Η τελευταία αύξηση των εμπόλεμων συγκρούσεων στη Συρία σηματοδοτεί την πιο σημαντική στροφή των τελευταίων ετών στον πόλεμο της Συρίας, ο οποίος ξεκίνησε μετά από μια βίαιη καταστολή μιας λαϊκής εξέγερσης το 2011.
Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν εκφράσει ανησυχία για την έξαρση της βίας στη Συρία, καθώς ομάδες της αντιπολίτευσης συνεχίζουν να μάχονται τις φιλοκυβερνητικές δυνάμεις στην κεντρική επαρχία Χάμα και μαχητές ενός υποστηριζόμενου από τις ΗΠΑ, υπό κουρδική ηγεσία, συνασπισμού μάχονται τις κυβερνητικές δυνάμεις στα βορειοανατολικά της χώρας. Παράλληλα, ισραηλινές δυνάμεις εξακολουθούν να βομβαρδίζουν τις νότιες περιοχές της Συρίας για να εμποδίζουν την όσμωση από τα νότια σύνορα με τον Λίβανο μαχητών της Χεζμπολάχ, φιλοϊρακινών και φιλοϊρανικών μαχητών και εξοπλισμού προς και από τη Συρία.
Το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων SANA ανέφερε ότι τα συριακά στρατεύματα έδιναν σφοδρές μάχες στην κεντρική επαρχία Χάμα. Ακόμα, ότι συριακά και ρωσικά πολεμικά αεροσκάφη πραγματοποίησαν αεροπορικές επιδρομές στη βόρεια επαρχία Χάμα και στο Ιντλίμπ σύμφωνα με τα κρατικά μέσα ενημέρωσης.
Τα γεγονότα με μια ματιά
Εν τω μεταξύ μια ανάγνωση στα γεγονότα -λίγο από μακριά -δείχνει τους πρωταίτιους της νέας ανάφλεξης. Μόνο τυχαία δεν θα μπορούσε να πει κανείς, τα παρακάτω:
- Tην ίδια μέρα που υπογράφηκε η συμφωνία εκεχειρίας 60 ημερών μεταξύ του Ισραηλινού στρατού και της Χεζμπολάχ, εξαπολύθηκε επίθεση, με μαζική προέλαση συνασπισμού των εχθρικών- προς το καθεστώς του Μπασάρ Αλ Άσαντ- ανταρτικών δυνάμεων στα βορειοδυτικά της Συρίας.
Στο συνασπισμό αυτό κυριαρχούσαν οι τζιχαντιστές της Χαγιάττ Ταχρίρ Αλ Τσαμ (HTC)-Οργάνωση απελευθέρωσης του Λεβάντε – πρώην παρακλαδιού της Αλ Κάιντα οι οποίοι έχουν την εξουσία στην επαρχία Ιντλίμπ – 60 χλμ. νοτιότερα. – από το Χαλέπι .Η δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα στο συνασπισμό, είναι το Εθνικό Μέτωπο για την Απελευθέρωση-μαχητές της Αντιπολίτευσης που υποστηρίζονται από την Τουρκία.
Οι δυνάμεις αυτές εισήλθαν στο Χαλέπι, την οικονομική πρωτεύουσα της χώρας, αργά το πρωί της Παρασκευής 29 του Νοέμβρη χωρίς ο συριακός στρατός, αιφνιδιασμένος, να μπορέσει να αντισταθεί. Κατά τη διάρκεια της νύχτας εμφανίστηκαν στα κοινωνικά δίκτυα φωτογραφίες ανταρτών να παρελαύνουν μπροστά από την ακρόπολη, που βρίσκεται στην καρδιά της πόλης. Μέχρι το πρωί του Σαββάτου, το μεγαλύτερο μέρος του Χαλεπιού βρισκόταν υπό τον έλεγχο τους, ενώ πολλά κυβερνητικά κτίρια, όπως το κυβερνείο, το αρχηγείο της αστυνομίας, οι φυλακές, το στρατιωτικό αεροδρόμιο είχαν καταληφθεί.
Μετά την ταχεία κατάληψη της πόλης του Χαλεπιού, δυο μέρες μετά την έναρξη της επίθεσης, οι ομάδες ανταρτών υπό την ηγεσία της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS), καθώς και μαχητές της αντιπολίτευσης που υποστηρίζονται από την Τουρκία, σημείωσαν πρόοδο στις επαρχίες Ιντλίμπ και Χάμα, παίρνοντας τον έλεγχο «δεκάδων στρατηγικών τοποθεσιών χωρίς καμία αντίσταση».
Πρώτα στρατιωτικές βάσεις, τον αυτοκινητόδρομο που συνδέει το Χαλέπι με τη Δαμασκό που χωρίζει το Ιντλίμπ από την περιοχή του Χαλεπιού, και δεκάδες χωριά – ακατοίκητα λόγω της εγγύτητάς τους με το μέτωπο του πολέμου. Οι μάχες συνεχίστηκαν στην ύπαιθρο, ενώ πίεζαν νότια προς την πόλη Χάμα, την τέταρτη μεγαλύτερη της χώρας.
Το Χαλέπι είναι πολύ στρατηγικό σημείο για τη Συρία
Η πτώση των ανατολικών συνοικιών στο Χαλέπι, τον Δεκέμβρη του 2016, από τις καθεστωτικές δυνάμεις, σηματοδότησε ένα σημείο καμπής στον τότε πόλεμο. Καθιέρωσε την επιρροή της Ρωσίας στη Συρία, καθώς και εκείνη του Ιράν και της Χεζμπολάχ.
Αυτή τη στιγμή η Ρωσία έχει προτεραιότητα στον πόλεμο με την Ουκρανία και είχε αποδυναμώσει την αποτελεσματική ισχύ του στρατού της στη Συρία. Ο πρόσφατος πόλεμος του Ισραήλ στο Λίβανο αποδυνάμωσε τη σημαντική αλληλοβοήθεια σε υλικό και ανθρώπινο δυναμικό μεταξύ Συρίας και Λιβάνου και έχει θέσει εμπόδια στην όσμωση των αντίστοιχων δυνάμεων. Αυτά καθώς και η αποδυνάμωση των Παλαιστινιακών δυνάμεων της Χαμάς και του Ιράν που υποστηρίζουν τον Ασαντ έδωσαν την κατάλληλη στιγμή της αντεπίθεσης.
Ακόμα, οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF), μια ομάδα-ομπρέλα που ελέγχει εδάφη στα ανατολικά της Συρίας με την υποστήριξη των ΗΠΑ -επικεφαλής διεθνούς συνασπισμού-συγκρούστηκαν με κυβερνητικά στρατεύματα κοντά σε διάφορα χωριά στην απέναντι όχθη του ποταμού Ευφράτη από την περιφερειακή πρωτεύουσα Ντέιρ Αζ Ζορ την Τρίτη 3.12., δήλωσαν και οι δύο πλευρές.
Οι SDF ανέφεραν νωρίς το πρωί της Τρίτης ότι το Στρατιωτικό Συμβούλιο του Deir Az Zor «ανέλαβε την ευθύνη για την προστασία» επτά χωριών που κατείχε προηγουμένως ο συριακός στρατός. Το Στρατιωτικό Συμβούλιο του Ντέιρ αλ Ζορ αποτελείται από τοπικούς Άραβες μαχητές που υπάγονται στις SDF, μια συμμαχία της οποίας ηγείται κυρίως μια κουρδική ομάδα μαχητών, οι Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG).
Τα συριακά κρατικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι ο στρατός και οι συμμαχικές δυνάμεις απωθούσαν μια επίθεση των SDF στα χωριά, – μόνη παρουσία της συριακής κυβέρνησης κατά μήκος της ανατολικής όχθης του ποταμού Ευφράτη-μια περιοχή που κατά τα άλλα κατέχουν κυρίως οι SDF.
Εν τω μεταξύ, το Ισραήλ από την 1η Οκτώβρη έχει επανειλημμένα βομβαρδίσει τις νότιες περιοχές της Συρίας για να διακόψει την όσμωση μεταξύ μαχητών της Χεζμπολάχ, φιλοϊρανικών και φιλοιρακινών μαχητών και φορτίων εξοπλισμού από τα δύο μέρη των συνόρων. Ενώ η συνέχεια του σιωνιστικού καθεστώτος ενάντια στους Παλαιστίνιους στη Γάζα και στο Λίβανο δείχνει στην ουσία ότι το καθεστώς του Νετανιάχου δεν έχει στρατηγικό σχέδιο παρά μόνο «την καταστροφή για την καταστροφή» το οποίο ξεπερνάει τα δικά του συμφέροντα (αποδυνάμωση, οικονομική καταστροφή, διεθνής κατακραυγή) και αφορά μόνο την ένδειξη κυριαρχίας των ΗΠΑ και της Δύσης στην περιοχή της Μέσης Ανατολής
Οι υπεύθυνοι για την ανάφλεξη
Είναι ηλίου λοιπόν φαεινότερο ότι ο μέγας υπεύθυνος στην έξαρση αυτή είναι ο μακρύς δάκτυλος των ΗΠΑ και της Δύσης μέσω:
- του σιωνιστικού καθεστώτος στο Ισραήλ,
- των εγκατεστημένων στα βορειοανατολικά SFD με επικεφαλής κούρδους μαχητές του YPG (πολλοί κούρδοι είναι εγκατεστημένοι εδώ) και
- τις ίδιες τις ΗΠΑ (στρατιωτικές Βάσεις των ΗΠΑ και του ΟΗΕ με 900 στρατιώτες)
- και φυσικά και δυστυχώς της Τουρκίας , που παρόλο που θέλει να το παίζει σύμμαχος κατέχει ήδη περιοχές της βορειοανατολικής Συρίας. Η Τουρκία, που η σχέση της με τη Δαμασκό είναι τεταμένη λόγω ακριβώς της παρουσίας τουρκικών στρατευμάτων στη Συρία και του ζητήματος της επιστροφής των προσφύγων, έχει συνεισφέρει σε μαχητές και στρατιωτικό υλικό καθώς και σε βομβαρδισμούς στην επίθεση. (Αυτόπτες μάρτυρες καταθέτουν ότι βομβάρδιζαν τουρκικά αεροπλάνα την πόλη του Ιντλίμπ μετά την απόσυρση των κυβερνητικών στρατευμάτων).
Λέγεται ότι εδώ και δύο χρόνια προσπαθεί να πείσει τον Μπασάρ αλ Άσαντ να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και σήμερα ο υπουργός εξωτερικών της Τουρκίας Φιντάν υποστήριξε ότι η απουσία διαλόγου μεταξύ του καθεστώτος και της αντιπολίτευσης έφερε το πρόβλημα σε αυτό το σημείο». «Οι πρόσφατες εξελίξεις δείχνουν για άλλη μια φορά ότι η Δαμασκός πρέπει να καταλήξει σε συμβιβασμό με τον ίδιο της το λαό και τη νόμιμη αντιπολίτευση», πρόσθεσε ο κ. Φιντάν. «Δεν θέλουμε να κλιμακωθεί περαιτέρω ο εμφύλιος πόλεμος», πρόσθεσε ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας». Ενώ ο Ερντογάν υποστήριξε ότι αν θιγούν τα τουρκικά συμφέροντα θα επέμβει.
Ακόμα, μετά την 7η Οκτωβρίου 2023, η τουρκική κυβέρνηση πρότεινε να τοποθετηθεί ως περιφερειακός υποστηρικτής της Συρίας, ως εναλλακτική λύση στο Ιράν. Και το καθεστώς αρνήθηκε. Ακόμα λέγεται ότι η Ρωσία έχει πιέσει πολύ σκληρά τον Μπασάρ Αλ Άσαντ να συνάψει ειρήνη με την Τουρκία, χωρίς να τα καταφέρει. Στην ουσία η Τουρκία προσπαθεί να μεγενθύνει το ρόλο της ως περιφερειακή δύναμη στη Μέση Ανατολή, για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της τουρκικής αστικής τάξης
Διεθνείς αντιδράσεις εκτός ΟΗΕ
Εκπρόσωπος της ρωσικής κυβέρνησης κατήγγειλε παραβίαση της Συριακής κυριαρχίας και τάχθηκε αναφανδόν υπέρ της νόμιμης κυβέρνησης της Συρίας.
Η Κίνα ζήτησε αποτροπή των ένοπλων συρράξεων στην περιοχή και τέθηκε στη διάθεση των ενεργειών αυτής της αποτροπής.
Ο επικεφαλής της ιρανικής διπλωματίας, Αμπάς Αραγκτσί, χαρακτήρισε την επίθεση ως «συνωμοσία που ενορχηστρώθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το σιωνιστικό καθεστώς του Ισραήλ». Το Ιράν τάχθηκε στο πλευρό του Άσαντ.
Ο βασιλιάς Αμπντάλα της Ιορδανίας τόνισε ότι θα σταθεί «ώμο με ώμο» με το καθεστώς Άσαντ.
Το ουκρανικό υπουργείο Εξωτερικών σε ανακοίνωσή του τη Δευτέρα ανέφερε: «Η Μόσχα και η Τεχεράνη είναι οι κύριοι ένοχοι για την επιδείνωση της κατάστασης ασφαλείας στη Συρία», καταγγέλλοντας τα «απεχθή εγκλήματα» της Δαμασκού, της Μόσχας και της Τεχεράνης, τα οποία «δεν φέρνουν παρά θάνατο, πόνο και καταστροφή».
Σε κοινή δήλωσή τους την Κυριακή, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Γαλλία, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο κάλεσαν «όλα τα μέρη να αποκλιμακώσουν και να προστατεύσουν τους αμάχους και τις υποδομές, προκειμένου να αποφευχθεί περαιτέρω εκτοπισμός και διακοπή της παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας».
Ο Λευκός Οίκος ανέφερε επίσης ότι το συριακό καθεστώς υφίσταται τις συνέπειες της «άρνησής του» να συμμετάσχει σε πολιτικό διάλογο και της «εξάρτησής του από τη Ρωσία και το Ιράν».
Πολλοί Σύριοι βλέπουν σε αυτά τα γεγονότα ένα νέο επεισόδιο στον πόλεμο δι’ αντιπροσώπων που διεξάγουν οι ξένες δυνάμεις στη Συρία για περισσότερο από μια δεκαετία, με παίκτες τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Δύση, το Ισραήλ και την Τουρκία, από τη μια πλευρά τη Συρία, τη Ρωσία, το Ιράν και τις φιλοπαλαιστινιακές δυνάμεις από την άλλη.
Μια νέα βάναυση αναζωπύρωση του εμφυλίου πολέμου στη Συρία και στη μέση Ανατολή είναι ένα ακόμα βήμα στην επιδίωξη ενός γενικευμένου πολέμου.
Παρακάτω δηλωτικός ο χάρτης των περιοχών της Συρίας -ως προς το ποιοι τις κατέχουν προ και μετά τις 27.11.2024 .
Κεραμιδί: Συριακές κυβερνητικές δυνάμεις
Κίτρινο: Συριακές δημοκρατικές δυνάμεις (SFD) υπό κουρδική ηγεσία.
Πράσινο ανοικτό: HTS (Οργάνωση Απελευθέρωσης του Λεβάντε) πριν τις 27 Νοέμβρη
Πράσινο σκούρο: HTS (Οργάνωση Απελευθέρωσης του Λεβάντε) και σύμμαχοι μετά τις 27 Νοέμβρη
Πετρόλ: Τούρκικες και φιλοτουρκικές συριακές δυνάμεις της Αντιπολίτευσης
Πράσινο – σμαραγδί: άλλες αντάρτικες δυνάμεις
Μαύρο: ISIS (τζιχαντιστές)
Μπλέ: Τα κατειλημμένα από το Ισραήλ υψώματα του Γκολάν.
