυτοκινητοβιομηχανίες να επαναπατριστούν κ.α. Αυτή την εργατική τάξη ο Μπάιντεν και οι δημοκρατικοί την αγνόησαν επιδεικτικά χαρίζοντας την ουσιαστικά στον Τράμπ.
Δεν ήταν η εργατική τάξη που εξέλεξε τον Τράμπ, ούτε καν ψήφισε μαζικά υπέρ του, δεν προκύπτει από πουθενά σύμφωνα με στοιχεία που υπάρχουν. Η εργατική τάξη παραμένει σε μεγάλο βαθμό η τάξη της αποχής, αλλά και αυτό μπορεί να εξηγηθεί από την χρεοκοπία του αμερικανικού πολιτικού συστήματος που δεν δίνει καμία προοπτική και ελπίδα στους εργαζόμενους και τους καταπιεσμένους. Επειδή, τόσο οι Δημοκρατικοί όσο και οι Ρεπουμπλικάνοι είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος της καπιταλιστικής ολιγαρχίας.
Όπως και το 2016, αυτοί που ψήφισαν μαζικά τον Τράμπ ήταν η αμερικανική μεσαία τάξη η οποία στέκεται με δέος απέναντι στην διπλή κρίση του παγκόσμιου καπιταλισμού και της φιλελεύθερης δημοκρατίας. Ο Νόαμ Τσόμσκυ είχε προβλέψει έξι χρόνια νωρίτερα τη γενική εξέλιξη, που θα οδηγούσε σε έναν «παρανοϊκό» δεξιό Ρεπουμπλικάνο υποψήφιο που θα κέρδιζε τις εκλογές. «Τι θα πρέπει να σκεφτούν οι άνθρωποι αν κάποιος τους πει; «Έχω μια απάντηση, έχουμε έναν εχθρό». Εκεί ήταν οι Εβραίοι. Εδώ θα είναι οι παράνομοι μετανάστες και οι μαύροι. Θα μας πουν ότι οι λευκοί άνδρες είναι μια καταδιωκόμενη μειονότητα. Θα μας πουν ότι πρέπει να υπερασπιστούν τους εαυτούς τους και την τιμή του έθνους. Οι στρατιωτικές δυνάμεις θα εξυψωθούν. Δεν πιστεύω ότι όλο αυτό είναι πολύ μακριά. Αν οι δημοσκοπήσεις είναι ακριβείς, δεν είναι οι Ρεπουμπλικάνοι αλλά οι ακροδεξιοί Ρεπουμπλικάνοι, οι παρανοϊκοί Ρεπουμπλικάνοι που θα σαρώσουν στις επόμενες εκλογές».
Στην εργατική τάξη των ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια υπάρχουν σοβαρές διεργασίες που το αστικό πολιτικό σύστημα και οι ολιγάρχες του πλούτου τις παίρνουν πολύ σοβαρά υπόψη προετοιμάζοντας την στρατηγική τους. Με ανησυχία διαπιστώνουν ότι μετά την πανδημία και μέχρι τώρα δημιουργούνται συνδικάτα εργαζομένων σε χώρους που πριν από μερικά χρόνια κάτι τέτοιο θα θεωρούνταν αδιανόητο, όπως στις εργασιακές γαλέρες της Amazon, στις αλυσίδες Starbucks κ.λπ. Αυτοί οι κλάδοι απορροφούν μεγάλο αριθμό χαμηλόμισθου εργατικού δυναμικού που δουλεύει σε συνθήκες μεγάλης εντατικοποίησης, με χαμηλούς μισθούς και ανύπαρκτα δικαιώματα. Παρά τα τεράστια εμπόδια και δυσκολίες από την εργοδοτική, κυβερνητική και νομική τρομοκρατία η τάση αυτή χρόνο με τον χρόνο μεγαλώνει.
Σύμφωνα με το Αμερικανικό Ινστιτούτο Οικονομικής Πολιτικής το εργατικό κίνημα στις ΗΠΑ επανέκαμψε μετά από χρόνια, ιδιαίτερα με την οργάνωση κινητοποιήσεων, απεργιών και αγώνων σε αλυσίδες μεγάλων επιχειρήσεων στον χώρο της εστίασης και του ηλεκτρονικού εμπορίου, όπως Starbucks, Amazon, Trader Joe’s κ.λπ. Στοιχεία του ομοσπονδιακού υπουργείου Εργασίας αναφέρουν ότι αυξάνονται χρόνο με τον χρόνο οι συνδικαλισμένοι εργάτες, ενώ σε δημοσκοπήσεις καταγράφεται ότι τα συνδικάτα είδαν την χρονιά που μας πέρασε τα μεγαλύτερα ποσοστά λαϊκής αποδοχής εδώ και τουλάχιστον 50 χρόνια.
Το 2023 είχαμε απεργίες στην American Airlines, όπου το 96% από τους 15.000 πιλότους της εταιρείας συμμετείχε στην ψηφοφορία για τη διοργάνωση απεργίας με περισσότερους από το 99% από αυτούς να ψηφίζουν υπέρ. Παρόλο που απαγορεύεται από την αμερικανική νομοθεσία η απεργία στον συγκεκριμένο κλάδο, ανάγκασαν την εταιρεία να κάνει αυξήσεις μισθών κατά 20%.
Μετά από τριήμερη απεργία, 85.000 εργαζόμενοι της Kaiser Permanente (πολύ μεγάλη εταιρεία παροχής φροντίδας υγείας) κέρδισαν αυξήσεις κατά 21%, όπως και κατώτατο ωρομίσθιο 25 δολαρίων στην Καλιφόρνια.
BREAKING: 75,000 Kaiser Permanente workers just walked out in the LARGEST EVER American healthcare strike, demanding safer working conditions & higher pay. #SolidaritySeason
IT’S OFFICIAL: 2023 has now produced the most worker strikes in FOUR DECADES. 🔥
pic.twitter.com/kYzvb4rSDd— Nick Knudsen 🇺🇸 (@NickKnudsenUS) October 4, 2023
Μετά από απεργιακούς αγώνες 30.000 εργαζόμενοι της σχολικής περιφέρειας του Λος Άντζελες (οδηγοί λεωφορείων, εργαζόμενοι στην καφετέρια και βοηθοί εκπαιδευτικών) κέρδισαν αύξηση μισθών κατά 30% στα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Στο Όρεγκον, 1.400 νοσηλευτές στο νοσοκομείο Providence Portland εξασφάλισαν αυξήσεις μεταξύ 17% και 27% στα επόμενα δύο χρόνια. Ακόμα, απεργιακοί αγώνες και κινητοποιήσεις έγιναν από τους εργαζόμενους στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα, τους υγειονομικούς του Ουισκόνσιν, της Μινεσότα και της Νέας Υόρκης και τους μετανάστες εργαζόμενους στα τρόφιμα.
Μετα από 118 μέρες απεργία (η μεγαλύτερη απεργία στην ιστορία τους) οι ηθοποιοί του Χόλυγουντ , πέτυχαν μια νέα τριετή σύμβαση, που περιλάμβανε αυξήσεις στους κατώτατους μισθούς και ένα νέο μπόνους «συμμετοχής στο streaming»
Το 2024 το απεργιακό κύμα μεγάλωσε ακόμα περισσότερο με πολλά νικηφόρα αποτελέσματα και με ακόμα περισσότερους οργανωμένους εργάτες στα συνδικάτα. Εμβληματικές απεργίες όπως αυτή των Λιμενεργατών που νίκησε σε μόλις τρεις μέρες με καθολική συμμέτοχη 45.000 εργαζομένων, κερδίζοντας αύξηση των μισθών τους κατά 62% στα επόμενα 6 χρόνια.
HAPPENING NOW: longshore workers w/ @ILAUnion Local 333 on strike at the Port of Baltimore, joining over 40k union members on strike at ports from Maine to Texas. Workers are demanding higher wages, protections against automation. “Machines don’t feed families” @TheRealNews pic.twitter.com/Gp0lvwHiKs
— Maximillian Alvarez (@maximillian_alv) October 1, 2024
Στην Boeing που μετά από 53 μέρες απεργία δόθηκαν αυξήσεις στους μισθούς 38% τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Των εργαζομένων, στις αυτοκινητοβιομηχανίες. Που οργανώθηκε από την ομοσπονδία UAW (United Auto Workers – Ενωμένοι Εργάτες Aυτοκινητοβιομηχανίας) στις τρεις μεγαλύτερες εταιρείες της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας, Ford, General Motors και Stellantis.
Στην Amazon χιλιάδες εργαζόμενοι κατέβηκαν σε απεργία λίγες ημέρες πριν τα Χριστούγεννα, διαμαρτυρόμενοι για τις συνθήκες εργασίας. Ο πρόεδρος της International Brotherhood of Teamsters, Sean O’Brien, που εκπροσωπεί τους εργαζόμενους της Amazon, Teamsters ανακοίνωσε ότι περίπου 9.000 εργαζόμενοι της Amazon ξεκίνησαν την «μεγαλύτερη απεργία στην ιστορία της Amazon στις ΗΠΑ». Οι εργαζόμενοι ζητούν από την εταιρεία να αναγνωρίσει επίσημα τα συνδικάτα τους και να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για τις συνθήκες εργασίας. Αλλά και στα Starbucks κατέβηκαν σε απεργίες τις ημέρες των Χριστουγέννων, διεκδικώντας αναγνώριση της συνδικαλιστικής τους οργάνωσης, αυξήσεις μισθών κ.λπ
Breaking: Amazon tried to dampen the resolve of its striking workers. But the Queens picket line is denser than it was yesterday. Workers remain unbossed and fearless. Hearing reports of an alleged record number of Amazon drivers calling out! pic.twitter.com/yNvLRAYnOD
— Luis Feliz Leon (@Lfelizleon) December 20, 2024
Φυσικά υπήρξαν και πολλές άλλες απεργίας που δεν νίκησαν, που χτυπήθηκαν από την εργοδοσία και την κυβέρνηση. Είναι χαρακτηριστική η απεργία των σιδηροδρομικών το 2022, όπου η κυβέρνηση Μπάιντεν έκανε δεκτό το αίτημα 450 επιχειρηματικών ομίλων οι οποίοι ζητούσαν να τεθεί σε ισχύ ο νόμος Railway Labor Act του 1926 που απαγορεύει προληπτικά την απεργία στον κλάδο. Ο συγκεκριμένος νόμος έχει χρησιμοποιηθεί από το Κογκρέσο πάνω από 18 φορές από το 1926 στις εργατικές διαπραγματεύσεις.
Η όλο και μεγαλύτερη ανάπτυξη των απεργιακών αγώνων στις ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα το 2024, δεν είναι αποτέλεσμα συγκυρίων, μιας πρόσκαιρης ανάτασης του εργατικού κινήματος. Είναι αποτέλεσμα μίας ολοένα και αυξανόμενης κινητικότητας στο εργατικό κίνημα που είχε ήδη αρχίσει πριν την πανδημία, διευρύνθηκε στη διάρκειά της, φτάνοντας στις μέρες μας, με μια δυναμική που μπορεί και επιβάλει νίκες. Εργασιακοί χώροι «άβατα» για τη συνδικαλιστική δράση έχουν πλέον συνδικάτα και σωματεία που εκπροσωπούν χιλιάδες εργαζόμενους, όπου νέοι ηλικιακά εργαζόμενοι πρωτοστατούν στους αγώνες .
Happy holidays – Starbucks baristas are ON STRIKE!!
We’re going on five days of escalating ULP strikes in response to the company backtracking on our promised path forward, starting today in Los Angeles, Chicago, and Seattle – and many more to come! pic.twitter.com/CN3j7fLIlU
— Starbucks Workers United (@SBWorkersUnited) December 20, 2024
Η εργατική τάξη στις ΗΠΑ έχει πλέον τη δυνατότητα να κερδίσει σημαντικές κατακτήσεις, όχι μόνο τώρα αλλά και στο απώτερο μέλλον. Αυτή την δυναμική οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι που συνασπίζονται με τον Τράμπ την παίρνουν σοβαρά υπόψη ακριβώς γιατί οι πρόσφατες απεργίες δίνουν ελπίδα στους εργαζόμενους ότι αυτό που μέχρι πρόσφατα έμοιαζε αδύνατο μπορεί να επιτευχθεί, ότι δεν είναι ανίκητοι.
Τους ανησυχεί ακόμα η αίσθηση ελπίδας που έχει επιστρέψει στα αγωνιζόμενα τμήματα της εργατικής τάξη, μετά από μια πολύ μακρά περίοδο αδράνειας και συμβιβασμών με το κεφάλαιο. Όλα αυτά είναι βασικές προϋποθέσεις για μελλοντικές νίκες της εργατικής τάξης και για την παραπέρα χειραφέτηση της.
Γιατί δηλώσεις σαν αυτή του προέδρου του συνδικάτου στην αυτοκινητοβιομηχανία (UAW) Σον Φέην, ότι «οι εργάτες της αυτοκινητοβιομηχανίας και η τάξη των δισεκατομμυριούχων είναι εχθροί, ότι το σύνολο της εργατικής τάξης και όχι μόνο η UAW βρίσκεται σε πόλεμο με την απληστία των μεγάλων επιχειρήσεων», σηματοδοτούν μια εμβρυακή έστω νέα αρχή χειραφέτησης που ο Τραμπ και το σινάφι των δισεκατομμυριούχων συνασπίζονται να την τσακίσουν πριν εξελιχθεί.
Η ταξική πάλη στις ΗΠΑ στις μέρες μας είναι ένα εργαστήρι που παράγει συμπεράσματα για την εργατική τάξη, τα κινήματα και την αντικαπιταλιστική Αριστερά σε όλο τον κόσμο. Οι τεράστιες ανισότητες που χτίστηκαν πάνω στην υπερεκμετάλλευση του αμερικάνικου προλεταριάτου από την δεκαετία του 1970, την τεράστια υπερσυσσώρευση κερδών για το κεφάλαιο, λειτουργούν σαν ένα φυτίλι που προσωρινά μπορεί να παραμένει σβηστό, όμως ακόμα και έτσι είναι επικίνδυνο. Το ζητούμενο είναι ποιος θα το ανάψει.
