Επιστολή Ομοσπονδίας Συνδικάτων Μεταφορών Ελλάδας (ΟΣΜΕ) προς υπουργό Υποδομών & Μεταφορών
Κε Υπουργέ,
Όπως σας είναι γνωστό, σύμφωνα με το άρθρο 8 του ν. 2963/2001, ο καθορισμός των ελάχιστων υποχρεωτικών δρομολογίων για κάθε ΚΤΕΛ ανήκει στην αρμοδιότητα της Πολιτείας. Με την ΥΑ με αριθ. ΠΡΟΤ/ΤΑ Οικ. Β-15596/1141 (ΦΕΚ 330/Β/19.03.2003) εξειδικεύθηκαν οι όροι και οι προϋποθέσεις καθορισμού ελαχίστου αριθμού υποχρεωτικών δρομολογίων των συγκοινωνιακών φορέων και ορίστηκε μεταξύ άλλων ότι σε κάθε υπεραστική επιβατική γραμμή, που βρίσκεται μέσα στα όρια του νομού, πρέπει να γίνεται περιοδικά, ανά μία, δύο, κλπ, μέρες ένα τουλάχιστο δρομολόγιο (άρθρο 1 εδάφιο α΄ της ΥΑ) καθώς επίσης και ότι ο χρόνος αφίξεως ή αναχωρήσεως των λεωφορείων στους οικισμούς, κοινότητες και δήμους, που συνδέει η γραμμή, πρέπει να είναι τέτοιος, ώστε να εξυπηρετούνται, κατά το δυνατόν, όλες οι κατηγορίες του επιβατικού κοινού και κυρίως οι επιβάτες που έχουν καθορισμένο ωράριο εργασίας και πρέπει να βρίσκονται στον προορισμό τους τον κατάλληλο χρόνο (άρθρο 2 παρ. 1).
Όλοι αυτοί οι περιορισμοί στον τρόπο οργάνωσης και εκτέλεσης του συγκοινωνιακού έργου από τα ΚΤΕΛ είναι σύμφυτοι με τον χαρακτήρα τους ως επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας, χαρακτήρας ο οποίος, εκτός από υποχρεώσεις, τους εξασφαλίζει σημαντικά προνόμια, όπως κατεξοχήν είναι η μονοπωλιακή εκμετάλλευση των αστικών και υπεραστικών γραμμών στη χώρα μας επί δεκαετίες. Στα προνόμια θα πρέπει να προστεθεί η χρηματοδότησή τους με εκατομμύρια ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, η κρατική επιδότηση για τα μαθητικά δρομολόγια και βέβαια η ειδική εισφορά του άρθρου 13 του ν. 2963/2001 την οποία πληρώνουν οι επιβάτες για να λαμβάνουν ισόβια χορηγία οι πρόεδροι των ΚΤΕΛ.
Η υγειονομική κρίση στην οποία βρίσκεται η χώρα μας και τα μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας προφανώς έχουν αντίκτυπο και στην επιβατική κίνηση των ΚΤΕΛ, με αποτέλεσμα να παρίσταται δικαιολογημένη, υπό την έγκριση της Πολιτείας πάντα, η προσωρινή μείωση των δρομολογίων. Ωστόσο, έχουμε διαπιστώσει ότι κανένα ΚΤΕΛ δεν έχει έγκριση για μείωση δρομολογίων ενώ επίσης αρκετά ΚΤΕΛ δεν έχουν απλώς μειώσει τα δρομολόγια, αλλά τα έχουν καταργήσει ολοσχερώς, ιδίως αυτά που πραγματοποιούνται σε άγονες διαδρομές. Αυτό έχει ως συνέπεια οι κάτοικοι των απομακρυσμένων χωριών πολλών νομών της χώρας μας να παραμένουν εντελώς αποκλεισμένοι από τα αστικά κέντρα και να έχουν αξεπέραστες δυσκολίες στο να προμηθευτούν τα απαραίτητα ή και να έχουν πρόσβαση σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Οι εναλλακτικές για τη μετακίνησή τους είναι εξαιρετικά περιορισμένες, αν όχι ανύπαρκτες, αφού όλοι αποφεύγουν το συγχρωτισμό, ενώ επίσης απαγορεύεται σε ένα όχημα να επιβαίνουν περισσότερα από δυο πρόσωπα. Με άλλα λόγια, ένα μέρος του πληθυσμού δεν έχει σήμερα καμία πρόσβαση στο δημόσιο αγαθό της συγκοινωνίας.
Ο χαρακτήρας των ΚΤΕΛ ως επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας συνεπάγεται την υποχρέωσή τους να παρέχουν τη δημόσια υπηρεσία που τους έχει ανατεθεί από την Πολιτεία στον καθορισμένο ελάχιστο αριθμό δρομολογίων, ώστε να καλύπτονται ο ανάγκες των πολιτών, ακόμα και αν προσωρινά το έργο δεν είναι κερδοφόρο. Σε κάθε περίπτωση δε μπορούν αυθαιρέτως, χωρίς καμία έγκριση από την Πολιτεία, να μειώνουν ή να καταργούν εντελώς δρομολόγια αφήνοντας κυριολεκτικά στην τύχη τους εκείνους που κατοικούν σε απομακρυσμένα χωριά.
Ζητούμε να επιληφθείτε του θέματος και να ελεγχθούν ιδίως τα ΚΤΕΛ που έχουν περικόψει ολοσχερώς δρομολόγια προς διάφορους προορισμούς. Ακόμα και η προσωρινή μείωση του αριθμού των δρομολογίων αποτελεί αρμοδιότητα της Πολιτείας, η οποία στην παρούσα φάση έχε αφεθεί στην ανεξέλεγκτη διακριτική ευχέρεια των Διοικήσεων των ΚΤΕΛ. Διοικήσεων οι οποίες δεν αντιλαμβάνονται ότι τα προνόμια που απολαμβάνουν από την Πολιτεία συνεπάγονται και υποχρεώσεις απέναντι στο κοινωνικό σύνολο, το οποίο τόσο σκληρά δοκιμάζεται αυτή την περίοδο.